| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੯. ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
9. Rūpaṃ kammantikathāvaṇṇanā
੫੨੭-੫੩੭. ਇਦਾਨਿ ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਕਾਯવਚੀવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਰੂਪਮੇવ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ વਚੀਕਮ੍ਮਂ ਨਾਮ, ਤਞ੍ਚ ਕੁਸਲਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਕੁਸਲਂ, ਅਕੁਸਲਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਅਥ ਨਂ ਸਚੇ ਤਂ ਕੁਸਲਂ, ਯ੍વਾਯਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿਭੇਦੋ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਅਤ੍ਥਿ ਤੇ ਸੋ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚੋਦੇਤੁਂ ਸਾਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਣਿਧੀਤਿ ਚੇਤਨਾਯੇવੇਤਂ વੇવਚਨਂ। ਕੁਸਲਚੇਤਨਾਯੇવ ਹਿ ਪਕਪ੍ਪਯਮਾਨਾ ਪਤ੍ਥਨਾਤਿ। ਪਕਪ੍ਪਨવਸੇਨ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਪਣਿਧੀਤਿ ਚ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਰਤੋ ਪਨ ਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਾ વੇਦਨਾ ਸਞ੍ਞਾ ਚੇਤਨਾ ਸਦ੍ਧਾਤਿਆਦੀਸੁ વੇਦਨਾਦੀਨਞ੍ਞੇવ ਚੇਤ੍ਥ ਪਤ੍ਥਨਾ ਪਣਿਧੀਤਿ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਨ ਚੇਤਨਾਯ। ਕਸ੍ਮਾ? ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਚੇਤਨਾਨਂ ਏਕਤੋ ਅਭਾવਾ, ਸੋਤਪਤਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਏવਂ ਤਨ੍ਤਿ ਗਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਰੂਪਾਯਤਨਨ੍ਤਿਆਦਿ ਪੁਰਿਮવਾਰੇ ‘‘ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਸਂਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਭੇਦਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ । ਸੇਸਾ ਸਂਸਨ੍ਦਨਨਯਾ, વਚੀਕਮ੍ਮਕਥਾ ‘‘ਅਕੁਸਲੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿવਿਧਾਨਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਪਾਲ਼ਿਅਨੁਸਾਰੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਸੁਚੀਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੁਕ੍ਕਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ।
527-537. Idāni rūpaṃ kammantikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ kāyavacīviññattisaṅkhātaṃ rūpameva kāyakammaṃ vacīkammaṃ nāma, tañca kusalasamuṭṭhānaṃ kusalaṃ, akusalasamuṭṭhānaṃ akusalanti laddhi, seyyathāpi mahisāsakānañceva sammitiyānañca; te sandhāya kusalena cittena samuṭṭhitanti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ sace taṃ kusalaṃ, yvāyaṃ sārammaṇādibhedo kusalassa labbhati, atthi te so tassāti codetuṃ sārammaṇantiādi āraddhaṃ. Tattha patthanā paṇidhīti cetanāyevetaṃ vevacanaṃ. Kusalacetanāyeva hi pakappayamānā patthanāti. Pakappanavasena ṭhitattā paṇidhīti ca vuccati. Parato pana kusalena cittena samuṭṭhitā vedanā saññā cetanā saddhātiādīsu vedanādīnaññeva cettha patthanā paṇidhīti labbhati, na cetanāya. Kasmā? Dvinnaṃ cetanānaṃ ekato abhāvā, sotapatitattā pana evaṃ tanti gatāti veditabbā. Rūpāyatanantiādi purimavāre ‘‘sabbantaṃ kusala’’nti saṃkhittassa pabhedadassanatthaṃ vuttaṃ . Sesā saṃsandananayā, vacīkammakathā ‘‘akusalena cittena samuṭṭhita’’ntiādividhānañca sabbaṃ pāḷianusāreneva veditabbaṃ. Asucīti panettha sukkaṃ adhippetaṃ. Suttasādhanaṃ uttānatthameva.
ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Rūpaṃ kammantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੮੧) ੯. ਰੂਪਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾ • (81) 9. Rūpaṃ kammantikathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੯. ਰੂਪਂਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Rūpaṃkammantikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੯. ਰੂਪਂਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 9. Rūpaṃkammantikathāvaṇṇanā
