Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मसङ्गणि-अट्ठकथा • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
रूपावचरारूपावचरविपाककथा
Rūpāvacarārūpāvacaravipākakathā
४९९. इदानि रूपावचरादिविपाकं दस्सेतुं पुन कतमे धम्मा अब्याकतातिआदि आरद्धं। तत्थ यस्मा कामावचरविपाकं अत्तनो कुसलेन सदिसम्पि होति, असदिसम्पि, तस्मा न तं कुसलानुगतिकं कत्वा भाजितं। रूपावचरारूपावचरविपाकं पन यथा हत्थिअस्सपब्बतादीनं छाया हत्थिआदिसदिसाव होन्ति, तथा अत्तनो कुसलसदिसमेव होतीति कुसलानुगतिकं कत्वा भाजितं। कामावचरकम्मञ्च यदा कदाचि विपाकं देति, रूपावचरारूपावचरं पन अनन्तरायेन, दुतियस्मिंयेव अत्तभावे, विपाकं देतीतिपि कुसलानुगतिकमेव कत्वा भाजितं। सेसं कुसले वुत्तनयेनेव वेदितब्बं। अयं पन विसेसो – पटिपदादिभेदो च हीनपणीतमज्झिमभावो च एतेसु झानागमनतो वेदितब्बो। छन्दादीनं पन अञ्ञतरं धुरं कत्वा अनुप्पादनीयत्ता निरधिपतिकानेव एतानीति।
499. Idāni rūpāvacarādivipākaṃ dassetuṃ puna katame dhammā abyākatātiādi āraddhaṃ. Tattha yasmā kāmāvacaravipākaṃ attano kusalena sadisampi hoti, asadisampi, tasmā na taṃ kusalānugatikaṃ katvā bhājitaṃ. Rūpāvacarārūpāvacaravipākaṃ pana yathā hatthiassapabbatādīnaṃ chāyā hatthiādisadisāva honti, tathā attano kusalasadisameva hotīti kusalānugatikaṃ katvā bhājitaṃ. Kāmāvacarakammañca yadā kadāci vipākaṃ deti, rūpāvacarārūpāvacaraṃ pana anantarāyena, dutiyasmiṃyeva attabhāve, vipākaṃ detītipi kusalānugatikameva katvā bhājitaṃ. Sesaṃ kusale vuttanayeneva veditabbaṃ. Ayaṃ pana viseso – paṭipadādibhedo ca hīnapaṇītamajjhimabhāvo ca etesu jhānāgamanato veditabbo. Chandādīnaṃ pana aññataraṃ dhuraṃ katvā anuppādanīyattā niradhipatikāneva etānīti.
रूपावचरारूपावचरविपाककथा निट्ठिता।
Rūpāvacarārūpāvacaravipākakathā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / धम्मसङ्गणीपाळि • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / अब्याकतविपाको • Abyākatavipāko
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / धम्मसङ्गणी-मूलटीका • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / रूपावचरारूपावचरविपाककथावण्णना • Rūpāvacarārūpāvacaravipākakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / धम्मसङ्गणी-अनुटीका • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / रूपावचरारूपावचरविपाककथावण्णना • Rūpāvacarārūpāvacaravipākakathāvaṇṇanā