| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಸಬ್ಬಚಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ
Sabbacammapaṭikkhepādikathā
೨೫೫. ದೀಪಿಚ್ಛಾಪೋತಿ ದೀಪಿಪೋತಕೋ। ಓಗುಮ್ಫಿಯನ್ತೀತಿ ಭಿತ್ತಿದಣ್ಡಕಾದೀಸು ವೇಠೇತ್ವಾ ಬನ್ಧನ್ತಿ।
255.Dīpicchāpoti dīpipotako. Ogumphiyantīti bhittidaṇḍakādīsu veṭhetvā bandhanti.
೨೫೬. ಅಭಿನಿಸೀದಿತುನ್ತಿ ಅಭಿನಿಸ್ಸಾಯ ನಿಸೀದಿತುಂ; ಅಪಸ್ಸಯಂ ಕತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗಿಲಾನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಉಪಾಹನೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಗಿಲಾನೋ ನಾಮ ಯೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಅನುಪಾಹನೋ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಂ।
256.Abhinisīditunti abhinissāya nisīdituṃ; apassayaṃ katvā nisīditunti attho. Gilānena bhikkhunā saupāhanenāti ettha gilāno nāma yo na sakkoti anupāhano gāmaṃ pavisituṃ.
೨೫೭. ಕುರರಘರೇತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ನಗರೇ; ಏತೇನಸ್ಸ ಗೋಚರಗಾಮೋ ವುತ್ತೋ। ಪಪತಕೇ ಪಬ್ಬತೇತಿ ಪಪತನಾಮಕೇ ಪಬ್ಬತೇ; ಏತೇನಸ್ಸ ನಿವಾಸನಟ್ಠಾನಂ ವುತ್ತಂ। ಸೋಣೋತಿ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಕೋಟಿಅಗ್ಘನಕಂ ಪನ ಕಣ್ಣಪಿಳನ್ಧನಕಂ ಧಾರೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕುಟಿಕಣ್ಣೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ; ಕೋಟಿಕಣ್ಣೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಸಾದಿಕನ್ತಿ ಪಸಾದಜನಕಂ। ಪಸಾದನೀಯನ್ತಿ ಇದಂ ತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥವೇವಚನಂ। ಉತ್ತಮದಮಥಸಮಥನ್ತಿ ಉತ್ತಮಂ ದಮಥಞ್ಚ ಸಮಥಞ್ಚ ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಸಮಾಧಿಞ್ಚ ಕಾಯೂಪಸಮಞ್ಚ ಚಿತ್ತೂಪಸಮಞ್ಚಾತಿಪಿ ಅತ್ಥೋ। ದನ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಿಸೂಕಾಯಿಕವಿಪ್ಫನ್ದಿತಾನಂ ಉಪಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ದನ್ತಂ; ಖೀಣಕಿಲೇಸನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗುತ್ತನ್ತಿ ಸಂವರಗುತ್ತಿಯಾ ಗುತ್ತಂ। ಸನ್ತಿನ್ದ್ರಿಯನ್ತಿ ಯತಿನ್ದ್ರಿಯಂ। ನಾಗನ್ತಿ ಆಗುವಿರಹಿತಂ। ತಿಣ್ಣಂ ಮೇ ವಸ್ಸಾನಂ ಅಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಮಮ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾದಿವಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತಿಣ್ಣಂ ವಸ್ಸಾನಂ ಅಚ್ಚಯೇನ। ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಅಲತ್ಥನ್ತಿ ಅಹಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಅಲಭಿಂ । ಕಣ್ಹುತ್ತರಾತಿ ಕಣ್ಹಮತ್ತಿಕುತ್ತರಾ; ಉಪರಿ ವಡ್ಢಿತಕಣ್ಹಮತ್ತಿಕಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗೋಕಣ್ಟಕಹತಾತಿ ಗುನ್ನಂ ಖುರೇಹಿ ಅಕ್ಕನ್ತಭೂಮಿತೋ ಸಮುಟ್ಠಿತೇಹಿ ಗೋಕಣ್ಟಕೇಹಿ ಉಪಹತಾ। ತೇ ಕಿರ ಗೋಕಣ್ಟಕೇ ಏಕಪಟಲಿಕಾ ಉಪಾಹನಾ ರಕ್ಖಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ; ಏವಂ ಖರಾ ಹೋನ್ತಿ। ಏರಗೂ, ಮೋರಗೂ, ಮಜ್ಜಾರೂ, ಜನ್ತೂತಿ ಇಮಾ ಚತಸ್ಸೋಪಿ ತಿಣಜಾತಿಯೋ; ಏತೇಹಿ ಕಟಸಾರಕೇ ಚ ತಟ್ಟಿಕಾಯೋ ಚ ಕರೋನ್ತಿ। ಏತ್ಥ ಏರಗೂತಿ ಏರಕತಿಣಂ; ತಂ ಓಳಾರಿಕಂ। ಮೋರಗೂತಿಣಂ ತಮ್ಬಸೀಸಂ ಮುದುಕಂ ಸುಖಸಮ್ಫಸ್ಸಂ, ತೇನ ಕತತಟ್ಟಿಕಾ ನಿಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ವುಟ್ಠಿತಮತ್ತೇ ಪುನ ಉದ್ಧುಮಾತಾ ಹುತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ। ಮಜ್ಜಾರುನಾ ಸಾಟಕೇಪಿ ಕರೋನ್ತಿ। ಜನ್ತುಸ್ಸ ಮಣಿಸದಿಸೋ ವಣ್ಣೋ ಹೋತಿ। ಸೇನಾಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಸೀತಿ ಭಿಸಿಂ ವಾ ಕಟಸಾರಕಂ ವಾ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ; ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ಚ ಪನ ಸೋಣಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಿ – ‘‘ಆವುಸೋ ಸತ್ಥಾ ತಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಾವಾಸೇ ವಸಿತುಕಾಮೋ, ಗನ್ಧಕುಟಿಯಂಯೇವ ತೇ ಸೇನಾಸನಂ ಪಞ್ಞತ್ತ’’ನ್ತಿ।
257.Kuraraghareti evaṃnāmake nagare; etenassa gocaragāmo vutto. Papatake pabbateti papatanāmake pabbate; etenassa nivāsanaṭṭhānaṃ vuttaṃ. Soṇoti tassa nāmaṃ. Koṭiagghanakaṃ pana kaṇṇapiḷandhanakaṃ dhāreti, tasmā ‘‘kuṭikaṇṇo’’ti vuccati; koṭikaṇṇoti attho. Pāsādikanti pasādajanakaṃ. Pasādanīyanti idaṃ tasseva atthavevacanaṃ. Uttamadamathasamathanti uttamaṃ damathañca samathañca paññañca samādhiñca kāyūpasamañca cittūpasamañcātipi attho. Dantanti sabbesaṃ visūkāyikavipphanditānaṃ upacchinnattā dantaṃ; khīṇakilesanti attho. Guttanti saṃvaraguttiyā guttaṃ. Santindriyanti yatindriyaṃ. Nāganti āguvirahitaṃ. Tiṇṇaṃ me vassānaṃ accayenāti mama pabbajjādivasato paṭṭhāya tiṇṇaṃ vassānaṃ accayena. Upasampadaṃ alatthanti ahaṃ upasampadaṃ alabhiṃ . Kaṇhuttarāti kaṇhamattikuttarā; upari vaḍḍhitakaṇhamattikāti attho. Gokaṇṭakahatāti gunnaṃ khurehi akkantabhūmito samuṭṭhitehi gokaṇṭakehi upahatā. Te kira gokaṇṭake ekapaṭalikā upāhanā rakkhituṃ na sakkonti; evaṃ kharā honti. Eragū, moragū, majjārū, jantūti imā catassopi tiṇajātiyo; etehi kaṭasārake ca taṭṭikāyo ca karonti. Ettha eragūti erakatiṇaṃ; taṃ oḷārikaṃ. Moragūtiṇaṃ tambasīsaṃ mudukaṃ sukhasamphassaṃ, tena katataṭṭikā nipajjitvā vuṭṭhitamatte puna uddhumātā hutvā tiṭṭhati. Majjārunā sāṭakepi karonti. Jantussa maṇisadiso vaṇṇo hoti. Senāsanaṃ paññapesīti bhisiṃ vā kaṭasārakaṃ vā paññapesi; paññapetvā ca pana soṇassa āroceti – ‘‘āvuso satthā tayā saddhiṃ ekāvāse vasitukāmo, gandhakuṭiyaṃyeva te senāsanaṃ paññatta’’nti.
೨೫೮. ಅಯಂ ಖ್ವಸ್ಸ ಕಾಲೋತಿ ಅಯಂ ಖೋ ಕಾಲೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಪರಿದಸ್ಸೀತಿ ಪರಿದಸ್ಸೇಸಿ। ‘‘ಇದಞ್ಚಿದಞ್ಚ ವದೇಯ್ಯಾಸೀತಿ ಯಂ ಮೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಜಾನಾಪೇಸಿ, ತಸ್ಸ ಅಯಂ ಕಾಲೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಹನ್ದ ದಾನಿ ಆರೋಚೇಮಿ ತಂ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
258.Ayaṃ khvassa kāloti ayaṃ kho kālo bhaveyya. Paridassīti paridassesi. ‘‘Idañcidañca vadeyyāsīti yaṃ me upajjhāyo jānāpesi, tassa ayaṃ kālo bhaveyya, handa dāni ārocemi taṃ sāsana’’nti ayamettha adhippāyo.
೨೫೯. ವಿನಯಧರಪಞ್ಚಮೇನಾತಿ ಅನುಸ್ಸಾವನಾಚರಿಯಪಞ್ಚಮೇನ। ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಬ್ಬಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇಸು ಜನಪದೇಸು ಗುಣಙ್ಗುಣೂಪಾಹನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಚಮ್ಮಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಚಮ್ಮೇನ ಉಪಾಹನಾ ವಟ್ಟತಿ। ಉಪಾಹನಕೋಸಕಸತ್ಥಕೋಸಕಕುಞ್ಚಿಕಕೋಸಕೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಚಮ್ಮಾನಿ ಅತ್ಥರಣಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಏಳಕಚಮ್ಮಂ ಅಜಚಮ್ಮಞ್ಚ ಅತ್ಥರಿತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ವಾ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಾ ವಟ್ಟತಿ। ಮಿಗಚಮ್ಮೇ ಏಣೀಮಿಗೋ ವಾತಮಿಗೋ ಪಸದಮಿಗೋ ಕುರಙ್ಗಮಿಗೋ ಮಿಗಮಾತುಕೋ ರೋಹಿತಮಿಗೋತಿ ಏತೇಸಂಯೇವ ಚಮ್ಮಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಅಞ್ಞೇಸಂ ಪನ –
259.Vinayadharapañcamenāti anussāvanācariyapañcamena. Anujānāmi bhikkhave sabbapaccantimesu janapadesu guṇaṅguṇūpāhananti ettha manussacammaṃ ṭhapetvā yena kenaci cammena upāhanā vaṭṭati. Upāhanakosakasatthakosakakuñcikakosakesupi eseva nayo. Cammāni attharaṇānīti ettha pana yaṃkiñci eḷakacammaṃ ajacammañca attharitvā nipajjituṃ vā nisīdituṃ vā vaṭṭati. Migacamme eṇīmigo vātamigo pasadamigo kuraṅgamigo migamātuko rohitamigoti etesaṃyeva cammāni vaṭṭanti. Aññesaṃ pana –
ಮಕ್ಕಟೋ ಕಾಳಸೀಹೋ ಚ, ಸರಭೋ ಕದಲೀಮಿಗೋ।
Makkaṭo kāḷasīho ca, sarabho kadalīmigo;
ಯೇ ಚ ವಾಳಮಿಗಾ ಕೇಚಿ, ತೇಸಂ ಚಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತಿ॥
Ye ca vāḷamigā keci, tesaṃ cammaṃ na vaṭṭati.
ತತ್ಥ ವಾಳಮಿಗಾತಿ ಸೀಹಬ್ಯಗ್ಘಅಚ್ಛತರಚ್ಛಾ; ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಏತೇಸಂಯೇವ, ಯೇಸಂ ಪನ ಚಮ್ಮಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತಂ, ತೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ಅನ್ತಮಸೋ ಗೋಮಹಿಂಸಸಸಬಿಳಾರಾದಯೋಪಿ ಸಬ್ಬೇ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ವಾಳಮಿಗಾತ್ವೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಏತೇಸಞ್ಹಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಚಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ನ ತಾವ ತಂ ಗಣನೂಪಗಂ ಯಾವ ನ ಹತ್ಥಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಯಾವ ಆಹರಿತ್ವಾ ವಾ ನ ದಿನ್ನಂ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಭನ್ತೇ ಚೀವರಂ ಉಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಪಹಿಣಿತ್ವಾ ವಾ ನಾರೋಚಿತಂ, ತಾವ ಗಣನಂ ನ ಉಪೇತಿ। ಸಚೇ ಅನಧಿಟ್ಠಿತಂ, ವಟ್ಟತಿ; ಅಧಿಟ್ಠಿತಞ್ಚ ಗಣನಂ ನ ಉಪೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯದಾ ಪನ ಆನೇತ್ವಾ ವಾ ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ವಾ ಸುತಂ, ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ದಸಾಹಮೇವ ಪರಿಹಾರಂ ಲಭತೀತಿ।
Tattha vāḷamigāti sīhabyagghaacchataracchā; na kevalañca etesaṃyeva, yesaṃ pana cammaṃ vaṭṭatīti vuttaṃ, te ṭhapetvā avasesā antamaso gomahiṃsasasabiḷārādayopi sabbe imasmiṃ atthe vāḷamigātveva veditabbā. Etesañhi sabbesaṃ cammaṃ na vaṭṭati. Na tāva taṃ gaṇanūpagaṃ yāva na hatthaṃ gacchatīti yāva āharitvā vā na dinnaṃ, tumhākaṃ bhante cīvaraṃ uppannanti pahiṇitvā vā nārocitaṃ, tāva gaṇanaṃ na upeti. Sace anadhiṭṭhitaṃ, vaṭṭati; adhiṭṭhitañca gaṇanaṃ na upetīti attho. Yadā pana ānetvā vā dinnaṃ hoti, uppannanti vā sutaṃ, tato paṭṭhāya dasāhameva parihāraṃ labhatīti.
ಚಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Cammakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೧೫೫. ಸಬ್ಬಚಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ • 155. Sabbacammapaṭikkhepo
೧೫೬. ಗಿಹಿವಿಕತಾನುಞ್ಞಾತಾದಿ • 156. Gihivikatānuññātādi
೧೫೭. ಸೋಣಕುಟಿಕಣ್ಣವತ್ಥು • 157. Soṇakuṭikaṇṇavatthu
೧೫೮. ಮಹಾಕಚ್ಚಾನಸ್ಸ ಪಞ್ಚವರಪರಿದಸ್ಸನಾ • 158. Mahākaccānassa pañcavaraparidassanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಗಿಹಿವಿಕತಾನುಞ್ಞಾತಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Gihivikatānuññātādikathāvaṇṇanā
ಸೋಣಕುಟಿಕಣ್ಣವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Soṇakuṭikaṇṇavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಸಬ್ಬಚಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sabbacammapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಗಿಹಿವಿಕತಾನುಞ್ಞಾತಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Gihivikatānuññātādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi
೧೫೫. ಸಬ್ಬಚಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ • 155. Sabbacammapaṭikkhepādikathā
೧೫೭. ಸೋಣಕುಟಿಕಣ್ಣವತ್ಥುಕಥಾ • 157. Soṇakuṭikaṇṇavatthukathā
