Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၁၅၅. သဗ္ဗစမ္မပဋိက္ခေပော
155. Sabbacammapaṭikkhepo
၂၅၅. တေန ခော ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ – ဘဂဝတာ ဥစ္စာသယနမဟာသယနာနိ ပဋိက္ခိတ္တာနီတိ – မဟာစမ္မာနိ ဓာရေန္တိ, သီဟစမ္မံ ဗ္ယဂ္ဃစမ္မံ ဒီပိစမ္မံ။ တာနိ မဉ္စပ္ပမာဏေနပိ ဆိန္နာနိ ဟောန္တိ, ပီဌပ္ပမာဏေနပိ ဆိန္နာနိ ဟောန္တိ, အန္တောပိ မဉ္စေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ, ဗဟိပိ မဉ္စေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ, အန္တောပိ ပီဌေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ, ဗဟိပိ ပီဌေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ။ မနုသ္သာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပသ္သိတ္ဝာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘သေယ္ယထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ န, ဘိက္ခဝေ, မဟာစမ္မာနိ ဓာရေတဗ္ဗာနိ, သီဟစမ္မံ ဗ္ယဂ္ဃစမ္မံ ဒီပိစမ္မံ။ ယော ဓာရေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။
255. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū – bhagavatā uccāsayanamahāsayanāni paṭikkhittānīti – mahācammāni dhārenti, sīhacammaṃ byagghacammaṃ dīpicammaṃ. Tāni mañcappamāṇenapi chinnāni honti, pīṭhappamāṇenapi chinnāni honti, antopi mañce paññattāni honti, bahipi mañce paññattāni honti, antopi pīṭhe paññattāni honti, bahipi pīṭhe paññattāni honti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘seyyathāpi gihī kāmabhogino’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, mahācammāni dhāretabbāni, sīhacammaṃ byagghacammaṃ dīpicammaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassāti.
တေန ခော ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ – ဘဂဝတာ မဟာစမ္မာနိ ပဋိက္ခိတ္တာနီတိ – ဂောစမ္မာနိ ဓာရေန္တိ။ တာနိ မဉ္စပ္ပမာဏေနပိ ဆိန္နာနိ ဟောန္တိ, ပီဌပ္ပမာဏေနပိ ဆိန္နာနိ ဟောန္တိ, အန္တောပိ မဉ္စေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ, ဗဟိပိ မဉ္စေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ, အန္တောပိ ပီဌေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ, ဗဟိပိ ပီဌေ ပညတ္တာနိ ဟောန္တိ။ အညတရောပိ ပာပဘိက္ခု အညတရသ္သ ပာပုပာသကသ္သ ကုလူပကော ဟောတိ။ အထ ခော သော ပာပဘိက္ခု ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေန တသ္သ ပာပုပာသကသ္သ နိဝေသနံ တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ အထ ခော သော ပာပုပာသကော ယေန သော ပာပဘိက္ခု တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တံ ပာပဘိက္ခုံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ တေန ခော ပန သမယေန တသ္သ ပာပုပာသကသ္သ ဝစ္ဆကော ဟောတိ တရုဏကော အဘိရူပော ဒသ္သနီယော ပာသာဒိကော စိတ္ရော, သေယ္ယထာပိ ဒီပိစ္ဆာပော။ အထ ခော သော ပာပဘိက္ခု တံ ဝစ္ဆကံ သက္ကစ္စံ ဥပနိဇ္ဈာယတိ။ အထ ခော သော ပာပုပာသကော တံ ပာပဘိက္ခုံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိသ္သ, ဘန္တေ, အယ္ယော ဣမံ ဝစ္ဆကံ သက္ကစ္စံ ဥပနိဇ္ဈာယတီ’’တိ? ‘‘အတ္ထော မေ, အာဝုသော, ဣမသ္သ ဝစ္ဆကသ္သ စမ္မေနာ’’တိ။ အထ ခော သော ပာပုပာသကော တံ ဝစ္ဆကံ ဝဓိတ္ဝာ စမ္မံ ဝိဓုနိတ္ဝာ တသ္သ ပာပဘိက္ခုနော ပာဒာသိ။ အထ ခော သော ပာပဘိက္ခု တံ စမ္မံ သင္ဃာဋိယာ ပဋိစ္ဆာဒေတ္ဝာ အဂမာသိ။ အထ ခော သာ ဂာဝီ ဝစ္ဆဂိဒ္ဓိနီ တံ ပာပဘိက္ခုံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓိ။ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ကိသ္သ တ္ယာယံ, အာဝုသော, ဂာဝီ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓီ’’တိ? ‘‘အဟမ္ပိ ခော, အာဝုသော, န ဇာနာမိ ကေန 1 မ္ယာယံ ဂာဝီ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓီ’’တိ။ တေန ခော ပန သမယေန တသ္သ ပာပဘိက္ခုနော သင္ဃာဋိ လောဟိတေန မက္ခိတာ ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘အယံ ပန တေ, အာဝုသော, သင္ဃာဋိ ကိံ ကတာ’’တိ? အထ ခော သော ပာပဘိက္ခု ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တ္ဝံ, အာဝုသော, ပာဏာတိပာတေ သမာဒပေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ ဘိက္ခု ပာဏာတိပာတေ သမာဒပေသ္သတိ, နနု ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ပာဏာတိပာတော ဂရဟိတော, ပာဏာတိပာတာ ဝေရမဏီ ပသတ္ထာ’’တိ။ အထ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū – bhagavatā mahācammāni paṭikkhittānīti – gocammāni dhārenti. Tāni mañcappamāṇenapi chinnāni honti, pīṭhappamāṇenapi chinnāni honti, antopi mañce paññattāni honti, bahipi mañce paññattāni honti, antopi pīṭhe paññattāni honti, bahipi pīṭhe paññattāni honti. Aññataropi pāpabhikkhu aññatarassa pāpupāsakassa kulūpako hoti. Atha kho so pāpabhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena tassa pāpupāsakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho so pāpupāsako yena so pāpabhikkhu tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ pāpabhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Tena kho pana samayena tassa pāpupāsakassa vacchako hoti taruṇako abhirūpo dassanīyo pāsādiko citro, seyyathāpi dīpicchāpo. Atha kho so pāpabhikkhu taṃ vacchakaṃ sakkaccaṃ upanijjhāyati. Atha kho so pāpupāsako taṃ pāpabhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kissa, bhante, ayyo imaṃ vacchakaṃ sakkaccaṃ upanijjhāyatī’’ti? ‘‘Attho me, āvuso, imassa vacchakassa cammenā’’ti. Atha kho so pāpupāsako taṃ vacchakaṃ vadhitvā cammaṃ vidhunitvā tassa pāpabhikkhuno pādāsi. Atha kho so pāpabhikkhu taṃ cammaṃ saṅghāṭiyā paṭicchādetvā agamāsi. Atha kho sā gāvī vacchagiddhinī taṃ pāpabhikkhuṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhi. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘kissa tyāyaṃ, āvuso, gāvī piṭṭhito piṭṭhito anubandhī’’ti? ‘‘Ahampi kho, āvuso, na jānāmi kena 2 myāyaṃ gāvī piṭṭhito piṭṭhito anubandhī’’ti. Tena kho pana samayena tassa pāpabhikkhuno saṅghāṭi lohitena makkhitā hoti. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘ayaṃ pana te, āvuso, saṅghāṭi kiṃ katā’’ti? Atha kho so pāpabhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, āvuso, pāṇātipāte samādapesī’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu pāṇātipāte samādapessati, nanu bhagavatā anekapariyāyena pāṇātipāto garahito, pāṇātipātā veramaṇī pasatthā’’ti. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ.
အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသင္ဃံ သန္နိပာတာပေတ္ဝာ တံ ပာပဘိက္ခုံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တ္ဝံ, ဘိက္ခု, ပာဏာတိပာတေ သမာဒပေသီ’’တိ? သစ္စံ ဘဂဝာတိ။ပေ.။ ကထဉ္ဟိ နာမ တ္ဝံ, မောဃပုရိသ, ပာဏာတိပာတေ သမာဒပေသ္သသိ, နနု မယာ, မောဃပုရိသ, အနေကပရိယာယေန ပာဏာတိပာတော ဂရဟိတော, ပာဏာတိပာတာ ဝေရမဏီ ပသတ္ထာ။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝာ ပသာဒာယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတ္ဝာ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပာဏာတိပာတေ သမာဒပေတဗ္ဗံ။ ယော သမာဒပေယ္ယ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော။ န, ဘိက္ခဝေ, ဂောစမ္မံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓာရေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, ကိဉ္စိ စမ္မံ ဓာရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓာရေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ။
Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā taṃ pāpabhikkhuṃ paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, pāṇātipāte samādapesī’’ti? Saccaṃ bhagavāti…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, pāṇātipāte samādapessasi, nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena pāṇātipāto garahito, pāṇātipātā veramaṇī pasatthā. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, pāṇātipāte samādapetabbaṃ. Yo samādapeyya, yathādhammo kāretabbo. Na, bhikkhave, gocammaṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, kiñci cammaṃ dhāretabbaṃ. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
သဗ္ဗစမ္မပဋိက္ခေပော နိဋ္ဌိတော။
Sabbacammapaṭikkhepo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / သဗ္ဗစမ္မပဋိက္ခေပာဒိကထာ • Sabbacammapaṭikkhepādikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သဗ္ဗစမ္မပဋိက္ခေပာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Sabbacammapaṭikkhepādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁၅၅. သဗ္ဗစမ္မပဋိက္ခေပာဒိကထာ • 155. Sabbacammapaṭikkhepādikathā