Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா²
5. Sabbamatthītikathā
1. வாத³யுத்திவண்ணனா
1. Vādayuttivaṇṇanā
282. இதா³னி ஸப்³ப³மத்தீ²திவாத³கதா² நாம ஹோதி. தத்த² யேஸங் ‘‘யங் கிஞ்சி ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங்…பே॰… அயங் வுச்சதி ரூபக்க²ந்தோ⁴’’திஆதி³வசனதோ (விப⁴॰ 2) ‘‘ஸப்³பே³பி அதீதாதி³பே⁴தா³ த⁴ம்மா க²ந்த⁴ஸபா⁴வங் ந விஜஹந்தி, தஸ்மா ஸப்³ப³ங் அத்தி²யேவ நாமா’’தி லத்³தி⁴, ஸெய்யதா²பி ஏதரஹி ஸப்³ப³மத்தி²வாதா³னங், தேஸங் லத்³தி⁴விஸோத⁴னத்த²ங் ஸப்³ப³மத்தீ²தி புச்சா² ஸகவாதி³ஸ்ஸ, வுத்தப்பகாராய லத்³தி⁴யா ட²த்வா படிஞ்ஞா இதரஸ்ஸ. ஸப்³ப³தா²தி ஸப்³ப³ஸ்மிங் ஸரீரே ஸப்³ப³மத்தீ²தி புச்ச²தி. ஸப்³ப³தா³தி ஸப்³ப³ஸ்மிங் காலே ஸப்³ப³மத்தீ²தி புச்ச²தி. ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ந்தி ஸப்³பே³னாகாரேன ஸப்³ப³மத்தீ²தி புச்ச²தி. ஸப்³பே³ஸூதி ஸப்³பே³ஸு த⁴ம்மேஸு ஸப்³ப³மத்தீ²தி புச்ச²தி. அயோக³ந்தி அயுத்தங். நானாஸபா⁴வானஞ்ஹி யோகோ³ ஹோதி, ந ஏகஸபா⁴வஸ்ஸ. இதி இமஸ்மிங் பஞ்ஹே ரூபங் வேத³னாய, வேத³னங் வா ரூபேன அனானங் ஏகலக்க²ணமேவ கத்வா ஸப்³ப³மத்தீ²தி புச்ச²தி. யம்பி நத்தி² தம்பத்தீ²தி யம்பி ச²ட்ட²க²ந்தா⁴தி³கங் ஸஸவிஸாணாதி³கங் வா கிஞ்சி நத்தீ²தி ஸித்³த⁴ங், தம்பி தே அத்தீ²தி புச்ச²தி. ஸப்³ப³மத்தீ²தி யா தி³ட்டி² ஸா தி³ட்டி² மிச்சா²தி³ட்டீ²தி, யா தி³ட்டி² ஸா தி³ட்டி² ஸம்மாதி³ட்டீ²தி ஹேவமத்தீ²தி இமினா இத³ங் புச்ச²தி – யா தே ஏஸா ஸப்³ப³மத்தீ²தி தி³ட்டி², ஸா தி³ட்டி² அயாதா²வகத்தா மிச்சா²தி³ட்டீ²தி ஏவங் யா அம்ஹாகங் தி³ட்டி², ஸா தி³ட்டி² யாதா²வகத்தா ஸம்மாதி³ட்டீ²தி ஏவங் தவ ஸமயே அத்தீ²தி புச்ச²தி. இதரோ ஸப்³பே³ஸுபி ஏதேஸு நயேஸு வுத்தப்பகாராய அத்தி²தாய அபா⁴வதோ படிக்கி²பதி. இமேஸு பன ஸப்³பே³ஸுபி நயேஸு ‘‘ஆஜானாஹி நிக்³க³ஹ’’ந்தி ஆதி³ங் கத்வா ஸப்³போ³ கதா²மக்³க³பே⁴தோ³ வித்தா²ரதோ வேதி³தப்³போ³தி அயங் தாவெத்த² வாத³யுத்தி.
282. Idāni sabbamatthītivādakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘yaṃ kiñci rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ…pe… ayaṃ vuccati rūpakkhandho’’tiādivacanato (vibha. 2) ‘‘sabbepi atītādibhedā dhammā khandhasabhāvaṃ na vijahanti, tasmā sabbaṃ atthiyeva nāmā’’ti laddhi, seyyathāpi etarahi sabbamatthivādānaṃ, tesaṃ laddhivisodhanatthaṃ sabbamatthīti pucchā sakavādissa, vuttappakārāya laddhiyā ṭhatvā paṭiññā itarassa. Sabbathāti sabbasmiṃ sarīre sabbamatthīti pucchati. Sabbadāti sabbasmiṃ kāle sabbamatthīti pucchati. Sabbena sabbanti sabbenākārena sabbamatthīti pucchati. Sabbesūti sabbesu dhammesu sabbamatthīti pucchati. Ayoganti ayuttaṃ. Nānāsabhāvānañhi yogo hoti, na ekasabhāvassa. Iti imasmiṃ pañhe rūpaṃ vedanāya, vedanaṃ vā rūpena anānaṃ ekalakkhaṇameva katvā sabbamatthīti pucchati. Yampi natthi tampatthīti yampi chaṭṭhakhandhādikaṃ sasavisāṇādikaṃ vā kiñci natthīti siddhaṃ, tampi te atthīti pucchati. Sabbamatthīti yā diṭṭhi sā diṭṭhi micchādiṭṭhīti, yā diṭṭhi sā diṭṭhi sammādiṭṭhīti hevamatthīti iminā idaṃ pucchati – yā te esā sabbamatthīti diṭṭhi, sā diṭṭhi ayāthāvakattā micchādiṭṭhīti evaṃ yā amhākaṃ diṭṭhi, sā diṭṭhi yāthāvakattā sammādiṭṭhīti evaṃ tava samaye atthīti pucchati. Itaro sabbesupi etesu nayesu vuttappakārāya atthitāya abhāvato paṭikkhipati. Imesu pana sabbesupi nayesu ‘‘ājānāhi niggaha’’nti ādiṃ katvā sabbo kathāmaggabhedo vitthārato veditabboti ayaṃ tāvettha vādayutti.
2. காலஸங்ஸந்த³னவண்ணனா
2. Kālasaṃsandanavaṇṇanā
283-284. இதா³னி அதீதங் அத்தீ²தி காலஸங்ஸந்த³னங் ஹோதி. தத்த² அதீதங் அத்தீ²திஆதி³கங் ஸுத்³தி⁴கஸங்ஸந்த³னங். அதீதங் ரூபங் அத்தீ²திஆதி³கங் க²ந்த⁴வஸேன காலஸங்ஸந்த³னங்.
283-284. Idāni atītaṃ atthīti kālasaṃsandanaṃ hoti. Tattha atītaṃ atthītiādikaṃ suddhikasaṃsandanaṃ. Atītaṃ rūpaṃ atthītiādikaṃ khandhavasena kālasaṃsandanaṃ.
285. பச்சுப்பன்னங் ரூபங் அப்பியங் கரித்வாதி அதீதானாக³தங் பஹாய பச்சுப்பன்னரூபமேவ அப்பியங் அவிப⁴ஜிதப்³ப³ங் கரித்வா. ரூபபா⁴வங் ஜஹதீதிபஞ்ஹே நிருத்³த⁴ஸ்ஸாபி ரூபஸ்ஸ ரூபக்க²ந்த⁴ஸங்க³ஹிதத்தா படிக்கி²பதி. ரூபபா⁴வங் ந ஜஹதீதி படிலோமபஞ்ஹேபி ரூபக்க²ந்தே⁴ன ஸங்க³ஹிதத்தாவ படிஜானாதி. ஓதா³தங் வத்த²ங் அப்பியங் கரித்வாதி எத்த² கிஞ்சாபி ந ஸப்³ப³ங் வத்த²ங் ஓதா³தங், இமினா பன வத்த²ந்தி அவத்வா ‘‘ஓதா³தங் வத்த²ங் அப்பியங் கரித்வா’’தி வுத்தே ஸகவாதி³னா ஏகத்த²தா அனுஞ்ஞாதா. ஓதா³தபா⁴வங் ஜஹதீதி பஞ்ஹே வண்ணவிக³மங் ஸந்தா⁴ய படிஞ்ஞா ஸகவாதி³ஸ்ஸ. வத்த²பா⁴வங் ஜஹதீதி எத்த² பன பஞ்ஞத்தியா அவிக³தத்தா படிக்கே²போ தஸ்ஸேவ. படிலோமேபி ஏஸேவ நயோ.
285. Paccuppannaṃ rūpaṃ appiyaṃ karitvāti atītānāgataṃ pahāya paccuppannarūpameva appiyaṃ avibhajitabbaṃ karitvā. Rūpabhāvaṃ jahatītipañhe niruddhassāpi rūpassa rūpakkhandhasaṅgahitattā paṭikkhipati. Rūpabhāvaṃ na jahatīti paṭilomapañhepi rūpakkhandhena saṅgahitattāva paṭijānāti. Odātaṃ vatthaṃ appiyaṃ karitvāti ettha kiñcāpi na sabbaṃ vatthaṃ odātaṃ, iminā pana vatthanti avatvā ‘‘odātaṃ vatthaṃ appiyaṃ karitvā’’ti vutte sakavādinā ekatthatā anuññātā. Odātabhāvaṃ jahatīti pañhe vaṇṇavigamaṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Vatthabhāvaṃ jahatīti ettha pana paññattiyā avigatattā paṭikkhepo tasseva. Paṭilomepi eseva nayo.
286. அதீதங் அதீதபா⁴வங் ந ஜஹதீதி புட்டோ² ‘‘யதி³ ஜஹெய்ய, அனாக³தங் வா பச்சுப்பன்னங் வா ஸியா’’தி மஞ்ஞமானோ படிஜானாதி. அனாக³தங் அனாக³தபா⁴வங் ந ஜஹதீதி புட்டோ² பன ‘‘யதி³ ந ஜஹெய்ய, அனாக³தமேவஸ்ஸ , பச்சுப்பன்னபா⁴வங் ந பாபுணெய்யா’’தி மஞ்ஞமானோ படிக்கி²பதி. பச்சுப்பன்னபஞ்ஹேபி அதீதபா⁴வங் அனாபஜ்ஜனதோ³ஸோ ஸியாதி படிக்கி²பதி. அனுலோமபஞ்ஹேஸுபி இமினாவ நயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
286. Atītaṃ atītabhāvaṃ na jahatīti puṭṭho ‘‘yadi jaheyya, anāgataṃ vā paccuppannaṃ vā siyā’’ti maññamāno paṭijānāti. Anāgataṃ anāgatabhāvaṃ na jahatīti puṭṭho pana ‘‘yadi na jaheyya, anāgatamevassa , paccuppannabhāvaṃ na pāpuṇeyyā’’ti maññamāno paṭikkhipati. Paccuppannapañhepi atītabhāvaṃ anāpajjanadoso siyāti paṭikkhipati. Anulomapañhesupi imināva nayena attho veditabbo.
287. ஏவங் ஸுத்³தி⁴கனயங் வத்வா புன க²ந்த⁴வஸேன த³ஸ்ஸேதுங் அதீதங் ரூபந்திஆதி³ வுத்தங். தங் ஸப்³ப³ங் பாளிஅனுஸாரேனேவ ஸக்கா ஜானிதுங்.
287. Evaṃ suddhikanayaṃ vatvā puna khandhavasena dassetuṃ atītaṃ rūpantiādi vuttaṃ. Taṃ sabbaṃ pāḷianusāreneva sakkā jānituṃ.
வசனஸோத⁴னவண்ணனா
Vacanasodhanavaṇṇanā
288. இதா³னி ‘‘அதீதங் ந்வத்தீ²’’திஆதி³ வசனஸோத⁴னா ஹோதி. தத்த² ஹஞ்சி அதீதங் ந்வத்தீ²தி யதி³ அதீதங் நோ அத்தீ²தி அத்தோ². அதீதங் அத்தீ²தி மிச்சா²தி அதீதஞ்ச தங் அத்தி² சாதி மிச்சா² ஏவ. தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்னந்தி புட்டோ² அனாக³தக்க²ணேயேவஸ்ஸ பச்சுப்பன்னதாய அபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய காலனானத்தேன படிக்கி²பதி.
288. Idāni ‘‘atītaṃ nvatthī’’tiādi vacanasodhanā hoti. Tattha hañci atītaṃ nvatthīti yadi atītaṃ no atthīti attho. Atītaṃatthīti micchāti atītañca taṃ atthi cāti micchā eva. Taññeva anāgataṃ taṃ paccuppannanti puṭṭho anāgatakkhaṇeyevassa paccuppannatāya abhāvaṃ sandhāya kālanānattena paṭikkhipati.
து³தியங் புட்டோ² யங் உப்பாத³தோ புப்³பே³ அனாக³தங் அஹோஸி, தஸ்ஸ உப்பன்னகாலே பச்சுப்பன்னத்தா படிஜானாதி. ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீதி யதே³தங் தயா ‘‘அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ஹோதீ’’தி வத³தா தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்னந்தி லத்³தி⁴வஸேன ‘‘அனாக³தங் வா பச்சுப்பன்னங் வா ஹுத்வா ஹோதீ’’தி வுத்தங். கிங் தே தம்பி ஹுத்வா ஹோதீதி? இதரோ ஹுத்வா பூ⁴தஸ்ஸ புன ஹுத்வா அபா⁴வதோ ந ஹேவந்தி படிக்கி²பதி.
Dutiyaṃ puṭṭho yaṃ uppādato pubbe anāgataṃ ahosi, tassa uppannakāle paccuppannattā paṭijānāti. Hutvā hoti hutvā hotīti yadetaṃ tayā ‘‘anāgataṃ hutvā paccuppannaṃ hotī’’ti vadatā taññeva anāgataṃ taṃ paccuppannanti laddhivasena ‘‘anāgataṃ vā paccuppannaṃ vā hutvā hotī’’ti vuttaṃ. Kiṃ te tampi hutvā hotīti? Itaro hutvā bhūtassa puna hutvā abhāvato na hevanti paṭikkhipati.
து³தியங் புட்டோ² யஸ்மா தங் அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ஹொந்தங் ‘‘ஹுத்வா ஹோதீ’’தி ஸங்க²ங் க³தங், தஸ்மா படிஜானாதி. அத² நங் ஸகவாதீ³ ‘‘யதி³ தே தங் அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ஹொந்தங் ‘ஹுத்வா ஹோதீ’தி ஸங்க²ங் க³தங், புன ஹுத்வா ஹோதி, யங் அனாக³தங் ந ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ந ஹொந்தங் ‘ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’தி ஸங்க²ங் க³தங் ஸஸவிஸாணங், கிங் தே தம்பி புன ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’திஅதி⁴ப்பாயேன ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீதி பஞ்ஹங் புச்ச²தி. இதரோ ‘‘யங் நத்தி², தங் நத்தி²தாய, ஏவ அனாக³தங் ந ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ந ஹோதீதி நஹுத்வானஹோதி நாம தாவ ஹோது, புன நஹுத்வானஹோதிபா⁴வோ பனஸ்ஸ குதோ’’தி மஞ்ஞமானோ படிக்கி²பதி. தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீதந்தி பஞ்ஹேபி பச்சுப்பன்னக்க²ணேயேவஸ்ஸ அதீததாய அபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய காலனானத்தா படிக்கி²பதி.
Dutiyaṃ puṭṭho yasmā taṃ anāgataṃ hutvā paccuppannaṃ hontaṃ ‘‘hutvā hotī’’ti saṅkhaṃ gataṃ, tasmā paṭijānāti. Atha naṃ sakavādī ‘‘yadi te taṃ anāgataṃ hutvā paccuppannaṃ hontaṃ ‘hutvā hotī’ti saṅkhaṃ gataṃ, puna hutvā hoti, yaṃ anāgataṃ na hutvā paccuppannaṃ na hontaṃ ‘na hutvā na hotī’ti saṅkhaṃ gataṃ sasavisāṇaṃ, kiṃ te tampi puna na hutvā na hotī’’tiadhippāyena na hutvā na hoti na hutvā na hotīti pañhaṃ pucchati. Itaro ‘‘yaṃ natthi, taṃ natthitāya, eva anāgataṃ na hutvā paccuppannaṃ na hotīti nahutvānahoti nāma tāva hotu, puna nahutvānahotibhāvo panassa kuto’’ti maññamāno paṭikkhipati. Taññeva paccuppannaṃ taṃ atītanti pañhepi paccuppannakkhaṇeyevassa atītatāya abhāvaṃ sandhāya kālanānattā paṭikkhipati.
து³தியபஞ்ஹே புட்டோ² யங் அதீதபா⁴வதோ புப்³பே³ பச்சுப்பன்னங் அஹோஸி, தஸ்ஸேவ அதீதத்தா படிஜானாதி. ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீதி யதே³தங் தயா ‘‘பச்சுப்பன்னங் ஹுத்வா அதீதங் ஹோதீ’’தி வத³தா ‘‘தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீத’’ந்தி லத்³தி⁴வஸேன ‘‘பச்சுப்பன்னங் வா அதீதங் வா ஹுத்வா ஹோதீ’’தி வுத்தங், கிங் தே தம்பி ஹுத்வா ஹோதீதி? இதரோ ஹுத்வா பூ⁴தஸ்ஸ புன ஹுத்வா அபா⁴வதோ ந ஹேவந்தி படிக்கி²பதி.
Dutiyapañhe puṭṭho yaṃ atītabhāvato pubbe paccuppannaṃ ahosi, tasseva atītattā paṭijānāti. Hutvā hoti hutvā hotīti yadetaṃ tayā ‘‘paccuppannaṃ hutvā atītaṃ hotī’’ti vadatā ‘‘taññeva paccuppannaṃ taṃ atīta’’nti laddhivasena ‘‘paccuppannaṃ vā atītaṃ vā hutvā hotī’’ti vuttaṃ, kiṃ te tampi hutvā hotīti? Itaro hutvā bhūtassa puna hutvā abhāvato na hevanti paṭikkhipati.
து³தியபஞ்ஹே யஸ்மா தங் பச்சுப்பன்னங் ஹுத்வா அதீதங் ஹொந்தங் ‘‘ஹுத்வா ஹோதீ’’தி ஸங்க²ங் க³தங், தஸ்மா படிஜானாதி . அத² நங் ஸகவாதீ³ ‘‘யதி³ தே தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் ஹுத்வா அதீதங் ஹொந்தங் ‘ஹுத்வா ஹோதீ’தி ஸங்க²ங் க³தங், புன ஹுத்வா ஹோதி, யங் பச்சுப்பன்னங் ந ஹுத்வா அதீதங் ந ஹொந்தங் ‘ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’தி ஸங்க²ங் க³தங் ஸஸவிஸாணங், கிங் தே தம்பி புன ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’தி அதி⁴ப்பாயேன ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீதி பஞ்ஹங் புச்ச²தி. இதரோ ‘‘யங் நத்தி², தங் நத்தி²தாய ஏவ பச்சுப்பன்னங் ந ஹுத்வா அதீதங் ந ஹோதீதி நஹுத்வானஹோதி நாம தாவ ஹோது. புன நஹுத்வானஹோதிபா⁴வோ பனஸ்ஸ குதோ’’தி மஞ்ஞமானோ படிக்கி²பதி. உப⁴யங் ஏகதோ கத்வா ஆக³தே ததியபஞ்ஹேபி இமினாவுபாயேன யோஜனா காதப்³பா³.
Dutiyapañhe yasmā taṃ paccuppannaṃ hutvā atītaṃ hontaṃ ‘‘hutvā hotī’’ti saṅkhaṃ gataṃ, tasmā paṭijānāti . Atha naṃ sakavādī ‘‘yadi te taññeva paccuppannaṃ hutvā atītaṃ hontaṃ ‘hutvā hotī’ti saṅkhaṃ gataṃ, puna hutvā hoti, yaṃ paccuppannaṃ na hutvā atītaṃ na hontaṃ ‘na hutvā na hotī’ti saṅkhaṃ gataṃ sasavisāṇaṃ, kiṃ te tampi puna na hutvā na hotī’’ti adhippāyena na hutvā na hoti na hutvā na hotīti pañhaṃ pucchati. Itaro ‘‘yaṃ natthi, taṃ natthitāya eva paccuppannaṃ na hutvā atītaṃ na hotīti nahutvānahoti nāma tāva hotu. Puna nahutvānahotibhāvo panassa kuto’’ti maññamāno paṭikkhipati. Ubhayaṃ ekato katvā āgate tatiyapañhepi imināvupāyena yojanā kātabbā.
அபரோ நயோ – யதி³ தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்னங், அனாக³தஸ்ஸ பச்சுப்பன்னே வுத்தோ ஹோதிபா⁴வோ, பச்சுப்பன்னஸ்ஸ ச அனாக³தே வுத்தோ ஹுத்வாபா⁴வோ ஆபஜ்ஜதி. ஏவங் ஸந்தே அனாக³தம்பி ஹுத்வாஹோதி நாம. பச்சுப்பன்னம்பி ஹுத்வாஹோதியேவ நாம. தேன தங் புச்சா²ம – ‘‘கிங் தே ஏதேஸு ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீ’’தி? இதரோ – ‘‘தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்ன’’ந்தி பஞ்ஹே படிக்கி²த்தனயேனேவ படிக்கி²பித்வா புன புட்டோ² து³தியே பஞ்ஹே படிஞ்ஞாதனயேனேவ படிஜானாதி. அத² நங் ஸகவாதீ³ ‘‘தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்ன’’ந்தி பஞ்ஹாவஸேன தேஸு ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீதி படிஜானந்தங் புரிமங் படிக்கி²த்தபஞ்ஹங் பரிவத்தித்வா புச்ச²ந்தோ ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீதி புச்ச²தி. தஸ்ஸத்தோ² – நனு ‘‘தயா தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்ன’’ந்தி வுத்தே பட²மபஞ்ஹங் படிக்கி²பந்தேன அனாக³தஸ்ஸ ஹோதிபா⁴வோ பச்சுப்பன்னஸ்ஸ ச ஹுத்வாபா⁴வோ படிக்கி²த்தோதி. தேன அனாக³தங் ந ஹோதி நாம, பச்சுப்பன்னங் ந ஹுத்வா நாம.
Aparo nayo – yadi taññeva anāgataṃ taṃ paccuppannaṃ, anāgatassa paccuppanne vutto hotibhāvo, paccuppannassa ca anāgate vutto hutvābhāvo āpajjati. Evaṃ sante anāgatampi hutvāhoti nāma. Paccuppannampi hutvāhotiyeva nāma. Tena taṃ pucchāma – ‘‘kiṃ te etesu ekekaṃ hutvā hoti hutvā hotī’’ti? Itaro – ‘‘taññeva anāgataṃ taṃ paccuppanna’’nti pañhe paṭikkhittanayeneva paṭikkhipitvā puna puṭṭho dutiye pañhe paṭiññātanayeneva paṭijānāti. Atha naṃ sakavādī ‘‘taññeva anāgataṃ taṃ paccuppanna’’nti pañhāvasena tesu ekekaṃ hutvā hoti hutvā hotīti paṭijānantaṃ purimaṃ paṭikkhittapañhaṃ parivattitvā pucchanto na hutvā na hoti na hutvā na hotīti pucchati. Tassattho – nanu ‘‘tayā taññeva anāgataṃ taṃ paccuppanna’’nti vutte paṭhamapañhaṃ paṭikkhipantena anāgatassa hotibhāvo paccuppannassa ca hutvābhāvo paṭikkhittoti. Tena anāgataṃ na hoti nāma, paccuppannaṃ na hutvā nāma.
து³தியபஞ்ஹே ச தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்னந்தி படிஞ்ஞாதங். ஏவங் ஸந்தே அனாக³தம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதி நாம. பச்சுப்பன்னம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதியேவ நாம. தேன தங் புச்சா²ம – ‘‘கிங் தே ஏதேஸு ஏகேகங் ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’தி? பரவாதீ³ ஸப்³ப³தோ அந்த⁴காரேன பரியோனத்³தோ⁴ விய தேஸங் நஹுத்வானஹோதிபா⁴வங் அபஸ்ஸந்தோ ந ஹேவந்தி படிக்கி²பதி.
Dutiyapañhe ca taññeva anāgataṃ taṃ paccuppannanti paṭiññātaṃ. Evaṃ sante anāgatampi na hutvā na hoti nāma. Paccuppannampi na hutvā na hotiyeva nāma. Tena taṃ pucchāma – ‘‘kiṃ te etesu ekekaṃ na hutvā na hoti na hutvā na hotī’’ti? Paravādī sabbato andhakārena pariyonaddho viya tesaṃ nahutvānahotibhāvaṃ apassanto na hevanti paṭikkhipati.
து³தியவாரேபி யதி³ தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீதங், பச்சுப்பன்னஸ்ஸ அதீதே வுத்தோ ஹோதிபா⁴வோ, அதீதஸ்ஸ ச பச்சுப்பன்னே வுத்தோ ஹுத்வாபா⁴வோ ஆபஜ்ஜதி, ஏவங் ஸந்தே பச்சுப்பன்னம்பி ஹுத்வாஹோதி நாம, அதீதம்பி ஹுத்வாஹோதியேவ நாம. தேன தங் புச்சா²ம – ‘‘கிங் தே ஏதேஸு ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீ’’தி? இதரோ தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீதந்திபஞ்ஹே படிக்கி²த்தனயேனேவ படிக்கி²பித்வா புன புட்டோ² து³தியபஞ்ஹே படிஞ்ஞாதனயேனேவ படிஜானாதி. அத² நங் ஸகவாதீ³ ‘‘தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீத’’ந்தி பஞ்ஹாவஸேன தேஸு ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீதி படிஜானந்தங் புரிமங் படிக்கி²த்தபஞ்ஹங் பரிவத்தித்வா புச்ச²ந்தோ ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீதி புச்ச²தி. தஸ்ஸத்தோ² – நனு தயா தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீதந்தி வுத்தே பட²மபஞ்ஹங் படிக்கி²பந்தேன பச்சுப்பன்னஸ்ஸ ஹோதிபா⁴வோ, அதீதஸ்ஸ ச ஹுத்வாபா⁴வோ படிக்கி²த்தோதி. தேன பச்சுப்பன்னங் நஹோதி நாம. அதீதங் நஹுத்வா நாம.
Dutiyavārepi yadi taññeva paccuppannaṃ taṃ atītaṃ, paccuppannassa atīte vutto hotibhāvo, atītassa ca paccuppanne vutto hutvābhāvo āpajjati, evaṃ sante paccuppannampi hutvāhoti nāma, atītampi hutvāhotiyeva nāma. Tena taṃ pucchāma – ‘‘kiṃ te etesu ekekaṃ hutvā hoti hutvā hotī’’ti? Itaro taññeva paccuppannaṃ taṃ atītantipañhe paṭikkhittanayeneva paṭikkhipitvā puna puṭṭho dutiyapañhe paṭiññātanayeneva paṭijānāti. Atha naṃ sakavādī ‘‘taññeva paccuppannaṃ taṃ atīta’’nti pañhāvasena tesu ekekaṃ hutvā hoti hutvā hotīti paṭijānantaṃ purimaṃ paṭikkhittapañhaṃ parivattitvā pucchanto na hutvā na hoti na hutvā na hotīti pucchati. Tassattho – nanu tayā taññeva paccuppannaṃ taṃ atītanti vutte paṭhamapañhaṃ paṭikkhipantena paccuppannassa hotibhāvo, atītassa ca hutvābhāvo paṭikkhittoti. Tena paccuppannaṃ nahoti nāma. Atītaṃ nahutvā nāma.
து³தியபஞ்ஹே ச தே ‘‘தஞ்ஞேவ பச்சுப்பன்னங் தங் அதீத’’ந்தி படிஞ்ஞாதங். ஏவங் ஸந்தே பச்சுப்பன்னம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதி நாம, அதீதம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதியேவ நாம. தேன தங் புச்சா²ம – ‘‘கிங் தே ஏதேஸு ஏகேகங் ந ஹுத்வா ந ஹோதி, ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’தி. பரவாதீ³ ஸப்³ப³தோ அந்த⁴காரேன பரியோனத்³தோ⁴ விய தேஸங் நஹுத்வானஹோதிபா⁴வங் அபஸ்ஸந்தோ ந ஹேவந்தி படிக்கி²பதி.
Dutiyapañhe ca te ‘‘taññeva paccuppannaṃ taṃ atīta’’nti paṭiññātaṃ. Evaṃ sante paccuppannampi na hutvā na hoti nāma, atītampi na hutvā na hotiyeva nāma. Tena taṃ pucchāma – ‘‘kiṃ te etesu ekekaṃ na hutvā na hoti, na hutvā na hotī’’ti. Paravādī sabbato andhakārena pariyonaddho viya tesaṃ nahutvānahotibhāvaṃ apassanto na hevanti paṭikkhipati.
ததியவாரேபி யதி³ தஞ்ஞேவ அனாக³தங் தங் பச்சுப்பன்னங் தங் அதீதங்; அனாக³தபச்சுப்பன்னானங் பச்சுப்பன்னாதீதேஸு வுத்தோ ஹோதிபா⁴வோ, பச்சுப்பன்னாதீதானஞ்ச அனாக³தபச்சுப்பன்னேஸு வுத்தோ ஹுத்வாபா⁴வோ ஆபஜ்ஜதி. ஏவங் ஸந்தே அனாக³தம்பி ஹுத்வாஹோதி நாம. பச்சுப்பன்னம்பி அதீதம்பி ஹுத்வா ஹோதியேவ நாம. தேன தங் புச்சா²ம – ‘‘கிங் தே தீஸுபி ஏதேஸு ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீ’’தி? இதரோ ‘‘தஞ்ஞேவ அனாக³தங், தங் பச்சுப்பன்னங், தங் அதீத’’ந்திபஞ்ஹே படிக்கி²த்தனயேனேவ படிக்கி²பித்வா புன புட்டோ² து³தியபஞ்ஹே படிஞ்ஞாதனயேனேவ படிஜானாதி. அத² நங் ஸகவாதீ³ ‘‘தஞ்ஞேவ அனாக³தங், தங் பச்சுப்பன்னங், தங் அதீத’’ந்தி பஞ்ஹாவஸேன தேஸு ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி, ஹுத்வா ஹோதீதி படிஜானந்தங் புரிமங் படிக்கி²த்தபஞ்ஹங் பரிவத்தித்வா புச்ச²ந்தோ ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீதி புச்ச²தி. தஸ்ஸத்தோ² – நனு தயா தஞ்ஞேவ அனாக³தங், தங் பச்சுப்பன்னங், தங் அதீதந்தி வுத்தே பட²மபஞ்ஹங் படிக்கி²பந்தேன அனாக³தபச்சுப்பன்னானங் ஹோதிபா⁴வோ; பச்சுப்பன்னாதீதானஞ்ச ஹுத்வாபா⁴வோ படிக்கி²த்தோதி? தேன அனாக³தங் பச்சுப்பன்னஞ்ச ந ஹோதி நாம. பச்சுப்பன்னஞ்ச அதீதஞ்ச ந ஹுத்வா நாம.
Tatiyavārepi yadi taññeva anāgataṃ taṃ paccuppannaṃ taṃ atītaṃ; anāgatapaccuppannānaṃ paccuppannātītesu vutto hotibhāvo, paccuppannātītānañca anāgatapaccuppannesu vutto hutvābhāvo āpajjati. Evaṃ sante anāgatampi hutvāhoti nāma. Paccuppannampi atītampi hutvā hotiyeva nāma. Tena taṃ pucchāma – ‘‘kiṃ te tīsupi etesu ekekaṃ hutvā hoti hutvā hotī’’ti? Itaro ‘‘taññeva anāgataṃ, taṃ paccuppannaṃ, taṃ atīta’’ntipañhe paṭikkhittanayeneva paṭikkhipitvā puna puṭṭho dutiyapañhe paṭiññātanayeneva paṭijānāti. Atha naṃ sakavādī ‘‘taññeva anāgataṃ, taṃ paccuppannaṃ, taṃ atīta’’nti pañhāvasena tesu ekekaṃ hutvā hoti, hutvā hotīti paṭijānantaṃ purimaṃ paṭikkhittapañhaṃ parivattitvā pucchanto na hutvā na hoti na hutvā na hotīti pucchati. Tassattho – nanu tayā taññeva anāgataṃ, taṃ paccuppannaṃ, taṃ atītanti vutte paṭhamapañhaṃ paṭikkhipantena anāgatapaccuppannānaṃ hotibhāvo; paccuppannātītānañca hutvābhāvo paṭikkhittoti? Tena anāgataṃ paccuppannañca na hoti nāma. Paccuppannañca atītañca na hutvā nāma.
து³தியபஞ்ஹே ச தே ‘‘தஞ்ஞேவ அனாக³தங், தங் பச்சுப்பன்னங், தங் அதீத’’ந்தி படிஞ்ஞாதங். ஏவங் ஸந்தே அனாக³தம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதி நாம, பச்சுப்பன்னம்பி அதீதம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதியேவ நாம. தேன தங் புச்சா²ம – ‘‘கிங் தே ஏதேஸு ஏகேகங் ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’தி? பரவாதீ³ ஸப்³ப³தோ அந்த⁴காரேன பரியோனத்³தோ⁴ விய தேஸங் ந ஹுத்வா ந ஹோதிபா⁴வங் அபஸ்ஸந்தோ ந ஹேவந்தி படிக்கி²பதீதி. நிக்³க³ஹாதீ³னி பனெத்த² ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ யோஜேதப்³பா³னி.
Dutiyapañhe ca te ‘‘taññeva anāgataṃ, taṃ paccuppannaṃ, taṃ atīta’’nti paṭiññātaṃ. Evaṃ sante anāgatampi na hutvā na hoti nāma, paccuppannampi atītampi na hutvā na hotiyeva nāma. Tena taṃ pucchāma – ‘‘kiṃ te etesu ekekaṃ na hutvā na hoti na hutvā na hotī’’ti? Paravādī sabbato andhakārena pariyonaddho viya tesaṃ na hutvā na hotibhāvaṃ apassanto na hevanti paṭikkhipatīti. Niggahādīni panettha heṭṭhā vuttanayeneva yojetabbāni.
வசனஸோத⁴னவண்ணனா நிட்டி²தா.
Vacanasodhanavaṇṇanā niṭṭhitā.
அதீதசக்கு²ரூபாதி³கதா²வண்ணனா
Atītacakkhurūpādikathāvaṇṇanā
289. அதீதங் சக்கு² அத்தீ²திஆதீ³ஸுபி சக்கா²தி³பா⁴வாவிஜஹனேனேவ அத்தி²தங் படிஜானாதி. பஸ்ஸதீதிஆதீ³னி புட்டோ² பன தேஸங் விஞ்ஞாணானங் கிச்சாபா⁴வவஸேன படிக்கி²பதி.
289. Atītaṃcakkhu atthītiādīsupi cakkhādibhāvāvijahaneneva atthitaṃ paṭijānāti. Passatītiādīni puṭṭho pana tesaṃ viññāṇānaṃ kiccābhāvavasena paṭikkhipati.
அதீதஞாணாதி³கதா²வண்ணனா
Atītañāṇādikathāvaṇṇanā
290. தேன ஞாணேன ஞாணகரணீயங் கரோதீதி பஞ்ஹே தஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸ நிருத்³த⁴த்தா கிச்சபா⁴வமஸ்ஸ அபஸ்ஸந்தோ படிக்கி²பதி. புன புட்டோ² அதீதாரம்மணங் பச்சுப்பன்னங் ஞாணங் அதீதானங் த⁴ம்மானங் ஜானநதோ அதீதங் ஞாணந்தி லேஸேன பச்சுப்பன்னமேவ ‘‘அதீதங் ஞாண’’ந்தி கத்வா தேன ஞாணேன ஞாணகரணீயஸ்ஸ அத்தி²தாய படிஜானாதி. அத²ஸ்ஸ ஸகவாதீ³ லேஸோகாஸங் அத³த்வா தேன ஞாணேன து³க்க²ங் பரிஜானாதீதிஆதி³மாஹ. இதரோ அதீதாரம்மணேனேவ ஞாணேன இமேஸங் சதுன்னங் கிச்சானங் அபா⁴வா படிக்கி²பதி. அனாக³தபஞ்ஹேபி ஏஸேவ நயோ. பச்சுப்பன்னபஞ்ஹோ சேவ ஸங்ஸந்த³னபஞ்ஹோ ச உத்தானத்தா²யேவ.
290. Tena ñāṇena ñāṇakaraṇīyaṃ karotīti pañhe tassa ñāṇassa niruddhattā kiccabhāvamassa apassanto paṭikkhipati. Puna puṭṭho atītārammaṇaṃ paccuppannaṃ ñāṇaṃ atītānaṃ dhammānaṃ jānanato atītaṃ ñāṇanti lesena paccuppannameva ‘‘atītaṃ ñāṇa’’nti katvā tena ñāṇena ñāṇakaraṇīyassa atthitāya paṭijānāti. Athassa sakavādī lesokāsaṃ adatvā tena ñāṇena dukkhaṃ parijānātītiādimāha. Itaro atītārammaṇeneva ñāṇena imesaṃ catunnaṃ kiccānaṃ abhāvā paṭikkhipati. Anāgatapañhepi eseva nayo. Paccuppannapañho ceva saṃsandanapañho ca uttānatthāyeva.
அரஹந்தாதி³கதா²வண்ணனா
Arahantādikathāvaṇṇanā
291. அரஹதோ அதீதோ ராகோ³ அத்தீ²திஆதீ³ஸுபி ராகா³தி³பா⁴வாவிஜஹந்தோ ஏவங் படிஜானாதி. ஸராகோ³திஆதீ³ஸு ஸுத்தவிரோத⁴ப⁴யேன சேவ யுத்திவிரோத⁴ப⁴யேன ச படிக்கி²பதி.
291. Arahato atīto rāgo atthītiādīsupi rāgādibhāvāvijahanto evaṃ paṭijānāti. Sarāgotiādīsu suttavirodhabhayena ceva yuttivirodhabhayena ca paṭikkhipati.
பத³ஸோத⁴னகதா²வண்ணனா
Padasodhanakathāvaṇṇanā
295. ஏவங் ஸப்³ப³ம்பி பாளிஅனுஸாரேனேவ விதி³த்வா பரதோ அத்தி² ஸியா அதீதங், ஸியா ந்வாதீதந்தி எத்த² ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³. யங் அதீதமேவ அத்தி², தங் அதீதங். யங் பச்சுப்பன்னானாக³தங் அத்தி², தங் நோ அத்தி², தங் நோ அதீதங். தேனாதீதங் ந்வாதீதங், ந்வாதீதங் அதீதந்தி தேன காரணேன அதீதங் நோ அதீதங், நோ அதீதங் அதீதந்தி. அனாக³தபச்சுப்பன்னபுச்சா²ஸுபி ஏஸேவ நயோ.
295. Evaṃ sabbampi pāḷianusāreneva viditvā parato atthi siyā atītaṃ, siyā nvātītanti ettha evamattho veditabbo. Yaṃ atītameva atthi, taṃ atītaṃ. Yaṃ paccuppannānāgataṃ atthi, taṃ no atthi, taṃ no atītaṃ. Tenātītaṃ nvātītaṃ, nvātītaṃ atītanti tena kāraṇena atītaṃ no atītaṃ, no atītaṃ atītanti. Anāgatapaccuppannapucchāsupi eseva nayo.
ஸுத்தஸாத⁴னவண்ணனா
Suttasādhanavaṇṇanā
296. ந வத்தப்³ப³ங் ‘‘அதீதங் அத்தி² அனாக³தங் அத்தீ²’’தி ஸுத்தஸாத⁴னாய புச்சா² பரவாதி³ஸ்ஸ, படிஞ்ஞா ஸகவாதி³ஸ்ஸ. புன அத்தனோ லத்³தி⁴ங் நிஸ்ஸாய யங்கிஞ்சி, பி⁴க்க²வே, ரூபந்தி அனுயோகோ³ பரவாதி³ஸ்ஸேவ. து³தியனயே புச்சா² ஸகவாதி³ஸ்ஸ, படிஞ்ஞா இதரஸ்ஸ. ஏவங் ஸப்³ப³த்த² புச்சா² ச படிஞ்ஞா ச வேதி³தப்³பா³. யங் பனேதங் பரவாதி³னா அனாக³தஸ்ஸ அத்தி²பா⁴வஸாத⁴னத்த²ங் ‘‘நனு வுத்தங் ப⁴க³வதா கப³ளீகாரே, சே, பி⁴க்க²வே’’தி ஸுத்தஸ்ஸ பரியோஸானே அத்தி² தத்த² ஆயதிங் புனப்³ப⁴வாபி⁴னிப்³ப³த்தீதிஆதி³ த³ஸ்ஸிதங் ந தங் அனாக³தஸ்ஸ அத்தி²பா⁴வஸாத⁴கங் . தஞ்ஹி ஹேதூனங் பரினிட்டி²தத்தா அவஸ்ஸங் பா⁴விதங் ஸந்தா⁴ய தத்த² வுத்தங். அயங் ஸுத்தாதி⁴ப்பாயோ. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
296. Navattabbaṃ ‘‘atītaṃ atthi anāgataṃ atthī’’ti suttasādhanāya pucchā paravādissa, paṭiññā sakavādissa. Puna attano laddhiṃ nissāya yaṃkiñci, bhikkhave, rūpanti anuyogo paravādisseva. Dutiyanaye pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Evaṃ sabbattha pucchā ca paṭiññā ca veditabbā. Yaṃ panetaṃ paravādinā anāgatassa atthibhāvasādhanatthaṃ ‘‘nanu vuttaṃ bhagavatā kabaḷīkāre, ce, bhikkhave’’ti suttassa pariyosāne atthi tattha āyatiṃ punabbhavābhinibbattītiādi dassitaṃ na taṃ anāgatassa atthibhāvasādhakaṃ . Tañhi hetūnaṃ pariniṭṭhitattā avassaṃ bhāvitaṃ sandhāya tattha vuttaṃ. Ayaṃ suttādhippāyo. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sabbamatthītikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / கதா²வத்து²பாளி • Kathāvatthupāḷi / 5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா² • 5. Sabbamatthītikathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா² • 5. Sabbamatthītikathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா²வண்ணனா • 5. Sabbamatthītikathāvaṇṇanā