Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா²
5. Sabbamatthītikathā
1. வாத³யுத்திவண்ணனா
1. Vādayuttivaṇṇanā
282. ஸப்³ப³ஸ்மிங் ஸரீரே ஸப்³ப³ந்தி ஸிரஸி பாதா³ பச்ச²தோ சக்கூ²னீதி ஏவங் ஸப்³ப³ங் ஸப்³ப³த்த² அத்தீ²தி அத்தோ². ஸப்³ப³ஸ்மிங் காலேதி பா³லகாலே யுவதா, வுட்³ட⁴காலே பா³லதா, ஏவங் ஸப்³ப³ஸ்மிங் காலே ஸப்³ப³ங். ஸப்³பே³னாகாரேனாதி நீலாகாரேன பீதங், பீதாகாரேன லோஹிதந்தி ஏவங். ஸப்³பே³ஸு த⁴ம்மேஸூதி சக்கு²ஸ்மிங் ஸோதங், ஸோதஸ்மிங் கா⁴னந்தி ஏவங். அயுத்தந்தி யோக³ரஹிதங் வத³தி, தங் பன ஏகஸபா⁴வங். கத²ங் பன ஏகஸபா⁴வஸ்ஸ யோக³ரஹிததாதி தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நானாஸபா⁴வானஞ்ஹீ’’திஆதி³மாஹ. த்³வின்னஞ்ஹி நானாஸபா⁴வானங் அங்கு³லீனங் மெண்ட³கானங் வா அஞ்ஞமஞ்ஞயோகோ³ ஹோதி, ந ஏகஸ்ஸேவ ஸதோ, தஸ்மா யோ நானாஸபா⁴வேஸு ஹோதி யோகோ³, தேன ரஹிதங் ஏகஸபா⁴வங் அயோக³ந்தி வுத்தங். இத³ங் புச்ச²தீதி பரவாதீ³தி³ட்டி²யா மிச்சா²தி³ட்டி²பா⁴வங் க³ஹெத்வா உப்பன்னாய அத்தனோ தி³ட்டி²யா ஸம்மாதி³ட்டி²பா⁴வோ அத்தீ²தி வுத்தங் ஹோதி.
282. Sabbasmiṃsarīre sabbanti sirasi pādā pacchato cakkhūnīti evaṃ sabbaṃ sabbattha atthīti attho. Sabbasmiṃ kāleti bālakāle yuvatā, vuḍḍhakāle bālatā, evaṃ sabbasmiṃ kāle sabbaṃ. Sabbenākārenāti nīlākārena pītaṃ, pītākārena lohitanti evaṃ. Sabbesu dhammesūti cakkhusmiṃ sotaṃ, sotasmiṃ ghānanti evaṃ. Ayuttanti yogarahitaṃ vadati, taṃ pana ekasabhāvaṃ. Kathaṃ pana ekasabhāvassa yogarahitatāti taṃ dassento ‘‘nānāsabhāvānañhī’’tiādimāha. Dvinnañhi nānāsabhāvānaṃ aṅgulīnaṃ meṇḍakānaṃ vā aññamaññayogo hoti, na ekasseva sato, tasmā yo nānāsabhāvesu hoti yogo, tena rahitaṃ ekasabhāvaṃ ayoganti vuttaṃ. Idaṃ pucchatīti paravādīdiṭṭhiyā micchādiṭṭhibhāvaṃ gahetvā uppannāya attano diṭṭhiyā sammādiṭṭhibhāvo atthīti vuttaṃ hoti.
வாத³யுத்திவண்ணனா நிட்டி²தா.
Vādayuttivaṇṇanā niṭṭhitā.
2. காலஸங்ஸந்த³னவண்ணனா
2. Kālasaṃsandanavaṇṇanā
285. அதீதானாக³தங் பஹாய பச்சுப்பன்னரூபமேவ அப்பியங் அவிப⁴ஜிதப்³ப³ங் கரித்வாதி பச்சுப்பன்னஸத்³தே³ன ரூபஸத்³தே³ன சாதி உபோ⁴ஹிபி பச்சுப்பன்னரூபமேவ வத்தப்³ப³ங் கத்வாதி வுத்தங் ஹோதி. பஞ்ஞத்தியா அவிக³தத்தாதி ஏதேன இத³ங் விஞ்ஞாயதி ‘‘ந ரூபபஞ்ஞத்தி விய வத்த²பஞ்ஞத்தி ஸபா⁴வபரிச்சி²ன்னே பவத்தா விஜ்ஜமானபஞ்ஞத்தி, அத² கோ² புப்³பா³பரியவஸேன பவத்தமானங் ரூபஸமூஹங் உபாதா³ய பவத்தா அவிஜ்ஜமானபஞ்ஞத்தி, தஸ்மா வத்த²பா⁴வஸ்ஸ ஓதா³தபா⁴வவிக³மே விக³மாவத்தப்³ப³தா யுத்தா, ந பன ரூபபா⁴வஸ்ஸ பச்சுப்பன்னபா⁴வவிக³மே’’தி.
285. Atītānāgataṃ pahāya paccuppannarūpameva appiyaṃ avibhajitabbaṃ karitvāti paccuppannasaddena rūpasaddena cāti ubhohipi paccuppannarūpameva vattabbaṃ katvāti vuttaṃ hoti. Paññattiyā avigatattāti etena idaṃ viññāyati ‘‘na rūpapaññatti viya vatthapaññatti sabhāvaparicchinne pavattā vijjamānapaññatti, atha kho pubbāpariyavasena pavattamānaṃ rūpasamūhaṃ upādāya pavattā avijjamānapaññatti, tasmā vatthabhāvassa odātabhāvavigame vigamāvattabbatā yuttā, na pana rūpabhāvassa paccuppannabhāvavigame’’ti.
காலஸங்ஸந்த³னவண்ணனா நிட்டி²தா.
Kālasaṃsandanavaṇṇanā niṭṭhitā.
வசனஸோத⁴னவண்ணனா
Vacanasodhanavaṇṇanā
288. அனாக³தங் வா பச்சுப்பன்னங் வா ஹுத்வா ஹோதீதி வுத்தந்தி எத்த² அனாக³தங் அனாக³தங் ஹுத்வா புன பச்சுப்பன்னங் ஹொந்தங் ஹுத்வா ஹோதீதி, ததா² பச்சுப்பன்னங் பச்சுப்பன்னங் ஹொந்தங் புப்³பே³ அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ஹோதீதி ஹுத்வா ஹோதீதி வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். கிங் தே தம்பி ஹுத்வா ஹோதீதி தப்³பா⁴வாவிக³மதோ ஹுத்வாஹோதிபா⁴வானுபரமங் அனுபச்சே²த³ங் புச்ச²தீதி அதி⁴ப்பாயோ யுத்தோ. ஹுத்வா பூ⁴தஸ்ஸ புன ஹுத்வா அபா⁴வதோதி அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னபூ⁴தஸ்ஸ புன அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னாபா⁴வதோ.
288. Anāgataṃvā paccuppannaṃ vā hutvā hotīti vuttanti ettha anāgataṃ anāgataṃ hutvā puna paccuppannaṃ hontaṃ hutvā hotīti, tathā paccuppannaṃ paccuppannaṃ hontaṃ pubbe anāgataṃ hutvā paccuppannaṃ hotīti hutvā hotīti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Kiṃ te tampi hutvā hotīti tabbhāvāvigamato hutvāhotibhāvānuparamaṃ anupacchedaṃ pucchatīti adhippāyo yutto. Hutvā bhūtassa puna hutvā abhāvatoti anāgataṃ hutvā paccuppannabhūtassa puna anāgataṃ hutvā paccuppannābhāvato.
யஸ்மா தந்தி தங் ஹுத்வா பூ⁴தங் பச்சுப்பன்னங் யஸ்மா அனாக³தங் ஹுத்வா பச்சுப்பன்னங் ஹொந்தங் ‘‘ஹுத்வா ஹோதீ’’தி ஸங்க்²யங் க³தங், தஸ்மா து³தியம்பி ‘‘ஹுத்வா ஹோதீ’’தி வசனங் அரஹதீதி படிஜானாதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஏவங் பன த⁴ம்மே ஹுத்வாஹோதிபா⁴வானுபரமங் வத³ந்தஸ்ஸ அத⁴ம்மே ஸஸவிஸாணே நஹுத்வான ஹோதிபா⁴வானுபரமோ ஆபஜ்ஜதீதி அதி⁴ப்பாயேன ‘‘அத² ந’’ந்திஆதி³மாஹ.
Yasmā tanti taṃ hutvā bhūtaṃ paccuppannaṃ yasmā anāgataṃ hutvā paccuppannaṃ hontaṃ ‘‘hutvā hotī’’ti saṅkhyaṃ gataṃ, tasmā dutiyampi ‘‘hutvā hotī’’ti vacanaṃ arahatīti paṭijānātīti adhippāyo. Evaṃ pana dhamme hutvāhotibhāvānuparamaṃ vadantassa adhamme sasavisāṇe nahutvāna hotibhāvānuparamo āpajjatīti adhippāyena ‘‘atha na’’ntiādimāha.
படிக்கி²த்தனயேனாதி காலனானத்தேன. படிஞ்ஞாதனயேனாதி அத்தா²னானத்தேன. அத்தா²னானத்தங் இச்ச²ந்தோபி பன அனாக³தஸ்ஸ பச்சுப்பன்னே வுத்தங் ஹோதிபா⁴வங், பச்சுப்பன்னஸ்ஸ ச அனாக³தே வுத்தங் ஹுத்வாபா⁴வங் கத²ங் படிஜானாதீதி விசாரேதப்³ப³ங். அத்தா²னானத்தமேவ ஹி தேன அனுஞ்ஞாயதி, ந அனாக³தே பச்சுப்பன்னபா⁴வோ, பச்சுப்பன்னே வா அனாக³தபா⁴வோதி. புரிமங் படிக்கி²த்தபஞ்ஹங் பரிவத்தித்வாதி அனுஞ்ஞாதபஞ்ஹஸ்ஸ ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீதி தோ³ஸோ வுத்தோதி அவுத்ததோ³ஸங் அதிக்கம்ம படிக்கி²த்தபஞ்ஹங் புன க³ஹெத்வா தேன சோதே³தீதி அத்தோ². எத்த² ச அத்தா²னானத்தேன ஹுத்வாஹோதீதி அனுஜானந்தஸ்ஸ தோ³ஸோ காலனானத்தாயேவ அனாக³தங் பச்சுப்பன்னந்தி படிக்கே²பேன கத²ங் ஹோதீதி? தஸ்ஸேவ அனுஜானநபடிக்கே²பதோதி அதி⁴ப்பாயோ.
Paṭikkhittanayenāti kālanānattena. Paṭiññātanayenāti atthānānattena. Atthānānattaṃ icchantopi pana anāgatassa paccuppanne vuttaṃ hotibhāvaṃ, paccuppannassa ca anāgate vuttaṃ hutvābhāvaṃ kathaṃ paṭijānātīti vicāretabbaṃ. Atthānānattameva hi tena anuññāyati, na anāgate paccuppannabhāvo, paccuppanne vā anāgatabhāvoti. Purimaṃ paṭikkhittapañhaṃ parivattitvāti anuññātapañhassa hutvā hoti hutvā hotīti doso vuttoti avuttadosaṃ atikkamma paṭikkhittapañhaṃ puna gahetvā tena codetīti attho. Ettha ca atthānānattena hutvāhotīti anujānantassa doso kālanānattāyeva anāgataṃ paccuppannanti paṭikkhepena kathaṃ hotīti? Tasseva anujānanapaṭikkhepatoti adhippāyo.
ஏகேகந்தி அனாக³தம்பி ந ஹுத்வா ந ஹோதி பச்சுப்பன்னம்பீதி தது³ப⁴யங் க³ஹெத்வா ‘‘ஏகேகங் ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’தி வுத்தங், ந ஏகேகமேவ ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீதி. ஏஸ நயோ புரிமஸ்மிங் ‘‘ஏகேகங் ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீ’’தி வசனேபி. அனாக³தஸ்ஸ ஹி ‘‘ஹுத்வா ஹோதீ’’தி நாமங் பச்சுப்பன்னஸ்ஸ சாதி த்³வேபி நாமானி ஸங்க³ஹெத்வா ‘‘ஹுத்வா ஹோதி ஹுத்வா ஹோதீ’’தி சோதி³தங், ததா² ‘‘ந ஹுத்வா ந ஹோதி ந ஹுத்வா ந ஹோதீ’’தி சாதி அதி⁴ப்பாயோ . ஸப்³ப³தோ அந்த⁴காரேன பரியோனத்³தோ⁴ வியாதி ஏதேன அபரியோனத்³தே⁴ன படிஜானிதப்³ப³ங் ஸியாதி த³ஸ்ஸேதி. எத்த² ச புரிமனயே ஹுத்வா பூ⁴தஸ்ஸ புன ஹுத்வாஹோதிபா⁴வோ சோதி³தோ, து³தியனயே அனாக³தாதீ³ஸு ஏகேகஸ்ஸ ஹுத்வாஹோதினாமதாதி அயங் விஸேஸோ.
Ekekanti anāgatampi na hutvā na hoti paccuppannampīti tadubhayaṃ gahetvā ‘‘ekekaṃ na hutvā na hoti na hutvā na hotī’’ti vuttaṃ, na ekekameva na hutvā na hoti na hutvā na hotīti. Esa nayo purimasmiṃ ‘‘ekekaṃ hutvā hoti hutvā hotī’’ti vacanepi. Anāgatassa hi ‘‘hutvā hotī’’ti nāmaṃ paccuppannassa cāti dvepi nāmāni saṅgahetvā ‘‘hutvā hoti hutvā hotī’’ti coditaṃ, tathā ‘‘na hutvā na hoti na hutvā na hotī’’ti cāti adhippāyo . Sabbato andhakārena pariyonaddho viyāti etena apariyonaddhena paṭijānitabbaṃ siyāti dasseti. Ettha ca purimanaye hutvā bhūtassa puna hutvāhotibhāvo codito, dutiyanaye anāgatādīsu ekekassa hutvāhotināmatāti ayaṃ viseso.
வசனஸோத⁴னவண்ணனா நிட்டி²தா.
Vacanasodhanavaṇṇanā niṭṭhitā.
அதீதஞாணாதி³கதா²வண்ணனா
Atītañāṇādikathāvaṇṇanā
290. புன புட்டோ²…பே॰… அத்தி²தாய படிஜானாதீதி எத்த² பச்சுப்பன்னங் ஞாணங் தேனாதி ஏதேன அனுவத்தமானாபெக்க²னவசனேன கத²ங் வுச்சதீதி விசாரேதப்³ப³ங்.
290. Puna puṭṭho…pe… atthitāya paṭijānātīti ettha paccuppannaṃ ñāṇaṃ tenāti etena anuvattamānāpekkhanavacanena kathaṃ vuccatīti vicāretabbaṃ.
அதீதஞாணாதி³கதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Atītañāṇādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
அரஹந்தாதி³கதா²வண்ணனா
Arahantādikathāvaṇṇanā
291. யுத்திவிரோதோ⁴ அரஹதோ ஸராகா³தி³பா⁴வே புது²ஜ்ஜனேன அனானத்தங் ப்³ரஹ்மசரியவாஸஸ்ஸ அப²லதாதி ஏவமாதி³கோ த³ட்ட²ப்³போ³.
291. Yuttivirodho arahato sarāgādibhāve puthujjanena anānattaṃ brahmacariyavāsassa aphalatāti evamādiko daṭṭhabbo.
அரஹந்தாதி³கதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Arahantādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
பத³ஸோத⁴னகதா²வண்ணனா
Padasodhanakathāvaṇṇanā
295. தேன காரணேனாதி அதீதஅத்தி²ஸத்³தா³னங் ஏகத்த²த்தா அத்தி²ஸத்³த³த்த²ஸ்ஸ ச ந்வாதீதபா⁴வதோ ‘‘அதீதங் ந்வாதீதங், ந்வாதீதஞ்ச அதீதங் ஹோதீ’’தி வுத்தங் ஹோதி. எத்த² பன அதீதாதீ³னங் அத்தி²தங் வத³ந்தஸ்ஸ பரவாதி³ஸ்ஸேவாயங் தோ³ஸோ யதா² ஆபஜ்ஜதி, ந பன ‘‘நிப்³பா³னங் அத்தீ²’’தி வத³ந்தஸ்ஸ ஸகவாதி³ஸ்ஸ, ததா² படிபாதே³தப்³ப³ங்.
295. Tena kāraṇenāti atītaatthisaddānaṃ ekatthattā atthisaddatthassa ca nvātītabhāvato ‘‘atītaṃ nvātītaṃ, nvātītañca atītaṃ hotī’’ti vuttaṃ hoti. Ettha pana atītādīnaṃ atthitaṃ vadantassa paravādissevāyaṃ doso yathā āpajjati, na pana ‘‘nibbānaṃ atthī’’ti vadantassa sakavādissa, tathā paṭipādetabbaṃ.
பத³ஸோத⁴னகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Padasodhanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sabbamatthītikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / கதா²வத்து²பாளி • Kathāvatthupāḷi / 5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா² • 5. Sabbamatthītikathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா² • 5. Sabbamatthītikathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 5. ஸப்³ப³மத்தீ²திகதா²வண்ணனா • 5. Sabbamatthītikathāvaṇṇanā