Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သမ္မောဟဝိနောဒနီ-အဋ္ဌကထာ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
၁၈. ဓမ္မဟဒယဝိဘင္ဂော
18. Dhammahadayavibhaṅgo
၁. သဗ္ဗသင္ဂာဟိကဝာရဝဏ္ဏနာ
1. Sabbasaṅgāhikavāravaṇṇanā
၉၇၈. ဣဒာနိ တဒနန္တရေ ဓမ္မဟဒယဝိဘင္ဂေ ပာဠိပရိစ္ဆေဒော တာဝ ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗော – ဧတ္ထ ဟိ အာဒိတောဝ ခန္ဓာဒီနံ ဒ္ဝာဒသန္နံ ကောဋ္ဌာသာနံ ဝသေန သဗ္ဗသင္ဂာဟိကဝာရော နာမ ဝုတ္တော။ ဒုတိယော တေသံယေဝ ဓမ္မာနံ ကာမဓာတုအာဒီသု ဥပ္ပတ္တာနုပ္ပတ္တိဒသ္သနဝာရော နာမ။ တတိယော တတ္ထေဝ ပရိယာပန္နာပရိယာပန္နဒသ္သနဝာရော နာမ။ စတုတ္ထော တီသု ဘူမီသု ဥပ္ပတ္တိက္ခဏေ ဝိဇ္ဇမာနာဝိဇ္ဇမာနဓမ္မဒသ္သနဝာရော နာမ။ ပဉ္စမော တေသံ ဓမ္မာနံ ဘူမန္တရဝသေန ဒသ္သနဝာရော နာမ။ ဆဋ္ဌော ဂတီသု ဥပ္ပာဒကကမ္မအာယုပ္ပမာဏဒသ္သနဝာရော နာမ။ သတ္တမော အဘိညေယ္ယာဒိဝာရော နာမ။ အဋ္ဌမော သာရမ္မဏာနာရမ္မဏဝာရော နာမ။ နဝမော တေသံ ခန္ဓာဒိဓမ္မာနံ ဒိဋ္ဌသုတာဒိဝသေန သင္ဂဟေတ္ဝာ ဒသ္သနဝာရော နာမ။ ဒသမော ကုသလတ္တိကာဒိဝသေန သင္ဂဟေတ္ဝာ ဒသ္သနဝာရော နာမ။
978. Idāni tadanantare dhammahadayavibhaṅge pāḷiparicchedo tāva evaṃ veditabbo – ettha hi āditova khandhādīnaṃ dvādasannaṃ koṭṭhāsānaṃ vasena sabbasaṅgāhikavāro nāma vutto. Dutiyo tesaṃyeva dhammānaṃ kāmadhātuādīsu uppattānuppattidassanavāro nāma. Tatiyo tattheva pariyāpannāpariyāpannadassanavāro nāma. Catuttho tīsu bhūmīsu uppattikkhaṇe vijjamānāvijjamānadhammadassanavāro nāma. Pañcamo tesaṃ dhammānaṃ bhūmantaravasena dassanavāro nāma. Chaṭṭho gatīsu uppādakakammaāyuppamāṇadassanavāro nāma. Sattamo abhiññeyyādivāro nāma. Aṭṭhamo sārammaṇānārammaṇavāro nāma. Navamo tesaṃ khandhādidhammānaṃ diṭṭhasutādivasena saṅgahetvā dassanavāro nāma. Dasamo kusalattikādivasena saṅgahetvā dassanavāro nāma.
၉၇၉. ဧဝံ ဒသဟိ ဝာရေဟိ ပရိစ္ဆိန္နာယ ပာဠိယာ ပဌမေ တာဝ သဗ္ဗသင္ဂာဟိကဝာရေ ‘‘အဝီစိတော ယာဝ ဘဝဂ္ဂံ ဧတ္ထန္တရေ ကတိ ခန္ဓာ’’တိ ပုစ္ဆိတေ ‘‘ဧကောတိ ဝာ။ပေ.။ စတ္တာရောတိ ဝာ ဆာတိ ဝာ အဝတ္ဝာ ပဉ္စာတိ ဝတ္တုံ သမတ္ထော အညော နတ္ထီ’’တိ အတ္တနော ဉာဏဗလံ ဒီပေန္တော ပဉ္စက္ခန္ဓာတိ ပုစ္ဆာနုရူပံ ဝိသ္သဇ္ဇနံ အာဟ။ ယထာပုစ္ဆံ ဝိသ္သဇ္ဇနဉ္ဟိ သဗ္ဗညုဗ္ယာကရဏံ နာမာတိ ဝုစ္စတိ။ ဒ္ဝာဒသာယတနာနီတိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ရူပက္ခန္ဓာဒီနံ ပဘေဒော ခန္ဓဝိဘင္ဂာဒီသု ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။
979. Evaṃ dasahi vārehi paricchinnāya pāḷiyā paṭhame tāva sabbasaṅgāhikavāre ‘‘avīcito yāva bhavaggaṃ etthantare kati khandhā’’ti pucchite ‘‘ekoti vā…pe… cattāroti vā chāti vā avatvā pañcāti vattuṃ samattho añño natthī’’ti attano ñāṇabalaṃ dīpento pañcakkhandhāti pucchānurūpaṃ vissajjanaṃ āha. Yathāpucchaṃ vissajjanañhi sabbaññubyākaraṇaṃ nāmāti vuccati. Dvādasāyatanānītiādīsupi eseva nayo. Rūpakkhandhādīnaṃ pabhedo khandhavibhaṅgādīsu vuttanayeneva veditabbo.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ဝိဘင္ဂပာဠိ • Vibhaṅgapāḷi / ၁၈. ဓမ္မဟဒယဝိဘင္ဂော • 18. Dhammahadayavibhaṅgo
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ဝိဘင္ဂ-မူလဋီကာ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ၁၈. ဓမ္မဟဒယဝိဘင္ဂော • 18. Dhammahadayavibhaṅgo
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ဝိဘင္ဂ-အနုဋီကာ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ၁၈. ဓမ္မဟဒယဝိဘင္ဂော • 18. Dhammahadayavibhaṅgo