Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯ-ಟೀಕಾ • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
ಸಬ್ಬಸಙ್ಕಲನನಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Sabbasaṅkalananayakathāvaṇṇanā
೮೭೩. ಪರಿವಾರೇ ಮುಖಾಗತಾ ಕತ್ಥಪಞ್ಞತ್ತಿವಾರಾದಯೋ ಅಟ್ಠ ವಾರಾ, ತೇಯೇವ ಪಚ್ಚಯ-ಸದ್ದೇನ ಯೋಜೇತ್ವಾ ವುತ್ತಾ ಅಟ್ಠಪಚ್ಚಯವಾರಾತಿ ವಿಭಙ್ಗದ್ವಯೇ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ದಸ್ಸಿತಾ ಸೋಳಸ ಪರಿವಾರಾ ಅಸ್ಸಾತಿ ಸೋಳಸಪರಿವಾರೋ, ತಸ್ಸ ಸೋಳಸಪರಿವಾರಸ್ಸ। ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಕಲನಂ ನಯನ್ತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವುತ್ತಾನಂ ಸಙ್ಕಲನನಯಾನಂ ಸಙ್ಗಹೇತಬ್ಬತೋ ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಕಲಭೇದನಂ ನಯಂ।
873. Parivāre mukhāgatā katthapaññattivārādayo aṭṭha vārā, teyeva paccaya-saddena yojetvā vuttā aṭṭhapaccayavārāti vibhaṅgadvaye visuṃ visuṃ dassitā soḷasa parivārā assāti soḷasaparivāro, tassa soḷasaparivārassa. Sabbaṃ saṅkalanaṃ nayanti sabbesaṃ vuttānaṃ saṅkalananayānaṃ saṅgahetabbato sabbaṃ saṅkalabhedanaṃ nayaṃ.
೮೭೫. ಕಾಯಿಕಾ ಛಬ್ಬಿಧಾತಿ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಾಪತ್ತಿ, ಕುಟಿಕರಣೇ ಪಯೋಗೇ ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿ, ಏಕಂ ಪಿಣ್ಡಂ ಅನಾಗತೇ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಾಪತ್ತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಆಗತೇ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿ, ವಿಕಾಲಭೋಜನೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾಪತ್ತಿ, ಪಠಮಪಾಟಿದೇಸನೀಯಾಪತ್ತೀತಿ ಛಬ್ಬಿಧಾ।
875.Kāyikā chabbidhāti paṭhamapārājikāpatti, kuṭikaraṇe payoge dukkaṭāpatti, ekaṃ piṇḍaṃ anāgate thullaccayāpatti, tasmiṃ āgate saṅghādisesāpatti, vikālabhojane pācittiyāpatti, paṭhamapāṭidesanīyāpattīti chabbidhā.
ತಥಾ ವಾಚಸಿಕಾಪಿ ಚಾತಿ ಚತುತ್ಥಪಾರಾಜಿಕಾ, ಕುಟಿಯಾ ಕಾರಾಪನೇ ಪುಬ್ಬಗತಿಯೋ, ಪದಸೋಧಮ್ಮಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ದವಕಮ್ಯತಾಯ ಹೀನೇನ ಖುಂಸನಂ, ತಸ್ಸ ದುಬ್ಭಾಸಿತನ್ತಿ ತಥಾ ಛಬ್ಬಿಧಾ।
Tathā vācasikāpi cāti catutthapārājikā, kuṭiyā kārāpane pubbagatiyo, padasodhammapācittiyaṃ, davakamyatāya hīnena khuṃsanaṃ, tassa dubbhāsitanti tathā chabbidhā.
ಛಾದೇನ್ತಸ್ಸ ಚ ತಿಸ್ಸೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ವಜ್ಜಪಟಿಚ್ಛಾದಿಕಾಯ ಪಾರಾಜಿಕಂ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಛಾದನೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ಅತ್ತನೋ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಚ್ಛಾದನೇ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ತಿಸ್ಸೋ ಚ।
Chādentassaca tissoti bhikkhuniyā vajjapaṭicchādikāya pārājikaṃ, bhikkhuno saṅghādisesachādane pācittiyaṃ, attano duṭṭhullacchādane dukkaṭanti tisso ca.
ಪಞ್ಚ ಸಂಸಗ್ಗಪಚ್ಚಯಾತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗೇ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಪಾರಾಜಿಕಂ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ, ಕಾಯೇನ ಕಾಯಪಟಿಬದ್ಧೇ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ಕಾಯಪಟಿಬದ್ಧೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ಅಙ್ಗುಲಿಪತೋದಕೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಪಚ್ಚಯಾ ಪಞ್ಚ ಆಪತ್ತಿಯೋ।
Pañcasaṃsaggapaccayāti kāyasaṃsagge bhikkhuniyā pārājikaṃ, bhikkhuno saṅghādiseso, kāyena kāyapaṭibaddhe thullaccayaṃ, nissaggiyena kāyapaṭibaddhe dukkaṭaṃ, aṅgulipatodake pācittiyanti kāyasaṃsaggapaccayā pañca āpattiyo.
೮೭೭. ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ವಜ್ಜಪಟಿಚ್ಛಾದಿಕಾಯ ಪಾರಾಜಿಕಂ, ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಪಟಿಚ್ಛಾದಕಸ್ಸ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಚ್ಛಾದನೇ ದುವೇ।
877. Bhikkhuniyā vajjapaṭicchādikāya pārājikaṃ, bhikkhussa saṅghādisesapaṭicchādakassa pācittiyanti duṭṭhullacchādane duve.
೮೭೯. ‘‘ಗಾಮನ್ತರೇ ಚತಸ್ಸೋವಾ’’ತಿಆದಿ ಪಟಿನಿದ್ದೇಸತೋ ಚ ವಿಞ್ಞಾಯತಿ।
879.‘‘Gāmantare catassovā’’tiādi paṭiniddesato ca viññāyati.
೮೮೧. ವಜನ್ತಿಯಾತಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿಯಾ।
881.Vajantiyāti gacchantiyā.
೮೮೫. ಯಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀ ರತ್ತನ್ಧಕಾರೇ ಅಪ್ಪದೀಪೇ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಪುರಿಸೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಯದಿ ಸಲ್ಲಪೇಯ್ಯ, ತಸ್ಸಾ ಪಾಚಿತ್ತಿ। ದೂರೇ ಠಿತಾ ಹತ್ಥಪಾಸಂ ವಿಜಹಿತ್ವಾ ಠಿತಾ ವದೇಯ್ಯ ಚೇ, ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ ಯೋಜನಾ।
885. Yā pana bhikkhunī rattandhakāre appadīpe hatthapāse purisena saddhiṃ yadi sallapeyya, tassā pācitti. Dūre ṭhitā hatthapāsaṃ vijahitvā ṭhitā vadeyya ce, dukkaṭamevāti yojanā.
೮೮೬. ಯಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಛನ್ನೇ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನೇ ದಿವಾ ಪುರಿಸೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅಸ್ಸ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಠಿತಾ ವದೇಯ್ಯ ಸಲ್ಲಪೇಯ್ಯ, ತಸ್ಸಾ ಪಾಚಿತ್ತಿ। ಹತ್ಥಪಾಸಂ ವಿಜಹಿತ್ವಾ ವದೇಯ್ಯ ಚೇ, ದುಕ್ಕಟಮೇವಾತಿ ಯೋಜನಾ।
886.Yā pana bhikkhunī channe paṭicchannaṭṭhāne divā purisena saddhiṃ assa purisassa hatthapāse ṭhitā vadeyya sallapeyya, tassā pācitti. Hatthapāsaṃ vijahitvā vadeyya ce, dukkaṭamevāti yojanā.
೮೯೧. ಸನಿಸ್ಸಗ್ಗಾ ಚ ಪಾಚಿತ್ತೀತಿ ನಿಸ್ಸಜ್ಜನವಿನಯಕಮ್ಮಸಹಿತಾಯೇವ ಪಾಚಿತ್ತಿ।
891.Sanissaggā ca pācittīti nissajjanavinayakammasahitāyeva pācitti.
೮೯೩. ಇಧ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಾಸನೇ।
893.Idha imasmiṃ sāsane.
೮೯೬. ದುವಿನ್ನನ್ತಿ ದ್ವಿನ್ನಂ।
896.Duvinnanti dvinnaṃ.
೮೯೮. ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಭೂಮಿ ನಾಮ ಪಕತತ್ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸಮಾನಲದ್ಧಿಕಸ್ಸ ಏಕಸೀಮಾಯಂ ಠಿತಭಾವೋ। ನಾನಾಪದಂ ಪುಬ್ಬಂ ಏತಿಸ್ಸಾತಿ ನಾನಾಪದಪುಬ್ಬಿಕಾ, ನಾನಾಸಂವಾಸಕಭೂಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ । ಉಕ್ಖಿತ್ತನಾನಾಲದ್ಧಿಕನಾನಾಸೀಮಗತಾ ನಾನಾಸಂವಾಸಕಭೂಮಿ। ಇಮಾ ದ್ವೇಯೇವ ಸಂವಾಸಕಭೂಮಿಯೋ ಹಿ ಮಹೇಸಿನಾ ಕಾರುಣಿಕೇನ ವುತ್ತಾತಿ ಯೋಜನಾ।
898.Samānasaṃvāsakabhūmi nāma pakatattassa bhikkhuno samānaladdhikassa ekasīmāyaṃ ṭhitabhāvo. Nānāpadaṃ pubbaṃ etissāti nānāpadapubbikā, nānāsaṃvāsakabhūmīti attho . Ukkhittanānāladdhikanānāsīmagatā nānāsaṃvāsakabhūmi. Imā dveyeva saṃvāsakabhūmiyo hi mahesinā kāruṇikena vuttāti yojanā.
೮೯೯. ದುವಿನ್ನನ್ತಿ ಪಾರಿವಾಸಿಕಮಾನತ್ತಚಾರೀನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ। ದ್ವಯಾತೀತೇನಾತಿ ಕಾಮಸುಖಲ್ಲಿಕಾನುಯೋಗಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಸಙ್ಖಾತಂ ಅನ್ತದ್ವಯಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಮಜ್ಝಿಮಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಠಿತೇನ। ಅಥ ವಾ ಸಸ್ಸತುಚ್ಛೇದದ್ವಯಂ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೇನ।
899.Duvinnanti pārivāsikamānattacārīnaṃ dvinnaṃ puggalānaṃ. Dvayātītenāti kāmasukhallikānuyogaattakilamathānuyogasaṅkhātaṃ antadvayaṃ atikkamma majjhimāya paṭipadāya ṭhitena. Atha vā sassatucchedadvayaṃ atikkantena.
೯೦೦. ‘‘ದ್ವಙ್ಗುಲಪಬ್ಬಪರಮಂ ಆದಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಚ ತಥೇವ ‘‘ದ್ವಙ್ಗುಲಂ ವಾ ದುಮಾಸಂ ವಾ’’ತಿ ಚ ದ್ವಙ್ಗುಲಾ ದುವೇ ಪಞ್ಞತ್ತಾತಿ ಯೋಜನಾ।
900. ‘‘Dvaṅgulapabbaparamaṃ ādātabba’’nti ca tatheva ‘‘dvaṅgulaṃ vā dumāsaṃ vā’’ti ca dvaṅgulā duve paññattāti yojanā.
೯೦೫. ಆಣತ್ತಿಯಾ ಮನುಸ್ಸಮಾರಣಂ, ಆಣತ್ತಿಯಾ ಅದಿನ್ನಾದಾನಮ್ಪೀತಿ ಯೋಜನಾ।
905. Āṇattiyā manussamāraṇaṃ, āṇattiyā adinnādānampīti yojanā.
೯೦೭. ತಿಸ್ಸೋ ಓಭಾಸನಾಯಿಮಾತಿ ಇಮಾ ತಿಸ್ಸೋ ಮೇಥುನಾಧಿಪ್ಪಾಯಪ್ಪಕಾಸನಾ।
907.Tisso obhāsanāyimāti imā tisso methunādhippāyappakāsanā.
೯೦೮. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ ಏವ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸತಾ।
908. Saṅghādiseso eva saṅghādisesatā.
೯೧೦. ವನಪ್ಪತಿ ನಾಮ ಪುಪ್ಫಂ ವಿನಾ ಫಲನ್ತೀ ನಿಗ್ರೋಧಉದುಮ್ಬರಅಸ್ಸತ್ಥಪಿಲಕ್ಖಕಾದಿರುಕ್ಖಜಾತಿ, ಇಧ ಪನ ವನಜೇಟ್ಠೋ ರಕ್ಖಿತಗೋಪಿತಚೇತಿಯರುಕ್ಖೋ ವನಪ್ಪತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಥುಲ್ಲತಾತಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ।
910.Vanappati nāma pupphaṃ vinā phalantī nigrodhaudumbaraassatthapilakkhakādirukkhajāti, idha pana vanajeṭṭho rakkhitagopitacetiyarukkho vanappatīti adhippāyo. Thullatāti thullaccayaṃ.
೯೧೨. ವಿಸ್ಸಟ್ಠೀತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿ ಸಮ್ಭವಧಾತು। ಛಡ್ಡನೇತಿ ಉಪಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮೋಚನೇ। ‘‘ಹರಿತೇ ಉಚ್ಚಾರಂ ಪಸ್ಸಾವಂ ಛಡ್ಡನೇ’’ತಿ ಪದಚ್ಛೇದೋ।
912.Vissaṭṭhīti vissajji sambhavadhātu. Chaḍḍaneti upakkamitvā mocane. ‘‘Harite uccāraṃ passāvaṃ chaḍḍane’’ti padacchedo.
೯೧೩. ಕಿಂ ಪಮಾಣಮೇತಾಸನ್ತಿ ಕಿತ್ತಕಾ।
913. Kiṃ pamāṇametāsanti kittakā.
೯೧೫. ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಸದ್ಧಿನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಾಮಿವಚನಪ್ಪಸಙ್ಗೇ ಪಚ್ಚತ್ತಂ, ಭಿಕ್ಖುನೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗಾಥಾಬನ್ಧವಸೇನ ವಾ ವಣ್ಣಲೋಪೋ।
915.Bhikkhubhikkhuniyā saddhinti ettha bhikkhūti sāmivacanappasaṅge paccattaṃ, bhikkhunoti attho. Gāthābandhavasena vā vaṇṇalopo.
೯೧೮. ದುತಿಯಾಯ ಹತ್ಥಪಾಸಕಂ।
918. Dutiyāya hatthapāsakaṃ.
೯೨೨. ‘‘ಯಾವತತಿಯಕೇ ತಿಸ್ಸೋ ಆಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೭೬ ಅತ್ಥತೋ ಸಮಾನಂ) ಪದಸ್ಸ ನಿದ್ದೇಸೇ ‘‘ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ಸಿಯಾ ಸಙ್ಘ-ಭೇದಕಸ್ಸಾನುವತ್ತಿನೋ’’ತಿ ಪಠನ್ತಿ। ‘‘ತಿಣ್ಣಂ ಸಙ್ಘಭೇದಾನುವತ್ತಾಕಾನಂ ಕೋಕಾಲಿಕಾದೀನಂ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೋ’’ತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ವುತ್ತತ್ತಾ ತಥಾ ಪಾಠೋ ನ ಗಹೇತಬ್ಬೋ।
922. ‘‘Yāvatatiyake tisso āpattiyo’’ti (pari. aṭṭha. 476 atthato samānaṃ) padassa niddese ‘‘thullaccayaṃ siyā saṅgha-bhedakassānuvattino’’ti paṭhanti. ‘‘Tiṇṇaṃ saṅghabhedānuvattākānaṃ kokālikādīnaṃ saṅghādiseso’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttattā tathā pāṭho na gahetabbo.
೯೨೩. ಯಾವತತಿಯಕೇತಿ ತಿಣ್ಣಂ ಪೂರಣೀ ತತಿಯಾ, ಕಮ್ಮವಾಚಾ, ಯಾವತತಿಯಾಯ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ಪರಿಯೋಸಾನೇ ಆಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ ಆಪತ್ತಿ ಯಾವತತಿಯಕಾ ನಾಮ।
923.Yāvatatiyaketi tiṇṇaṃ pūraṇī tatiyā, kammavācā, yāvatatiyāya kammavācāya pariyosāne āpajjitabbā āpatti yāvatatiyakā nāma.
೯೨೬. ‘‘ಅವಸ್ಸುತಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಕಿಞ್ಚೀ’’ತಿ ಇದಂ ಗರುಕಾಪತ್ತಿಯಾ ವತ್ಥುದಸ್ಸನಂ। ‘‘ಸಬ್ಬಂ ಮಂಸಂ ಅಕಪ್ಪಿಯ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯದುಕ್ಕಟಾನಂ ವತ್ಥುದಸ್ಸನಂ।
926.‘‘Avassutassa…pe… kiñcī’’ti idaṃ garukāpattiyā vatthudassanaṃ. ‘‘Sabbaṃ maṃsaṃ akappiya’’nti idaṃ thullaccayadukkaṭānaṃ vatthudassanaṃ.
೯೨೭. ‘‘ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾನ…ಪೇ॰… ಭೋಜನಮ್ಪಿ ಚಾ’’ತಿ ಇದಂ ಪಾಟಿದೇಸನೀಯವತ್ಥುದಸ್ಸನಂ। ‘‘ಲಸುಣಮ್ಪಿ ಚಾ’’ತಿ ಇದಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯವತ್ಥುದಸ್ಸನಂ। ‘‘ಏಕತೋ ಅಜ್ಝೋಹರನ್ತಿಯಾ’’ತಿ ಪದಚ್ಛೇದೋ।
927.‘‘Viññāpetvāna…pe… bhojanampi cā’’ti idaṃ pāṭidesanīyavatthudassanaṃ. ‘‘Lasuṇampi cā’’ti idaṃ pācittiyavatthudassanaṃ. ‘‘Ekato ajjhoharantiyā’’ti padacchedo.
೯೩೦. ರತ್ತಚಿತ್ತೇನ ಇತ್ಥಿಯಾ ಅಙ್ಗಜಾತಂ ಓಲೋಕೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
930. Rattacittena itthiyā aṅgajātaṃ olokentassa dukkaṭaṃ vuttanti yojanā.
೯೩೧. ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾವ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಕಾ। ತೇಚತ್ತಾಲೀಸ ವತ್ತನಾ ದ್ವಾಸೀತಿಕ್ಖನ್ಧಕವತ್ತಾನಂ ಪರಿಪೂರಣಟ್ಠಾನೇ ದಸ್ಸಿತಾ।
931. Sammāvattanāva sammāvattanakā. Tecattālīsa vattanā dvāsītikkhandhakavattānaṃ paripūraṇaṭṭhāne dassitā.
೯೩೨. ಅದಸ್ಸನಅಪಟಿಕಮ್ಮೇ ಆಪನ್ನಾಪತ್ತಿಯಾ ದುವೇ ಪುಗ್ಗಲಾ, ಪಾಪಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೇ ಆಪನ್ನಾಪತ್ತಿಯಾ ಏಕೋತಿ ಇಮೇ ತಯೋ ಉಕ್ಖಿತ್ತಪುಗ್ಗಲಾ।
932. Adassanaapaṭikamme āpannāpattiyā duve puggalā, pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge āpannāpattiyā ekoti ime tayo ukkhittapuggalā.
೯೩೪. ದೂಸಕೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿದೂಸಕೋ। ಕಣ್ಟಕೋತಿ ಕಣ್ಟಕಸಾಮಣೇರೋ।
934.Dūsakoti bhikkhunidūsako. Kaṇṭakoti kaṇṭakasāmaṇero.
೯೩೭. ದದೇಯ್ಯಚ್ಚೇವಮಾದಿಕಾತಿ ಞತ್ತಿಕಾಲೇ ‘‘ಸಙ್ಘೋ ದದೇಯ್ಯಾ’’ತಿಆದಿಭೇದಾ ಞತ್ತಿಕಪ್ಪನಾ, ಞತ್ತಿಕಿರಿಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ದೇತಿ ಸಙ್ಘೋ ಕರೋತೀತಿಆದೀತಿ ಕಮ್ಮವಾಚಾಕಾಲೇ ‘‘ಸಙ್ಘೋ ದೇತೀ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕರೋತೀ’’ತಿ ವಾ ಆದಿಭೇದಾ ವಚನಕಮ್ಮಸ್ಸ ಅನಿಟ್ಠಿತತ್ತಾ ವಿಪ್ಪಕತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ನಾಮ ಸಿಯಾ।
937.Dadeyyaccevamādikāti ñattikāle ‘‘saṅgho dadeyyā’’tiādibhedā ñattikappanā, ñattikiriyāti attho. Deti saṅgho karotītiādīti kammavācākāle ‘‘saṅgho detī’’ti vā ‘‘karotī’’ti vā ādibhedā vacanakammassa aniṭṭhitattā vippakatapaccuppannaṃ nāma siyā.
೯೩೮. ದಿನ್ನಂ ಕತಂ ಪನಿಚ್ಚಾದೀತಿ ಕಮ್ಮವಾಚಾಯ ನಿಟ್ಠಿತಾಯ ‘‘ದಿನ್ನಂ ಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಕತಂ ಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ ವಾತಿಆದಿವಚನಂ ಅತೀತಕರಣಂ ನಾಮ ಸಿಯಾ।
938.Dinnaṃ kataṃ paniccādīti kammavācāya niṭṭhitāya ‘‘dinnaṃ saṅghenā’’ti vā ‘‘kataṃ saṅghenā’’ti vātiādivacanaṃ atītakaraṇaṃ nāma siyā.
೯೩೯. ಸಙ್ಘೇತಿ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ।
939.Saṅgheti saṅghamajjhe.
‘‘ಕಾರಣೇಹಿ ಪನ ದ್ವೀಹಿ, ಸಙ್ಘೋ ಭಿಜ್ಜತಿ ನಞ್ಞಥಾ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ, ನನು ‘‘ಪಞ್ಚಹುಪಾಲಿ, ಆಕಾರೇಹಿ ಸಙ್ಘೋ ಭಿಜ್ಜತಿ। ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ? ಕಮ್ಮೇನ, ಉದ್ದೇಸೇನ, ವೋಹರನ್ತೋ, ಅನುಸ್ಸಾವನೇನ, ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇನಾ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ೪೫೮) ವುತ್ತತ್ತಾ, ಅಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚ (ಪರಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೫೮) ‘‘ಪಞ್ಚಹಿ ಕಾರಣೇಹೀ’’ತಿ ವಚನತೋ ಚ ಇಧ ಇಮೇಹಿ ದ್ವೀಹೇವ ಕಾರಣೇಹಿ ಸಙ್ಘಭೇದಕಥನಂ ಅಯುತ್ತನ್ತಿ? ವುಚ್ಚತೇ – ನಾಯುತ್ತಂ ಪುಬ್ಬಪಯೋಗಕಾರಕವಸೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ। ತಥಾ ಹಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ –
‘‘Kāraṇehi pana dvīhi, saṅgho bhijjati naññathā’’ti kasmā vuttaṃ, nanu ‘‘pañcahupāli, ākārehi saṅgho bhijjati. Katamehi pañcahi? Kammena, uddesena, voharanto, anussāvanena, salākaggāhenā’’ti (pari. 458) vuttattā, aṭṭhakathāyañca (pari. aṭṭha. 458) ‘‘pañcahi kāraṇehī’’ti vacanato ca idha imehi dvīheva kāraṇehi saṅghabhedakathanaṃ ayuttanti? Vuccate – nāyuttaṃ pubbapayogakārakavasena vuttattā. Tathā hi aṭṭhakathāyaṃ –
‘‘ಕಮ್ಮೇನಾತಿ ಅಪಲೋಕನಾದೀಸು ಚತೂಸು ಕಮ್ಮೇಸು ಅಞ್ಞತರೇನ ಕಮ್ಮೇನ। ಉದ್ದೇಸೇನಾತಿ ಪಞ್ಚಸು ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸೇಸು ಅಞ್ಞತರೇನ ಉದ್ದೇಸೇನ। ವೋಹರನ್ತೋತಿ ಕಥಯನ್ತೋ, ತಾಹಿ ತಾಹಿ ಉಪಪತ್ತೀಹಿ ‘ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋ’ತಿಆದೀನಿ ಅಟ್ಠಾರಸ ಭೇದಕರವತ್ಥೂನಿ ದೀಪೇನ್ತೋ। ಅನುಸ್ಸಾವನೇನಾತಿ ‘ನನು ತುಮ್ಹೇ ಜಾನಾಥ ಮಯ್ಹಂ ಉಚ್ಚಾಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತಭಾವಂ, ಬಹುಸ್ಸುತಭಾವಞ್ಚ, ಮಾದಿಸೋ ನಾಮ ಉದ್ಧಮ್ಮಂ ಉಬ್ಬಿನಯಂ ಸತ್ಥುಸಾಸನಂ ಕರೇಯ್ಯಾತಿ ಚಿತ್ತೇ ಉಪ್ಪಾದೇತುಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಯುತ್ತಂ, ಕಿಂ ಮಯ್ಹಂ ಅವೀಚಿ ನೀಲುಪ್ಪಲವನಮಿವ ಸೀತಲೋ, ಕಿಮಹಂ ಅಪಾಯತೋ ನ ಭಾಯಾಮೀ’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಕಣ್ಣಮೂಲೇ ವಚೀಭೇದಂ ಕತ್ವಾ ಅನುಸ್ಸಾವನೇನ। ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇನಾತಿ ಏವಂ ಅನುಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ತೇಸಂ ಚಿತ್ತಂ ಉಪತ್ಥಮ್ಭೇತ್ವಾ ಅನಿವತ್ತಿಧಮ್ಮೇ ಕತ್ವಾ ‘ಗಣ್ಹಥ ಇಮಂ ಸಲಾಕ’ನ್ತಿ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇನ।
‘‘Kammenāti apalokanādīsu catūsu kammesu aññatarena kammena. Uddesenāti pañcasu pātimokkhuddesesu aññatarena uddesena. Voharantoti kathayanto, tāhi tāhi upapattīhi ‘adhammaṃ dhammo’tiādīni aṭṭhārasa bhedakaravatthūni dīpento. Anussāvanenāti ‘nanu tumhe jānātha mayhaṃ uccākulā pabbajitabhāvaṃ, bahussutabhāvañca, mādiso nāma uddhammaṃ ubbinayaṃ satthusāsanaṃ kareyyāti citte uppādetuṃ tumhākaṃ yuttaṃ, kiṃ mayhaṃ avīci nīluppalavanamiva sītalo, kimahaṃ apāyato na bhāyāmī’tiādinā nayena kaṇṇamūle vacībhedaṃ katvā anussāvanena. Salākaggāhenāti evaṃ anussāvetvā tesaṃ cittaṃ upatthambhetvā anivattidhamme katvā ‘gaṇhatha imaṃ salāka’nti salākaggāhena.
‘‘ಏತ್ಥ ಚ ಕಮ್ಮಮೇವ, ಉದ್ದೇಸೋ ವಾ ಪಮಾಣಂ, ವೋಹಾರಾನುಸ್ಸಾವನಸಲಾಕಗ್ಗಾಹಾ ಪನ ಪುಬ್ಬಭಾಗಾ। ಅಟ್ಠಾರಸವತ್ಥುದೀಪನವಸೇನ ಹಿ ವೋಹರನ್ತೇ ತತ್ಥ ರುಚಿಜನನತ್ಥಂ ಅನುಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ಸಲಾಕಾಯ ಗಹಿತಾಯಪಿ ಅಭಿನ್ನೋವ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘೋ। ಯದಾ ಪನ ಏವಂ ಚತ್ತಾರೋ ವಾ ಅತಿರೇಕೇ ವಾ ಸಲಾಕಂ ಗಾಹೇತ್ವಾ ಆವೇಣಿಕಂ ಕಮ್ಮಂ ವಾ ಉದ್ದೇಸಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ತದಾ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ನಾಮ ಹೋತೀ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೪೫೮) –
‘‘Ettha ca kammameva, uddeso vā pamāṇaṃ, vohārānussāvanasalākaggāhā pana pubbabhāgā. Aṭṭhārasavatthudīpanavasena hi voharante tattha rucijananatthaṃ anussāvetvā salākāya gahitāyapi abhinnova hoti saṅgho. Yadā pana evaṃ cattāro vā atireke vā salākaṃ gāhetvā āveṇikaṃ kammaṃ vā uddesaṃ vā karoti, tadā saṅgho bhinno nāma hotī’’ti (pari. aṭṭha. 458) –
ವುತ್ತತ್ತಾ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹಕಮ್ಮಾನಿ ದ್ವೇ ಪಧಾನಕಾರಣಾನೀತಿ ಇಧ ತಾನೇವ ದಸ್ಸಿತಾನಿ।
Vuttattā salākaggāhakammāni dve padhānakāraṇānīti idha tāneva dassitāni.
ನನು ಚ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೋಪಿ ಸಙ್ಘಭೇದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಭಾಗೋ ವುತ್ತೋ, ಉದ್ದೇಸಕಮ್ಮಾನೇವ ಪಧಾನಭಾವೇನ ವುತ್ತಾನಿ, ತಸ್ಮಾ ಕಥಮಸ್ಸ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹಸ್ಸ ಪಧಾನಕಾರಣಭಾವೋತಿ? ವುಚ್ಚತೇ – ಉದ್ದೇಸಕಮ್ಮಾನಿಪಿ ಸಲಾಕಗ್ಗಾಹೇ ಸಿದ್ಧೇ ಅವಸ್ಸಮ್ಭವನತೋ ಅತ್ಥಸಾಧನಪಯೋಗೇನ ವಿನಾ ಅಸಿದ್ಧಾನೇವ ಹೋನ್ತೀತಿ ಸೋ ಪಧಾನಭಾವೇನ ಇಧ ಗಹಿತೋ, ಉದ್ದೇಸೋ ಪನ ಪಞ್ಞತ್ತಕಮ್ಮಪುಬ್ಬಙ್ಗಮತ್ತಾ ಕಮ್ಮೇನೇವ ಸಙ್ಗಹಿತೋತಿ ಇಧ ವಿಸುಂ ನ ವುತ್ತೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
Nanu ca salākaggāhopi saṅghabhedassa pubbabhāgo vutto, uddesakammāneva padhānabhāvena vuttāni, tasmā kathamassa salākaggāhassa padhānakāraṇabhāvoti? Vuccate – uddesakammānipi salākaggāhe siddhe avassambhavanato atthasādhanapayogena vinā asiddhāneva hontīti so padhānabhāvena idha gahito, uddeso pana paññattakammapubbaṅgamattā kammeneva saṅgahitoti idha visuṃ na vuttoti daṭṭhabbaṃ.
೯೪೧. ಪಯುತ್ತಾಯುತ್ತವಾಚಾಯಾತಿ ಪಚ್ಚಯುಪ್ಪಾದನತ್ಥಾಯ ಪಯುತ್ತಾ ಚ ಸಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಭಾವಸ್ಸ ಅಯುತ್ತಾ ಅನನುರೂಪಾ ಚಾತಿ ಪಯುತ್ತಾಯುತ್ತಾ, ಸಾಯೇವ ವಾಚಾತಿ ಪಯುತ್ತಾಯುತ್ತವಾಚಾ, ತಾಯ।
941.Payuttāyuttavācāyāti paccayuppādanatthāya payuttā ca sā sakyaputtiyabhāvassa ayuttā ananurūpā cāti payuttāyuttā, sāyeva vācāti payuttāyuttavācā, tāya.
೯೪೪. ಯಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜತಿ, ತಸ್ಸಾ ಚ ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಂ ಸಿಯಾತಿ ಯೋಜನಾ।
944. Yā bhikkhunī viññāpetvā bhuñjati, tassā ca pāṭidesanīyaṃ siyāti yojanā.
೯೪೫. ಅನಾಮಯೋತಿ ಅಗಿಲಾನೋ।
945.Anāmayoti agilāno.
೯೪೬. ‘‘ದಸಸತಾನೀ’’ತಿಆದಿಗಾಥಾಯ ರತ್ತೀನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಸತ’’ನ್ತಿ ಸೇಸೋ। ಛಾದನಕಿರಿಯಾಯ ಅಚ್ಚನ್ತಸಂಯೋಗೇ ಉಪಯೋಗವಚನಂ। ದಸಸತಾನಿ ಆಪತ್ತಿಯೋ ರತ್ತೀನಂ ಸತಂ ಛಾದೇತ್ವಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಏವಂ ಕತ್ತಬ್ಬಯೋಜನಾಯಂ –
946.‘‘Dasasatānī’’tiādigāthāya rattīnanti ettha ‘‘sata’’nti seso. Chādanakiriyāya accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Dasasatāni āpattiyo rattīnaṃ sataṃ chādetvāti yojanā. Evaṃ kattabbayojanāyaṃ –
‘‘ದಸ ಸತಂ ರತ್ತಿಸತಂ, ಆಪತ್ತಿಯೋ ಛಾದಯಿತ್ವಾನ।
‘‘Dasa sataṃ rattisataṃ, āpattiyo chādayitvāna;
ದಸ ರತ್ತಿಯೋ ವಸಿತ್ವಾನ, ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ ಪಾರಿವಾಸಿಕೋ’’ತಿ॥ (ಪರಿ॰ ೪೭೭) –
Dasa rattiyo vasitvāna, mucceyya pārivāsiko’’ti. (pari. 477) –
ಅಯಂ ಪರಿವಾರಗಾಥಾಪಮಾಣಂ। ಏಕದಿವಸಂ ಸತಂಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ದಸದಿವಸೇ ಛಾದನವಸೇನ ಸತಂದಿವಸೇ ಸಹಸ್ಸಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾಪತ್ತಿಯೋ ಛಾದಯಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪತ್ಥೋ – ಯೋ ದಸದಿವಸೇ ಸತಂ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ದಸದಿವಸೇ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ, ತೇನ ರತ್ತಿಸತಂ ಆಪತ್ತಿಸಹಸ್ಸಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದಿತಂ ಹೋತೀತಿ। ದಸ ರತ್ತಿಯೋ ವಸಿತ್ವಾನಾತಿ ‘‘ಸಬ್ಬಾವ ತಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ದಸಾಹಪಟಿಚ್ಛನ್ನಾ’’ತಿ ಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚಿತ್ವಾ ದಸ ರತ್ತಿಯೋ ವಸಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ ಪಾರಿವಾಸಿಕೋತಿ ಪರಿವಾಸಂ ವಸನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖು ಅತ್ತನಾ ವಸಿತಬ್ಬಪರಿವಾಸತೋ ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ, ಮುತ್ತೋ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Ayaṃ parivāragāthāpamāṇaṃ. Ekadivasaṃ sataṃsaṅghādisesāpattiyo āpajjitvā dasadivase chādanavasena sataṃdivase sahassasaṅghādisesāpattiyo chādayitvāti attho. Ayamettha saṅkhepattho – yo dasadivase sataṃ saṅghādisesā āpattiyo āpajjitvā dasadivase paṭicchādeti, tena rattisataṃ āpattisahassaṃ paṭicchāditaṃ hotīti. Dasa rattiyo vasitvānāti ‘‘sabbāva tā āpattiyo dasāhapaṭicchannā’’ti parivāsaṃ yācitvā dasa rattiyo vasitvāti attho. Mucceyya pārivāsikoti parivāsaṃ vasanto bhikkhu attanā vasitabbaparivāsato mucceyya, mutto bhaveyyāti attho.
೯೪೭. ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ಅಟ್ಠೇವಾತಿ ಅಗ್ಗಹಿತಗ್ಗಹಣೇನ। ತೇವೀಸ ಗರುಕಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅಸಾಧಾರಣಾ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ದಸ, ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಅಸಾಧಾರಣಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಛ, ಉಭಿನ್ನಂ ಸಾಧಾರಣಾ ಸತ್ತಾತಿ ಏವಂ ತೇವೀಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಾ।
947.Pārājikāni aṭṭhevāti aggahitaggahaṇena. Tevīsa garukāti bhikkhūhi asādhāraṇā bhikkhunīnaṃ dasa, bhikkhunīhi asādhāraṇā bhikkhūnaṃ cha, ubhinnaṃ sādhāraṇā sattāti evaṃ tevīsa saṅghādisesā.
೯೪೮. ವುತ್ತಾನೀತಿ ಯಥಾವುತ್ತಾನಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ। ದ್ವೇಚತ್ತಾಲೀಸ ಹೋನ್ತೀತಿ ಭಿಕ್ಖುವಿಭಙ್ಗಾಗತಾ ತಿಂಸ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಅಸಾಧಾರಣಾ ಭಿಕ್ಖುನೀನಂ ಆದಿತೋ ದ್ವಾದಸ ಚಾತಿ ದ್ವಾಚತ್ತಾಲೀಸ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ। ಅಟ್ಠಾಸೀತಿಸತಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾ ಪುಬ್ಬೇ ದಸ್ಸಿತಾವ।
948.Vuttānīti yathāvuttāni nissaggiyāni. Dvecattālīsa hontīti bhikkhuvibhaṅgāgatā tiṃsa, bhikkhūhi asādhāraṇā bhikkhunīnaṃ ādito dvādasa cāti dvācattālīsa nissaggiyāni honti. Aṭṭhāsītisataṃ pācittiyā pubbe dassitāva.
೯೪೯. ಸುಸಿಕ್ಖೇನಾತಿ ಸುಟ್ಠು ಸಿಕ್ಖಿತಅಧಿಸೀಲಾದಿತಿವಿಧಸಿಕ್ಖೇನ ಭಗವತಾ।
949.Susikkhenāti suṭṭhu sikkhitaadhisīlāditividhasikkhena bhagavatā.
೯೫೦. ಸುಪಞ್ಞೇನಾತಿ ಸೋಭಣಾ ದಸಬಲಚತುವೇಸಾರಜ್ಜಛಅಸಾಧಾರಣಾದಯೋ ಪಞ್ಞಾ ಯಸ್ಸ ಸೋ ಸುಪಞ್ಞೋ, ತೇನ। ಯಸಸ್ಸಿನಾತಿ ಅಟ್ಠಅರಿಯಪುಗ್ಗಲಸಮೂಹಸಙ್ಖಾತಪರಿವಾರಯಸಾ ಚ ಸಬ್ಬಲೋಕಬ್ಯಾಪಕಗುಣಘೋಸಸಙ್ಖಾತಕಿತ್ತಿಯಸಾ ಚ ತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ಯಸಸ್ಸಿನಾ। ಅಡ್ಢುಡ್ಢಾನಿ ಸತಾನಿ ಭವನ್ತೀತಿ ಯಥಾದಸ್ಸಿತಗಣನಾಯ ಪಿಣ್ಡವಸೇನ ಪಞ್ಞಾಸಾಧಿಕಾನಿ ತೀಣಿ ಸತಾನಿ ಭವನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸುಪಞ್ಞೇನ ಯಸಸ್ಸಿನಾ ಗೋತಮೇನ ಪಞ್ಞತ್ತಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಅಡ್ಢುಡ್ಢಾನಿ ಸತಾನಿ ಭವನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
950.Supaññenāti sobhaṇā dasabalacatuvesārajjachaasādhāraṇādayo paññā yassa so supañño, tena. Yasassināti aṭṭhaariyapuggalasamūhasaṅkhātaparivārayasā ca sabbalokabyāpakaguṇaghosasaṅkhātakittiyasā ca tena samannāgatattā yasassinā. Aḍḍhuḍḍhāni satāni bhavantīti yathādassitagaṇanāya piṇḍavasena paññāsādhikāni tīṇi satāni bhavantīti attho. Supaññena yasassinā gotamena paññattāni sabbāni sikkhāpadāni aḍḍhuḍḍhāni satāni bhavantīti yojanā.
೯೫೧. ಏತೇಸು ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸು ಯೋ ಸಾರಭೂತೋ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವತ್ತಬ್ಬೋ, ಸೋ ಸಕಲೋ ಮಯಾ ಸಮಾಸೇನ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಾಕಾರೇನ ವುತ್ತೋತಿ ಯೋಜನಾ।
951.Etesu sikkhāpadesu yo sārabhūto vinicchayo vattabbo, so sakalo mayā samāsena sabbathā sabbākārena vuttoti yojanā.
೯೫೨. ಇದಂ ಉತ್ತರಂ ನಾಮ ಪಕರಣಂ।
952.Idaṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ.
೯೫೩. ತಸ್ಮಾತಿ ಮಯಾ ವಿಚಾರೇತ್ವಾ ವುತ್ತತ್ತಾವ। ಅತ್ಥೇತಿ ವಚನತ್ಥಭಾವತ್ಥಾದಿಭೇದೇ ಅತ್ಥೇ ವಾ। ಅಕ್ಖರಬನ್ಧೇ ವಾತಿ ಅಕ್ಖರಸಙ್ಖಾತಪದಬನ್ಧೇ ವಾ। ವಿಞ್ಞಾಸಸ್ಸ ಕಮೇಪಿ ವಾತಿ ಉದ್ದೇಸವಸೇನ ಗನ್ಥನಿಕ್ಖೇಪಸ್ಸ ಕಮೇಪಿ। ಕಙ್ಖಾ ನ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ‘‘ಯಥಾಅಧಿಪ್ಪೇತಸ್ಸ ಇದಂ ವಾಚಕಂ ನು ಖೋ, ಅವಾಚಕ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಮಯುತ್ತಂ ನು ಖೋ, ಯುತ್ತ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಮಧಿಕಂ ನು ಖೋ, ಊನ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಮಘಟ್ಟಿತಕ್ಕಮಂ ನು ಖೋ, ಘಟ್ಟಿತಕ್ಕಮ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಂ ವಿರುದ್ಧಸಮಯಂ ನು ಖೋ, ಅವಿರುದ್ಧಸಮಯ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಂ ದುರುತ್ತಂ ನು ಖೋ, ಸುವುತ್ತ’’ನ್ತಿ ವಾ ‘‘ಇದಂ ಸತ್ಥಕಂ ನು ಖೋ, ನಿರತ್ಥಕ’’ನ್ತಿ ವಾ ಕಙ್ಖಾ ವಿಮತಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ನ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಬಹುಮಾನತಾತಿ ‘‘ವಿನಯೋ ಸಂವರತ್ಥಾಯಾ’’ತಿಆದಿನಾ (ಪರಿ॰ ೩೬೬) ನಿದ್ದಿಟ್ಠಪಯೋಜನಪರಮ್ಪರಾಯ ಮೂಲಕಾರಣತ್ತಾ ಮಹತೀ ಸಮ್ಮಾನಾ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
953.Tasmāti mayā vicāretvā vuttattāva. Attheti vacanatthabhāvatthādibhede atthe vā. Akkharabandhevāti akkharasaṅkhātapadabandhe vā. Viññāsassa kamepi vāti uddesavasena ganthanikkhepassa kamepi. Kaṅkhā na kātabbāti ‘‘yathāadhippetassa idaṃ vācakaṃ nu kho, avācaka’’nti vā ‘‘idamayuttaṃ nu kho, yutta’’nti vā ‘‘idamadhikaṃ nu kho, ūna’’nti vā ‘‘idamaghaṭṭitakkamaṃ nu kho, ghaṭṭitakkama’’nti vā ‘‘idaṃ viruddhasamayaṃ nu kho, aviruddhasamaya’’nti vā ‘‘idaṃ duruttaṃ nu kho, suvutta’’nti vā ‘‘idaṃ satthakaṃ nu kho, niratthaka’’nti vā kaṅkhā vimati yena kenaci na kātabbā. Bahumānatāti ‘‘vinayo saṃvaratthāyā’’tiādinā (pari. 366) niddiṭṭhapayojanaparamparāya mūlakāraṇattā mahatī sammānā kātabbāti attho.
೯೫೪. ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಉತ್ತರಂ ಉತ್ತರಪಕರಣೇನ ಸಹಿತಂ ವಿನಯಸ್ಸವಿನಿಚ್ಛಯಂ ನಾಮ ಪಕರಣಂ ಜಾನಾತಿ ಧಮ್ಮತೋ ಚೇವ ಅತ್ಥತೋ ಚ ವಿನಿಚ್ಛಯತೋ ಚ ಸಬ್ಬಥಾ ಅವಬುಜ್ಝತಿ, ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅತ್ತನಾ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಬ್ಬಸೋ ವಿಞ್ಞಾತತ್ತಾ ಸಿಕ್ಖಾಪಕೇನ ಆಚರಿಯೇನ ವಿನಾಪಿ ಸಿಕ್ಖಿತುಂ ಸಮತ್ಥೋತಿ। ನಿಸ್ಸಯಂ ವಿಮುಞ್ಚಿತ್ವಾತಿ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯೇ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಾಸಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ। ಯಥಾಕಾಮಙ್ಗತೋ ಸಿಯಾತಿ ಯಾದಿಸಾ ಯಾದಿಸಾ ಅತ್ತನಾ ಗಾಮಿತಾ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಗಮನಾರಹೋ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
954.Yo bhikkhu sauttaraṃ uttarapakaraṇena sahitaṃ vinayassavinicchayaṃ nāma pakaraṇaṃ jānāti dhammato ceva atthato ca vinicchayato ca sabbathā avabujjhati, so bhikkhu attanā sikkhitabbāya sikkhāya sabbaso viññātattā sikkhāpakena ācariyena vināpi sikkhituṃ samatthoti. Nissayaṃ vimuñcitvāti ācariyupajjhāye nissāya vāsaṃ muñcitvā. Yathākāmaṅgato siyāti yādisā yādisā attanā gāmitā, tattha tattha gamanāraho bhaveyyāti attho.
೯೫೫. ನಿಸ್ಸಯಂ ದಾತುಕಾಮೇನ। ಸಹ ವಿಭಙ್ಗೇನ ಸವಿಭಙ್ಗಂ। ಸಹ ಮಾತಿಕಾಯ ಸಮಾತಿಕಂ। ಇದಂ ಸಉತ್ತರಂ ವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯಪಕರಣಂ ಸುಟ್ಠು ವಾಚುಗ್ಗತಂ ಕತ್ವಾ ಗನ್ಥತೋ ಸುಟ್ಠು ಪಗುಣಂ ವಾಚುಗ್ಗತಂ ಕತ್ವಾ ಅತ್ಥತೋ, ವಿನಿಚ್ಛಯತೋ ಚ ಸಮ್ಮಾ ಜಾನಿತ್ವಾ ಏವಂ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
955. Nissayaṃ dātukāmena. Saha vibhaṅgena savibhaṅgaṃ. Saha mātikāya samātikaṃ. Idaṃ sauttaraṃ vinayavinicchayapakaraṇaṃ suṭṭhu vācuggataṃ katvā ganthato suṭṭhu paguṇaṃ vācuggataṃ katvā atthato, vinicchayato ca sammā jānitvā evaṃ dātabbanti yojanā.
೯೫೬-೭. ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಇಮಂ ಸಉತ್ತರಂ ವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯಪಕರಣಂ ವಾಚಾಯ ಪಠತಿ, ಮನಸಾ ಚಿನ್ತೇತಿ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ವುಚ್ಚಮಾನಂ ಸುಣಾತಿ, ಅತ್ಥಂ ಪರಿಪುಚ್ಛತಿ, ಪರಂ ವಾಚೇತಿ, ನಿಚ್ಚಂ ಅತ್ಥಂ ಉಪಪರಿಕ್ಖತಿ ಯಥಾಪರಿಪುಚ್ಛಿತಮತ್ಥಂ ಹೇತುಉದಾಹರಣಪವತ್ತಿವಸೇನ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ ಸಮನ್ತತೋ ಇಕ್ಖತಿ ಪಞ್ಞಾಯ ನಿಯಮೇತಿ ವವತ್ಥಪೇತಿ, ತಸ್ಸ ಪನ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ವಿನಯನಿಸ್ಸಿತಾ ಸಬ್ಬೇವ ಅತ್ಥಾ ಆಪತ್ತಾನಾಪತ್ತಿಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಾದಿಪಭೇದಾ ಸಬ್ಬೇ ಅತ್ಥಾ ಹತ್ಥೇ ಆಮಲಕಂ ವಿಯ ಕರತಲೇ ಅಮಲಮಣಿರತನಂ ವಿಯ ಉಪಟ್ಠಹನ್ತಿ ಪಾಕಟಾ ಭವನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ನತ್ಥಿ ಏತಸ್ಸ ಮಲನ್ತಿ ಅಮಲಂ, ಅಮಲಮೇವ ಆಮಲಕನ್ತಿ ಮಣಿರತನಂ ವುಚ್ಚತಿ।
956-7.Yo bhikkhu imaṃ sauttaraṃ vinayavinicchayapakaraṇaṃ vācāya paṭhati, manasā cinteti, aññehi vuccamānaṃ suṇāti, atthaṃ paripucchati, paraṃ vāceti, niccaṃ atthaṃ upaparikkhati yathāparipucchitamatthaṃ hetuudāharaṇapavattivasena upagantvā samantato ikkhati paññāya niyameti vavatthapeti, tassa pana bhikkhussa vinayanissitā sabbeva atthā āpattānāpattikappiyākappiyādipabhedā sabbe atthā hatthe āmalakaṃ viya karatale amalamaṇiratanaṃ viya upaṭṭhahanti pākaṭā bhavantīti yojanā. Natthi etassa malanti amalaṃ, amalameva āmalakanti maṇiratanaṃ vuccati.
೯೫೮. ನತ್ಥಿ ಏತೇಸಂ ಬುದ್ಧೀತಿ ಅಬುದ್ಧೀ, ಅಬುದ್ಧೀ ಚ ತೇ ಜನಾ ಚಾತಿ ಅಬುದ್ಧಿಜನಾ, ಅಬುದ್ಧಿಜನಾನಂ ಸಾರಂ ಅವಸಾರಂ ಓಸೀದನಂ ದದಾತಿ ಆದದಾತಿ ಕರೋತೀತಿ ಅಬುದ್ಧಿಜನಸಾರದಂ, ಬುದ್ಧಿವಿರಹಿತಾನಂ ಅಗಾಧಂ ಗಮ್ಭೀರಂ। ತೇಹಿ ಅಲದ್ಧಪತಿಟ್ಠಂ ಅಮತಸಾಗರಂ ಸದ್ದತ್ಥರಸಾಮತಸ್ಸ, ನಿಬ್ಬಾನಾಮತಸ್ಸ ವಾ ಪಟಿಲಾಭಕಾರಣತ್ತಾ ಸಾಗರಸದಿಸಂ ಪರಮಂ ಉತ್ತಮಂ ಇಮಂ ಉತ್ತರಂ ಸಾಗರಂ ಆಸನ್ನಪಚ್ಚಕ್ಖಂ ಉತ್ತರಪಕರಣಸಙ್ಖಾತಂ ಸಮುದ್ದಸಾಗರಂ ಸಾರದೋ ಹುತ್ವಾ ಉತ್ತರಂ ಉತ್ತರನ್ತೋ ಪರಿಯೋಸಾಪೇನ್ತೋ ನರೋ ಭಿಕ್ಖು ಹಿ ಯಸ್ಮಾ ವಿನಯಪಾರಗೋ ವಿನಯಪಿಟಕಸ್ಸ ಪರಿಯನ್ತಂ ಗತೋ ಹುತ್ವಾ ಪಾರಗೋ ಪಾರಂ ಸಂಸಾರಸ್ಸ ಪಾರಸಙ್ಖಾತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಸಿಯಾ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋಜನಾ।
958. Natthi etesaṃ buddhīti abuddhī, abuddhī ca te janā cāti abuddhijanā, abuddhijanānaṃ sāraṃ avasāraṃ osīdanaṃ dadāti ādadāti karotīti abuddhijanasāradaṃ, buddhivirahitānaṃ agādhaṃ gambhīraṃ. Tehi aladdhapatiṭṭhaṃ amatasāgaraṃ saddattharasāmatassa, nibbānāmatassa vā paṭilābhakāraṇattā sāgarasadisaṃ paramaṃ uttamaṃ imaṃ uttaraṃ sāgaraṃ āsannapaccakkhaṃ uttarapakaraṇasaṅkhātaṃ samuddasāgaraṃ sārado hutvā uttaraṃ uttaranto pariyosāpento naro bhikkhu hi yasmā vinayapārago vinayapiṭakassa pariyantaṃ gato hutvā pārago pāraṃ saṃsārassa pārasaṅkhātaṃ nibbānaṃ gacchanto siyā bhaveyyāti yojanā.
೯೫೯. ಅತೋತಿ ತಸ್ಮಾದೇವ ಕಾರಣಾ ಅವಪೂರತೋರತೋ ಪಾಪಪೂರತೋ ನಿರಾಸಙ್ಕತಾಯ ಓರತೋ ನಿವತ್ತೋ ಪಾಪಭೀರುಕೋ ನರೋ ತಮಂ ವಿಧೂಯ ಪಾಪಭೀರುಕತಾಯ ಏವ ಚಿತ್ತಪರಿಯುಟ್ಠಾನವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕಂ ಮೋಹನ್ಧಕಾರಂ ತದಙ್ಗಪಹಾನವಸೇನ ವಿಧಮೇತ್ವಾ। ಸಬ್ಬಙ್ಗಣಕಮ್ಮದಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ರಾಗಾದೀನಂ ಅಙ್ಗಣಾನಂ ಕಮ್ಮಂ ತದಙ್ಗಾದಿಪಹಾನಂ ದದಾತಿ ಆವಹತೀತಿ ‘‘ಸಬ್ಬಙ್ಗಣಕಮ್ಮದ’’ನ್ತಿ ಲದ್ಧನಾಮಂ ಸುಖಸ್ಸ ಪದಂ ಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಸ್ಸ ಸುಖಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ಗುಣಸಂಹಿತಂ ಸೀಲಾದೀಹಿ ಅತ್ಥಭೂತೇಹಿ ಗುಣೇಹಿ ಸಂಹಿತಂ ಯುತ್ತಂ ಗುಣಪ್ಪಕಾಸಕಂ ಹಿತಂ ಅಮತೋಸಧಂ ವಿಯ ಸಬ್ಬದೋಸಸಬ್ಬಬ್ಯಾಧಿರಹಿತತಾಯ ಅಜರಾಅಮತಾದಿಗುಣಾವಹತ್ತಾ ಹಿತಂ ಇಮಂ ಉತ್ತರಂ ನಾಮ ಪಕರಣಂ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಆದರೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಚ್ಚಂ ಸತತಂ ಸಿಕ್ಖೇ ‘‘ಏವಂ ಪರಿಚಯನ್ತಂ ಕರೋಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಏಕನ್ತೇನ ಯಥಾವುತ್ತಪಯೋಜನಸಾಧನಯೋಗ್ಗಂ ಕತ್ವಾ ಅಜ್ಝೇನಾದಿವಸೇನ ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ ಏವ, ನ ಅಜ್ಝುಪೇಕ್ಖಕೋ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋಜನಾ।
959.Atoti tasmādeva kāraṇā avapūratorato pāpapūrato nirāsaṅkatāya orato nivatto pāpabhīruko naro tamaṃ vidhūya pāpabhīrukatāya eva cittapariyuṭṭhānavasena uppajjanakaṃ mohandhakāraṃ tadaṅgapahānavasena vidhametvā. Sabbaṅgaṇakammadaṃ sabbesaṃ rāgādīnaṃ aṅgaṇānaṃ kammaṃ tadaṅgādipahānaṃ dadāti āvahatīti ‘‘sabbaṅgaṇakammada’’nti laddhanāmaṃ sukhassa padaṃ lokiyalokuttarassa sukhassa kāraṇaṃ guṇasaṃhitaṃ sīlādīhi atthabhūtehi guṇehi saṃhitaṃ yuttaṃ guṇappakāsakaṃ hitaṃ amatosadhaṃ viya sabbadosasabbabyādhirahitatāya ajarāamatādiguṇāvahattā hitaṃ imaṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ sakkaccaṃ ādaro hutvā niccaṃ satataṃ sikkhe ‘‘evaṃ paricayantaṃ karomī’’ti cintetvā ekantena yathāvuttapayojanasādhanayoggaṃ katvā ajjhenādivasena sikkheyya eva, na ajjhupekkhako bhaveyyāti yojanā.
೯೬೦. ಪಟುಭಾವಕರೇ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸೀಲಪೂರಣೇ, ಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾಭಿಭವನೇ ಚ ಪಟುಭಾವಂ ಛೇಕತ್ತಂ ವೇಸಾರಜ್ಜಂ ಕರೋತಿ ಅತ್ತಾನಂ ಧಾರೇನ್ತಾನಂ ಲಜ್ಜಿಪುಗ್ಗಲಾನನ್ತಿ ಪಟುಭಾವಕರೇ ಪರಮೇ ತತೋಯೇವ ಉತ್ತಮೇ ಪಿಟಕೇ ವಿನಯಪಿಟಕೇ ಪಟುತಂ ಪಾಟವಂ ಪಞ್ಞಾಕೋಸಲ್ಲಂ ಅಭಿಪತ್ಥಯನ್ತೇನ ಪಟುನಾ ಯತಿನಾ ನಿಮ್ಮಲಪ್ಪವತ್ತಿಕೇನ ಪಟುನಾ ವಿಧಿನಾ ಛೇಕೇನ ಸಾರೇನ ವಿಧಾನೇನ ಇದಂ ಸಉತ್ತರಂ ವಿನಯವಿನಿಚ್ಛಯಪಕರಣಂ ಸತತಂ ನಿರನ್ತರಂ ಪರಿಯಾಪುಣಿತಬ್ಬಂ ಉಗ್ಗಹಣಧಾರಣಪರಿಪುಚ್ಛಾಚಿನ್ತನಾದಿವಸೇನ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
960.Paṭubhāvakare pātimokkhasaṃvarasīlapūraṇe, sāsanapaccatthikābhibhavane ca paṭubhāvaṃ chekattaṃ vesārajjaṃ karoti attānaṃ dhārentānaṃ lajjipuggalānanti paṭubhāvakare parame tatoyeva uttame piṭake vinayapiṭake paṭutaṃ pāṭavaṃ paññākosallaṃ abhipatthayantena paṭunā yatinā nimmalappavattikena paṭunā vidhinā chekena sārena vidhānena idaṃ sauttaraṃ vinayavinicchayapakaraṇaṃ satataṃ nirantaraṃ pariyāpuṇitabbaṃ uggahaṇadhāraṇaparipucchācintanādivasena sikkhitabbanti yojanā.
ಇತಿ ಉತ್ತರೇ ಲೀನತ್ಥಪಕಾಸನಿಯಾ
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ಸಬ್ಬಸಙ್ಕಲನನಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sabbasaṅkalananayakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.