Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
3. සබ්බවග්ගො
3. Sabbavaggo
1. සබ්බසුත්තවණ්ණනා
1. Sabbasuttavaṇṇanā
23. සබ්බ-සද්දො පකරණවසෙන කත්ථචි සප්පදෙසෙපි පවත්තතීති තතො නිවත්තනත්ථං අනවසෙසවිසයෙන සබ්බ-සද්දෙන විසෙසෙත්වා වුත්තං ‘‘සබ්බසබ්බ’’න්ති, සබ්බමෙව හුත්වා සබ්බන්ති අත්ථො. ආයතනභාවං සබ්බං ආයතනසබ්බං, සෙසද්වයෙපි එසෙව නයො.
23. Sabba-saddo pakaraṇavasena katthaci sappadesepi pavattatīti tato nivattanatthaṃ anavasesavisayena sabba-saddena visesetvā vuttaṃ ‘‘sabbasabba’’nti, sabbameva hutvā sabbanti attho. Āyatanabhāvaṃ sabbaṃ āyatanasabbaṃ, sesadvayepi eseva nayo.
තස්ස අවිසයාභාවතො න අද්දිට්ඨමිධත්ථි කිඤ්චීති. ඉධාති නිපාතමත්තං, ඉධ වා සදෙවකෙ ලොකෙ, දස්සනභූතෙන ඤාණෙන අදිට්ඨං නාම කිඤ්චි නත්ථීති අත්ථො. යදි එවං අනුමානවිසයං නු ඛො කථන්ති ආහ ‘‘අථො අවිඤ්ඤාත’’න්ති. අඤ්ඤෙසං අපච්චක්ඛම්පි අවිඤ්ඤාතං තස්ස කිඤ්චි නත්ථීති අදිට්ඨං අවිඤ්ඤාතං නත්ථි. පච්චුප්පන්නං අතීතමෙව ඤෙය්යං ගහිතං, අනාගතං නු ඛො කථන්ති ආහ – ‘‘අජානිතබ්බ’’න්ති, තස්ස කිඤ්චි නත්ථීති ආනෙත්වා සම්බන්ධො. ජානිතුං ඤාතුං අසක්කුණෙය්යං නාම තස්ස කිඤ්චි නත්ථීති දස්සෙන්තො ආහ ‘‘සබ්බං අභිඤ්ඤාසී’’තිආදි.
Tassa avisayābhāvato na addiṭṭhamidhatthi kiñcīti. Idhāti nipātamattaṃ, idha vā sadevake loke, dassanabhūtena ñāṇena adiṭṭhaṃ nāma kiñci natthīti attho. Yadi evaṃ anumānavisayaṃ nu kho kathanti āha ‘‘atho aviññāta’’nti. Aññesaṃ apaccakkhampi aviññātaṃ tassa kiñci natthīti adiṭṭhaṃ aviññātaṃ natthi. Paccuppannaṃ atītameva ñeyyaṃ gahitaṃ, anāgataṃ nu kho kathanti āha – ‘‘ajānitabba’’nti, tassa kiñci natthīti ānetvā sambandho. Jānituṃ ñātuṃ asakkuṇeyyaṃ nāma tassa kiñci natthīti dassento āha ‘‘sabbaṃ abhiññāsī’’tiādi.
සකලස්ස සක්කායධම්මස්ස පරිග්ගහිතත්තා සක්කායසබ්බං. සබ්බධම්මෙසූති පඤ්චන්නං ද්වාරානං ආරම්මණභූතෙසු සබ්බෙසු ධම්මෙසු. යස්මා ඡසුපි ආරම්මණෙසු ගහිතෙසු පදෙසසබ්බං නාම න හොති, තස්මා ‘‘පඤ්චාරම්මණමත්ත’’න්ති වුත්තං. පදෙසසබ්බං සක්කායසබ්බං න පාපුණාති තස්ස තෙභූමකධම්මෙසු එකදෙසස්ස අසඞ්ගණ්හනතො. සක්කායසබ්බං ආයතනසබ්බං න පාපුණාති ලොකුත්තරධම්මානං අසඞ්ගණ්හනතො. ආයතනසබ්බං සබ්බසබ්බං න පාපුණාති. යස්මා ආයතනසබ්බෙන චතුභූමකධම්මාව පරිග්ගහිතා, න ලක්ඛණපඤ්ඤත්තියො, යස්මා සබ්බසබ්බං දස්සෙන්තෙන බුද්ධඤාණවිසයො දස්සිතො, තස්මා ‘‘සබ්බසබ්බං න පාපුණාතී’’ති එත්ථාපි ‘‘කස්මා…පෙ.… නත්ථිතායා’’ති සබ්බං ඤාතාරම්මණෙනෙව පුච්ඡාවිස්සජ්ජනං කතං. ‘‘ආයතනසබ්බෙපි ඉධ විපස්සනුපගධම්මාව ගහෙතබ්බා අභිඤ්ඤෙය්යනිද්දෙසවසෙනපි සම්මසනචාරස්සෙව ඉච්ඡිතත්තා’’ති වදන්ති.
Sakalassa sakkāyadhammassa pariggahitattā sakkāyasabbaṃ. Sabbadhammesūti pañcannaṃ dvārānaṃ ārammaṇabhūtesu sabbesu dhammesu. Yasmā chasupi ārammaṇesu gahitesu padesasabbaṃ nāma na hoti, tasmā ‘‘pañcārammaṇamatta’’nti vuttaṃ. Padesasabbaṃ sakkāyasabbaṃ na pāpuṇāti tassa tebhūmakadhammesu ekadesassa asaṅgaṇhanato. Sakkāyasabbaṃ āyatanasabbaṃ na pāpuṇāti lokuttaradhammānaṃ asaṅgaṇhanato. Āyatanasabbaṃ sabbasabbaṃ na pāpuṇāti. Yasmā āyatanasabbena catubhūmakadhammāva pariggahitā, na lakkhaṇapaññattiyo, yasmā sabbasabbaṃ dassentena buddhañāṇavisayo dassito, tasmā ‘‘sabbasabbaṃ na pāpuṇātī’’ti etthāpi ‘‘kasmā…pe… natthitāyā’’ti sabbaṃ ñātārammaṇeneva pucchāvissajjanaṃ kataṃ. ‘‘Āyatanasabbepi idha vipassanupagadhammāva gahetabbā abhiññeyyaniddesavasenapi sammasanacārasseva icchitattā’’ti vadanti.
පටික්ඛිපිත්වාති ‘‘ඉදං සබ්බං නාම න හොතී’’ති එවං පටික්ඛිපිත්වා. තස්සාති ‘‘අඤ්ඤං සබ්බං පඤ්ඤාපෙස්සාමී’’ති වදන්තස්ස. වාචාය වත්තබ්බවත්ථුමත්තකමෙවාති වඤ්ඣාපුත්තගගනකුසුමාදිවාචා විය එතස්ස වාචාය කෙවලං වත්තබ්බවත්ථුකමෙව භවෙය්ය, න අත්ථො, වචනමත්තකමෙවාති අත්ථො . අතික්කමිත්වාති අනාමසිත්වා අග්ගහෙත්වා. තං කිස්ස හෙතූති විඝාතාපජ්ජනං කෙන හෙතුනා. යථා තං අවිසයස්මින්ති යථා අඤ්ඤොපි කොචි අවිසයෙ වායමන්තො, එවන්ති අත්ථො. අට්ඨකථායං පන යස්මා පාළියං ‘‘තං කිස්ස හෙතූ’’ති වුත්තකාරණමෙව උපනයනවසෙන දස්සෙතුං ‘‘යථා ත’’න්තිආදි වුත්තං. කාරණොපනයනඤ්ච කාරණමෙවාති ‘‘යථාති කාරණවචන’’න්ති වුත්තන්ති දට්ඨබ්බං. තෙනෙවාහ ‘‘එවං ඉමස්මිම්පි අවිසයෙ’’තිආදි.
Paṭikkhipitvāti ‘‘idaṃ sabbaṃ nāma na hotī’’ti evaṃ paṭikkhipitvā. Tassāti ‘‘aññaṃ sabbaṃ paññāpessāmī’’ti vadantassa. Vācāya vattabbavatthumattakamevāti vañjhāputtagaganakusumādivācā viya etassa vācāya kevalaṃ vattabbavatthukameva bhaveyya, na attho, vacanamattakamevāti attho . Atikkamitvāti anāmasitvā aggahetvā. Taṃ kissa hetūti vighātāpajjanaṃ kena hetunā. Yathā taṃ avisayasminti yathā aññopi koci avisaye vāyamanto, evanti attho. Aṭṭhakathāyaṃ pana yasmā pāḷiyaṃ ‘‘taṃ kissa hetū’’ti vuttakāraṇameva upanayanavasena dassetuṃ ‘‘yathā ta’’ntiādi vuttaṃ. Kāraṇopanayanañca kāraṇamevāti ‘‘yathāti kāraṇavacana’’nti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Tenevāha ‘‘evaṃ imasmimpi avisaye’’tiādi.
සබ්බසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Sabbasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. සබ්බසුත්තං • 1. Sabbasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1. සබ්බසුත්තවණ්ණනා • 1. Sabbasuttavaṇṇanā