Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੩. ਸਬ੍ਬવਗ੍ਗੋ
3. Sabbavaggo
੧. ਸਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Sabbasuttavaṇṇanā
੨੩. ਸਬ੍ਬવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਸਬ੍ਬਂ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿ ਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ – ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ, ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ, ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ, ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ –
23. Sabbavaggassa paṭhame sabbaṃ vo, bhikkhaveti sabbaṃ nāma catubbidhaṃ – sabbasabbaṃ, āyatanasabbaṃ, sakkāyasabbaṃ, padesasabbanti. Tattha –
‘‘ਨ ਤਸ੍ਸ ਅਦ੍ਦਿਟ੍ਠਮਿਧਅਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ,
‘‘Na tassa addiṭṭhamidhaatthi kiñci,
ਅਥੋ ਅવਿਞ੍ਞਾਤਮਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ।
Atho aviññātamajānitabbaṃ;
ਸਬ੍ਬਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਸਿ ਯਦਤ੍ਥਿ ਨੇਯ੍ਯਂ,
Sabbaṃ abhiññāsi yadatthi neyyaṃ,
ਤਥਾਗਤੋ ਤੇਨ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ॥ (ਮਹਾਨਿ॰ ੧੫੬; ਚੂਲ਼ਨਿ॰ ਧੋਤਕਮਾਣવਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ੩੨; ਪਟਿ॰ ਮ॰ ੧.੧੨੧) –
Tathāgato tena samantacakkhū’’ti. (mahāni. 156; cūḷani. dhotakamāṇavapucchāniddeso 32; paṭi. ma. 1.121) –
ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ। ‘‘ਸਬ੍ਬਂ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤਂ ਸੁਣਾਥਾ’’ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੪.੨੪) ਇਦਂ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ। ‘‘ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਮੂਲਪਰਿਯਾਯਂ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੧) ਇਦਂ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ। ‘‘ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇਸੁ વਾ ਪਨ ਪਠਮਸਮਨ੍ਨਾਹਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਨੋ ਮਾਨਸਂ…ਪੇ॰… ਤਜ੍ਜਾਮਨੋਧਾਤੂ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮ। ਇਤਿ ਪਞ੍ਚਾਰਮ੍ਮਣਮਤ੍ਤਂ ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ। ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ। ਚਤੁਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ। ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਨੇਯ੍ਯਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ। ਪਦੇਸਸਬ੍ਬਂ ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਸਕ੍ਕਾਯਸਬ੍ਬਂ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਸਬ੍ਬਂ ਨ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਅਯਂ ਨਾਮ ਧਮ੍ਮੋ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿਤਾਯ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸੁਤ੍ਤੇ ਆਯਤਨਸਬ੍ਬਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ।
Idaṃ sabbasabbaṃ nāma. ‘‘Sabbaṃ vo, bhikkhave, desessāmi, taṃ suṇāthā’’ti (saṃ. ni. 4.24) idaṃ āyatanasabbaṃ nāma. ‘‘Sabbadhammamūlapariyāyaṃ vo, bhikkhave, desessāmī’’ti (ma. ni. 1.1) idaṃ sakkāyasabbaṃ nāma. ‘‘Sabbadhammesu vā pana paṭhamasamannāhāro uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanodhātū’’ti idaṃ padesasabbaṃ nāma. Iti pañcārammaṇamattaṃ padesasabbaṃ. Tebhūmakadhammā sakkāyasabbaṃ. Catubhūmakadhammā āyatanasabbaṃ. Yaṃkiñci neyyaṃ sabbasabbaṃ. Padesasabbaṃ sakkāyasabbaṃ na pāpuṇāti, sakkāyasabbaṃ āyatanasabbaṃ na pāpuṇāti, āyatanasabbaṃ sabbasabbaṃ na pāpuṇāti. Kasmā? Sabbaññutaññāṇassa ayaṃ nāma dhammo ārammaṇaṃ na hotīti natthitāya. Imasmiṃ pana sutte āyatanasabbaṃ adhippetaṃ.
ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ। વਾਚਾવਤ੍ਥੁਕਮੇવਸ੍ਸਾਤਿ, વਾਚਾਯ વਤ੍ਤਬ੍ਬવਤ੍ਥੁਮਤ੍ਤਕਮੇવ ਭવੇਯ੍ਯ। ਇਮਾਨਿ ਪਨ ਦ੍વਾਦਸਾਯਤਨਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਯਂ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞੋ ਸਭਾવਧਮ੍ਮੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ। ਪੁਟ੍ਠੋ ਚ ਨ ਸਮ੍ਪਾਯੇਯ੍ਯਾਤਿ, ‘‘ਕਤਮਂ ਅਞ੍ਞਂ ਸਬ੍ਬਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ? ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ વਚਨੇਨ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯ। વਿਘਾਤਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਯਥਾ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅવਿਸਯਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ। ਯਥਾਤਿ ਕਾਰਣવਚਨਂ, ਯਸ੍ਮਾ ਅવਿਸਯੇ ਪੁਟ੍ਠੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅવਿਸਯਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਘਾਤੋવ ਹੋਤਿ, ਕੂਟਾਗਾਰਮਤ੍ਤਂ ਸਿਲਂ ਸੀਸੇਨ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਗਮ੍ਭੀਰੇ ਉਦਕੇ ਤਰਣਂ ਅવਿਸਯੋ, ਤਥਾ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ ਪਾਤਨਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਅવਿਸਯੇ વਾਯਮਨ੍ਤੋ વਿਘਾਤਮੇવ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਏવਂ ਇਮਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਅવਿਸਯੇ વਿਘਾਤਮੇવ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
Paccakkhāyāti paṭikkhipitvā. Vācāvatthukamevassāti, vācāya vattabbavatthumattakameva bhaveyya. Imāni pana dvādasāyatanāni atikkamitvā ayaṃ nāma añño sabhāvadhammo atthīti dassetuṃ na sakkuṇeyya. Puṭṭho ca na sampāyeyyāti, ‘‘katamaṃ aññaṃ sabbaṃ nāmā’’ti? Pucchito, ‘‘idaṃ nāmā’’ti vacanena sampādetuṃ na sakkuṇeyya. Vighātaṃ āpajjeyyāti dukkhaṃ āpajjeyya. Yathā taṃ, bhikkhave, avisayasminti ettha tanti nipātamattaṃ. Yathāti kāraṇavacanaṃ, yasmā avisaye puṭṭhoti attho. Avisayasmiñhi sattānaṃ vighātova hoti, kūṭāgāramattaṃ silaṃ sīsena ukkhipitvā gambhīre udake taraṇaṃ avisayo, tathā candimasūriyānaṃ ākaḍḍhitvā pātanaṃ, tasmiṃ avisaye vāyamanto vighātameva āpajjati, evaṃ imasmimpi avisaye vighātameva āpajjeyyāti adhippāyo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਸਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Sabbasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਸਬ੍ਬਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sabbasuttavaṇṇanā