| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ಸತುಲ್ಲಪಕಾಯಿಕವಗ್ಗೋ
4. Satullapakāyikavaggo
೧. ಸಬ್ಭಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Sabbhisuttavaṇṇanā
೩೧. ಸತಂ ಸಾಧೂನಂ ಸರಣಗಮನಸೀಲಾದಿಭೇದಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಉಲ್ಲಪನತೋ, ಅತ್ತನೋ ವಾ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಾನುಸ್ಸತಿಯಾ ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಉಲ್ಲಪನತೋ ಕಥನತೋ ಸತುಲ್ಲಪಾ, ದೇವತಾ, ತಾಸಂ ಕಾಯೋ ಸಮೂಹೋ, ತತ್ಥ ಭವಾತಿ ಸತುಲ್ಲಪಕಾಯಿಕಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸತಂ ಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಸಮಾದಾನವಸೇನ ಉಲ್ಲಪೇತ್ವಾ, ನ ವಣ್ಣನಾಕಥನಮತ್ತೇನ ತತ್ರಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ತಾಸಂ ದೇವತಾನಂ ಸತುಲ್ಲಪಕಾಯಿಕಭಾವೇ। ಇದಂ ವತ್ಥೂತಿ ಇದಂ ಕಾರಣಂ। ಸಮುದ್ದವಾಣಿಜಾತಿ ಸಂಯತ್ತಿಕಾ। ಖಿತ್ತಸರವೇಗೇನಾತಿ ಜಿಯಾಮುತ್ತಸರಸದಿಸವೇಗೇನ, ಸೀಘಓಘೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉಪ್ಪತತೀತಿ ಉಪ್ಪಾತೋ। ಉಪ್ಪಾತೇ ಭವಂ ಬ್ಯಸನಂ ಉಪ್ಪಾತಿಕಂ। ಪತಿಟ್ಠಾತಿ ಹಿತಪತಿಟ್ಠಾ। ಪರಲೋಕೇ ಹಿತಸುಖಾವಹಂ ಅಭಯಕಾರಣಂ। ಜಙ್ಘಸತನ್ತಿ ಮನುಸ್ಸಸತಂ। ಜಙ್ಘಾಸೀಸೇನ ಹಿ ಮನುಸ್ಸೇ ವದತಿ ಸಹಚಾರಿಭಾವತೋ। ಅಗ್ಗಹೇಸಿ ಪಞ್ಚಸೀಲಾನಿ। ಆಸನ್ನಾನಾಸನ್ನೇಸು ಆಸನ್ನಸ್ಸೇವ ಪಠಮಂ ವಿಪಚ್ಚನತೋ ‘‘ಆಸನ್ನಕಾಲೇ ಗಹಿತಸೀಲಂ ನಿಸ್ಸಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಘಟಾವಸೇನಾತಿ ಸಮೂಹವಸೇನ।
31. Sataṃ sādhūnaṃ saraṇagamanasīlādibhedassa dhammassa ullapanato, attano vā pubbenivāsānussatiyā tassa dhammassa ullapanato kathanato satullapā, devatā, tāsaṃ kāyo samūho, tattha bhavāti satullapakāyikā. Tenāha ‘‘sataṃ dhamma’’ntiādi. Samādānavasena ullapetvā, na vaṇṇanākathanamattena tatrāti tasmiṃ tāsaṃ devatānaṃ satullapakāyikabhāve. Idaṃ vatthūti idaṃ kāraṇaṃ. Samuddavāṇijāti saṃyattikā. Khittasaravegenāti jiyāmuttasarasadisavegena, sīghaoghenāti attho. Uppatatīti uppāto. Uppāte bhavaṃ byasanaṃ uppātikaṃ. Patiṭṭhāti hitapatiṭṭhā. Paraloke hitasukhāvahaṃ abhayakāraṇaṃ. Jaṅghasatanti manussasataṃ. Jaṅghāsīsena hi manusse vadati sahacāribhāvato. Aggahesi pañcasīlāni. Āsannānāsannesu āsannasseva paṭhamaṃ vipaccanato ‘‘āsannakāle gahitasīlaṃ nissāyā’’ti vuttaṃ. Ghaṭāvasenāti samūhavasena.
ಸಬ್ಭೀತಿ ಸಾಧೂಹಿ। ತೇ ಹಿ ಸಪರಹಿತಸಾಧನತೋ ಪಾಸಂಸತಾಯ ಸನ್ತಗುಣತಾಯ ಚ ಸನ್ತೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತೇ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಪಣ್ಡಿತಲಕ್ಖಣೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಪಣ್ಡಿತೇಹೀ’’ತಿ ಆಹ। ಸಮಾಸೇಥಾತಿ ಸಂವಸೇಥಾತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸಬ್ಬಇರಿಯಾಪಥೇ’’ತಿಆದಿ। ಮಿತ್ತಸನ್ಥವನ್ತಿ ಮೇತ್ತಿಸನ್ಧಾನಂ। ಸತ್ತಾನಂ ಹಿತೇಸಿತಾಲಕ್ಖಣಾ ಹಿ ಮೇತ್ತಿ, ಸಾ ಚ ಞಾಣಸಹಿತಾ ಞಾಣಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾವಾತಿ ಮಿತ್ತಸನ್ಥವೋ ಅಸಂಕಿಲಿಟ್ಠೋ, ಇತರೋ ಸಂಕಿಲಿಟ್ಠೋತಿ ಆಹ ‘‘ನ ಕೇನಚಿ ಸದ್ಧಿಂ ಕಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ। ಸದ್ಧಮ್ಮನ್ತಿ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕಾದಿಹಿತಾವಹಂ ಸುನ್ದರಧಮ್ಮಂ। ಸೇಯ್ಯೋತಿ ಹಿತವಡ್ಢನತಾದಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವಡ್ಢೀ’’ತಿ।
Sabbhīti sādhūhi. Te hi saparahitasādhanato pāsaṃsatāya santaguṇatāya ca santoti vuccati. Te pana yasmā paṇḍitalakkhaṇehi samannāgatā honti, tasmā ‘‘paṇḍitehī’’ti āha. Samāsethāti saṃvasethāti ayamettha adhippāyoti āha ‘‘sabbairiyāpathe’’tiādi. Mittasanthavanti mettisandhānaṃ. Sattānaṃ hitesitālakkhaṇā hi metti, sā ca ñāṇasahitā ñāṇapubbaṅgamāvāti mittasanthavo asaṃkiliṭṭho, itaro saṃkiliṭṭhoti āha ‘‘na kenaci saddhiṃ kātabbo’’ti. Saddhammanti diṭṭhadhammikādihitāvahaṃ sundaradhammaṃ. Seyyoti hitavaḍḍhanatādi vuttanti āha ‘‘vaḍḍhī’’ti.
ಸತಂ ಸಾಧೂನಂ, ಪಣ್ಡಿತಾನನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ। ತಪ್ಪಟಿಯೋಗವಿಸಯತ್ತಾ ಅಞ್ಞ-ಸದ್ದಸ್ಸ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಞ್ಞತೋ ಅನ್ಧಬಾಲತೋ’’ತಿ। ಸೋಕನಿಮಿತ್ತಂ ಸೋಕಕಾರಣಂ ಉತ್ತರಪದಲೋಪೇನ ಇಧ ಸೋಕಸದ್ದೇನ ಗಹಿತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸೋಕವತ್ಥೂನ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಸೋಕವತ್ಥೂನಿ ನಾಮ ಚೋರಾದಯೋ ಅಚ್ಛಿನ್ದನಾದಿವಸೇನ ಪರೇಸಂ ಸೋಕಕರಣತೋ। ಸೋಕಾನುಗತಾ ಸೋಕಪ್ಪತ್ತಾ।
Sataṃ sādhūnaṃ, paṇḍitānanti ayamettha attho. Tappaṭiyogavisayattā añña-saddassa vuttaṃ ‘‘aññatoandhabālato’’ti. Sokanimittaṃ sokakāraṇaṃ uttarapadalopena idha sokasaddena gahitanti āha ‘‘sokavatthūna’’ntiādi. Sokavatthūni nāma corādayo acchindanādivasena paresaṃ sokakaraṇato. Sokānugatā sokappattā.
ಥೇರಸ್ಸಾತಿ ಸಂಕಿಚ್ಚತ್ಥೇರಸ್ಸ। ಅತ್ತನೋ ಭಗಿನಿಯಾ ಜೇಟ್ಠತ್ತಾ ‘‘ತುಮ್ಹೇ’’ತಿ ಆಹ। ಅಯಂ ‘‘ಇಧ ಚೋರಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿಂಸೂ’’ತಿ ಅಮ್ಹೇ ತಿಣಾಯಪಿ ನ ಮಞ್ಞತೀತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಏಕಚ್ಚೇ ‘‘ಮಾರೇಮ ನ’’ನ್ತಿ ಆಹಂಸು। ಕರುಣಾಯ ಏಕಚ್ಚೇ ‘‘ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಮಾ’’ತಿ ಆಹಂಸು। ಮನ್ತೇತ್ವಾತಿ ಭಾಸೇತ್ವಾ।
Therassāti saṃkiccattherassa. Attano bhaginiyā jeṭṭhattā ‘‘tumhe’’ti āha. Ayaṃ ‘‘idha corā paṭipajjiṃsū’’ti amhe tiṇāyapi na maññatīti cintetvā ekacce ‘‘mārema na’’nti āhaṃsu. Karuṇāya ekacce ‘‘vissajjemā’’ti āhaṃsu. Mantetvāti bhāsetvā.
ಅಹು ಅಹೋಸಿ, ಭೂತಪುಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅರಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಬ್ರಹಾವನೇತಿ ತಾದಿಸೇ ಬ್ರಹಾವನೇ, ಮಹಾರಞ್ಞೇ ನಿವಾಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ ಚೇತೋತಿ ಬ್ಯಾಧೋ। ಕೂಟಾನೀತಿ ವಾಕುರಾದಯೋ। ಓಡ್ಡೇತ್ವಾತಿ ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ। ಸಸಕನ್ತಿ ಪೇಲಕಂ ಉಬ್ಬಿಗ್ಗಾತಿ ಭೀತತಸಿತಾ। ಏಕರತ್ತಿನ್ತಿ ಏಕರತ್ತೇನೇವ। ಧನಜಾನೀತಿ ಪರಿಬ್ಬಯವಸೇನ ಅದ್ಧಿಕೇಹಿ ಲದ್ಧಬ್ಬಧನತೋ ಹಾನಿ, ‘‘ಸಮಣಮ್ಪಿ ನಾಮ ಹನ್ತಿ, ಕಿಂ ಅಮ್ಹೇಸು ಲಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಅದ್ಧಿಕಾನಂ ಅನಾಗಮನತೋ ಏಕದಿವಸಂ ಲದ್ಧಬ್ಬಪರಿಬ್ಬಯಮ್ಪಿ ನ ಲಭಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Ahu ahosi, bhūtapubbanti attho. Araññasmiṃ brahāvaneti tādise brahāvane, mahāraññe nivāsīti attho cetoti byādho. Kūṭānīti vākurādayo. Oḍḍetvāti sajjetvā. Sasakanti pelakaṃ ubbiggāti bhītatasitā. Ekarattinti ekaratteneva. Dhanajānīti paribbayavasena addhikehi laddhabbadhanato hāni, ‘‘samaṇampi nāma hanti, kiṃ amhesu lajjissatī’’ti addhikānaṃ anāgamanato ekadivasaṃ laddhabbaparibbayampi na labhissantīti adhippāyo.
ಞಾತಯೋಪಿ ಮಾತಾಪಿತುಭಾತುಭಗಿನಿಆದಿಕೇ ಞಾತಕೇ। ತೇ ಕಿರ ಅಧಿಮುತ್ತಸ್ಸ ಭಗಿನಿಯಾ ಸನ್ತಿಕಂ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತಾ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ತೇನ ಸಮಾಗತಾ, ಅಧಿಮುತ್ತೋ ಸಚ್ಚವಾಚಂ ಅನುರಕ್ಖನ್ತೋ ಚೋರಭಯಂ ತೇಸಂ ನಾರೋಚೇಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ತೇಸಮ್ಪೀ’’ತಿಆದಿ। ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜಿತತ್ತಾ ‘‘ಅಧಿಮುತ್ತಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ನ ಉಪಸಮ್ಪದಾಚರಿಯೋ ಹುತ್ವಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇ ಕತ್ವಾ’’ತಿ। ಸಚ್ಚಾನುರಕ್ಖಣೇನ ಅನುತ್ತರಗುಣಾಧಿಗಮೇನ ಚ ಞಾತಿಮಜ್ಝೇ ವಿರೋಚತಿ।
Ñātayopi mātāpitubhātubhaginiādike ñātake. Te kira adhimuttassa bhaginiyā santikaṃ upagacchantā antarāmagge tena samāgatā, adhimutto saccavācaṃ anurakkhanto corabhayaṃ tesaṃ nārocesi. Tena vuttaṃ ‘‘tesampī’’tiādi. Taṃ nissāya pabbajitattā ‘‘adhimuttasāmaṇerassa santike’’ti vuttaṃ, na upasampadācariyo hutvā. Tenāha ‘‘attano antevāsike katvā’’ti. Saccānurakkhaṇena anuttaraguṇādhigamena ca ñātimajjhe virocati.
ಸಾತತನ್ತಿ ಸತತಂ। ಸ-ಸದ್ದಸ್ಸ ಹಿ ಇಧ ಸಾಭಾವೋ ಯಥಾ ‘‘ಸಾರಾಗೋ’’ತಿಆದೀಸು। ಸಾತಭಾವೋ ವಾ ಸಾತತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ। ಕಾರಣೇನಾತಿ ತೇನ ತೇನ ಕಾರಣೇನ। ಸಬ್ಬಾಸಂ ತಾಸಂ ವಚನಂ ಸುಭಾಸಿತಂ, ಭಗವತೋ ಪನ ಉಕ್ಕಂಸಗತಂ ಸುಭಾಸಿತಮೇವ। ಸ್ವಾಯಮತ್ಥೋ ತಂತಂಗಾಥಾಪದೇನೇವ ವಿಞ್ಞಾಯತೀತಿ ತಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ನ ಕೇವಲ’’ನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತೇನ ಸಪ್ಪುರಿಸೂಪಸಂಸೇವಸದ್ಧಮ್ಮಾಭಿಯೋಗೋ ಯಥಾ ಸತ್ತಾನಂ ವಡ್ಢಿಯಾ ಪಞ್ಞಾಪಟಿಲಾಭಸ್ಸ ಏಕನ್ತಿಕಂ ಕಾರಣಂ, ಏವಂ ಸೋಕಪಚ್ಚಯೇ ಸತಿ ವಿಸೋಕಭಾವಸ್ಸ, ಞಾತಿಮಜ್ಝೇ ಸೋಭಾಯ, ಸುಗತಿಗಮನಸ್ಸ, ಚಿರಂ ಸುಖಟ್ಠಾನಸ್ಸ, ವಟ್ಟದುಕ್ಖಮೋಚನಸ್ಸಪಿ ಅಞ್ಞಾಸಾಧಾರಣಂ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಮೇವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
Sātatanti satataṃ. Sa-saddassa hi idha sābhāvo yathā ‘‘sārāgo’’tiādīsu. Sātabhāvo vā sātatanti āha ‘‘sukhaṃ vā’’ti. Kāraṇenāti tena tena kāraṇena. Sabbāsaṃ tāsaṃ vacanaṃ subhāsitaṃ, bhagavato pana ukkaṃsagataṃ subhāsitameva. Svāyamattho taṃtaṃgāthāpadeneva viññāyatīti taṃ nīharitvā dassetuṃ ‘‘na kevala’’ntiādi vuttaṃ. Tena sappurisūpasaṃsevasaddhammābhiyogo yathā sattānaṃ vaḍḍhiyā paññāpaṭilābhassa ekantikaṃ kāraṇaṃ, evaṃ sokapaccaye sati visokabhāvassa, ñātimajjhe sobhāya, sugatigamanassa, ciraṃ sukhaṭṭhānassa, vaṭṭadukkhamocanassapi aññāsādhāraṇaṃ hotīti vuttamevāti daṭṭhabbaṃ.
ಸಬ್ಭಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sabbhisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಸಬ್ಭಿಸುತ್ತಂ • 1. Sabbhisuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ಸಬ್ಭಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Sabbhisuttavaṇṇanā
