| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
११. सभियकच्चानसुत्तं
11. Sabhiyakaccānasuttaṃ
४२०. एकं समयं आयस्मा सभियो कच्चानो ञातिके विहरति गिञ्जकावसथे। अथ खो वच्छगोत्तो परिब्बाजको येनायस्मा सभियो कच्चानो तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा आयस्मता सभियेन कच्चानेन सद्धिं सम्मोदि। सम्मोदनीयं कथं सारणीयं वीतिसारेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्नो खो वच्छगोत्तो परिब्बाजको आयस्मन्तं सभियं कच्चानं एतदवोच – ‘‘किं नु खो भो, कच्चान, होति तथागतो परं मरणा’’ति? ‘‘अब्याकतं खो एतं, वच्छ, भगवता – ‘होति तथागतो परं मरणा’’’ति। ‘‘किं पन, भो कच्चान, न होति तथागतो परं मरणा’’ति? ‘‘एतम्पि खो, वच्छ, अब्याकतं भगवता – ‘न होति तथागतो परं मरणा’’’ति।
420. Ekaṃ samayaṃ āyasmā sabhiyo kaccāno ñātike viharati giñjakāvasathe. Atha kho vacchagotto paribbājako yenāyasmā sabhiyo kaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā sabhiyena kaccānena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako āyasmantaṃ sabhiyaṃ kaccānaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho bho, kaccāna, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, vaccha, bhagavatā – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bho kaccāna, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, vaccha, abyākataṃ bhagavatā – ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti.
‘‘किं नु खो, भो कच्चान, होति च न च होति तथागतो परं मरणा’’ति? ‘‘अब्याकतं खो एतं, वच्छ, भगवता – ‘होति च न च होति तथागतो परं मरणा’’’ति। ‘‘किं पन, भो कच्चान, नेव होति न न होति तथागतो परं मरणा’’ति? ‘‘एतम्पि खो, वच्छ, अब्याकतं भगवता – ‘नेव होति न न होति तथागतो परं मरणा’’’ति।
‘‘Kiṃ nu kho, bho kaccāna, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, vaccha, bhagavatā – ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bho kaccāna, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, vaccha, abyākataṃ bhagavatā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti.
‘‘‘किं नु खो, भो कच्चान, होति तथागतो परं मरणा’ति, इति पुट्ठो समानो – ‘अब्याकतं खो एतं, वच्छ, भगवता – होति तथागतो परं मरणा’ति वदेसि । ‘किं पन, भो कच्चान, न होति तथागतो परं मरणा’ति, इति पुट्ठो समानो – ‘अब्याकतं खो एतं, वच्छ, भगवता – न होति तथागतो परं मरणा’ति वदेसि। ‘किं नु खो, भो कच्चान, होति च न च होति तथागतो परं मरणा’ति, इति पुट्ठो समानो – ‘अब्याकतं खो एतं, वच्छ , भगवता – होति च न च होति तथागतो परं मरणा’ति वदेसि। ‘किं पन, भो कच्चान, नेव होति न न होति तथागतो परं मरणा’ति, इति पुट्ठो समानो – ‘एतम्पि खो, वच्छ, अब्याकतं भगवता – नेव होति न न होति तथागतो परं मरणा’ति वदेसि। को नु खो, भो कच्चान, हेतु, को पच्चयो, येनेतं अब्याकतं समणेन गोतमेना’’ति? ‘‘यो च, वच्छ, हेतु, यो च पच्चयो पञ्ञापनाय रूपीति वा अरूपीति वा सञ्ञीति वा असञ्ञीति वा नेवसञ्ञीनासञ्ञीति वा, सो च हेतु, सो च पच्चयो सब्बेन सब्बं सब्बथा सब्बं अपरिसेसं निरुज्झेय्य। केन नं पञ्ञापयमानो पञ्ञापेय्य रूपीति वा अरूपीति वा सञ्ञीति वा असञ्ञीति वा नेवसञ्ञीनासञ्ञीति वा’’ति। ‘‘कीवचिरं पब्बजितोसि, भो कच्चाना’’ति? ‘‘नचिरं, आवुसो, तीणि वस्सानी’’ति। ‘‘यस्सप’स्स, आवुसो, एतमेत्तकेन एत्तकमेव तंप’स्स बहु, को पन वादो एवं 1 अभिक्कन्ते’’ति! एकादसमं।
‘‘‘Kiṃ nu kho, bho kaccāna, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti, iti puṭṭho samāno – ‘abyākataṃ kho etaṃ, vaccha, bhagavatā – hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi . ‘Kiṃ pana, bho kaccāna, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti, iti puṭṭho samāno – ‘abyākataṃ kho etaṃ, vaccha, bhagavatā – na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. ‘Kiṃ nu kho, bho kaccāna, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti, iti puṭṭho samāno – ‘abyākataṃ kho etaṃ, vaccha , bhagavatā – hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. ‘Kiṃ pana, bho kaccāna, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti, iti puṭṭho samāno – ‘etampi kho, vaccha, abyākataṃ bhagavatā – neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. Ko nu kho, bho kaccāna, hetu, ko paccayo, yenetaṃ abyākataṃ samaṇena gotamenā’’ti? ‘‘Yo ca, vaccha, hetu, yo ca paccayo paññāpanāya rūpīti vā arūpīti vā saññīti vā asaññīti vā nevasaññīnāsaññīti vā, so ca hetu, so ca paccayo sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjheyya. Kena naṃ paññāpayamāno paññāpeyya rūpīti vā arūpīti vā saññīti vā asaññīti vā nevasaññīnāsaññīti vā’’ti. ‘‘Kīvaciraṃ pabbajitosi, bho kaccānā’’ti? ‘‘Naciraṃ, āvuso, tīṇi vassānī’’ti. ‘‘Yassapa’ssa, āvuso, etamettakena ettakameva taṃpa’ssa bahu, ko pana vādo evaṃ 2 abhikkante’’ti! Ekādasamaṃ.
अब्याकतसंयुत्तं समत्तं।
Abyākatasaṃyuttaṃ samattaṃ.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
खेमाथेरी अनुराधो, सारिपुत्तोति कोट्ठिको।
Khemātherī anurādho, sāriputtoti koṭṭhiko;
मोग्गल्लानो च वच्छो च, कुतूहलसालानन्दो।
Moggallāno ca vaccho ca, kutūhalasālānando;
सभियो एकादसमन्ति।
Sabhiyo ekādasamanti;
सळायतनवग्गो चतुत्थो।
Saḷāyatanavaggo catuttho.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
सळायतनवेदना, मातुगामो जम्बुखादको।
Saḷāyatanavedanā, mātugāmo jambukhādako;
सामण्डको मोग्गल्लानो, चित्तो गामणि सङ्खतं।
Sāmaṇḍako moggallāno, citto gāmaṇi saṅkhataṃ;
अब्याकतन्ति दसधाति॥
Abyākatanti dasadhāti.
सळायतनवग्गसंयुत्तपाळि निट्ठिता।
Saḷāyatanavaggasaṃyuttapāḷi niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ११. सभियकच्चानसुत्तवण्णना • 11. Sabhiyakaccānasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ११. सभियकच्चानसुत्तवण्णना • 11. Sabhiyakaccānasuttavaṇṇanā
