| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
10. දසමවග්‌ගො
10. Dasamavaggo
(99) 5. සාභොගාතිකථා
(99) 5. Sābhogātikathā
584. පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා සාභොගාති? ආමන්‌තා. නනු පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා උප්‌පන්‌නවත්‌ථුකා උප්‌පන්‌නාරම්‌මණාති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා උප්‌පන්‌නවත්‌ථුකා උප්‌පන්‌නාරම්‌මණා, නො ච වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා සාභොගා’’ති. නනු පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා පුරෙජාතවත්‌ථුකා පුරෙජාතාරම්‌මණා අජ්‌ඣත්‌තිකවත්‌ථුකා බාහිරාරම්‌මණා අසම්‌භින්‌නවත්‌ථුකා අසම්‌භින්‌නාරම්‌මණා නානාවත්‌ථුකා නානාරම්‌මණා න අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස ගොචරවිසයං පච්‌චනුභොන්‌ති, න අසමන්‌නාහාරා උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, න අමනසිකාරා උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, න අබ්‌බොකිණ්‌ණා උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, න අපුබ්‌බං අචරිමං උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, නනු පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා න අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස සමනන්‌තරා උප්‌පජ්‌ජන්‌තීති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා න අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස සමනන්‌තරා උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, නො ච වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා සාභොගා’’ති.
584. Pañcaviññāṇā sābhogāti? Āmantā. Nanu pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇāti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā uppannavatthukā uppannārammaṇā, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇā sābhogā’’ti. Nanu pañcaviññāṇā purejātavatthukā purejātārammaṇā ajjhattikavatthukā bāhirārammaṇā asambhinnavatthukā asambhinnārammaṇā nānāvatthukā nānārammaṇā na aññamaññassa gocaravisayaṃ paccanubhonti, na asamannāhārā uppajjanti, na amanasikārā uppajjanti, na abbokiṇṇā uppajjanti, na apubbaṃ acarimaṃ uppajjanti, nanu pañcaviññāṇā na aññamaññassa samanantarā uppajjantīti? Āmantā. Hañci pañcaviññāṇā na aññamaññassa samanantarā uppajjanti, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaviññāṇā sābhogā’’ti.
585. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සාභොගන්‌ති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සුඤ්‌ඤතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සුඤ්‌ඤතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුඤ්‌ච පටිච්‌ච සුඤ්‌ඤතඤ්‌ච උප්‌පජ්‌ජති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණන්‌ති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… චක්‌ඛුඤ්‌ච පටිච්‌ච සුඤ්‌ඤතඤ්‌ච උප්‌පජ්‌ජති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණන්‌ති? ආමන්‌තා. ‘‘චක්‌ඛුඤ්‌ච පටිච්‌ච සුඤ්‌ඤතඤ්‌ච උප්‌පජ්‌ජති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති – අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? නත්‌ථි…පෙ.… ‘‘චක්‌ඛුඤ්‌ච පටිච්‌ච රූපෙ ච උප්‌පජ්‌ජති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති – අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි ‘‘චක්‌ඛුඤ්‌ච පටිච්‌ච රූපෙ ච උප්‌පජ්‌ජති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති – අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තො, නො ච වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘චක්‌ඛුඤ්‌ච පටිච්‌ච සුඤ්‌ඤතඤ්‌ච උප්‌පජ්‌ජති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති.
585. Cakkhuviññāṇaṃ sābhoganti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Āmantā. ‘‘Cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Natthi…pe… ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Āmantā. Hañci ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttanto, no ca vata re vattabbe – ‘‘cakkhuñca paṭicca suññatañca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti.
චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සාභොගන්‌ති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං අතීතානාගතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සාභොගන්‌ති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං ඵස්‌සං ආරබ්‌භ…පෙ.… ඵොට්‌ඨබ්‌බං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… මනොවිඤ්‌ඤාණං සාභොගං, මනොවිඤ්‌ඤාණං සුඤ්‌ඤතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සාභොගං, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සුඤ්‌ඤතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… මනොවිඤ්‌ඤාණං සාභොගං, මනොවිඤ්‌ඤාණං අතීතානාගතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සාභොගං, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං අතීතානාගතං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.… මනොවිඤ්‌ඤාණං සාභොගං, මනොවිඤ්‌ඤාණං ඵස්‌සං ආරබ්‌භ…පෙ.… ඵොට්‌ඨබ්‌බං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? ආමන්‌තා. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං සාභොගං, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං ඵස්‌සං ආරබ්‌භ…පෙ.… ඵොට්‌ඨබ්‌බං ආරබ්‌භ උප්‌පජ්‌ජතීති? න හෙවං වත්‌තබ්‌බෙ…පෙ.….
Cakkhuviññāṇaṃ sābhoganti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhuviññāṇaṃ sābhoganti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇaṃ sābhogaṃ, manoviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ sābhogaṃ, cakkhuviññāṇaṃ suññataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇaṃ sābhogaṃ, manoviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ sābhogaṃ, cakkhuviññāṇaṃ atītānāgataṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… manoviññāṇaṃ sābhogaṃ, manoviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Āmantā. Cakkhuviññāṇaṃ sābhogaṃ, cakkhuviññāṇaṃ phassaṃ ārabbha…pe… phoṭṭhabbaṃ ārabbha uppajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
586. න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා සාභොගා’’ති? ආමන්‌තා. නනු වුත්‌තං භගවතා – ‘‘ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු චක්‌ඛුනා රූපං දිස්‌වා නිමිත්‌තග්‌ගාහී හොති…පෙ.… න නිමිත්‌තග්‌ගාහී හොති…පෙ.… කායෙන ඵොට්‌ඨබ්‌බං ඵුසිත්‌වා නිමිත්‌තග්‌ගාහී හොති…පෙ.… න නිමිත්‌තග්‌ගාහී හොතී’’ති! අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා සාභොගාති…පෙ.….
586. Na vattabbaṃ – ‘‘pañcaviññāṇā sābhogā’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā nimittaggāhī hoti…pe… na nimittaggāhī hoti…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā nimittaggāhī hoti…pe… na nimittaggāhī hotī’’ti! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi pañcaviññāṇā sābhogāti…pe….
සාභොගාතිකථා නිට්‌ඨිතා.
Sābhogātikathā niṭṭhitā.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 5. පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණා සාභොගාතිකථාවණ්‌ණනා • 5. Pañcaviññāṇā sābhogātikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 5. පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණාසාභොගාතිකථාවණ්‌ණනා • 5. Pañcaviññāṇāsābhogātikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 5. පඤ්‌චවිඤ්‌ඤාණාසාභොගාතිකථාවණ්‌ණනා • 5. Pañcaviññāṇāsābhogātikathāvaṇṇanā
