| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೩. ಸಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
3. Sabhojanasikkhāpadaṃ
೨೭೯. ತತಿಯೇ ‘‘ಸಯನಿಯಘರೇ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ಯಕಾರಲೋಪಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಸಯನಿಘರೇ’’ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸಯನಿಘರೇ’’ತಿ। ಯತೋತಿ ಏತ್ಥ ತೋಸದ್ದೋ ಪಠಮಾದೀಸು ಅತ್ಥೇಸು ದಿಸ್ಸತಿ। ‘‘ಯತೋನಿದಾನ’’ನ್ತಿಆದೀಸು (ಸು॰ ನಿ॰ ೨೭೫) ಪಠಮತ್ಥೇ। ‘‘ಅನ್ತರಾಯೇ ಅಸೇಸತೋ’’ತಿಆದೀಸು (ಧ॰ ಸ॰ ಅಟ್ಠ॰ ಗನ್ಥಾರಮ್ಭಕಥಾ ೭) ದುತಿಯತ್ಥೇ । ‘‘ಅನಿಚ್ಚತೋ’’ತಿಆದೀಸು (ಪಟ್ಠಾ॰ ೧.೧.೪೦೯) ತತಿಯತ್ಥೇ। ‘‘ಮಾತಿತೋ ಪಿತಿತೋ’’ತಿಆದೀಸು (ದೀ॰ ನಿ॰ ೧.೩೧೧) ಪಞ್ಚಮ್ಯತ್ಥೇ। ‘‘ಯಂ ಪರತೋ ದಾನಪಚ್ಚಯಾ’’ತಿಆದೀಸು (ಜಾ॰ ೨.೨೨.೫೮೫) ಛಟ್ಠ್ಯತ್ಥೇ। ‘‘ಪುರತೋ ಪಚ್ಛತೋ’’ತಿಆದೀಸು (ಪಾಚಿ॰ ೫೭೬) ಸತ್ತಮ್ಯತ್ಥೇ। ‘‘ಪದಮತೋ’’ತಿಆದೀಸು ಕಾರಣತ್ಥೇ ದಿಸ್ಸತಿ। ಇಧಾಪಿ ಕಾರಣತ್ಥೇಯೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಮಾ’’ತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಕಾರಣಾ ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖಾ ದಿನ್ನಾ, ತಸ್ಮಾ ಗಚ್ಛಥ ಭನ್ತೇ ತುಮ್ಹೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖಂ। ವೋತಿ ತುಮ್ಹೇಹಿ। ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋತಿ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಅಜ್ಝಾಸಯೋ। ‘‘ಪರಿಯುಟ್ಠಿತೋ’’ತಿ ಸಾಮಞ್ಞತೋ ವುತ್ತೇಪಿ ಅತ್ಥಪಕರಣಾದಿತೋ ರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೋವಾಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ಆಹ ‘‘ರಾಗಪರಿಯುಟ್ಠಿತೋ’’ತಿ, ರಾಗೇನ ಪರಿಭವಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
279. Tatiye ‘‘sayaniyaghare’’ti vattabbe yakāralopaṃ katvā ‘‘sayanighare’’ti vuttanti āha ‘‘sayanighare’’ti. Yatoti ettha tosaddo paṭhamādīsu atthesu dissati. ‘‘Yatonidāna’’ntiādīsu (su. ni. 275) paṭhamatthe. ‘‘Antarāye asesato’’tiādīsu (dha. sa. aṭṭha. ganthārambhakathā 7) dutiyatthe . ‘‘Aniccato’’tiādīsu (paṭṭhā. 1.1.409) tatiyatthe. ‘‘Mātito pitito’’tiādīsu (dī. ni. 1.311) pañcamyatthe. ‘‘Yaṃ parato dānapaccayā’’tiādīsu (jā. 2.22.585) chaṭṭhyatthe. ‘‘Purato pacchato’’tiādīsu (pāci. 576) sattamyatthe. ‘‘Padamato’’tiādīsu kāraṇatthe dissati. Idhāpi kāraṇattheyevāti āha ‘‘yasmā’’ti. Yasmā kāraṇā ayyassa bhikkhā dinnā, tasmā gacchatha bhante tumheti attho. Yanti bhikkhaṃ. Voti tumhehi. Adhippāyoti purisassa ajjhāsayo. ‘‘Pariyuṭṭhito’’ti sāmaññato vuttepi atthapakaraṇādito rāgapariyuṭṭhitovādhippetoti āha ‘‘rāgapariyuṭṭhito’’ti, rāgena paribhavitvā uṭṭhitoti attho.
೨೮೦. ಸಭೋಜನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಸಕಾರೋ ಸಹಸದ್ದಕಾರಿಯೋ ಚ ಅಕಾರುಕಾರಾನಂ ಅಸರೂಪತ್ತಾ ಅಕಾರತೋ ಉಕಾರಸ್ಸ ಲೋಪೋ ಚ ತೀಸು ಪದೇಸು ಪಚ್ಛಿಮಾನಂ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪದಾನಂ ತುಲ್ಯತ್ಥನಿಸ್ಸಿತಸಮಾಸೋ ಚ ಪುಬ್ಬಪದೇನ ಸಹ ಭೇದನಿಸ್ಸಿತಬಾಹಿರತ್ಥಸಮಾಸೋ ಚ ಹೋತಿ, ಇತಿ ಇಮಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಸಹ ಉಭೋಹಿ ಜನೇಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ವಾ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಭೋಜನಂ, ಸಂ ವಿಜ್ಜತಿ ಭೋಜನಂ ಅಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇತಿ ಸಭೋಜನನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಥ ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ತೇನೇವಾತಿ ತೇನೇವ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬತ್ತಾ। ಅಸ್ಸಾತಿ ‘‘ಸಭೋಜನೇ’’ತಿಪದಸ್ಸ। ಘರೇತಿ ಏತ್ಥ ಪುಬ್ಬೋ ಸಯನಿಸದ್ದೋ ಲೋಪೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸಯನಿಘರೇ’’ತಿ। ಇಮಿನಾ ‘‘ದತ್ತೋ’’ತಿಆದೀಸು ವಿಯ ಪುಬ್ಬಪದಲೋಪಸಮಾಸಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಪಿಟ್ಠಸಙ್ಘಾಟಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ಪಿಟ್ಠಸಙ್ಘಾಟೋ ನಾಮ ನ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಯಸ್ಸ ಕಸ್ಸಚಿ, ಅಥ ಖೋ ಸಯನಿಘರಗಬ್ಭಸ್ಸೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ತಸ್ಸ ಸಯನಿಘರಗಬ್ಭಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಯಥಾ ವಾ ತಥಾ ವಾತಿ ಯೇನ ವಾ ತೇ ನ ವಾ ಆಕಾರೇನ। ಕತಸ್ಸಾತಿ ಪಿಟ್ಠಿವಂಸಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ವಾ ಅನಾರೋಪೇತ್ವಾ ವಾ ಕತಸ್ಸಾತಿ। ತತಿಯಂ।
280.Sabhojananti ettha sakāro sahasaddakāriyo ca akārukārānaṃ asarūpattā akārato ukārassa lopo ca tīsu padesu pacchimānaṃ dvinnaṃ padānaṃ tulyatthanissitasamāso ca pubbapadena saha bhedanissitabāhiratthasamāso ca hoti, iti imamatthaṃ dassento āha ‘‘saha ubhohi janehī’’ti. Atha vā bhuñjitabbanti bhojanaṃ, saṃ vijjati bhojanaṃ asmiṃ kuleti sabhojananti dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Hīti saccaṃ. Tenevāti teneva aññamaññaṃ bhuñjitabbattā. Assāti ‘‘sabhojane’’tipadassa. Ghareti ettha pubbo sayanisaddo lopoti āha ‘‘sayanighare’’ti. Iminā ‘‘datto’’tiādīsu viya pubbapadalopasamāsaṃ dasseti. Piṭṭhasaṅghāṭassāti ettha piṭṭhasaṅghāṭo nāma na aññassa yassa kassaci, atha kho sayanigharagabbhassevāti āha ‘‘tassa sayanigharagabbhassā’’ti. Yathā vā tathā vāti yena vā te na vā ākārena. Katassāti piṭṭhivaṃsaṃ āropetvā vā anāropetvā vā katassāti. Tatiyaṃ.
೨೮೪. ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮೇಸು ಯಥಾ ಚ ಸಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಠಮಪಾರಾಜಿಕಸಮುಟ್ಠಾನಂ, ಏವಮೇವ ತಾನಿಪೀತಿ ಯೋಜನಾತಿ। ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮಾನಿ।
284. Catutthapañcamesu yathā ca sabhojanasikkhāpadaṃ paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ, evameva tānipīti yojanāti. Catutthapañcamāni.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೫. ಅಚೇಲಕವಗ್ಗೋ • 5. Acelakavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೩. ಸಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೩. ಸಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
೩. ಸಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
೪. ರಹೋಪಟಿಚ್ಛನ್ನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Rahopaṭicchannasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೩. ಸಭೋಜನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
