| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
3. සභොජනසික්‌ඛාපදං
3. Sabhojanasikkhāpadaṃ
279. තතියෙ ‘‘සයනියඝරෙ’’ති වත්‌තබ්‌බෙ යකාරලොපං කත්‌වා ‘‘සයනිඝරෙ’’ති වුත්‌තන්‌ති ආහ ‘‘සයනිඝරෙ’’ති. යතොති එත්‌ථ තොසද්‌දො පඨමාදීසු අත්‌ථෙසු දිස්‌සති. ‘‘යතොනිදාන’’න්‌තිආදීසු (සු. නි. 275) පඨමත්‌ථෙ. ‘‘අන්‌තරායෙ අසෙසතො’’තිආදීසු (ධ. ස. අට්‌ඨ. ගන්‌ථාරම්‌භකථා 7) දුතියත්‌ථෙ . ‘‘අනිච්‌චතො’’තිආදීසු (පට්‌ඨා. 1.1.409) තතියත්‌ථෙ. ‘‘මාතිතො පිතිතො’’තිආදීසු (දී. නි. 1.311) පඤ්‌චම්‍යත්‌ථෙ. ‘‘යං පරතො දානපච්‌චයා’’තිආදීසු (ජා. 2.22.585) ඡට්‌ඨ්‍යත්‌ථෙ. ‘‘පුරතො පච්‌ඡතො’’තිආදීසු (පාචි. 576) සත්‌තම්‍යත්‌ථෙ. ‘‘පදමතො’’තිආදීසු කාරණත්‌ථෙ දිස්‌සති. ඉධාපි කාරණත්‌ථෙයෙවාති ආහ ‘‘යස්‌මා’’ති. යස්‌මා කාරණා අය්‍යස්‌ස භික්‌ඛා දින්‌නා, තස්‌මා ගච්‌ඡථ භන්‌තෙ තුම්‌හෙති අත්‌ථො. යන්‌ති භික්‌ඛං. වොති තුම්‌හෙහි. අධිප්‌පායොති පුරිසස්‌ස අජ්‌ඣාසයො. ‘‘පරියුට්‌ඨිතො’’ති සාමඤ්‌ඤතො වුත්‌තෙපි අත්‌ථපකරණාදිතො රාගපරියුට්‌ඨිතොවාධිප්‌පෙතොති ආහ ‘‘රාගපරියුට්‌ඨිතො’’ති, රාගෙන පරිභවිත්‌වා උට්‌ඨිතොති අත්‌ථො.
279. Tatiye ‘‘sayaniyaghare’’ti vattabbe yakāralopaṃ katvā ‘‘sayanighare’’ti vuttanti āha ‘‘sayanighare’’ti. Yatoti ettha tosaddo paṭhamādīsu atthesu dissati. ‘‘Yatonidāna’’ntiādīsu (su. ni. 275) paṭhamatthe. ‘‘Antarāye asesato’’tiādīsu (dha. sa. aṭṭha. ganthārambhakathā 7) dutiyatthe . ‘‘Aniccato’’tiādīsu (paṭṭhā. 1.1.409) tatiyatthe. ‘‘Mātito pitito’’tiādīsu (dī. ni. 1.311) pañcamyatthe. ‘‘Yaṃ parato dānapaccayā’’tiādīsu (jā. 2.22.585) chaṭṭhyatthe. ‘‘Purato pacchato’’tiādīsu (pāci. 576) sattamyatthe. ‘‘Padamato’’tiādīsu kāraṇatthe dissati. Idhāpi kāraṇattheyevāti āha ‘‘yasmā’’ti. Yasmā kāraṇā ayyassa bhikkhā dinnā, tasmā gacchatha bhante tumheti attho. Yanti bhikkhaṃ. Voti tumhehi. Adhippāyoti purisassa ajjhāsayo. ‘‘Pariyuṭṭhito’’ti sāmaññato vuttepi atthapakaraṇādito rāgapariyuṭṭhitovādhippetoti āha ‘‘rāgapariyuṭṭhito’’ti, rāgena paribhavitvā uṭṭhitoti attho.
280. සභොජනන්‌ති එත්‌ථ සකාරො සහසද්‌දකාරියො ච අකාරුකාරානං අසරූපත්‌තා අකාරතො උකාරස්‌ස ලොපො ච තීසු පදෙසු පච්‌ඡිමානං ද්‌වින්‌නං පදානං තුල්‍යත්‌ථනිස්‌සිතසමාසො ච පුබ්‌බපදෙන සහ භෙදනිස්‌සිතබාහිරත්‌ථසමාසො ච හොති, ඉති ඉමමත්‌ථං දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘සහ උභොහි ජනෙහී’’ති. අථ වා භුඤ්‌ජිතබ්‌බන්‌ති භොජනං, සං විජ්‌ජති භොජනං අස්‌මිං කුලෙති සභොජනන්‌ති දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘අථ වා’’තිආදි. හීති සච්‌චං. තෙනෙවාති තෙනෙව අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං භුඤ්‌ජිතබ්‌බත්‌තා. අස්‌සාති ‘‘සභොජනෙ’’තිපදස්‌ස. ඝරෙති එත්‌ථ පුබ්‌බො සයනිසද්‌දො ලොපොති ආහ ‘‘සයනිඝරෙ’’ති. ඉමිනා ‘‘දත්‌තො’’තිආදීසු විය පුබ්‌බපදලොපසමාසං දස්‌සෙති. පිට්‌ඨසඞ්‌ඝාටස්‌සාති එත්‌ථ පිට්‌ඨසඞ්‌ඝාටො නාම න අඤ්‌ඤස්‌ස යස්‌ස කස්‌සචි, අථ ඛො සයනිඝරගබ්‌භස්‌සෙවාති ආහ ‘‘තස්‌ස සයනිඝරගබ්‌භස්‌සා’’ති. යථා වා තථා වාති යෙන වා තෙ න වා ආකාරෙන. කතස්‌සාති පිට්‌ඨිවංසං ආරොපෙත්‌වා වා අනාරොපෙත්‌වා වා කතස්‌සාති. තතියං.
280.Sabhojananti ettha sakāro sahasaddakāriyo ca akārukārānaṃ asarūpattā akārato ukārassa lopo ca tīsu padesu pacchimānaṃ dvinnaṃ padānaṃ tulyatthanissitasamāso ca pubbapadena saha bhedanissitabāhiratthasamāso ca hoti, iti imamatthaṃ dassento āha ‘‘saha ubhohi janehī’’ti. Atha vā bhuñjitabbanti bhojanaṃ, saṃ vijjati bhojanaṃ asmiṃ kuleti sabhojananti dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Hīti saccaṃ. Tenevāti teneva aññamaññaṃ bhuñjitabbattā. Assāti ‘‘sabhojane’’tipadassa. Ghareti ettha pubbo sayanisaddo lopoti āha ‘‘sayanighare’’ti. Iminā ‘‘datto’’tiādīsu viya pubbapadalopasamāsaṃ dasseti. Piṭṭhasaṅghāṭassāti ettha piṭṭhasaṅghāṭo nāma na aññassa yassa kassaci, atha kho sayanigharagabbhassevāti āha ‘‘tassa sayanigharagabbhassā’’ti. Yathā vā tathā vāti yena vā te na vā ākārena. Katassāti piṭṭhivaṃsaṃ āropetvā vā anāropetvā vā katassāti. Tatiyaṃ.
284. චතුත්‌ථපඤ්‌චමෙසු යථා ච සභොජනසික්‌ඛාපදං පඨමපාරාජිකසමුට්‌ඨානං, එවමෙව තානිපීති යොජනාති. චතුත්‌ථපඤ්‌චමානි.
284. Catutthapañcamesu yathā ca sabhojanasikkhāpadaṃ paṭhamapārājikasamuṭṭhānaṃ, evameva tānipīti yojanāti. Catutthapañcamāni.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 5. අචෙලකවග්‌ගො • 5. Acelakavaggo
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. සභොජනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 3. සභොජනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā
3. සභොජනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
4. රහොපටිච්‌ඡන්‌නසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 4. Rahopaṭicchannasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 3. සභොජනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Sabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
