| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
༤. དེཝདཱུཏཝགྒོ
4. Devadūtavaggo
༡. སབྲཧྨཀསུཏྟཝཎྞནཱ
1. Sabrahmakasuttavaṇṇanā
༣༡. ཙཏུཏྠསྶ པཋམེ སབྲཧྨཀཱནཱིཏི སསེཊྛཀཱནི། ཡེསནྟི ཡེསཾ ཀུལཱནཾ། པུཏྟཱནནྟི པུཏྟེཧི། པཱུཛིཏསདྡཡོགེན ཧི ཨིདཾ ཀརཎཏྠེ སཱམིཝཙནཾ། ཏེནཱཏི ཨཱཧཱརཱདིནཱ། པཊིཛགྒིཏཱ གོཔིཏཱཏི ཡཐཱཀཱལཾ ཏསྶ ཏསྶ དཱཏབྦསྶ དཱནེན ཝེཡྻཱཝཙྩསྶ ཙ ཀརཎེན པཊིཛགྒིཏཱ ཙེཝ ཨུཔྤནྣཱནཏྠཔྤཧརཎེན གོཔིཏཱ ཙ ཧོནྟི། ཏེསནྟི མཱཏཱཔིཏཱུནཾ། བྲཧྨཱདིབྷཱཝསཱདྷནཏྠནྟི ཏེསཾ གུཎཱནཾ ཨཏྠིཏཱཡ ལོཀེ བྲཧྨཱ ནཱམ ཝུཙྩཏི, ཨཱཙརིཡོ ནཱམ ཝུཙྩཏི, ཨཱཧུནེཡྻོ ནཱམ ཝུཙྩཏི, ཏེ མཱཏཱཔིཏཱུནཾ པུཏྟཀཾ པཊིལབྷནྟཱིཏི དསྶནཝསེན ནེསཾ བྲཧྨཱདིབྷཱཝསཱདྷནཏྠཾ ‘‘བཧུཀཱརཱ’’ཏི, ཝཏྭཱ ཏཾ ཏེསཾ བཧུཀཱརཏཾ ནཱནཱཀཱརཏོ དསྶེཏུཾ ‘‘ཨཱཔཱདཀཱ’’ཏིཨཱདི ཝུཏྟཾ། མཱཏཱཔིཏརོ ཧི པུཏྟཱནཾ ཛཱིཝིཏསྶ ཨཱཔཱདཀཱ, སརཱིརསྶ པོསཀཱ, ཨཱཙཱརསམཱཙཱརཱནཾ སིཀྑཱཔཀཱ སཀལསྶཔི ཨིམསྶ ལོཀསྶ དསྶེཏཱརོ། ཏེནཱཧ ‘‘པུཏྟཱནཾ ཧཱི’’ཏིཨཱདི། ཨིཊྛཱརམྨཎཾ ཏཱཝ ཏེ དསྶེནྟུ, ཨནིཊྛཱརམྨཎཾ ཀཐནྟི? ཏམྤི དསྶེཏབྦམེཝ ཝཛྫནཱིཡབྷཱཝཛཱནཱཔནཏྠཾ།
31. Catutthassa paṭhame sabrahmakānīti saseṭṭhakāni. Yesanti yesaṃ kulānaṃ. Puttānanti puttehi. Pūjitasaddayogena hi idaṃ karaṇatthe sāmivacanaṃ. Tenāti āhārādinā. Paṭijaggitā gopitāti yathākālaṃ tassa tassa dātabbassa dānena veyyāvaccassa ca karaṇena paṭijaggitā ceva uppannānatthappaharaṇena gopitā ca honti. Tesanti mātāpitūnaṃ. Brahmādibhāvasādhanatthanti tesaṃ guṇānaṃ atthitāya loke brahmā nāma vuccati, ācariyo nāma vuccati, āhuneyyo nāma vuccati, te mātāpitūnaṃ puttakaṃ paṭilabhantīti dassanavasena nesaṃ brahmādibhāvasādhanatthaṃ ‘‘bahukārā’’ti, vatvā taṃ tesaṃ bahukārataṃ nānākārato dassetuṃ ‘‘āpādakā’’tiādi vuttaṃ. Mātāpitaro hi puttānaṃ jīvitassa āpādakā, sarīrassa posakā, ācārasamācārānaṃ sikkhāpakā sakalassapi imassa lokassa dassetāro. Tenāha ‘‘puttānaṃ hī’’tiādi. Iṭṭhārammaṇaṃ tāva te dassentu, aniṭṭhārammaṇaṃ kathanti? Tampi dassetabbameva vajjanīyabhāvajānāpanatthaṃ.
ཨཝིཛཧིཏཱ ཧོནྟཱིཏི ཏཱསཾ བྷཱཝནཱཡ བྲཧྨཱནཾ བྲཧྨལོཀེ ཨུཔྤནྣཏྟཱ ཨཝིཛཧིཏཱ ཧོནྟི བྷཱཝནཱ། ལོབྷནཱིཡཝཡསྨིཾ པཋམཡོབྦནེ ཨཏིཝིཡ མུདུབྷཱཝཔྤཏྟདསྶནཏྠཾ སཏཝིཧཏགྒཧཎཾ། པཱཊིཡེཀྐནྟི ཝིསུཾ། ཨིམིནཱ ཀཱརཎེནཱཏི ཨིམིནཱ ཡཐཱཝུཏྟེན པུཏྟེསུ པཝཏྟིཏེཧི ཨཏིཀྐམེན མེཏྟཱདིསམུཔྤཏྟིསངྑཱཏེན ཀཱརཎེན།
Avijahitā hontīti tāsaṃ bhāvanāya brahmānaṃ brahmaloke uppannattā avijahitā honti bhāvanā. Lobhanīyavayasmiṃ paṭhamayobbane ativiya mudubhāvappattadassanatthaṃ satavihataggahaṇaṃ. Pāṭiyekkanti visuṃ. Iminā kāraṇenāti iminā yathāvuttena puttesu pavattitehi atikkamena mettādisamuppattisaṅkhātena kāraṇena.
ཐརུསིཔྤནྟི ཨསིསཏྟིཀུནྟཀལཱཔཱདིཨཱཡུདྷསིཔྤཾ། མུདྡཱགཎནཱཏི ཨངྒུལིསཾཀོཙནཱདིནཱ ཧཏྠམུདྡཱཡ གཎནཱ། ཨཱདིསདྡེན པཱཎཱདཱིནཾ སངྒཧོ། པཙྪཱཙརིཡཱ ནཱམ མཱཏཱཔིཏཱུནཾ སནྟིཀེ ཨུགྒཧིཏགཧཊྛཝཏྟསྶེཝ པུགྒལསྶ ཡཐཱསཀཾ ཧཏྠཱཙརིཡཱདཱིནཾ སིཔྤགྒཱཧཱཔནནྟི ཀཏྭཱ སབྦཔཋམཾ ཨཱཙརིཡཱ ནཱམཱཏི ཡོཛེཏབྦཾ། ཨཱནཱིཡ ཧུཏཾ ཨཱཧུཏཾ། པཀཱརེཧི ཧུཏཾ པཱཧུཏཾ། ཨབྷིསངྑཏནྟི ཏསྶེཝ ཝེཝཙནཾ།
Tharusippanti asisattikuntakalāpādiāyudhasippaṃ. Muddāgaṇanāti aṅgulisaṃkocanādinā hatthamuddāya gaṇanā. Ādisaddena pāṇādīnaṃ saṅgaho. Pacchācariyā nāma mātāpitūnaṃ santike uggahitagahaṭṭhavattasseva puggalassa yathāsakaṃ hatthācariyādīnaṃ sippaggāhāpananti katvā sabbapaṭhamaṃ ācariyā nāmāti yojetabbaṃ. Ānīya hutaṃ āhutaṃ. Pakārehi hutaṃ pāhutaṃ. Abhisaṅkhatanti tasseva vevacanaṃ.
ནམོ ཀརེཡྻཱཏི སཱཡཾ པཱཏཾ ཨུཔཊྛཱནཾ གནྟྭཱ ‘‘ཨིདཾ མཡ྄ཧཾ ཨུཏྟམཔུཉྙཀྑེཏྟ’’ནྟི ནམཀྐཱརཾ ཀརེཡྻ། ཏཱཡ ནཾ པཱརིཙརིཡཱཡཱཏི ཨེཏྠ ནནྟི ནིཔཱཏམཏྟཾ, ཡཐཱཝུཏྟཔརིཙརཎེནཱཏི ཨཏྠོ ། ཨཐ ཝཱ པཱརིཙརིཡཱཡཱཏི བྷརཎཀིཙྩཀརཎཀུལཝཾསཔྤཏིཊྛཱནཱཔནཱདིནཱ པཉྩཝིདྷཨུཔཊྛཱནེན། ཝུཏྟཉྷེཏཾ –
Namo kareyyāti sāyaṃ pātaṃ upaṭṭhānaṃ gantvā ‘‘idaṃ mayhaṃ uttamapuññakkhetta’’nti namakkāraṃ kareyya. Tāya naṃ pāricariyāyāti ettha nanti nipātamattaṃ, yathāvuttaparicaraṇenāti attho . Atha vā pāricariyāyāti bharaṇakiccakaraṇakulavaṃsappatiṭṭhānāpanādinā pañcavidhaupaṭṭhānena. Vuttañhetaṃ –
‘‘པཉྩཧི ཁོ, གཧཔཏིཔུཏྟ, ཋཱནེཧི པུཏྟེན པུརཏྠིམཱ དིསཱ མཱཏཱཔིཏརོ པཙྩུཔཊྛཱཏབྦཱ – ‘བྷཏོ ནེསཾ བྷརིསྶཱམི, ཀིཙྩཾ ནེསཾ ཀརིསྶཱམི, ཀུལཝཾསཾ ཋཔེསྶཱམི, དཱཡཛྫཾ པཊིཔཛྫཱམི, ཨཐ ཝཱ པན པེཏཱནཾ ཀཱལཀཏཱནཾ དཀྑིཎཾ ཨནུཔྤདསྶཱམཱི’ཏི། ཨིམེཧི ཁོ, གཧཔཏིཔུཏྟ, པཉྩཧི ཋཱནེཧི པུཏྟེན པུརཏྠིམཱ དིསཱ མཱཏཱཔིཏརོ པཙྩུཔཊྛིཏཱ པཉྩཧི ཋཱནེཧི པུཏྟཾ ཨནུཀམྤནྟི, པཱཔཱ ནིཝཱརེནྟི, ཀལྱཱཎེ ནིཝེསེནྟི, སིཔྤཾ སིཀྑཱཔེནྟི, པཏིརཱུཔེན དཱརེན སཾཡོཛེནྟི, སམཡེ དཱཡཛྫཾ ནིཡྻཱདེནྟཱི’’ཏི (དཱི॰ ནི॰ ༣.༢༦༧)།
‘‘Pañcahi kho, gahapatiputta, ṭhānehi puttena puratthimā disā mātāpitaro paccupaṭṭhātabbā – ‘bhato nesaṃ bharissāmi, kiccaṃ nesaṃ karissāmi, kulavaṃsaṃ ṭhapessāmi, dāyajjaṃ paṭipajjāmi, atha vā pana petānaṃ kālakatānaṃ dakkhiṇaṃ anuppadassāmī’ti. Imehi kho, gahapatiputta, pañcahi ṭhānehi puttena puratthimā disā mātāpitaro paccupaṭṭhitā pañcahi ṭhānehi puttaṃ anukampanti, pāpā nivārenti, kalyāṇe nivesenti, sippaṃ sikkhāpenti, patirūpena dārena saṃyojenti, samaye dāyajjaṃ niyyādentī’’ti (dī. ni. 3.267).
ཨཔིཙ ཡོ མཱཏཱཔིཏརོ ཏཱིསུ ཝཏྠཱུསུ ཨབྷིཔྤསནྣེ ཀཏྭཱ སཱིལེསུ ཝཱ པཏིཊྛཱཔེཏྭཱ པབྦཛྫཱཡ ཝཱ ནིཡོཛེཏྭཱ ཨུཔཊྛཧཏི, ཨཡཾ མཱཏཱཔིཏཱུཔཊྛཱཀཱནཾ ཨགྒོཏི ཝེདིཏབྦོ། སཱ པནཱཡཾ པཱརིཙརིཡཱ པུཏྟསྶ ཨུབྷཡལོཀཧིཏསུཁཱཝཧཱཏི ཏཾ དསྶེཏུཾ ‘‘ཨིདྷེཝ ནཾ པསཾསནྟི, པེཙྩ སགྒེ པམོདཏཱི’’ཏི ཝུཏྟཾ། པསཾསནྟཱིཏི ‘‘ཨཡཾ པུགྒལོ མཏྟེཡྻོ པེཏྟེཡྻོ སགྒསཾཝཏྟནིཡཾ པཊིཔདཾ པཱུརེཏཱི’’ཏི ཨིདྷེཝ ནཾ པསཾསནྟི། ཨཱམོདཏི ཨཱདིཏོ པཊྛཱཡ མོདཔྤཏྟིཡཱ། པམོདཏི ནཱནཔྤཀཱརམོདསམྤཝཏྟིཡཱ།
Apica yo mātāpitaro tīsu vatthūsu abhippasanne katvā sīlesu vā patiṭṭhāpetvā pabbajjāya vā niyojetvā upaṭṭhahati, ayaṃ mātāpitūpaṭṭhākānaṃ aggoti veditabbo. Sā panāyaṃ pāricariyā puttassa ubhayalokahitasukhāvahāti taṃ dassetuṃ ‘‘idheva naṃ pasaṃsanti, pecca sagge pamodatī’’ti vuttaṃ. Pasaṃsantīti ‘‘ayaṃ puggalo matteyyo petteyyo saggasaṃvattaniyaṃ paṭipadaṃ pūretī’’ti idheva naṃ pasaṃsanti. Āmodati ādito paṭṭhāya modappattiyā. Pamodati nānappakāramodasampavattiyā.
སབྲཧྨཀསུཏྟཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Sabrahmakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ • Aṅguttaranikāya / ༡.སབྲཧྨཀསུཏྟཾ • 1. Sabrahmakasuttaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ༡. སབྲཧྨཀསུཏྟཝཎྞནཱ • 1. Sabrahmakasuttavaṇṇanā
