Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੪. ਦੇવਦੂਤવਗ੍ਗੋ
4. Devadūtavaggo
੧. ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Sabrahmakasuttavaṇṇanā
੩੧. ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਅਜ੍ਝਾਗਾਰੇਤਿ ਸਕੇ ਘਰੇ। ਪੂਜਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯਂ ਘਰੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਨ ਪਟਿਜਗ੍ਗਿਤਾ ਗੋਪਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਇਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੁਪੂਜਕਾਨਿ ਕੁਲਾਨਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਨੀਤਿ ਪਕਾਸੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਨੇਸਂ ਸਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਕਾਦਿਭਾવਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਸਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਕਾਨੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿਆਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਦਿਭਾવਸਾਧਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਬਹੁਕਾਰਾਤਿ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਬਹੂਪਕਾਰਾ। ਆਪਾਦਕਾਤਿ ਜੀવਿਤਸ੍ਸ ਆਪਾਦਕਾ। ਪੁਤ੍ਤਕਾਨਂ ਹਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਹਿ ਜੀવਿਤਂ ਆਪਾਦਿਤਂ ਪਾਲਿਤਂ ਘਟਿਤਂ ਅਨੁਪ੍ਪਬਨ੍ਧੇਨ ਪવਤ੍ਤਿਤਂ। ਪੋਸਕਾਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ વਡ੍ਢੇਤ੍વਾ ਹਦਯਲੋਹਿਤਂ ਪਾਯੇਤ੍વਾ ਪੋਸੇਤਾਰੋ। ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋਤਿ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਹਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ ਇਟ੍ਠਾਨਿਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋ ਨਾਮ।
31. Catutthassa paṭhame ajjhāgāreti sake ghare. Pūjitā hontīti yaṃ ghare atthi, tena paṭijaggitā gopitā honti. Iti mātāpitupūjakāni kulāni mātāpitūhi sabrahmakānīti pakāsetvā idāni nesaṃ sapubbācariyakādibhāvaṃ pakāsento sapubbācariyakānītiādimāha. Tattha brahmātiādīni tesaṃ brahmādibhāvasādhanatthaṃ vuttāni. Bahukārāti puttānaṃ bahūpakārā. Āpādakāti jīvitassa āpādakā. Puttakānaṃ hi mātāpitūhi jīvitaṃ āpāditaṃ pālitaṃ ghaṭitaṃ anuppabandhena pavattitaṃ. Posakāti hatthapāde vaḍḍhetvā hadayalohitaṃ pāyetvā posetāro. Imassa lokassa dassetāroti puttānaṃ hi imasmiṃ loke iṭṭhāniṭṭhārammaṇassa dassanaṃ nāma mātāpitaro nissāya jātanti imassa lokassa dassetāro nāma.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਤਿ ਸੇਟ੍ਠਾਧਿવਚਨਂ। ਯਥਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨੋ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ ਅવਿਜਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾ ਕਰੁਣਾ ਮੁਦਿਤਾ ਉਪੇਕ੍ਖਾਤਿ, ਏવਮੇવ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਪੁਤ੍ਤਕੇਸੁ ਚਤਸ੍ਸੋ ਭਾવਨਾ ਅવਿਜਹਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਕੁਚ੍ਛਿਗਤਸ੍ਮਿਂ ਹਿ ਦਾਰਕੇ ‘‘ਕਦਾ ਨੁ ਖੋ ਪੁਤ੍ਤਕਂ ਅਰੋਗਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਂ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਯਦਾ ਪਨੇਸ ਮਨ੍ਦੋ ਉਤ੍ਤਾਨਸੇਯ੍ਯਕੋ ਊਕਾਹਿ વਾ ਮਙ੍ਕੁਲਾਦੀਹਿ ਪਾਣਕੇਹਿ ਦਟ੍ਠੋ ਦੁਕ੍ਖਸੇਯ੍ਯਾਯ વਾ ਪਨ ਪੀਲ਼ਿਤੋ ਪਰੋਦਤਿ વਿਰવਤਿ, ਤਦਾਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਾਰੁਞ੍ਞਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਆਧਾવਿਤ੍વਾ વਿਧਾવਿਤ੍વਾ ਕੀਲ਼ਨਕਾਲੇ ਪਨ ਲੋਭਨੀਯવਯਸ੍ਮਿਂ વਾ ਠਿਤਕਾਲੇ ਦਾਰਕਂ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਪ੍ਪਿਮਣ੍ਡੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਤવਿਹਤਕਪ੍ਪਾਸਪਿਚੁਪਟਲਂ વਿਯ ਮੁਦੁਕਂ ਹੋਤਿ ਆਮੋਦਿਤਂ ਪਮੋਦਿਤਂ, ਤਦਾ ਤੇਸਂ ਮੁਦਿਤਾ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਯਦਾ ਪਨੇਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦਾਰਾਭਰਣਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ, ਤਦਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ‘‘ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਦਾਨਿ ਨੋ ਪੁਤ੍ਤਕੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਧਮ੍ਮਤਾਯ ਯਾਪੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਮਜ੍ਝਤ੍ਤਭਾવੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਉਪੇਕ੍ਖਾ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਾਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Brahmāti mātāpitaroti seṭṭhādhivacanaṃ. Yathā brahmuno catasso bhāvanā avijahitā honti mettā karuṇā muditā upekkhāti, evameva mātāpitūnaṃ puttakesu catasso bhāvanā avijahitā honti. Tā tasmiṃ tasmiṃ kāle veditabbā – kucchigatasmiṃ hi dārake ‘‘kadā nu kho puttakaṃ arogaṃ paripuṇṇaṅgapaccaṅgaṃ passissāmā’’ti mātāpitūnaṃ mettacittaṃ uppajjati. Yadā panesa mando uttānaseyyako ūkāhi vā maṅkulādīhi pāṇakehi daṭṭho dukkhaseyyāya vā pana pīḷito parodati viravati, tadāssa saddaṃ sutvā mātāpitūnaṃ kāruññaṃ uppajjati, ādhāvitvā vidhāvitvā kīḷanakāle pana lobhanīyavayasmiṃ vā ṭhitakāle dārakaṃ oloketvā mātāpitūnaṃ cittaṃ sappimaṇḍe pakkhittasatavihatakappāsapicupaṭalaṃ viya mudukaṃ hoti āmoditaṃ pamoditaṃ, tadā tesaṃ muditā labbhati. Yadā panesa putto dārābharaṇaṃ paccupaṭṭhāpetvā pāṭiyekkaṃ agāraṃ ajjhāvasati, tadā mātāpitūnaṃ ‘‘sakkoti dāni no puttako attano dhammatāya yāpetu’’nti majjhattabhāvo uppajjati, tasmiṃ kāle upekkhā labbhatīti iminā kāraṇena ‘‘brahmāti mātāpitaro’’ti vuttaṃ.
ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਤਿ વੁਚ੍ਚਰੇਤਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਿ ਜਾਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ‘‘ਏવਂ ਨਿਸੀਦ, ਏવਂ ਤਿਟ੍ਠ, ਏવਂ ਗਚ੍ਛ, ਏવਂ ਸਯ, ਏવਂ ਖਾਦ, ਏવਂ ਭੁਞ੍ਜ, ਅਯਂ ਤੇ, ਤਾਤਾਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ, ਅਯਂ ਭਾਤਿਕਾਤਿ, ਅਯਂ ਭਗਿਨੀਤਿ, ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਇਦਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਅਸੁਕਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਗਾਹਾਪੇਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਅਥਾਪਰਭਾਗੇ ਅਞ੍ਞੇ ਆਚਰਿਯਾ ਹਤ੍ਥਿਸਿਪ੍ਪਅਸ੍ਸਸਿਪ੍ਪਰਥਸਿਪ੍ਪਧਨੁਸਿਪ੍ਪਥਰੁਸਿਪ੍ਪਮੁਦ੍ਦਾਗਣਨਾਦੀਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਅਞ੍ਞੋ ਸਰਣਾਨਿ ਦੇਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਸੀਲੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਂ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਾਦੀਨਿ ਪਾਪੇਤਿ। ਇਤਿ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਪਚ੍ਛਾਚਰਿਯਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬਪਠਮਾ, ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਪੁਬ੍ਬਾਚਰਿਯਾਤਿ વੁਚ੍ਚਰੇ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥ વੁਚ੍ਚਰੇਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਕਥਿਯਨ੍ਤਿ। ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਾ ਚ ਪੁਤ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਆਹੁਤਂ ਪਾਹੁਤਂ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨਾਦਿਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਾ ਤਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤੁਂ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਾ ਚ ਪੁਤ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਜਾਯ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਾਤਿ ਪਰੇਸਂ ਪਾਣੇ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਜਂ ਪਟਿਜਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਗੋਪਾਯਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਪਜਾਯ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Pubbācariyātivuccareti mātāpitaro hi jātakālato paṭṭhāya ‘‘evaṃ nisīda, evaṃ tiṭṭha, evaṃ gaccha, evaṃ saya, evaṃ khāda, evaṃ bhuñja, ayaṃ te, tātāti vattabbo, ayaṃ bhātikāti, ayaṃ bhaginīti, idaṃ nāma kātuṃ vaṭṭati, idaṃ na vaṭṭati, asukaṃ nāma upasaṅkamituṃ vaṭṭati, asukaṃ na vaṭṭatī’’ti gāhāpenti sikkhāpenti. Athāparabhāge aññe ācariyā hatthisippaassasipparathasippadhanusippatharusippamuddāgaṇanādīni sikkhāpenti. Añño saraṇāni deti, añño sīlesu patiṭṭhāpeti, añño pabbājeti, añño buddhavacanaṃ uggaṇhāpeti, añño upasampādeti, añño sotāpattimaggādīni pāpeti. Iti sabbepi te pacchācariyā nāma honti, mātāpitaro pana sabbapaṭhamā, tenāha – ‘‘pubbācariyāti vuccare’’ti. Tattha vuccareti vuccanti kathiyanti. Āhuneyyā ca puttānanti puttānaṃ āhutaṃ pāhutaṃ abhisaṅkhataṃ annapānādiṃ arahanti, anucchavikā taṃ paṭiggahetuṃ. Tasmā ‘‘āhuneyyā ca puttāna’’nti vuttaṃ. Pajāya anukampakāti paresaṃ pāṇe acchinditvāpi attano pajaṃ paṭijagganti gopāyanti. Tasmā ‘‘pajāya anukampakā’’ti vuttaṃ.
ਨਮਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨਮੋ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਕ੍ਕਾਰੇਨ ਪਟਿਮਾਨੇਯ੍ਯ। ਇਦਾਨਿ ਤਂ ਸਕ੍ਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਨ੍ਨੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਨ੍ਨੇਨਾਤਿ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤਖਾਦਨੀਯੇਨ। ਪਾਨੇਨਾਤਿ ਅਟ੍ਠવਿਧਪਾਨੇਨ। વਤ੍ਥੇਨਾਤਿ ਨਿવਾਸਨਪਾਰੁਪਨਕੇਨ વਤ੍ਥੇਨ। ਸਯਨੇਨਾਤਿ ਮਞ੍ਚਪੀਠਾਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨ। ਉਚ੍ਛਾਦਨੇਨਾਤਿ ਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧਂ ਪਟਿવਿਨੋਦੇਤ੍વਾ ਸੁਗਨ੍ਧਕਰਣੁਚ੍ਛਾਦਨੇਨ। ਨ੍ਹਾਪਨੇਨਾਤਿ ਸੀਤੇ ਉਣ੍ਹੋਦਕੇਨ, ਉਣ੍ਹੇ ਸੀਤੋਦਕੇਨ ਗਤ੍ਤਾਨਿ ਪਰਿਸਿਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਨ੍ਹਾਪਨੇਨ। ਪਾਦਾਨਂ ਧੋવਨੇਨਾਤਿ ਉਣ੍ਹੋਦਕਸੀਤੋਦਕੇਹਿ ਪਾਦਧੋવਨੇਨ ਚੇવ ਤੇਲਮਕ੍ਖਨੇਨ ਚ। ਪੇਚ੍ਚਾਤਿ ਪਰਲੋਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ। ਸਗ੍ਗੇ ਪਮੋਦਤੀਤਿ ਇਧ ਤਾવ ਮਾਤਾਪਿਤੂਸੁ ਪਾਰਿਚਰਿਯਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਾਰਿਚਰਿਯਕਾਰਣਾ ਤਂ ਪਣ੍ਡਿਤਮਨੁਸ੍ਸਾ ਇਧੇવ ਪਸਂਸਨ੍ਤਿ , ਪਰਲੋਕਂ ਪਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਗ੍ਗੇ ਠਿਤੋ ਸੋ ਮਾਤਾਪਿਤੁਉਪਟ੍ਠਾਕੋ ਦਿਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤੀਹਿ ਆਮੋਦਤਿ ਪਮੋਦਤੀਤਿ।
Namasseyyāti namo kareyya. Sakkareyyāti sakkārena paṭimāneyya. Idāni taṃ sakkāraṃ dassento ‘‘annenā’’tiādimāha. Tattha annenāti yāgubhattakhādanīyena. Pānenāti aṭṭhavidhapānena. Vatthenāti nivāsanapārupanakena vatthena. Sayanenāti mañcapīṭhānuppadānena. Ucchādanenāti duggandhaṃ paṭivinodetvā sugandhakaraṇucchādanena. Nhāpanenāti sīte uṇhodakena, uṇhe sītodakena gattāni parisiñcitvā nhāpanena. Pādānaṃ dhovanenāti uṇhodakasītodakehi pādadhovanena ceva telamakkhanena ca. Peccāti paralokaṃ gantvā. Sagge pamodatīti idha tāva mātāpitūsu pāricariyaṃ disvā pāricariyakāraṇā taṃ paṇḍitamanussā idheva pasaṃsanti , paralokaṃ pana gantvā sagge ṭhito so mātāpituupaṭṭhāko dibbasampattīhi āmodati pamodatīti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧.ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Sabrahmakasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧. ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sabrahmakasuttavaṇṇanā