| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
੫੬-੬੩. ਸਚ੍ਚਞਾਣਚਤੁਕ੍ਕਦ੍વਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
56-63. Saccañāṇacatukkadvayaniddesavaṇṇanā
੧੦੮-੯. ਸਚ੍ਚਞਾਣਚਤੁਕ੍ਕਦ੍વਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਪੀਲ਼ਨਟ੍ਠੋਤਿਆਦੀਨਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨੇવ। ਮਗ੍ਗਸਮਙ੍ਗਿਸ੍ਸ ਞਾਣਂ ਦੁਕ੍ਖੇਪੇਤਂ ਞਾਣਨ੍ਤਿਆਦਿ ਅਨਨ੍ਤਰਚਤੁਕ੍ਕੇ વਿਯ ਏਕਾਭਿਸਮਯવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਦੁવਿਧਞ੍ਹਿ ਸਚ੍ਚਞਾਣਂ ਲੋਕਿਯਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਞ੍ਚ। ਲੋਕਿਕਂ ਦੁવਿਧਂ ਅਨੁਬੋਧਞਾਣਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਞਾਣਞ੍ਚ। ਅਨੁਬੋਧਞਾਣਂ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਅਨੁਸ੍ਸવਾਦਿવਸੇਨ ਨਿਰੋਧੇ ਮਗ੍ਗੇ ਚ ਪવਤ੍ਤਤਿ, ਦੁਕ੍ਖੇ ਸਮੁਦਯੇ ਚ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣવਸੇਨ। ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਞਾਣਂ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਸਚ੍ਚਸ੍ਸ ਚਤੂਸੁਪਿ ਸਚ੍ਚੇਸੁ ਆਰਮ੍ਮਣਕਰਣવਸੇਨ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਪਟਿવੇਧਞਾਣਂ ਨਿਰੋਧਮਾਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍વਾ ਕਿਚ੍ਚਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਮ੍ਪਿ ਸੋ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਮ੍ਪਿ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੫.੧੧੦੦) ਸਬ੍ਬਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਇਧਾਪਿ ਇਮਿਨਾ વਾਰੇਨ ਇਦਮੇવ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮ੍ਪਿ ‘‘ਦੁਕ੍ਖੇ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਨਾਮਾਨਿ ਲਭਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਧ ਪਨ ਲੋਕਿਕਞਾਣਮੇવ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਤਸ੍ਮਾਯੇવ ਚ ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖੇ ਞਾਣਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ।
108-9. Saccañāṇacatukkadvayaniddese dukkhassa pīḷanaṭṭhotiādīni vuttatthāneva. Maggasamaṅgissa ñāṇaṃ dukkhepetaṃ ñāṇantiādi anantaracatukke viya ekābhisamayavasena vuttaṃ. Duvidhañhi saccañāṇaṃ lokiyaṃ lokuttarañca. Lokikaṃ duvidhaṃ anubodhañāṇaṃ paccavekkhaṇañāṇañca. Anubodhañāṇaṃ ādikammikassa anussavādivasena nirodhe magge ca pavattati, dukkhe samudaye ca ārammaṇakaraṇavasena. Paccavekkhaṇañāṇaṃ paṭividdhasaccassa catūsupi saccesu ārammaṇakaraṇavasena. Lokuttaraṃ paṭivedhañāṇaṃ nirodhamārammaṇaṃ katvā kiccato cattāri saccāni paṭivijjhati. Yathāha – ‘‘yo, bhikkhave, dukkhaṃ passati, dukkhasamudayampi so passati, dukkhanirodhampi passati, dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadampi passatī’’ti (saṃ. ni. 5.1100) sabbaṃ vattabbaṃ. Idhāpi iminā vārena idameva vuttaṃ. Taṃ pana lokuttarampi ‘‘dukkhe ñāṇa’’ntiādīni nāmāni labhatīti dassanatthaṃ vuttaṃ. Idha pana lokikañāṇameva adhippetaṃ. Tasmāyeva ca tattha katamaṃ dukkhe ñāṇantiādimāha.
ਤਤ੍ਥ ਦੁਕ੍ਖਂ ਆਰਬ੍ਭਾਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਆਲਮ੍ਬਿਤ੍વਾ, ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਞ੍ਞਾਤਿਆਦੀਸੁ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਾਕਟਕਰਣਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾ, ਤੇਨ ਤੇਨ વਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਨਾ ਪਕਾਰੇਨ ਧਮ੍ਮੇ ਜਾਨਾਤੀਤਿਪਿ ਪਞ੍ਞਾ। ਇਦਮਸ੍ਸਾ ਸਭਾવਪਦਂ। ਪਜਾਨਨਾਕਾਰੋ ਪਜਾਨਨਾ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਿ વਿਚਿਨਾਤੀਤਿ વਿਚਯੋ। ਪવਿਚਯੋਤਿ ਉਪਸਗ੍ਗੇਨ ਪਦਂ વਡ੍ਢਿਤਂ, ਪਕਾਰੇਨ વਿਚਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ વਿਚਿਨਾਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮવਿਚਯੋ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਂ ਸਮ੍ਮਾ ਲਕ੍ਖਣવਸੇਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਣਾ। ਸਾ ਏવ ਉਪਸਗ੍ਗਨਾਨਤ੍ਤੇਨ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾ ਪਚ੍ਚੁਪਲਕ੍ਖਣਾਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਭੁਸਂ ਲਕ੍ਖਣਾ ਤੇ ਤੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਧਮ੍ਮੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਉਪਲਕ੍ਖਣਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਣ੍ਡਿਤਭਾવੋ ਪਣ੍ਡਿਚ੍ਚਂ। ਕੁਸਲਭਾવੋ ਕੋਸਲ੍ਲਂ। ਨਿਪੁਣਭਾવੋ ਨੇਪੁਞ੍ਞਂ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਂ વਿਭਾવਨવਸੇਨ વੇਭਬ੍ਯਾ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਂ ਚਿਨ੍ਤਨਕવਸੇਨ ਚਿਨ੍ਤਾ, ਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਚਿਨ੍ਤਾਪੇਤੀਤਿਪਿ ਚਿਨ੍ਤਾ। ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਾ। ਭੂਰੀਤਿ ਪਥવੀ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਸਣ੍ਹਟ੍ਠੇਨ વਿਤ੍ਥਤਟ੍ਠੇਨ ਚ ਭੂਰੀ વਿਯਾਤਿ ਭੂਰੀ। ਅਥ વਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇવ ਭੂਤੇ ਅਤ੍ਥੇ ਰਮਤੀਤਿ ਭੂਰੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਸਨਿ વਿਯ ਸਿਲੁਚ੍ਚਯੇ ਕਿਲੇਸੇ ਮੇਧਤਿ ਹਿਂਸਤੀਤਿ ਮੇਧਾ, ਖਿਪ੍ਪਂ ਗਹਣਧਾਰਣਟ੍ਠੇਨ વਾ ਮੇਧਾ। ਯਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਅਤ੍ਤਹਿਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਂ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮੇ ਚ ਯਾਥਾવਲਕ੍ਖਣਪਟਿવੇਧੇ ਪਰਿਨੇਤੀਤਿ ਪਰਿਣਾਯਿਕਾ। ਧਮ੍ਮੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿવਸੇਨ વਿવਿਧਾ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਾ। ਸਮ੍ਮਾ ਪਕਾਰੇਹਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਭਾવੋ ਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞਂ। ਉਪ੍ਪਥਪਟਿਪਨ੍ਨੇ ਸਿਨ੍ਧવੇ વੀਥਿਆਰੋਪਨਤ੍ਥਂ ਪਤੋਦੋ વਿਯ ਉਪ੍ਪਥੇ ਧਾવਨਕਂ ਕੂਟਚਿਤ੍ਤਂ વੀਥਿਆਰੋਪਨਤ੍ਥਂ વਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਪਤੋਦੋ વਿਯ ਪਤੋਦੋ।
Tattha dukkhaṃ ārabbhāti dukkhasaccaṃ ālambitvā, ārammaṇaṃ katvāti attho. Paññātiādīsu tassa tassa atthassa pākaṭakaraṇasaṅkhātena paññāpanaṭṭhena paññā, tena tena vā aniccādinā pakārena dhamme jānātītipi paññā. Idamassā sabhāvapadaṃ. Pajānanākāro pajānanā. Aniccādīni vicinātīti vicayo. Pavicayoti upasaggena padaṃ vaḍḍhitaṃ, pakārena vicayoti attho. Catusaccadhammaṃ vicinātīti dhammavicayo. Aniccādīnaṃ sammā lakkhaṇavasena sallakkhaṇā. Sā eva upasagganānattena upalakkhaṇāpaccupalakkhaṇāti vuttā. Bhusaṃ lakkhaṇā te te aniccādidhamme paṭicca upalakkhaṇāti attho. Paṇḍitabhāvo paṇḍiccaṃ. Kusalabhāvo kosallaṃ. Nipuṇabhāvo nepuññaṃ. Aniccādīnaṃ vibhāvanavasena vebhabyā. Aniccādīnaṃ cintanakavasena cintā, yassa uppajjati, taṃ aniccādīni cintāpetītipi cintā. Aniccādīni upaparikkhatīti upaparikkhā. Bhūrīti pathavī. Ayampi saṇhaṭṭhena vitthataṭṭhena ca bhūrī viyāti bhūrī. Atha vā paññāyeva bhūte atthe ramatīti bhūrīti vuccati. Asani viya siluccaye kilese medhati hiṃsatīti medhā, khippaṃ gahaṇadhāraṇaṭṭhena vā medhā. Yassa uppajjati, taṃ attahitapaṭipattiyaṃ sampayuttadhamme ca yāthāvalakkhaṇapaṭivedhe parinetīti pariṇāyikā. Dhamme aniccādivasena vividhā passatīti vipassanā. Sammā pakārehi aniccādīni jānātīti sampajāno, tassa bhāvo sampajaññaṃ. Uppathapaṭipanne sindhave vīthiāropanatthaṃ patodo viya uppathe dhāvanakaṃ kūṭacittaṃ vīthiāropanatthaṃ vijjhatīti patodo viya patodo.
ਦਸ੍ਸਨਲਕ੍ਖਣੇ ਇਨ੍ਦਟ੍ਠਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਪਞ੍ਞਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ। ਕਿਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਨਯਿਦਂ ‘‘ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪੁਰਿਸਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ વਿਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ। ਅਥ ਖੋ ਪਞ੍ਞਾ ਏવ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਨ ਕਮ੍ਪਤੀਤਿ ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ। ਕਿਲੇਸਚ੍ਛੇਦਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾવ ਸਤ੍ਥਂ ਪਞ੍ਞਾਸਤ੍ਥਂ। ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਤਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾવ ਪਾਸਾਦੋ ਪਞ੍ਞਾਪਾਸਾਦੋ। ਆਲੋਕਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾવ ਆਲੋਕੋ ਪਞ੍ਞਾਆਲੋਕੋ। ਓਭਾਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾવ ਓਭਾਸੋ ਪਞ੍ਞਾਓਭਾਸੋ। ਪਜ੍ਜੋਤਨਟ੍ਠੇਨ ਪਞ੍ਞਾવ ਪਜ੍ਜੋਤੋ ਪਞ੍ਞਾਪਜ੍ਜੋਤੋ। ਪਞ੍ਞવਤੋ ਹਿ ਏਕਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁ ਏਕਾਲੋਕਾ ਏਕੋਭਾਸਾ ਏਕਪਜ੍ਜੋਤਾ ਹੋਤਿ। ਤੇਨੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਮੇਸੁ ਪਨ ਤੀਸੁ ਪਦੇਸੁ ਏਕਪਦੇਨਾਪਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਥੇ ਸਿਦ੍ਧੇ ਯਾਨਿ ਪਨੇਤਾਨਿ ਭਗવਤਾ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਲੋਕਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਚਨ੍ਦਾਲੋਕੋ, ਸੂਰਿਯਾਲੋਕੋ, ਅਗ੍ਗਾਲੋਕੋ, ਪਞ੍ਞਾਲੋਕੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਆਲੋਕਾ। ਏਤਦਗ੍ਗਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਆਲੋਕਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਪਞ੍ਞਾਲੋਕੋ’’। ਤਥਾ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਓਭਾਸਾ। ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਜ੍ਜੋਤਾ’’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੪.੧੪੪-੧੪੫) ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯવਸੇਨ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ ਦੇਸਿਤਾਨਿ। ਤਦਨੁਰੂਪੇਨੇવ ਇਧਾਪਿ ਥੇਰੇਨ ਦੇਸਨਾ ਕਤਾ। ਅਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਨੇਕੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ વਿਭਜ੍ਜਮਾਨੋ ਸੁવਿਭਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਚ ਅਞ੍ਞੋ ਬੁਜ੍ਝਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਞ੍ਞੋਤਿ। ਰਤਿਕਰਣਟ੍ਠੇਨ ਪਨ ਰਤਿਦਾਯਕਟ੍ਠੇਨ ਰਤਿਜਨਕਟ੍ਠੇਨ ਚਿਤ੍ਤੀਕਤਟ੍ਠੇਨ ਦੁਲ੍ਲਭਪਾਤੁਭਾવਟ੍ਠੇਨ ਅਤੁਲਟ੍ਠੇਨ ਅਨੋਮਸਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗਟ੍ਠੇਨ ਚ ਪਞ੍ਞਾવ ਰਤਨਂ ਪਞ੍ਞਾਰਤਨਂ।
Dassanalakkhaṇe indaṭṭhaṃ karotīti indriyaṃ, paññāsaṅkhātaṃ indriyaṃ paññindriyaṃ. Kiṃ vuttaṃ hoti? Nayidaṃ ‘‘purisassa indriyaṃ purisindriya’’ntiādi viya paññāya indriyaṃ paññindriyaṃ. Atha kho paññā eva indriyaṃ paññindriyanti vuttaṃ hoti. Avijjāya na kampatīti paññābalaṃ. Kilesacchedanaṭṭhena paññāva satthaṃ paññāsatthaṃ. Accuggataṭṭhena paññāva pāsādo paññāpāsādo. Ālokanaṭṭhena paññāva āloko paññāāloko. Obhāsanaṭṭhena paññāva obhāso paññāobhāso. Pajjotanaṭṭhena paññāva pajjoto paññāpajjoto. Paññavato hi ekapallaṅkena nisinnassa dasasahassilokadhātu ekālokā ekobhāsā ekapajjotā hoti. Tenetaṃ vuttaṃ. Imesu pana tīsu padesu ekapadenāpi etasmiṃ atthe siddhe yāni panetāni bhagavatā ‘‘cattārome, bhikkhave, ālokā. Katame cattāro? Candāloko, sūriyāloko, aggāloko, paññāloko. Ime kho, bhikkhave, cattāro ālokā. Etadaggaṃ, bhikkhave, imesaṃ catunnaṃ ālokānaṃ yadidaṃ paññāloko’’. Tathā ‘‘cattārome , bhikkhave, obhāsā. Cattārome, bhikkhave, pajjotā’’ti (a. ni. 4.144-145) sattānaṃ ajjhāsayavasena suttāni desitāni. Tadanurūpeneva idhāpi therena desanā katā. Attho hi anekehi ākārehi vibhajjamāno suvibhatto hoti, aññathā ca añño bujjhati, aññathā aññoti. Ratikaraṇaṭṭhena pana ratidāyakaṭṭhena ratijanakaṭṭhena cittīkataṭṭhena dullabhapātubhāvaṭṭhena atulaṭṭhena anomasattaparibhogaṭṭhena ca paññāva ratanaṃ paññāratanaṃ.
ਨ ਤੇਨ ਸਤ੍ਤਾ ਮੁਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਸਯਂ વਾ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਨ ਮੁਯ੍ਹਤੀਤਿ ਅਮੋਹੋ। ਧਮ੍ਮવਿਚਯਪਦਂ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਮੇવ। ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤਂ ਪੁਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਅਮੋਹਸ੍ਸ ਮੋਹਪਟਿਪਕ੍ਖਭਾવਦੀਪਨਤ੍ਥਂ। ਤੇਨੇਤਂ ਦੀਪੇਤਿ ‘‘ਯ੍વਾਯਂ ਅਮੋਹੋ, ਸੋ ਨ ਕੇવਲਂ ਮੋਹਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਧਮ੍ਮੋ, ਮੋਹਸ੍ਸ ਪਨ ਪਟਿਪਕ੍ਖੋ ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਮੋਹੋ ਨਾਮ ਇਧ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ’’ਤਿ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਯਾਥਾવਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਕੁਸਲਦਿਟ੍ਠਿ । ‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੇ ਞਾਣਂ, ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੇ ਞਾਣਂ, ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਟਿਪਦਾਯ ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾવਚਨਾਨਿ ਸਙ੍ਖੇਪવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾਨੀਤਿ।
Na tena sattā muyhanti, sayaṃ vā ārammaṇe na muyhatīti amoho. Dhammavicayapadaṃ vuttatthameva. Kasmā panetaṃ puna vuttanti? Amohassa mohapaṭipakkhabhāvadīpanatthaṃ. Tenetaṃ dīpeti ‘‘yvāyaṃ amoho, so na kevalaṃ mohato añño dhammo, mohassa pana paṭipakkho dhammavicayasaṅkhāto amoho nāma idha adhippeto’’ti. Sammādiṭṭhīti yāthāvaniyyānikakusaladiṭṭhi . ‘‘Tattha katamaṃ dukkhasamudaye ñāṇaṃ, tattha katamaṃ dukkhanirodhe ñāṇaṃ, tattha katamaṃ dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ñāṇa’’nti pucchāvacanāni saṅkhepavasena vuttānīti.
ਸਚ੍ਚਞਾਣਚਤੁਕ੍ਕਦ੍વਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saccañāṇacatukkadvayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ੫੬-੬੩. ਸਚ੍ਚਞਾਣਚਤੁਕ੍ਕਦ੍વਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 56-63. Saccañāṇacatukkadvayaniddeso
