Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៥. សចេតនសុត្តវណ្ណនា
5. Sacetanasuttavaṇṇanā
១៥. បញ្ចមេ ឥសិបតនេតិ ពុទ្ធបច្ចេកពុទ្ធសង្ខាតានំ ឥសីនំ ធម្មចក្កប្បវត្តនត្ថាយ ចេវ ឧបោសថករណត្ថាយ ច អាគន្ត្វា បតនេ, សន្និបាតដ្ឋានេតិ អត្ថោ។ បទនេតិបិ បាឋោ, អយមេវ អត្ថោ។ មិគទាយេតិ មិគានំ អភយត្ថាយ ទិន្នេ។ ឆហិ មាសេហិ ឆារត្តូនេហីតិ សោ កិរ រញ្ញា អាណត្តទិវសេយេវ សព្ពូបករណានិ សជ្ជេត្វា អន្តេវាសិកេហិ សទ្ធិំ អរញ្ញំ បវិសិត្វា គាមទ្វារគាមមជ្ឈទេវកុលសុសានាទីសុ ឋិតរុក្ខេ ចេវ ឈាមបតិតសុក្ខរុក្ខេ ច វិវជ្ជេត្វា សម្បន្នបទេសេ ឋិតេ សព្ពទោសវិវជ្ជិតេ នាភិអរនេមីនំ អនុរូបេ រុក្ខេ គហេត្វា តំ ចក្កំ អកាសិ។ តស្ស រុក្ខេ វិចិនិត្វា គណ្ហន្តស្ស ចេវ ករោន្តស្ស ច ឯត្តកោ កាលោ វីតិវត្តោ។ តេន វុត្តំ – ‘‘ឆហិ មាសេហិ ឆារត្តូនេហី’’តិ។ នានាករណន្តិ នានត្តំ។ នេសន្តិ ន ឯសំ។ អត្ថេសន្តិ អត្ថិ ឯសំ។ អភិសង្ខារស្ស គតីតិ បយោគស្ស គមនំ។ ចិង្គុលាយិត្វាតិ បរិព្ភមិត្វា។ អក្ខាហតំ មញ្ញេតិ អក្ខេ បវេសេត្វា ឋបិតមិវ។
15. Pañcame isipataneti buddhapaccekabuddhasaṅkhātānaṃ isīnaṃ dhammacakkappavattanatthāya ceva uposathakaraṇatthāya ca āgantvā patane, sannipātaṭṭhāneti attho. Padanetipi pāṭho, ayameva attho. Migadāyeti migānaṃ abhayatthāya dinne. Chahi māsehi chārattūnehīti so kira raññā āṇattadivaseyeva sabbūpakaraṇāni sajjetvā antevāsikehi saddhiṃ araññaṃ pavisitvā gāmadvāragāmamajjhadevakulasusānādīsu ṭhitarukkhe ceva jhāmapatitasukkharukkhe ca vivajjetvā sampannapadese ṭhite sabbadosavivajjite nābhiaranemīnaṃ anurūpe rukkhe gahetvā taṃ cakkaṃ akāsi. Tassa rukkhe vicinitvā gaṇhantassa ceva karontassa ca ettako kālo vītivatto. Tena vuttaṃ – ‘‘chahi māsehi chārattūnehī’’ti. Nānākaraṇanti nānattaṃ. Nesanti na esaṃ. Atthesanti atthi esaṃ. Abhisaṅkhārassa gatīti payogassa gamanaṃ. Ciṅgulāyitvāti paribbhamitvā. Akkhāhataṃ maññeti akkhe pavesetvā ṭhapitamiva.
សទោសាតិ សគណ្ឌា ឧណ្ណតោណតដ្ឋានយុត្តា។ សកសាវាតិ បូតិសារេន ចេវ ផេគ្គុនា ច យុត្តា។ កាយវង្កាតិអាទីនិ កាយទុច្ចរិតាទីនំ នាមានិ។ ឯវំ បបតិតាតិ ឯវំ គុណបតនេន បតិតា។ ឯវំ បតិដ្ឋិតាតិ ឯវំ គុណេហិ បតិដ្ឋិតា។ តត្ថ លោកិយមហាជនា បបតិតា នាម, សោតាបន្នាទយោ បតិដ្ឋិតា នាម។ តេសុបិ បុរិមា តយោ កិលេសានំ សមុទាចារក្ខណេ បបតិតា នាម, ខីណាសវា បន ឯកន្តេនេវ បតិដ្ឋិតា នាម។ តស្មាតិ យស្មា អប្បហីនកាយវង្កាទយោ បបតន្តិ, បហីនកាយវង្កាទយោ បតិដ្ឋហន្តិ, តស្មា។ កាយវង្កាទីនំ បន ឯវំ បហានំ វេទិតព្ពំ – បាណាតិបាតោ អទិន្នាទានំ មិច្ឆាចារោ មុសាវាទោ បិសុណាវាចា មិច្ឆាទិដ្ឋីតិ ឥមេ តាវ ឆ សោតាបត្តិមគ្គេន បហីយន្តិ, ផរុសាវាចា ព្យាបាទោតិ ទ្វេ អនាគាមិមគ្គេន, អភិជ្ឈា សម្ផប្បលាបោតិ ទ្វេ អរហត្តមគ្គេនាតិ។
Sadosāti sagaṇḍā uṇṇatoṇataṭṭhānayuttā. Sakasāvāti pūtisārena ceva pheggunā ca yuttā. Kāyavaṅkātiādīni kāyaduccaritādīnaṃ nāmāni. Evaṃ papatitāti evaṃ guṇapatanena patitā. Evaṃ patiṭṭhitāti evaṃ guṇehi patiṭṭhitā. Tattha lokiyamahājanā papatitā nāma, sotāpannādayo patiṭṭhitā nāma. Tesupi purimā tayo kilesānaṃ samudācārakkhaṇe papatitā nāma, khīṇāsavā pana ekanteneva patiṭṭhitā nāma. Tasmāti yasmā appahīnakāyavaṅkādayo papatanti, pahīnakāyavaṅkādayo patiṭṭhahanti, tasmā. Kāyavaṅkādīnaṃ pana evaṃ pahānaṃ veditabbaṃ – pāṇātipāto adinnādānaṃ micchācāro musāvādo pisuṇāvācā micchādiṭṭhīti ime tāva cha sotāpattimaggena pahīyanti, pharusāvācā byāpādoti dve anāgāmimaggena, abhijjhā samphappalāpoti dve arahattamaggenāti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. សចេតនសុត្តំ • 5. Sacetanasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៥. សចេតនសុត្តវណ្ណនា • 5. Sacetanasuttavaṇṇanā