Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
5. සචෙතනසුත්තවණ්ණනා
5. Sacetanasuttavaṇṇanā
15. පඤ්චමෙ ඉසිපතනෙති බුද්ධපච්චෙකබුද්ධසඞ්ඛාතානං ඉසීනං ධම්මචක්කප්පවත්තනත්ථාය චෙව උපොසථකරණත්ථාය ච ආගන්ත්වා පතනෙ, සන්නිපාතට්ඨානෙති අත්ථො. පදනෙතිපි පාඨො, අයමෙව අත්ථො. මිගදායෙති මිගානං අභයත්ථාය දින්නෙ. ඡහි මාසෙහි ඡාරත්තූනෙහීති සො කිර රඤ්ඤා ආණත්තදිවසෙයෙව සබ්බූපකරණානි සජ්ජෙත්වා අන්තෙවාසිකෙහි සද්ධිං අරඤ්ඤං පවිසිත්වා ගාමද්වාරගාමමජ්ඣදෙවකුලසුසානාදීසු ඨිතරුක්ඛෙ චෙව ඣාමපතිතසුක්ඛරුක්ඛෙ ච විවජ්ජෙත්වා සම්පන්නපදෙසෙ ඨිතෙ සබ්බදොසවිවජ්ජිතෙ නාභිඅරනෙමීනං අනුරූපෙ රුක්ඛෙ ගහෙත්වා තං චක්කං අකාසි. තස්ස රුක්ඛෙ විචිනිත්වා ගණ්හන්තස්ස චෙව කරොන්තස්ස ච එත්තකො කාලො වීතිවත්තො. තෙන වුත්තං – ‘‘ඡහි මාසෙහි ඡාරත්තූනෙහී’’ති. නානාකරණන්ති නානත්තං. නෙසන්ති න එසං. අත්ථෙසන්ති අත්ථි එසං. අභිසඞ්ඛාරස්ස ගතීති පයොගස්ස ගමනං. චිඞ්ගුලායිත්වාති පරිබ්භමිත්වා. අක්ඛාහතං මඤ්ඤෙති අක්ඛෙ පවෙසෙත්වා ඨපිතමිව.
15. Pañcame isipataneti buddhapaccekabuddhasaṅkhātānaṃ isīnaṃ dhammacakkappavattanatthāya ceva uposathakaraṇatthāya ca āgantvā patane, sannipātaṭṭhāneti attho. Padanetipi pāṭho, ayameva attho. Migadāyeti migānaṃ abhayatthāya dinne. Chahi māsehi chārattūnehīti so kira raññā āṇattadivaseyeva sabbūpakaraṇāni sajjetvā antevāsikehi saddhiṃ araññaṃ pavisitvā gāmadvāragāmamajjhadevakulasusānādīsu ṭhitarukkhe ceva jhāmapatitasukkharukkhe ca vivajjetvā sampannapadese ṭhite sabbadosavivajjite nābhiaranemīnaṃ anurūpe rukkhe gahetvā taṃ cakkaṃ akāsi. Tassa rukkhe vicinitvā gaṇhantassa ceva karontassa ca ettako kālo vītivatto. Tena vuttaṃ – ‘‘chahi māsehi chārattūnehī’’ti. Nānākaraṇanti nānattaṃ. Nesanti na esaṃ. Atthesanti atthi esaṃ. Abhisaṅkhārassa gatīti payogassa gamanaṃ. Ciṅgulāyitvāti paribbhamitvā. Akkhāhataṃ maññeti akkhe pavesetvā ṭhapitamiva.
සදොසාති සගණ්ඩා උණ්ණතොණතට්ඨානයුත්තා. සකසාවාති පූතිසාරෙන චෙව ඵෙග්ගුනා ච යුත්තා. කායවඞ්කාතිආදීනි කායදුච්චරිතාදීනං නාමානි. එවං පපතිතාති එවං ගුණපතනෙන පතිතා. එවං පතිට්ඨිතාති එවං ගුණෙහි පතිට්ඨිතා. තත්ථ ලොකියමහාජනා පපතිතා නාම, සොතාපන්නාදයො පතිට්ඨිතා නාම. තෙසුපි පුරිමා තයො කිලෙසානං සමුදාචාරක්ඛණෙ පපතිතා නාම, ඛීණාසවා පන එකන්තෙනෙව පතිට්ඨිතා නාම. තස්මාති යස්මා අප්පහීනකායවඞ්කාදයො පපතන්ති, පහීනකායවඞ්කාදයො පතිට්ඨහන්ති, තස්මා. කායවඞ්කාදීනං පන එවං පහානං වෙදිතබ්බං – පාණාතිපාතො අදින්නාදානං මිච්ඡාචාරො මුසාවාදො පිසුණාවාචා මිච්ඡාදිට්ඨීති ඉමෙ තාව ඡ සොතාපත්තිමග්ගෙන පහීයන්ති, ඵරුසාවාචා බ්යාපාදොති ද්වෙ අනාගාමිමග්ගෙන, අභිජ්ඣා සම්ඵප්පලාපොති ද්වෙ අරහත්තමග්ගෙනාති.
Sadosāti sagaṇḍā uṇṇatoṇataṭṭhānayuttā. Sakasāvāti pūtisārena ceva pheggunā ca yuttā. Kāyavaṅkātiādīni kāyaduccaritādīnaṃ nāmāni. Evaṃ papatitāti evaṃ guṇapatanena patitā. Evaṃ patiṭṭhitāti evaṃ guṇehi patiṭṭhitā. Tattha lokiyamahājanā papatitā nāma, sotāpannādayo patiṭṭhitā nāma. Tesupi purimā tayo kilesānaṃ samudācārakkhaṇe papatitā nāma, khīṇāsavā pana ekanteneva patiṭṭhitā nāma. Tasmāti yasmā appahīnakāyavaṅkādayo papatanti, pahīnakāyavaṅkādayo patiṭṭhahanti, tasmā. Kāyavaṅkādīnaṃ pana evaṃ pahānaṃ veditabbaṃ – pāṇātipāto adinnādānaṃ micchācāro musāvādo pisuṇāvācā micchādiṭṭhīti ime tāva cha sotāpattimaggena pahīyanti, pharusāvācā byāpādoti dve anāgāmimaggena, abhijjhā samphappalāpoti dve arahattamaggenāti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 5. සචෙතනසුත්තං • 5. Sacetanasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 5. සචෙතනසුත්තවණ්ණනා • 5. Sacetanasuttavaṇṇanā