Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౯. సద్ధసుత్తం
9. Saddhasuttaṃ
౯. ఏకం సమయం భగవా నాతికే విహరతి గిఞ్జకావసథే . అథ ఖో ఆయస్మా సద్ధో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో ఆయస్మన్తం సద్ధం భగవా ఏతదవోచ –
9. Ekaṃ samayaṃ bhagavā nātike viharati giñjakāvasathe . Atha kho āyasmā saddho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ saddhaṃ bhagavā etadavoca –
‘‘ఆజానీయఝాయితం ఖో, సద్ధ, ఝాయ; మా ఖళుఙ్కఝాయితం 1. కథఞ్చ, ఖళుఙ్కఝాయితం హోతి? అస్సఖళుఙ్కో హి , సద్ధ, దోణియా బద్ధో 2 ‘యవసం యవస’న్తి ఝాయతి. తం కిస్స హేతు? న హి, సద్ధ, అస్సఖళుఙ్కస్స దోణియా బద్ధస్స ఏవం హోతి – ‘కిం ను ఖో మం అజ్జ అస్సదమ్మసారథి కారణం కారేస్సతి, కిమస్సాహం 3 పటికరోమీ’తి. సో దోణియా బద్ధో ‘యవసం యవస’న్తి ఝాయతి. ఏవమేవం ఖో, సద్ధ, ఇధేకచ్చో పురిసఖళుఙ్కో అరఞ్ఞగతోపి రుక్ఖమూలగతోపి సుఞ్ఞాగారగతోపి కామరాగపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి కామరాగపరేతేన ఉప్పన్నస్స చ కామరాగస్స నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి. సో కామరాగంయేవ అన్తరం కత్వా ఝాయతి పజ్ఝాయతి నిజ్ఝాయతి అవజ్ఝాయతి, బ్యాపాదపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి… థినమిద్ధపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి… ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి… విచికిచ్ఛాపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి విచికిచ్ఛాపరేతేన, ఉప్పన్నాయ చ విచికిచ్ఛాయ నిస్సరణం యథాభూతం నప్పజానాతి. సో విచికిచ్ఛంయేవ అన్తరం కత్వా ఝాయతి పజ్ఝాయతి నిజ్ఝాయతి అవజ్ఝాయతి. సో పథవిమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, ఆపమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, తేజమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, వాయమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, ఆకాసానఞ్చాయతనమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, విఞ్ఞాణఞ్చాయతనమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, ఇధలోకమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, పరలోకమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి, యమ్పిదం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం అనువిచరితం మనసా, తమ్పి నిస్సాయ ఝాయతి. ఏవం ఖో, సద్ధ, పురిసఖళుఙ్కఝాయితం హోతి.
‘‘Ājānīyajhāyitaṃ kho, saddha, jhāya; mā khaḷuṅkajhāyitaṃ 4. Kathañca, khaḷuṅkajhāyitaṃ hoti? Assakhaḷuṅko hi , saddha, doṇiyā baddho 5 ‘yavasaṃ yavasa’nti jhāyati. Taṃ kissa hetu? Na hi, saddha, assakhaḷuṅkassa doṇiyā baddhassa evaṃ hoti – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ 6 paṭikaromī’ti. So doṇiyā baddho ‘yavasaṃ yavasa’nti jhāyati. Evamevaṃ kho, saddha, idhekacco purisakhaḷuṅko araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. So kāmarāgaṃyeva antaraṃ katvā jhāyati pajjhāyati nijjhāyati avajjhāyati, byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati… thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati… uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati… vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ nappajānāti. So vicikicchaṃyeva antaraṃ katvā jhāyati pajjhāyati nijjhāyati avajjhāyati. So pathavimpi nissāya jhāyati, āpampi nissāya jhāyati, tejampi nissāya jhāyati, vāyampi nissāya jhāyati, ākāsānañcāyatanampi nissāya jhāyati, viññāṇañcāyatanampi nissāya jhāyati, ākiñcaññāyatanampi nissāya jhāyati, nevasaññānāsaññāyatanampi nissāya jhāyati, idhalokampi nissāya jhāyati, paralokampi nissāya jhāyati, yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi nissāya jhāyati. Evaṃ kho, saddha, purisakhaḷuṅkajhāyitaṃ hoti.
‘‘కథఞ్చ , సద్ధ , ఆజానీయఝాయితం హోతి? భద్రో హి, సద్ధ, అస్సాజానీయో దోణియా బద్ధో న ‘యవసం యవస’న్తి ఝాయతి. తం కిస్స హేతు? భద్రస్స హి, సద్ధ, అస్సాజానీయస్స దోణియా బద్ధస్స ఏవం హోతి – ‘కిం ను ఖో మం అజ్జ అస్సదమ్మసారథి కారణం కారేస్సతి, కిమస్సాహం పటికరోమీ’తి. సో దోణియా బద్ధో న ‘యవసం యవస’న్తి ఝాయతి. భద్రో హి, సద్ధ, అస్సాజానీయో యథా ఇణం యథా బన్ధం యథా జానిం యథా కలిం ఏవం పతోదస్స అజ్ఝోహరణం సమనుపస్సతి. ఏవమేవం ఖో, సద్ధ, భద్రో పురిసాజానీయో అరఞ్ఞగతోపి రుక్ఖమూలగతోపి సుఞ్ఞాగారగతోపి న కామరాగపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న కామరాగపరేతేన, ఉప్పన్నస్స చ కామరాగస్స నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి, న బ్యాపాదపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి… న థినమిద్ధపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి… న ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి… న విచికిచ్ఛాపరియుట్ఠితేన చేతసా విహరతి న విచికిచ్ఛాపరేతేన, ఉప్పన్నాయ చ విచికిచ్ఛాయ నిస్సరణం యథాభూతం పజానాతి. సో నేవ పథవిం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఆపం నిస్సాయ ఝాయతి, న తేజం నిస్సాయ ఝాయతి, న వాయం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఆకాసానఞ్చాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న విఞ్ఞాణఞ్చాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఇధలోకం నిస్సాయ ఝాయతి, న పరలోకం నిస్సాయ ఝాయతి, యమ్పిదం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం అనువిచరితం మనసా, తమ్పి నిస్సాయ న ఝాయతి; ఝాయతి చ పన. ఏవం ఝాయిఞ్చ పన, సద్ధ, భద్రం పురిసాజానీయం సఇన్దా దేవా సబ్రహ్మకా సపజాపతికా ఆరకావ నమస్సన్తి –
‘‘Kathañca , saddha , ājānīyajhāyitaṃ hoti? Bhadro hi, saddha, assājānīyo doṇiyā baddho na ‘yavasaṃ yavasa’nti jhāyati. Taṃ kissa hetu? Bhadrassa hi, saddha, assājānīyassa doṇiyā baddhassa evaṃ hoti – ‘kiṃ nu kho maṃ ajja assadammasārathi kāraṇaṃ kāressati, kimassāhaṃ paṭikaromī’ti. So doṇiyā baddho na ‘yavasaṃ yavasa’nti jhāyati. Bhadro hi, saddha, assājānīyo yathā iṇaṃ yathā bandhaṃ yathā jāniṃ yathā kaliṃ evaṃ patodassa ajjhoharaṇaṃ samanupassati. Evamevaṃ kho, saddha, bhadro purisājānīyo araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi na kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti, na byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati… na thinamiddhapariyuṭṭhitena cetasā viharati… na uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena cetasā viharati… na vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati na vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ pajānāti. So neva pathaviṃ nissāya jhāyati, na āpaṃ nissāya jhāyati, na tejaṃ nissāya jhāyati, na vāyaṃ nissāya jhāyati, na ākāsānañcāyatanaṃ nissāya jhāyati, na viññāṇañcāyatanaṃ nissāya jhāyati, na ākiñcaññāyatanaṃ nissāya jhāyati, na nevasaññānāsaññāyatanaṃ nissāya jhāyati, na idhalokaṃ nissāya jhāyati, na paralokaṃ nissāya jhāyati, yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi nissāya na jhāyati; jhāyati ca pana. Evaṃ jhāyiñca pana, saddha, bhadraṃ purisājānīyaṃ saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā ārakāva namassanti –
‘‘నమో తే పురిసాజఞ్ఞ, నమో తే పురిసుత్తమ;
‘‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama;
యస్స తే నాభిజానామ, యమ్పి నిస్సాయ ఝాయసీ’’తి.
Yassa te nābhijānāma, yampi nissāya jhāyasī’’ti.
ఏవం వుత్తే ఆయస్మా సద్ధో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘కథం ఝాయీ పన, భన్తే, భద్రో పురిసాజానీయో 7 నేవ పథవిం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఆపం నిస్సాయ ఝాయతి, న తేజం నిస్సాయ ఝాయతి, న వాయం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఆకాసానఞ్చాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న విఞ్ఞాణఞ్చాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనం నిస్సాయ ఝాయతి, న ఇధలోకం నిస్సాయ ఝాయతి , న పరలోకం నిస్సాయ ఝాయతి, యమ్పిదం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం అనువిచరితం మనసా, తమ్పి నిస్సాయ న ఝాయతి; ఝాయతి చ పన? కథం ఝాయిఞ్చ పన, భన్తే, భద్రం పురిసాజానీయం సఇన్దా దేవా సబ్రహ్మకా సపజాపతికా ఆరకావ నమస్సన్తి –
Evaṃ vutte āyasmā saddho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kathaṃ jhāyī pana, bhante, bhadro purisājānīyo 8 neva pathaviṃ nissāya jhāyati, na āpaṃ nissāya jhāyati, na tejaṃ nissāya jhāyati, na vāyaṃ nissāya jhāyati, na ākāsānañcāyatanaṃ nissāya jhāyati, na viññāṇañcāyatanaṃ nissāya jhāyati, na ākiñcaññāyatanaṃ nissāya jhāyati, na nevasaññānāsaññāyatanaṃ nissāya jhāyati, na idhalokaṃ nissāya jhāyati , na paralokaṃ nissāya jhāyati, yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi nissāya na jhāyati; jhāyati ca pana? Kathaṃ jhāyiñca pana, bhante, bhadraṃ purisājānīyaṃ saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā ārakāva namassanti –
‘‘నమో తే పురిసాజఞ్ఞ, నమో తే పురిసుత్తమ;
‘‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama;
యస్స తే నాభిజానామ, యమ్పి నిస్సాయ ఝాయసీ’’తి.
Yassa te nābhijānāma, yampi nissāya jhāyasī’’ti.
‘‘ఇధ, సద్ధ, భద్రస్స పురిసాజానీయస్స పథవియం పథవిసఞ్ఞా విభూతా హోతి, ఆపస్మిం ఆపోసఞ్ఞా విభూతా హోతి, తేజస్మిం తేజోసఞ్ఞా విభూతా హోతి, వాయస్మిం వాయోసఞ్ఞా విభూతా హోతి, ఆకాసానఞ్చాయతనే ఆకాసానఞ్చాయతనసఞ్ఞా విభూతా హోతి, విఞ్ఞాణఞ్చాయతనే విఞ్ఞాణఞ్చాయతనసఞ్ఞా విభూతా హోతి, ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనే ఆకిఞ్చఞ్ఞాయతనసఞ్ఞా విభూతా హోతి, నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనే నేవసఞ్ఞానాసఞ్ఞాయతనసఞ్ఞా విభూతా హోతి, ఇధలోకే ఇధలోకసఞ్ఞా విభూతా హోతి, పరలోకే పరలోకసఞ్ఞా విభూతా హోతి, యమ్పిదం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం అనువిచరితం మనసా, తత్రాపి సఞ్ఞా విభూతా హోతి. ఏవం ఝాయీ ఖో, సద్ధ, భద్రో పురిసాజానీయో నేవ పథవిం నిస్సాయ ఝాయతి…పే॰… యమ్పిదం దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం అనువిచరితం మనసా, తమ్పి నిస్సాయ న ఝాయతి; ఝాయతి చ పన. ఏవం ఝాయిఞ్చ పన, సద్ధ, భద్రం పురిసాజానీయం సఇన్దా దేవా సబ్రహ్మకా సపజాపతికా ఆరకావ నమస్సన్తి –
‘‘Idha, saddha, bhadrassa purisājānīyassa pathaviyaṃ pathavisaññā vibhūtā hoti, āpasmiṃ āposaññā vibhūtā hoti, tejasmiṃ tejosaññā vibhūtā hoti, vāyasmiṃ vāyosaññā vibhūtā hoti, ākāsānañcāyatane ākāsānañcāyatanasaññā vibhūtā hoti, viññāṇañcāyatane viññāṇañcāyatanasaññā vibhūtā hoti, ākiñcaññāyatane ākiñcaññāyatanasaññā vibhūtā hoti, nevasaññānāsaññāyatane nevasaññānāsaññāyatanasaññā vibhūtā hoti, idhaloke idhalokasaññā vibhūtā hoti, paraloke paralokasaññā vibhūtā hoti, yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tatrāpi saññā vibhūtā hoti. Evaṃ jhāyī kho, saddha, bhadro purisājānīyo neva pathaviṃ nissāya jhāyati…pe… yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi nissāya na jhāyati; jhāyati ca pana. Evaṃ jhāyiñca pana, saddha, bhadraṃ purisājānīyaṃ saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā ārakāva namassanti –
‘‘నమో తే పురిసాజఞ్ఞ, నమో తే పురిసుత్తమ;
‘‘Namo te purisājañña, namo te purisuttama;
యస్స తే నాభిజానామ, యమ్పి నిస్సాయ ఝాయసీ’’తి. నవమం;
Yassa te nābhijānāma, yampi nissāya jhāyasī’’ti. navamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౯. సద్ధసుత్తవణ్ణనా • 9. Saddhasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౧-౧౦. కిమత్థియసుత్తాదివణ్ణనా • 1-10. Kimatthiyasuttādivaṇṇanā