Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౧౬. సద్ధివిహారికవత్తకథా
16. Saddhivihārikavattakathā
౬౭. సమ్మావత్తనాయం వినిచ్ఛయో ఏవం వేదితబ్బోతి యోజనా. ఉద్దేసాదీహీతి ఆదిసద్దేన పరిపుచ్ఛాదయో సఙ్గణ్హాతి. సఙ్గహసద్దస్స సఙ్ఖేపగహణేసుపి వుత్తితో ‘‘అనుగ్గహో’’తి వుత్తం. అథ వా సమ్ముఖా సఙ్గహో చ పరమ్ముఖా అనుగ్గహో చ కాతబ్బో. ఆమిసేన వా సఙ్గహో, ధమ్మేన వా అనుగ్గహో. దిట్ఠధమ్మికత్థాయ వా సఙ్గహో, సమ్పరాయికత్థాయ వా అనుగ్గహో. లోకియత్థాయ వా సఙ్గహో, లోకుత్తరత్థాయ వా అనుగ్గహో కాతబ్బో. తత్థాతి యం వుత్తం ‘‘ఉద్దేసేన పరిపుచ్ఛాయ ఓవాదేన అనుసాసనీయా’’తి. తత్థ ఉద్దిసనం ఉద్దేసోతి వచనత్థేన పాళివాచనా ఉద్దేసో నామాతి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘ఉద్దేసోతి పాళివాచనా’’తి. ‘‘పాళియా అత్థవణ్ణనా’’తి ఇమినా పునప్పునం, సమన్తతో వా పాళియా అత్థస్స పుచ్ఛనం పరిపుచ్ఛాతి అత్థం దస్సేతి. వత్థుస్మిన్తి చారిత్తవారిత్తవత్థుస్మిం. ఇదన్తి చారిత్తం. పున ఇదన్తి వారిత్తం. ‘‘వచన’’న్తి ఇమినా ఓవదనం ఓవాదోతి వచనత్థం దస్సేతి. ఓతిణ్ణే వత్థుస్మిం ‘‘ఇదం కరోహి, ఇదం మా కరిత్థా’’తి వచనం అనుసాసనీ నామాతి యోజనా. ‘‘పునప్పునం వచన’’న్తి ఇమినా అనుసాసనీతి ఏత్థ అనుసద్దస్స నఉపచ్ఛిన్నత్థం దస్సేతి. ‘‘సచే ఉపజ్ఝాయస్స పత్తో హోతీ’’తి సామఞ్ఞతో వుత్తేపి న పకతిపత్తో హోతి, అథ ఖో అతిరిత్తపత్తో హోతీతి ఆహ ‘‘అతిరేకపత్తో’’తి. సబ్బత్థాతి సబ్బేసు ‘‘సచే ఉపజ్ఝాయస్స చీవరం హోతీ’’తిఆదీసు పదేసు. అఞ్ఞోపీతి పత్తచీవరేహి అఞ్ఞోపి. సమణపరిక్ఖారోతి ఛత్తుపాహనాది సమణపరిక్ఖారో. ఇధాతి సద్ధివిహారికవత్తే. నయేనాతి ఞాయేన. ఉప్పజ్జమానఉపాయపరియేసనన్తి ఉప్పజ్జమానస్స, ఉప్పజ్జమానత్థాయ వా ఉపాయస్స పరియేసనం. ఇతోతి ‘‘కిన్తి ను ఖో సద్ధివిహారికస్స పరిక్ఖారో ఉప్పజ్జియేథా’’తి పాళితో. చీవరం రజన్తేనాతి ఏత్థ రజన్తేన ఉపజ్ఝాయేనాతి అత్థో న దట్ఠబ్బో, సద్ధివిహారికేనాతి అత్థో ఏవాతి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘ఉపజ్ఝాయతో ఉపాయం సుత్వా రజన్తేనా’’తి. ఉపజ్ఝాయతో ఉపాయన్తి ఉపజ్ఝాయతో లద్ధం ఉపాయం.
67. Sammāvattanāyaṃ vinicchayo evaṃ veditabboti yojanā. Uddesādīhīti ādisaddena paripucchādayo saṅgaṇhāti. Saṅgahasaddassa saṅkhepagahaṇesupi vuttito ‘‘anuggaho’’ti vuttaṃ. Atha vā sammukhā saṅgaho ca parammukhā anuggaho ca kātabbo. Āmisena vā saṅgaho, dhammena vā anuggaho. Diṭṭhadhammikatthāya vā saṅgaho, samparāyikatthāya vā anuggaho. Lokiyatthāya vā saṅgaho, lokuttaratthāya vā anuggaho kātabbo. Tatthāti yaṃ vuttaṃ ‘‘uddesena paripucchāya ovādena anusāsanīyā’’ti. Tattha uddisanaṃ uddesoti vacanatthena pāḷivācanā uddeso nāmāti dassento āha ‘‘uddesoti pāḷivācanā’’ti. ‘‘Pāḷiyā atthavaṇṇanā’’ti iminā punappunaṃ, samantato vā pāḷiyā atthassa pucchanaṃ paripucchāti atthaṃ dasseti. Vatthusminti cārittavārittavatthusmiṃ. Idanti cārittaṃ. Puna idanti vārittaṃ. ‘‘Vacana’’nti iminā ovadanaṃ ovādoti vacanatthaṃ dasseti. Otiṇṇe vatthusmiṃ ‘‘idaṃ karohi, idaṃ mā karitthā’’ti vacanaṃ anusāsanī nāmāti yojanā. ‘‘Punappunaṃ vacana’’nti iminā anusāsanīti ettha anusaddassa naupacchinnatthaṃ dasseti. ‘‘Sace upajjhāyassa patto hotī’’ti sāmaññato vuttepi na pakatipatto hoti, atha kho atirittapatto hotīti āha ‘‘atirekapatto’’ti. Sabbatthāti sabbesu ‘‘sace upajjhāyassa cīvaraṃ hotī’’tiādīsu padesu. Aññopīti pattacīvarehi aññopi. Samaṇaparikkhāroti chattupāhanādi samaṇaparikkhāro. Idhāti saddhivihārikavatte. Nayenāti ñāyena. Uppajjamānaupāyapariyesananti uppajjamānassa, uppajjamānatthāya vā upāyassa pariyesanaṃ. Itoti ‘‘kinti nu kho saddhivihārikassa parikkhāro uppajjiyethā’’ti pāḷito. Cīvaraṃ rajantenāti ettha rajantena upajjhāyenāti attho na daṭṭhabbo, saddhivihārikenāti attho evāti dassento āha ‘‘upajjhāyato upāyaṃ sutvā rajantenā’’ti. Upajjhāyato upāyanti upajjhāyato laddhaṃ upāyaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౧౬. సద్ధివిహారికవత్తకథా • 16. Saddhivihārikavattakathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / సద్ధివిహారికవత్తకథా • Saddhivihārikavattakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ఉపజ్ఝాయవత్తకథావణ్ణనా • Upajjhāyavattakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / సద్ధివిహారికవత్తకథావణ్ణనా • Saddhivihārikavattakathāvaṇṇanā