Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
३. सद्दो विपाकोतिकथावण्णना
3. Saddo vipākotikathāvaṇṇanā
६३६-६३७. इदानि सद्दो विपाकोतिकथा नाम होति। तत्थ ‘‘सो तस्स कम्मस्स कतत्ता उपचितत्ता उस्सन्नत्ता विपुलत्ता ब्रह्मस्सरो होती’’तिआदीनि (दी॰ नि॰ ३.२३६) अयोनिसो गहेत्वा ‘‘सद्दो विपाको’’ति येसं लद्धि, सेय्यथापि महासंघिकानं; तेसं ‘‘कम्मसमुट्ठाना अरूपधम्माव विपाकाति नामं लभन्ति। रूपधम्मेसु पनायं वोहारो नत्थी’’ति दस्सेतुं पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। सुखवेदनीयोतिआदि ‘‘विपाको नाम एवरूपो होती’’ति दस्सनत्थं वुत्तं। ‘‘सो तस्स कम्मस्सा’’ति सुत्तं लक्खणपटिलाभदस्सनत्थं वुत्तं। महापुरिसो हि कम्मस्स कतत्ता सुचिपरिवारोपि होति, न च परिवारो विपाको, तस्मा असाधकमेतन्ति।
636-637. Idāni saddo vipākotikathā nāma hoti. Tattha ‘‘so tassa kammassa katattā upacitattā ussannattā vipulattā brahmassaro hotī’’tiādīni (dī. ni. 3.236) ayoniso gahetvā ‘‘saddo vipāko’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi mahāsaṃghikānaṃ; tesaṃ ‘‘kammasamuṭṭhānā arūpadhammāva vipākāti nāmaṃ labhanti. Rūpadhammesu panāyaṃ vohāro natthī’’ti dassetuṃ pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Sukhavedanīyotiādi ‘‘vipāko nāma evarūpo hotī’’ti dassanatthaṃ vuttaṃ. ‘‘So tassa kammassā’’ti suttaṃ lakkhaṇapaṭilābhadassanatthaṃ vuttaṃ. Mahāpuriso hi kammassa katattā suciparivāropi hoti, na ca parivāro vipāko, tasmā asādhakametanti.
सद्दो विपाकोतिकथावण्णना।
Saddo vipākotikathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (११८) ३. सद्दो विपाकोतिकथा • (118) 3. Saddo vipākotikathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ३. सद्दोविपाकोतिकथावण्णना • 3. Saddovipākotikathāvaṇṇanā