Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४९४. साधिनजातकं (११)

    494. Sādhinajātakaṃ (11)

    २०२.

    202.

    अब्भुतो वत लोकस्मिं, उप्पज्‍जि लोमहंसनो।

    Abbhuto vata lokasmiṃ, uppajji lomahaṃsano;

    दिब्बो रथो पातुरहु, वेदेहस्स यसस्सिनो॥

    Dibbo ratho pāturahu, vedehassa yasassino.

    २०३.

    203.

    देवपुत्तो महिद्धिको, मातलि 1 देवसारथि।

    Devaputto mahiddhiko, mātali 2 devasārathi;

    निमन्तयित्थ राजानं, वेदेहं मिथिलग्गहं॥

    Nimantayittha rājānaṃ, vedehaṃ mithilaggahaṃ.

    २०४.

    204.

    एहिमं रथमारुय्ह, राजसेट्ठ दिसम्पति।

    Ehimaṃ rathamāruyha, rājaseṭṭha disampati;

    देवा दस्सनकामा ते, तावतिंसा सइन्दका।

    Devā dassanakāmā te, tāvatiṃsā saindakā;

    सरमाना हि ते देवा, सुधम्मायं समच्छरे॥

    Saramānā hi te devā, sudhammāyaṃ samacchare.

    २०५.

    205.

    ततो च राजा साधिनो 3, वेदेहो मिथिलग्गहो 4

    Tato ca rājā sādhino 5, vedeho mithilaggaho 6;

    सहस्सयुत्तमारुय्ह 7, अगा देवान सन्तिके।

    Sahassayuttamāruyha 8, agā devāna santike;

    तं देवा पटिनन्दिंसु, दिस्वा राजानमागतं॥

    Taṃ devā paṭinandiṃsu, disvā rājānamāgataṃ.

    २०६.

    206.

    स्वागतं ते महाराज, अथो ते अदुरागतं।

    Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;

    निसीद दानि राजीसि 9, देवराजस्स सन्तिके॥

    Nisīda dāni rājīsi 10, devarājassa santike.

    २०७.

    207.

    सक्‍कोपि पटिनन्दित्थ, वेदेहं मिथिलग्गहं।

    Sakkopi paṭinandittha, vedehaṃ mithilaggahaṃ;

    निमन्तयित्थ 11 कामेहि, आसनेन च वासवो॥

    Nimantayittha 12 kāmehi, āsanena ca vāsavo.

    २०८.

    208.

    साधु खोसि अनुप्पत्तो, आवासं वसवत्तिनं।

    Sādhu khosi anuppatto, āvāsaṃ vasavattinaṃ;

    वस देवेसु राजीसि, सब्बकामसमिद्धिसु।

    Vasa devesu rājīsi, sabbakāmasamiddhisu;

    तावतिंसेसु देवेसु, भुञ्‍ज कामे अमानुसे॥

    Tāvatiṃsesu devesu, bhuñja kāme amānuse.

    २०९.

    209.

    अहं पुरे सग्गगतो रमामि, नच्‍चेहि गीतेहि च वादितेहि।

    Ahaṃ pure saggagato ramāmi, naccehi gītehi ca vāditehi;

    सो दानि अज्‍ज न रमामि सग्गे, आयुं नु खीणो 13 मरणं नु सन्तिके।

    So dāni ajja na ramāmi sagge, āyuṃ nu khīṇo 14 maraṇaṃ nu santike;

    उदाहु मूळ्होस्मि जनिन्दसेट्ठ॥

    Udāhu mūḷhosmi janindaseṭṭha.

    २१०.

    210.

    न तायु 15 खीणं मरणञ्‍च 16 दूरे, न चापि मूळ्हो नरवीरसेट्ठ।

    Na tāyu 17 khīṇaṃ maraṇañca 18 dūre, na cāpi mūḷho naravīraseṭṭha;

    तुय्हञ्‍च 19 पुञ्‍ञानि परित्तकानि, येसं विपाकं इध वेदयित्थो 20

    Tuyhañca 21 puññāni parittakāni, yesaṃ vipākaṃ idha vedayittho 22.

    २११.

    211.

    वस देवानुभावेन, राजसेट्ठ दिसम्पति।

    Vasa devānubhāvena, rājaseṭṭha disampati;

    तावतिंसेसु देवेसु, भुञ्‍ज कामे अमानुसे॥

    Tāvatiṃsesu devesu, bhuñja kāme amānuse.

    २१२.

    212.

    यथा याचितकं यानं, यथा याचितकं धनं।

    Yathā yācitakaṃ yānaṃ, yathā yācitakaṃ dhanaṃ;

    एवं सम्पदमेवेतं, यं परतो दानपच्‍चया॥

    Evaṃ sampadamevetaṃ, yaṃ parato dānapaccayā.

    २१३.

    213.

    न चाहमेतमिच्छामि, यं परतो दानपच्‍चया।

    Na cāhametamicchāmi, yaṃ parato dānapaccayā;

    सयंकतानि पुञ्‍ञानि, तं मे आवेणिकं 23 धनं॥

    Sayaṃkatāni puññāni, taṃ me āveṇikaṃ 24 dhanaṃ.

    २१४.

    214.

    सोहं गन्त्वा मनुस्सेसु, काहामि कुसलं बहुं।

    Sohaṃ gantvā manussesu, kāhāmi kusalaṃ bahuṃ;

    दानेन समचरियाय, संयमेन दमेन च।

    Dānena samacariyāya, saṃyamena damena ca;

    यं कत्वा सुखितो होति, न च पच्छानुतप्पति॥

    Yaṃ katvā sukhito hoti, na ca pacchānutappati.

    २१५.

    215.

    इमानि तानि खेत्तानि, इमं निक्खं सुकुण्डलं।

    Imāni tāni khettāni, imaṃ nikkhaṃ sukuṇḍalaṃ;

    इमा ता हरितानूपा, इमा नज्‍जो सवन्तियो॥

    Imā tā haritānūpā, imā najjo savantiyo.

    २१६.

    216.

    इमा ता पोक्खरणी रम्मा, चक्‍कवाकपकूजिता 25

    Imā tā pokkharaṇī rammā, cakkavākapakūjitā 26;

    मन्दालकेहि सञ्छन्‍ना, पदुमुप्पलकेहि च।

    Mandālakehi sañchannā, padumuppalakehi ca;

    यस्सिमानि ममायिंसु, किं नु ते दिसतं गता॥

    Yassimāni mamāyiṃsu, kiṃ nu te disataṃ gatā.

    २१७.

    217.

    तानीध खेत्तानि सो भूमिभागो, तेयेव आरामवनुपचारा 27

    Tānīdha khettāni so bhūmibhāgo, teyeva ārāmavanupacārā 28;

    तमेव मय्हं जनतं अपस्सतो, सुञ्‍ञंव मे नारद खायते दिसा॥

    Tameva mayhaṃ janataṃ apassato, suññaṃva me nārada khāyate disā.

    २१८.

    218.

    दिट्ठा मया विमानानि, ओभासेन्ता चतुद्दिसा।

    Diṭṭhā mayā vimānāni, obhāsentā catuddisā;

    सम्मुखा देवराजस्स, तिदसानञ्‍च सम्मुखा॥

    Sammukhā devarājassa, tidasānañca sammukhā.

    २१९.

    219.

    वुत्थं मे भवनं दिब्यं 29, भुत्ता कामा अमानुसा।

    Vutthaṃ me bhavanaṃ dibyaṃ 30, bhuttā kāmā amānusā;

    तावतिंसेसु देवेसु, सब्बकामसमिद्धिसु॥

    Tāvatiṃsesu devesu, sabbakāmasamiddhisu.

    २२०.

    220.

    सोहं एतादिसं हित्वा, पुञ्‍ञायम्हि इधागतो।

    Sohaṃ etādisaṃ hitvā, puññāyamhi idhāgato;

    धम्ममेव चरिस्सामि, नाहं रज्‍जेन अत्थिको॥

    Dhammameva carissāmi, nāhaṃ rajjena atthiko.

    २२१.

    221.

    अदण्डावचरं मग्गं, सम्मासम्बुद्धदेसितं।

    Adaṇḍāvacaraṃ maggaṃ, sammāsambuddhadesitaṃ;

    तं मग्गं पटिपज्‍जिस्सं, येन गच्छन्ति सुब्बताति॥

    Taṃ maggaṃ paṭipajjissaṃ, yena gacchanti subbatāti.

    साधिनजातकं 31 एकादसमं।

    Sādhinajātakaṃ 32 ekādasamaṃ.







    Footnotes:
    1. मातली (सी॰)
    2. mātalī (sī.)
    3. साधीनो (सी॰ पी॰)
    4. पमुखो रथमारुहि (सी॰ पी॰)
    5. sādhīno (sī. pī.)
    6. pamukho rathamāruhi (sī. pī.)
    7. युत्तं अभिरुय्ह (सी॰)
    8. yuttaṃ abhiruyha (sī.)
    9. राजिसि (सी॰ स्या॰ पी॰)
    10. rājisi (sī. syā. pī.)
    11. निमन्तयी च (सी॰ पी॰)
    12. nimantayī ca (sī. pī.)
    13. खीणं (स्या॰)
    14. khīṇaṃ (syā.)
    15. न चायु (सी॰ पी॰ क॰)
    16. मरणं ते (सी॰ पी॰)
    17. na cāyu (sī. pī. ka.)
    18. maraṇaṃ te (sī. pī.)
    19. तवञ्‍च (सी॰ पी॰), तव च (क॰)
    20. वेदयतो (पी॰ क॰)
    21. tavañca (sī. pī.), tava ca (ka.)
    22. vedayato (pī. ka.)
    23. आवेणियं (सी॰ स्या॰ पी॰), आवेनिकं (क॰)
    24. āveṇiyaṃ (sī. syā. pī.), āvenikaṃ (ka.)
    25. चक्‍कवाकूपकूजिता (सी॰ पी॰)
    26. cakkavākūpakūjitā (sī. pī.)
    27. ते आरामा ते वन’मे पचारा (सी॰ पी॰), ते येव आरामवनानि सञ्‍चरा (क॰)
    28. te ārāmā te vana’me pacārā (sī. pī.), te yeva ārāmavanāni sañcarā (ka.)
    29. दिब्बं (सी॰ पी॰)
    30. dibbaṃ (sī. pī.)
    31. साधिनराजजातकं (स्या॰)
    32. sādhinarājajātakaṃ (syā.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४९४] ११. साधिनजातकवण्णना • [494] 11. Sādhinajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact