Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ൩. സാധുസുത്തവണ്ണനാ

    3. Sādhusuttavaṇṇanā

    ൩൩. തതിയേ ഉദാനം ഉദാനേസീതി ഉദാഹാരം ഉദാഹരി. യഥാ ഹി യം തേലം മാനം ഗഹേതും ന സക്കോതി വിസ്സന്ദിത്വാ ഗച്ഛതി, തം അവസേസകോതി വുച്ചതി. യഞ്ച ജലം തളാകം ഗഹേതും ന സക്കോതി, അജ്ഝോത്ഥരിത്വാ ഗച്ഛതി, തം ഓഘോതി വുച്ചതി, ഏവമേവം യം പീതിവചനം ഹദയം ഗഹേതും ന സക്കോതി, അധികം ഹുത്വാ അന്തോ അസണ്ഠഹിത്വാ ബഹി നിക്ഖമതി, തം ഉദാനന്തി വുച്ചതി. ഏവരൂപം പീതിമയം വചനം നിച്ഛാരേസീതി അത്ഥോ. സദ്ധായപി സാഹു ദാനന്തി കമ്മഞ്ച കമ്മഫലഞ്ച സദ്ദഹിത്വാപി ദിന്നദാനം സാഹു ലദ്ധകം ഭദ്ദകമേവ. ആഹൂതി കഥേന്തി. കഥം പനേതം ഉഭയം സമം നാമ ഹോതീതി? ജീവിതഭീരുകോ ഹി യുജ്ഝിതും ന സക്കോതി, ഖയഭീരുകോ ദാതും ന സക്കോതി. ‘‘ജീവിതഞ്ച രക്ഖിസ്സാമി യുജ്ഝിസ്സാമി ചാ’’തി ഹി വദന്തോ ന യുജ്ഝതി. ജീവിതേ പന ആലയം വിസ്സജ്ജേത്വാ, ‘‘ഛേജ്ജം വാ ഹോതു മരണം വാ, ഗണ്ഹിസ്സാമേതം ഇസ്സരിയ’’ന്തി ഉസ്സഹന്തോവ യുജ്ഝതി. ‘‘ഭോഗേ ച രക്ഖിസ്സാമി, ദാനഞ്ച ദസ്സാമീ’’തി വദന്തോ ന ദദാതി. ഭോഗേസു പന ആലയം വിസ്സജ്ജേത്വാ മഹാദാനം ദസ്സാമീതി ഉസ്സഹന്തോവ ദേതി. ഏവം ദാനഞ്ച യുദ്ധഞ്ച സമം ഹോതി. കിഞ്ച ഭിയ്യോ? അപ്പാപി സന്താ ബഹുകേ ജിനന്തീതി യഥാ ച യുദ്ധേ അപ്പകാപി വീരപുരിസാ ബഹുകേ ഭീരുപുരിസേ ജിനന്തി, ഏവം സദ്ധാദിസമ്പന്നോ അപ്പകമ്പി ദാനം ദദന്തോ ബഹുമച്ഛേരം മദ്ദതി, ബഹുഞ്ച ദാനവിപാകം അധിഗച്ഛതി. ഏവമ്പി ദാനഞ്ച യുദ്ധഞ്ച സമാനം. തേനേവാഹ –

    33. Tatiye udānaṃ udānesīti udāhāraṃ udāhari. Yathā hi yaṃ telaṃ mānaṃ gahetuṃ na sakkoti vissanditvā gacchati, taṃ avasesakoti vuccati. Yañca jalaṃ taḷākaṃ gahetuṃ na sakkoti, ajjhottharitvā gacchati, taṃ oghoti vuccati, evamevaṃ yaṃ pītivacanaṃ hadayaṃ gahetuṃ na sakkoti, adhikaṃ hutvā anto asaṇṭhahitvā bahi nikkhamati, taṃ udānanti vuccati. Evarūpaṃ pītimayaṃ vacanaṃ nicchāresīti attho. Saddhāyapi sāhu dānanti kammañca kammaphalañca saddahitvāpi dinnadānaṃ sāhu laddhakaṃ bhaddakameva. Āhūti kathenti. Kathaṃ panetaṃ ubhayaṃ samaṃ nāma hotīti? Jīvitabhīruko hi yujjhituṃ na sakkoti, khayabhīruko dātuṃ na sakkoti. ‘‘Jīvitañca rakkhissāmi yujjhissāmi cā’’ti hi vadanto na yujjhati. Jīvite pana ālayaṃ vissajjetvā, ‘‘chejjaṃ vā hotu maraṇaṃ vā, gaṇhissāmetaṃ issariya’’nti ussahantova yujjhati. ‘‘Bhoge ca rakkhissāmi, dānañca dassāmī’’ti vadanto na dadāti. Bhogesu pana ālayaṃ vissajjetvā mahādānaṃ dassāmīti ussahantova deti. Evaṃ dānañca yuddhañca samaṃ hoti. Kiñca bhiyyo? Appāpi santā bahuke jinantīti yathā ca yuddhe appakāpi vīrapurisā bahuke bhīrupurise jinanti, evaṃ saddhādisampanno appakampi dānaṃ dadanto bahumaccheraṃ maddati, bahuñca dānavipākaṃ adhigacchati. Evampi dānañca yuddhañca samānaṃ. Tenevāha –

    ‘‘അപ്പമ്പി ചേ സദ്ദഹാനോ ദദാതി,

    ‘‘Appampi ce saddahāno dadāti,

    തേനേവ സോ ഹോതി സുഖീ പരത്ഥാ’’തി.

    Teneva so hoti sukhī paratthā’’ti.

    ഇമസ്സ ച പനത്ഥസ്സ പകാസനത്ഥം ഏകസാടകബ്രാഹ്മണവത്ഥു ച അങ്കുരവത്ഥു ച വിത്ഥാരേതബ്ബം.

    Imassa ca panatthassa pakāsanatthaṃ ekasāṭakabrāhmaṇavatthu ca aṅkuravatthu ca vitthāretabbaṃ.

    ധമ്മലദ്ധസ്സാതി ധമ്മേന സമേന ലദ്ധസ്സ ഭോഗസ്സ ധമ്മലദ്ധസ്സ ച പുഗ്ഗലസ്സ. ഏത്ഥ പുഗ്ഗലോ ലദ്ധധമ്മോ നാമ അധിഗതധമ്മോ അരിയപുഗ്ഗലോ. ഇതി യം ധമ്മലദ്ധസ്സ ഭോഗസ്സ ദാനം ധമ്മലദ്ധസ്സ അരിയപുഗ്ഗലസ്സ ദീയതി, തമ്പി സാധൂതി അത്ഥോ. യോ ധമ്മലദ്ധസ്സാതി ഇമസ്മിമ്പി ഗാഥാപദേ അയമേവ അത്ഥോ. ഉട്ഠാനവീരിയാധിഗതസ്സാതി ഉട്ഠാനേന ച വീരിയേന ച അധിഗതസ്സ ഭോഗസ്സ. വേതരണിന്തി ദേസനാസീസമത്തമേതം. യമസ്സ പന വേതരണിമ്പി സഞ്ജീവകാളസുത്താദയോപി ഏകതിംസമഹാനിരയേപി സബ്ബസോവ അതിക്കമിത്വാതി അത്ഥോ.

    Dhammaladdhassāti dhammena samena laddhassa bhogassa dhammaladdhassa ca puggalassa. Ettha puggalo laddhadhammo nāma adhigatadhammo ariyapuggalo. Iti yaṃ dhammaladdhassa bhogassa dānaṃ dhammaladdhassa ariyapuggalassa dīyati, tampi sādhūti attho. Yo dhammaladdhassāti imasmimpi gāthāpade ayameva attho. Uṭṭhānavīriyādhigatassāti uṭṭhānena ca vīriyena ca adhigatassa bhogassa. Vetaraṇinti desanāsīsamattametaṃ. Yamassa pana vetaraṇimpi sañjīvakāḷasuttādayopi ekatiṃsamahānirayepi sabbasova atikkamitvāti attho.

    വിചേയ്യ ദാനന്തി വിചിനിത്വാ ദിന്നദാനം. തത്ഥ ദ്വേ വിചിനനാ ദക്ഖിണാവിചിനനം ദക്ഖിണേയ്യവിചിനനഞ്ച. തേസു ലാമകലാമകേ പച്ചയേ അപനേത്വാ പണീതപണീതേ വിചിനിത്വാ തേസം ദാനം ദക്ഖിണാവിചിനനം നാമ. വിപന്നസീലേ ഇതോ ബഹിദ്ധാ പഞ്ചനവുതിപാസണ്ഡഭേദേ വാ ദക്ഖിണേയ്യേ പഹായ സീലാദിഗുണസമ്പന്നാനം സാസനേ പബ്ബജിതാനം ദാനം ദക്ഖിണേയ്യവിചിനനം നാമ. ഏവം ദ്വീഹാകാരേഹി വിചേയ്യ ദാനം. സുഗതപ്പസത്ഥന്തി സുഗതേന വണ്ണിതം. തത്ഥ ദക്ഖിണേയ്യവിചിനനം ദസ്സേന്തോ യേ ദക്ഖിണേയ്യാതിആദിമാഹ. ബീജാനി വുത്താനി യഥാതി ഇമിനാ പന ദക്ഖിണാവിചിനനം ആഹ. അവിപന്നബീജസദിസാ ഹി വിചിനിത്വാ ഗഹിതാ പണീതപണീതാ ദേയ്യധമ്മാതി.

    Viceyya dānanti vicinitvā dinnadānaṃ. Tattha dve vicinanā dakkhiṇāvicinanaṃ dakkhiṇeyyavicinanañca. Tesu lāmakalāmake paccaye apanetvā paṇītapaṇīte vicinitvā tesaṃ dānaṃ dakkhiṇāvicinanaṃ nāma. Vipannasīle ito bahiddhā pañcanavutipāsaṇḍabhede vā dakkhiṇeyye pahāya sīlādiguṇasampannānaṃ sāsane pabbajitānaṃ dānaṃ dakkhiṇeyyavicinanaṃ nāma. Evaṃ dvīhākārehi viceyya dānaṃ. Sugatappasatthanti sugatena vaṇṇitaṃ. Tattha dakkhiṇeyyavicinanaṃ dassento ye dakkhiṇeyyātiādimāha. Bījāni vuttāni yathāti iminā pana dakkhiṇāvicinanaṃ āha. Avipannabījasadisā hi vicinitvā gahitā paṇītapaṇītā deyyadhammāti.

    പാണേസുപി സാധു സംയമോതി പാണേസു സംയതഭാവോപി ഭദ്ദകോ. അയം ദേവതാ ഇതരാഹി കഥിതം ദാനാനിസംസം അതിക്കമിത്വാ സീലാനിസംസം കഥേതുമാരദ്ധാ. അഹേഠയം ചരന്തി അവിഹിംസന്തോ ചരമാനോ. പരൂപവാദാതി പരസ്സ ഉപവാദഭയേന. ഭയാതി ഉപവാദഭയാ. ദാനാ ച ഖോ ധമ്മപദംവ സേയ്യോതി ദാനതോ നിബ്ബാനസങ്ഖാതം ധമ്മപദമേവ സേയ്യോ. പുബ്ബേ ച ഹി പുബ്ബതരേ ച സന്തോതി പുബ്ബേ ച കസ്സപബുദ്ധാദികാലേ പുബ്ബതരേ ച കോണാഗമനബുദ്ധാദികാലേ, സബ്ബേപി വാ ഏതേ പുബ്ബേ ച പുബ്ബതരേ ച സന്തോ നാമാതി. തതിയം.

    Pāṇesupi sādhu saṃyamoti pāṇesu saṃyatabhāvopi bhaddako. Ayaṃ devatā itarāhi kathitaṃ dānānisaṃsaṃ atikkamitvā sīlānisaṃsaṃ kathetumāraddhā. Aheṭhayaṃ caranti avihiṃsanto caramāno. Parūpavādāti parassa upavādabhayena. Bhayāti upavādabhayā. Dānā ca kho dhammapadaṃva seyyoti dānato nibbānasaṅkhātaṃ dhammapadameva seyyo. Pubbe ca hi pubbatare ca santoti pubbe ca kassapabuddhādikāle pubbatare ca koṇāgamanabuddhādikāle, sabbepi vā ete pubbe ca pubbatare ca santo nāmāti. Tatiyaṃ.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൩. സാധുസുത്തം • 3. Sādhusuttaṃ

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൩. സാധുസുത്തവണ്ണനാ • 3. Sādhusuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact