Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กงฺขาวิตรณี-อภินว-ฎีกา • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
๘. สหธมฺมิกวโคฺค
8. Sahadhammikavaggo
๑. สหธมฺมิกสิกฺขาปทวณฺณนา
1. Sahadhammikasikkhāpadavaṇṇanā
สหธมฺมิกํ วุจฺจมาโนติ สหธมฺมิเกน วุจฺจมาโนฯ กรณเตฺถ เจตํ อุปโยควจนํฯ ‘‘ปญฺจหิ สหธมฺมิเกหิ สิกฺขิตพฺพตฺตา, เตสํ วา สนฺตกตฺตา ‘สหธมฺมิก’นฺติ ลทฺธนาเมน พุทฺธปญฺญเตฺตน สิกฺขาปเทน วุจฺจมาโนติ อโตฺถ’’ติ (กงฺขา. อฎฺฐ. ทุพฺพจสิกฺขาปทวณฺณนา; ปารา. อฎฺฐ. ๒.๔๒๕-๔๒๖) ทุพฺพจสิกฺขาปเท วุตฺตตฺตา ‘‘สหธมฺมิกํ วุจฺจมาโนติ อิมสฺสโตฺถ ทุพฺพจสิกฺขาปเท วุโตฺต’’ติ วุตฺตํฯ อนาทริยภยาติ อนาทรกรเณ ภยา, ตตฺถ ปาจิตฺติยภยาติ อโตฺถฯ เลเสน เอวํ วทนฺตสฺสาติ อุชุกํ ‘‘น สิกฺขิสฺสามี’’ติ อวตฺวา ‘‘ยาว น อญฺญํ ภิกฺขุ’’นฺติอาทินา เลเสน วทนฺตสฺสฯ
Sahadhammikaṃ vuccamānoti sahadhammikena vuccamāno. Karaṇatthe cetaṃ upayogavacanaṃ. ‘‘Pañcahi sahadhammikehi sikkhitabbattā, tesaṃ vā santakattā ‘sahadhammika’nti laddhanāmena buddhapaññattena sikkhāpadena vuccamānoti attho’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. dubbacasikkhāpadavaṇṇanā; pārā. aṭṭha. 2.425-426) dubbacasikkhāpade vuttattā ‘‘sahadhammikaṃ vuccamānoti imassattho dubbacasikkhāpade vutto’’ti vuttaṃ. Anādariyabhayāti anādarakaraṇe bhayā, tattha pācittiyabhayāti attho. Lesena evaṃ vadantassāti ujukaṃ ‘‘na sikkhissāmī’’ti avatvā ‘‘yāva na aññaṃ bhikkhu’’ntiādinā lesena vadantassa.
สหธมฺมิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sahadhammikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.