| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
២. សហជាតវារវណ្ណនា
2. Sahajātavāravaṇṇanā
២៣៤-២៤២. កុសលំ ធម្មំ សហជាតោ, កុសលំ ឯកំ ខន្ធំ សហជាតោតិអាទីសុ សហជាតសទ្ទេន សហជាតបច្ចយករណំ សហជាតាយត្តភាវគមនំ វា វុត្តន្តិ តស្ស ករណស្ស គមនស្ស វា កុសលាទីនំ កម្មភាវតោ ឧបយោគវចនំ កតន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ ឯស នយោ បច្ចយវារាទីសុបិ។ តត្រាបិ ហិ បច្ចយសទ្ទេន ច និស្សយបច្ចយករណំ និស្សយាយត្តភាវគមនំ វា វុត្តំ, សំសដ្ឋសទ្ទេន ច សម្បយុត្តបច្ចយករណំ សម្បយុត្តាយត្តភាវគមនំ វាតិ តំកម្មភាវតោ ឧបយោគវចនំ កុសលាទីសុ កតន្តិ។ សហជាតម្បិ ច ឧបាទារូបំ ភូតរូបស្ស បច្ចយោ ន ហោតីតិ ‘‘បដិច្ចា’’តិ ឥមិនា វចនេន ទីបិតោ បច្ចយោ ន ហោតីតិ អត្ថោ។ ‘‘ឧបាទារូបំ ភូតរូបស្សា’’តិ ច និទស្សនវសេន វុត្តំ។ ឧបាទារូបស្សបិ ហិ ឧបាទារូបំ យថាវុត្តោ បច្ចយោ ន ហោតិ, វត្ថុវជ្ជានិ រូបានិ ច អរូបានន្តិ។
234-242. Kusalaṃ dhammaṃ sahajāto, kusalaṃ ekaṃ khandhaṃ sahajātotiādīsu sahajātasaddena sahajātapaccayakaraṇaṃ sahajātāyattabhāvagamanaṃ vā vuttanti tassa karaṇassa gamanassa vā kusalādīnaṃ kammabhāvato upayogavacanaṃ katanti daṭṭhabbaṃ. Esa nayo paccayavārādīsupi. Tatrāpi hi paccayasaddena ca nissayapaccayakaraṇaṃ nissayāyattabhāvagamanaṃ vā vuttaṃ, saṃsaṭṭhasaddena ca sampayuttapaccayakaraṇaṃ sampayuttāyattabhāvagamanaṃ vāti taṃkammabhāvato upayogavacanaṃ kusalādīsu katanti. Sahajātampi ca upādārūpaṃ bhūtarūpassa paccayo na hotīti ‘‘paṭiccā’’ti iminā vacanena dīpito paccayo na hotīti attho. ‘‘Upādārūpaṃ bhūtarūpassā’’ti ca nidassanavasena vuttaṃ. Upādārūpassapi hi upādārūpaṃ yathāvutto paccayo na hoti, vatthuvajjāni rūpāni ca arūpānanti.
សហជាតវារវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Sahajātavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / បដ្ឋានបាឡិ • Paṭṭhānapāḷi / ១. កុសលត្តិកំ • 1. Kusalattikaṃ
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ២. សហជាតវារវណ្ណនា • 2. Sahajātavāravaṇṇanā
