Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၂. သဟဇာတဝာရဝဏ္ဏနာ
2. Sahajātavāravaṇṇanā
၂၃၄-၂၄၂. သဟဇာတဝာရေ ကုသလံ ဓမ္မံ သဟဇာတောတိ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ တေန သဟဇာတော ဟုတ္ဝာတိ အတ္ထော။ သေသမေတ္ထ ပဋိစ္စဝာရေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အဝသာနေ ပနသ္သ ‘‘ပဋိစ္စတ္တံ နာမ သဟဇာတတ္တံ, သဟဇာတတ္တံ နာမ ပဋိစ္စတ္တ’’န္တိ ဣဒံ ဥဘိန္နမ္ပိ ဧတေသံ ဝာရာနံ အတ္ထတော နိန္နာနာကရဏဘာဝဒသ္သနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ အတ္ထတော ဟိ ဧတေ ဒ္ဝေပိ နိန္နာနာကရဏာ။ ဧဝံ သန္တေပိ အညမညသ္သ အတ္ထနိယမနတ္ထံ ဝုတ္တာ။ ‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စာ’’တိအာဒီသု ဟိ အသဟဇာတမ္ပိ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ဝုစ္စတိ။ သဟဇာတမ္ပိ စ ဥပာဒာရူပံ ဘူတရူပသ္သ ပစ္စယော န ဟောတိ။ ဣတိ ပဋိစ္စဝာရေန သဟဇာတပစ္စယဘာဝံ, သဟဇာတဝာရေန စ ပဋိစ္စာတိ ဝုတ္တသ္သ သဟဇာတဘာဝံ နိယမေတုံ ဥဘောပေတေ ဝုတ္တာ။ အပိစ တထာ ဗုဇ္ဈနကာနံ အဇ္ဈာသယဝသေန ဒေသနာဝိလာသေန နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒာပ္ပဘေဒဇာနနဝသေန စာပိ ဧတေ ဥဘောပိ ဝုတ္တာတိ။
234-242. Sahajātavāre kusalaṃ dhammaṃ sahajātoti kusalaṃ dhammaṃ paṭicca tena sahajāto hutvāti attho. Sesamettha paṭiccavāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Avasāne panassa ‘‘paṭiccattaṃ nāma sahajātattaṃ, sahajātattaṃ nāma paṭiccatta’’nti idaṃ ubhinnampi etesaṃ vārānaṃ atthato ninnānākaraṇabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Atthato hi ete dvepi ninnānākaraṇā. Evaṃ santepi aññamaññassa atthaniyamanatthaṃ vuttā. ‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe cā’’tiādīsu hi asahajātampi paṭicca uppajjatīti vuccati. Sahajātampi ca upādārūpaṃ bhūtarūpassa paccayo na hoti. Iti paṭiccavārena sahajātapaccayabhāvaṃ, sahajātavārena ca paṭiccāti vuttassa sahajātabhāvaṃ niyametuṃ ubhopete vuttā. Apica tathā bujjhanakānaṃ ajjhāsayavasena desanāvilāsena niruttipaṭisambhidāppabhedajānanavasena cāpi ete ubhopi vuttāti.
သဟဇာတဝာရဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Sahajātavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ပဋ္ဌာနပာဠိ • Paṭṭhānapāḷi / ၁. ကုသလတ္တိကံ • 1. Kusalattikaṃ