Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
2. ராஜகாராமவக்³கோ³
2. Rājakārāmavaggo
1. ஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸுத்தவண்ணனா
1. Sahassabhikkhunisaṅghasuttavaṇṇanā
1007. து³தியஸ்ஸ பட²மே ராஜகாராமேதி ரஞ்ஞா காரிதத்தா ஏவங் லத்³த⁴னாமே ஆராமே, தங் ரஞ்ஞா பஸேனதி³கோஸலேன கதங். பட²மபோ³தி⁴யங் கிர லாப⁴க்³க³யஸக்³க³பத்தங் ஸத்தா²ரங் தி³ஸ்வா தித்தி²யா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ஸமணோ கோ³தமோ லாப⁴க்³க³யஸக்³க³பத்தோ, ந கோ² பனேஸ அஞ்ஞங் கிஞ்சி ஸீலங் வா ஸமாதி⁴ங் வா நிஸ்ஸாய ஏவங் லாப⁴க்³க³யஸக்³க³பத்தோ. பூ⁴மிஸீஸங் பன தேன க³ஹிதங், ஸசே மயம்பி ஜேதவனஸமீபே ஆராமங் காராபேதுங் ஸக்குணெய்யாம, லாப⁴க்³க³யஸக்³க³பத்தா ப⁴வெய்யாமா’’தி. தே அத்தனோ அத்தனோ உபட்டா²கே ஸமாத³பெத்வா ஸதஸஹஸ்ஸமத்தே கஹாபணே லபி⁴த்வா தே ஆதா³ய ரஞ்ஞோ ஸந்திகங் அக³மங்ஸு. ராஜா ‘‘கிங் ஏத’’ந்தி? புச்சி². மயங் ஜேதவனஸமீபே தித்தி²யாராமங் கரோம, ஸசே ஸமணோ கோ³தமோ வா ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஸாவகா வா ஆக³ந்த்வா வாரெஸ்ஸந்தி, வாரேதுங் மா அத³த்தா²தி லஞ்ஜங் அத³ங்ஸு. ராஜா லஞ்ஜங் க³ஹெத்வா ‘‘க³ச்ச²த² காரேதா²’’தி ஆஹ.
1007. Dutiyassa paṭhame rājakārāmeti raññā kāritattā evaṃ laddhanāme ārāme, taṃ raññā pasenadikosalena kataṃ. Paṭhamabodhiyaṃ kira lābhaggayasaggapattaṃ satthāraṃ disvā titthiyā cintayiṃsu – ‘‘samaṇo gotamo lābhaggayasaggapatto, na kho panesa aññaṃ kiñci sīlaṃ vā samādhiṃ vā nissāya evaṃ lābhaggayasaggapatto. Bhūmisīsaṃ pana tena gahitaṃ, sace mayampi jetavanasamīpe ārāmaṃ kārāpetuṃ sakkuṇeyyāma, lābhaggayasaggapattā bhaveyyāmā’’ti. Te attano attano upaṭṭhāke samādapetvā satasahassamatte kahāpaṇe labhitvā te ādāya rañño santikaṃ agamaṃsu. Rājā ‘‘kiṃ eta’’nti? Pucchi. Mayaṃ jetavanasamīpe titthiyārāmaṃ karoma, sace samaṇo gotamo vā samaṇassa gotamassa sāvakā vā āgantvā vāressanti, vāretuṃ mā adatthāti lañjaṃ adaṃsu. Rājā lañjaṃ gahetvā ‘‘gacchatha kārethā’’ti āha.
தே க³ந்த்வா, அத்தனோ உபட்டா²கேஹி த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரே ஆஹராபெத்வா, த²ம்பு⁴ஸ்ஸாபனாதீ³னி கரொந்தா, உச்சாஸத்³தா³ மஹாஸத்³தா³ ஏககோலாஹலங் அகங்ஸு. ஸத்தா² க³ந்த⁴குடிதோ நிக்க²ம்ம பமுகே² ட²த்வா ‘‘கே பன தே, ஆனந்த³, உச்சாஸத்³தா³ மஹாஸத்³தா³ கேவட்டா மஞ்ஞே மச்ச²விலோபே’’தி?, புச்சி². தித்தி²யா, ப⁴ந்தே , ஜேதவனஸமீபே தித்தி²யாராமங் கரொந்தீதி. ஆனந்த³, இமே ஸாஸனேன படிவிருத்³தா⁴ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ அபா²ஸுவிஹாரங் கரிஸ்ஸந்தி, ரஞ்ஞோ ஆரோசெத்வா வாராபேஹீதி.
Te gantvā, attano upaṭṭhākehi dabbasambhāre āharāpetvā, thambhussāpanādīni karontā, uccāsaddā mahāsaddā ekakolāhalaṃ akaṃsu. Satthā gandhakuṭito nikkhamma pamukhe ṭhatvā ‘‘ke pana te, ānanda, uccāsaddā mahāsaddā kevaṭṭā maññe macchavilope’’ti?, Pucchi. Titthiyā, bhante , jetavanasamīpe titthiyārāmaṃ karontīti. Ānanda, ime sāsanena paṭiviruddhā bhikkhusaṅghassa aphāsuvihāraṃ karissanti, rañño ārocetvā vārāpehīti.
தே²ரோ பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் க³ந்த்வா ராஜத்³வாரே அட்டா²ஸி. ரஞ்ஞோ ‘‘தே²ரா, தே³வ, ஆக³தா’’தி நிவேத³யிங்ஸு. ராஜா லஞ்ஜஸ்ஸ க³ஹிதத்தா ந நிக்க²மி. தே²ரா க³ந்த்வா ஸத்து² ஆரோசயிங்ஸு. ஸத்தா² ஸாரிபுத்தமொக்³க³ல்லானே பேஸேஸி. ராஜா தேஸம்பி த³ஸ்ஸனங் ந அதா³ஸி. தே ஆக³ந்த்வா ஸத்து² ஆரோசயிங்ஸு ‘‘ந, ப⁴ந்தே, ராஜா நிக்க²ந்தோ’’தி. ஸத்தா² தங்க²ணங்யேவ ப்³யாகாஸி – ‘‘அத்தனோ ரஜ்ஜே ட²த்வா காலங் காதுங் ந லபி⁴ஸ்ஸதீ’’தி.
Thero bhikkhusaṅghena saddhiṃ gantvā rājadvāre aṭṭhāsi. Rañño ‘‘therā, deva, āgatā’’ti nivedayiṃsu. Rājā lañjassa gahitattā na nikkhami. Therā gantvā satthu ārocayiṃsu. Satthā sāriputtamoggallāne pesesi. Rājā tesampi dassanaṃ na adāsi. Te āgantvā satthu ārocayiṃsu ‘‘na, bhante, rājā nikkhanto’’ti. Satthā taṅkhaṇaṃyeva byākāsi – ‘‘attano rajje ṭhatvā kālaṃ kātuṃ na labhissatī’’ti.
து³தியதி³வஸே ச ஸாமங்யேவ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரோ க³ந்த்வா ராஜத்³வாரே அட்டா²ஸி. ராஜா ‘‘ஸத்தா² ஆக³தோ’’தி ஸுத்வா நிக்க²மித்வா, நிவேஸனங் பவேஸெத்வா, ஸாரபல்லங்கே நிஸீதா³பெத்வா, யாகு³க²ஜ்ஜகங் அதா³ஸி. ஸத்தா² பரிபு⁴த்தயாகு³கா²த³னீயோ ‘‘யாவ ப⁴த்தங் நிட்டா²தி, தாவ ஸத்து² ஸந்திகே நிஸீதி³ஸ்ஸாமீ’’தி ஆக³ந்த்வா நிஸின்னங் ராஜானங் ‘‘தயா, மஹாராஜ, இத³ங் நாம கத’’ந்தி அவத்வா, ‘‘காரணேனேவ நங் ஸஞ்ஞாபெஸ்ஸாமீ’’தி இத³ங் அதீதகாரணங் ஆஹரி – மஹாராஜ, பப்³ப³ஜிதே நாம அஞ்ஞமஞ்ஞங் யுஜ்ஜா²பேதுங் ந வட்டதி. அதீதேபி இஸயோ அஞ்ஞமஞ்ஞங் யுஜ்ஜா²பெத்வா ஸஹ ரட்டே²ன ராஜா ஸமுத்³த³ங் பவிட்டோ²தி. கதா³ ப⁴க³வாதி?
Dutiyadivase ca sāmaṃyeva bhikkhusaṅghaparivāro gantvā rājadvāre aṭṭhāsi. Rājā ‘‘satthā āgato’’ti sutvā nikkhamitvā, nivesanaṃ pavesetvā, sārapallaṅke nisīdāpetvā, yāgukhajjakaṃ adāsi. Satthā paribhuttayāgukhādanīyo ‘‘yāva bhattaṃ niṭṭhāti, tāva satthu santike nisīdissāmī’’ti āgantvā nisinnaṃ rājānaṃ ‘‘tayā, mahārāja, idaṃ nāma kata’’nti avatvā, ‘‘kāraṇeneva naṃ saññāpessāmī’’ti idaṃ atītakāraṇaṃ āhari – mahārāja, pabbajite nāma aññamaññaṃ yujjhāpetuṃ na vaṭṭati. Atītepi isayo aññamaññaṃ yujjhāpetvā saha raṭṭhena rājā samuddaṃ paviṭṭhoti. Kadā bhagavāti?
அதீதே, மஹாராஜ, ப⁴ருரட்டே² ப⁴ருராஜா நாம ரஜ்ஜங் காரேதி. பஞ்சஸதா பஞ்சஸதா த்³வே இஸிக³ணா பப்³ப³தபாத³தோ லோணம்பி³லஸேவனத்தா²ய ப⁴ருனக³ரங் க³ந்த்வா நக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே த்³வே ருக்கா² அத்தி², பட²மங் ஆக³தோ இஸிக³ணோ ஏகஸ்ஸ ருக்க²ஸ்ஸ மூலே நிஸீதி³, பச்சா²க³தோபி ஏகஸ்ஸாதி. தே யதா²பி⁴ரந்தங் விஹரித்வா பப்³ப³தபாத³ங் ஏவ அக³மங்ஸு. தே புன ஆக³ச்ச²ந்தாபி அத்தனோ ருக்க²மூலேயேவ நிஸீத³ந்தி. அத்³தா⁴னே க³ச்ச²ந்தே ஏகோ ருக்கோ² ஸுக்கி², தஸ்மிங் ஸுக்கே² ஆக³தா தாபஸா ‘‘அயங் ருக்கோ² மஹா, அம்ஹாகம்பி தேஸம்பி பஹொஸ்ஸதீ’’தி இதரேஸங் ருக்க²மூலஸ்ஸ ஏகபதே³ஸே நிஸீதி³ங்ஸு. தே பச்சா² ஆக³ச்ச²ந்தா ருக்க²மூலங் அபவிஸித்வா ப³ஹி டி²தாவ ‘‘கஸ்மா தும்ஹே எத்த² நிஸீத³தா²’’தி ஆஹங்ஸு. ஆசரியா அம்ஹாகங் ருக்கோ² ஸுக்கோ², அயங் ருக்கோ² மஹா, தும்ஹேபி பவிஸத², தும்ஹாகம்பி அம்ஹாகம்பி பஹொஸ்ஸதீதி. தே ‘‘ந மயங் பவிஸாம, நிக்க²மத² தும்ஹே’’தி கத²ங் வட்³டெ⁴த்வா ‘‘ந தும்ஹே அத்தனோவ மனேன நிக்க²மிஸ்ஸதா²’’தி ஹத்தா²தீ³ஸு க³ஹெத்வா நிக்கட்³டி⁴ங்ஸு. தே ‘‘ஹோது ஸிக்கா²பெஸ்ஸாம நே’’தி இத்³தி⁴யா ஸோவண்ணமயானி த்³வே சக்கானி ரஜதமயஞ்ச அக்க²ங் மாபெத்வா பவட்டெந்தா ராஜத்³வாரங் அக³மிங்ஸு. ரஞ்ஞோ ‘‘ஏவரூபங், தே³வ, தாபஸா பண்ணாகாரங் க³ஹெத்வா டி²தா’’தி நிவேத³யிங்ஸு. ராஜா துட்டோ² ‘‘பக்கோஸதா²’’தி தே பக்கோஸாபெத்வா ‘‘மஹாகம்மங் தும்ஹேஹி கதங், அத்தி² வோ கிஞ்சி மயா கத்தப்³ப³’’ந்தி ஆஹ. ஆம, மஹாராஜ, அம்ஹாகங் நிஸின்னட்டா²னங் ஏகருக்க²மூலங் அத்தி², தங் அஞ்ஞேஹி இஸீஹி க³ஹிதங், தங் நோ தா³பேஹீதி. ராஜா புரிஸே பேஸெத்வா தாபஸே நிக்கட்³டா⁴பேஸி.
Atīte, mahārāja, bharuraṭṭhe bharurājā nāma rajjaṃ kāreti. Pañcasatā pañcasatā dve isigaṇā pabbatapādato loṇambilasevanatthāya bharunagaraṃ gantvā nagarassa avidūre dve rukkhā atthi, paṭhamaṃ āgato isigaṇo ekassa rukkhassa mūle nisīdi, pacchāgatopi ekassāti. Te yathābhirantaṃ viharitvā pabbatapādaṃ eva agamaṃsu. Te puna āgacchantāpi attano rukkhamūleyeva nisīdanti. Addhāne gacchante eko rukkho sukkhi, tasmiṃ sukkhe āgatā tāpasā ‘‘ayaṃ rukkho mahā, amhākampi tesampi pahossatī’’ti itaresaṃ rukkhamūlassa ekapadese nisīdiṃsu. Te pacchā āgacchantā rukkhamūlaṃ apavisitvā bahi ṭhitāva ‘‘kasmā tumhe ettha nisīdathā’’ti āhaṃsu. Ācariyā amhākaṃ rukkho sukkho, ayaṃ rukkho mahā, tumhepi pavisatha, tumhākampi amhākampi pahossatīti. Te ‘‘na mayaṃ pavisāma, nikkhamatha tumhe’’ti kathaṃ vaḍḍhetvā ‘‘na tumhe attanova manena nikkhamissathā’’ti hatthādīsu gahetvā nikkaḍḍhiṃsu. Te ‘‘hotu sikkhāpessāma ne’’ti iddhiyā sovaṇṇamayāni dve cakkāni rajatamayañca akkhaṃ māpetvā pavaṭṭentā rājadvāraṃ agamiṃsu. Rañño ‘‘evarūpaṃ, deva, tāpasā paṇṇākāraṃ gahetvā ṭhitā’’ti nivedayiṃsu. Rājā tuṭṭho ‘‘pakkosathā’’ti te pakkosāpetvā ‘‘mahākammaṃ tumhehi kataṃ, atthi vo kiñci mayā kattabba’’nti āha. Āma, mahārāja, amhākaṃ nisinnaṭṭhānaṃ ekarukkhamūlaṃ atthi, taṃ aññehi isīhi gahitaṃ, taṃ no dāpehīti. Rājā purise pesetvā tāpase nikkaḍḍhāpesi.
தே ப³ஹி டி²தா ‘‘கிங் நு கோ² த³த்வா லபி⁴ங்ஸூ’’தி ஓலோகயமானா ‘‘இத³ங் நாமா’’தி தி³ஸ்வா ‘‘மயம்பி லஞ்ஜங் த³த்வா புன க³ண்ஹிஸ்ஸாமா’’தி இத்³தி⁴யா ஸோவண்ணமயங் ரத²பஞ்ஜரங் மாபெத்வா ஆதா³ய அக³மங்ஸு. ராஜா தி³ஸ்வா துட்டோ² – ‘‘கிங், ப⁴ந்தே, காதப்³ப³’’ந்தி?, ஆஹ. மஹாராஜ அம்ஹாகங் ருக்க²மூலே அஞ்ஞோ இஸிக³ணோ நிஸின்னோ, தங் நோ ருக்க²மூலங் தா³பேஹீதி. ராஜா புரிஸே பேஸெத்வா தே நிக்கட்³டா⁴பேஸி. தாபஸா அஞ்ஞமஞ்ஞங் கலஹங் கத்வா, ‘‘அனநுச்ச²விகங் அம்ஹேஹி கத’’ந்தி விப்படிஸாரினோ ஹுத்வா பப்³ப³தபாத³மேவ அக³மங்ஸு. ததோ தே³வதா ‘‘அயங் ராஜா த்³வின்னங் இஸிக³ணானங் ஹத்த²தோ லஞ்ஜங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞமஞ்ஞங் கலஹங் காராபேஸீ’’தி குஜ்ஜி²த்வா மஹாஸமுத்³த³ங் உப்³ப³ட்டெத்வா தஸ்ஸ ரஞ்ஞோ விஜிதங் யோஜனஸஹஸ்ஸமத்தட்டா²னங் ஸமுத்³த³மேவ அகங்ஸூதி.
Te bahi ṭhitā ‘‘kiṃ nu kho datvā labhiṃsū’’ti olokayamānā ‘‘idaṃ nāmā’’ti disvā ‘‘mayampi lañjaṃ datvā puna gaṇhissāmā’’ti iddhiyā sovaṇṇamayaṃ rathapañjaraṃ māpetvā ādāya agamaṃsu. Rājā disvā tuṭṭho – ‘‘kiṃ, bhante, kātabba’’nti?, Āha. Mahārāja amhākaṃ rukkhamūle añño isigaṇo nisinno, taṃ no rukkhamūlaṃ dāpehīti. Rājā purise pesetvā te nikkaḍḍhāpesi. Tāpasā aññamaññaṃ kalahaṃ katvā, ‘‘ananucchavikaṃ amhehi kata’’nti vippaṭisārino hutvā pabbatapādameva agamaṃsu. Tato devatā ‘‘ayaṃ rājā dvinnaṃ isigaṇānaṃ hatthato lañjaṃ gahetvā aññamaññaṃ kalahaṃ kārāpesī’’ti kujjhitvā mahāsamuddaṃ ubbaṭṭetvā tassa rañño vijitaṃ yojanasahassamattaṭṭhānaṃ samuddameva akaṃsūti.
‘‘இஸீனமந்தரங் கத்வா, ப⁴ருராஜாதி மே ஸுதங்;
‘‘Isīnamantaraṃ katvā, bharurājāti me sutaṃ;
உச்சி²ன்னோ ஸஹ ரட்டே²ஹி, ஸ ராஜா விப⁴வங்க³தோ’’தி. (ஜா॰ 1.2.125) –
Ucchinno saha raṭṭhehi, sa rājā vibhavaṅgato’’ti. (jā. 1.2.125) –
ஏவங் ப⁴க³வதா இமஸ்மிங் அதீதே த³ஸ்ஸிதே யஸ்மா பு³த்³தா⁴னங் நாம கதா² ஓகப்பனியா ஹோதி, ‘‘தஸ்மா ராஜா அத்தனோ கிரியங் ஸல்லக்கெ²த்வா அனுபதா⁴ரெத்வா மயா அகத்தப்³ப³ங் கம்மங் கத’’ந்தி ‘‘க³ச்ச²த², ப⁴ணே, தித்தி²யே நிக்கட்³ட⁴தா²’’தி நிக்கட்³டா⁴பெத்வா சிந்தேஸி – ‘‘மயா காரிதோ விஹாரோ நாம நத்தி², தஸ்மிங்யேவ டா²னே விஹாரங் காரெஸ்ஸாமீ’’தி தேஸங் த³ப்³ப³ஸம்பா⁴ரேபி அத³த்வா விஹாரங் காரேஸி. தங் ஸந்தா⁴யேதங் வுத்தங்.
Evaṃ bhagavatā imasmiṃ atīte dassite yasmā buddhānaṃ nāma kathā okappaniyā hoti, ‘‘tasmā rājā attano kiriyaṃ sallakkhetvā anupadhāretvā mayā akattabbaṃ kammaṃ kata’’nti ‘‘gacchatha, bhaṇe, titthiye nikkaḍḍhathā’’ti nikkaḍḍhāpetvā cintesi – ‘‘mayā kārito vihāro nāma natthi, tasmiṃyeva ṭhāne vihāraṃ kāressāmī’’ti tesaṃ dabbasambhārepi adatvā vihāraṃ kāresi. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 1. ஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸுத்தங் • 1. Sahassabhikkhunisaṅghasuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 1. ஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²னிஸங்க⁴ஸுத்தவண்ணனா • 1. Sahassabhikkhunisaṅghasuttavaṇṇanā