| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ರಾಜಕಾರಾಮವಗ್ಗೋ
2. Rājakārāmavaggo
೧. ಸಹಸ್ಸಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Sahassabhikkhunisaṅghasuttavaṇṇanā
೧೦೦೭. ದುತಿಯಸ್ಸ ಪಠಮೇ ರಾಜಕಾರಾಮೇತಿ ರಞ್ಞಾ ಕಾರಿತತ್ತಾ ಏವಂ ಲದ್ಧನಾಮೇ ಆರಾಮೇ, ತಂ ರಞ್ಞಾ ಪಸೇನದಿಕೋಸಲೇನ ಕತಂ। ಪಠಮಬೋಧಿಯಂ ಕಿರ ಲಾಭಗ್ಗಯಸಗ್ಗಪತ್ತಂ ಸತ್ಥಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ತಿತ್ಥಿಯಾ ಚಿನ್ತಯಿಂಸು – ‘‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಲಾಭಗ್ಗಯಸಗ್ಗಪತ್ತೋ, ನ ಖೋ ಪನೇಸ ಅಞ್ಞಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸೀಲಂ ವಾ ಸಮಾಧಿಂ ವಾ ನಿಸ್ಸಾಯ ಏವಂ ಲಾಭಗ್ಗಯಸಗ್ಗಪತ್ತೋ। ಭೂಮಿಸೀಸಂ ಪನ ತೇನ ಗಹಿತಂ, ಸಚೇ ಮಯಮ್ಪಿ ಜೇತವನಸಮೀಪೇ ಆರಾಮಂ ಕಾರಾಪೇತುಂ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಾಮ, ಲಾಭಗ್ಗಯಸಗ್ಗಪತ್ತಾ ಭವೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ। ತೇ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ತನೋ ಉಪಟ್ಠಾಕೇ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸತಸಹಸ್ಸಮತ್ತೇ ಕಹಾಪಣೇ ಲಭಿತ್ವಾ ತೇ ಆದಾಯ ರಞ್ಞೋ ಸನ್ತಿಕಂ ಅಗಮಂಸು। ರಾಜಾ ‘‘ಕಿಂ ಏತ’’ನ್ತಿ? ಪುಚ್ಛಿ। ಮಯಂ ಜೇತವನಸಮೀಪೇ ತಿತ್ಥಿಯಾರಾಮಂ ಕರೋಮ, ಸಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಾವಕಾ ವಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿ, ವಾರೇತುಂ ಮಾ ಅದತ್ಥಾತಿ ಲಞ್ಜಂ ಅದಂಸು। ರಾಜಾ ಲಞ್ಜಂ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ಗಚ್ಛಥ ಕಾರೇಥಾ’’ತಿ ಆಹ।
1007. Dutiyassa paṭhame rājakārāmeti raññā kāritattā evaṃ laddhanāme ārāme, taṃ raññā pasenadikosalena kataṃ. Paṭhamabodhiyaṃ kira lābhaggayasaggapattaṃ satthāraṃ disvā titthiyā cintayiṃsu – ‘‘samaṇo gotamo lābhaggayasaggapatto, na kho panesa aññaṃ kiñci sīlaṃ vā samādhiṃ vā nissāya evaṃ lābhaggayasaggapatto. Bhūmisīsaṃ pana tena gahitaṃ, sace mayampi jetavanasamīpe ārāmaṃ kārāpetuṃ sakkuṇeyyāma, lābhaggayasaggapattā bhaveyyāmā’’ti. Te attano attano upaṭṭhāke samādapetvā satasahassamatte kahāpaṇe labhitvā te ādāya rañño santikaṃ agamaṃsu. Rājā ‘‘kiṃ eta’’nti? Pucchi. Mayaṃ jetavanasamīpe titthiyārāmaṃ karoma, sace samaṇo gotamo vā samaṇassa gotamassa sāvakā vā āgantvā vāressanti, vāretuṃ mā adatthāti lañjaṃ adaṃsu. Rājā lañjaṃ gahetvā ‘‘gacchatha kārethā’’ti āha.
ತೇ ಗನ್ತ್ವಾ, ಅತ್ತನೋ ಉಪಟ್ಠಾಕೇಹಿ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರೇ ಆಹರಾಪೇತ್ವಾ, ಥಮ್ಭುಸ್ಸಾಪನಾದೀನಿ ಕರೋನ್ತಾ, ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ಏಕಕೋಲಾಹಲಂ ಅಕಂಸು। ಸತ್ಥಾ ಗನ್ಧಕುಟಿತೋ ನಿಕ್ಖಮ್ಮ ಪಮುಖೇ ಠತ್ವಾ ‘‘ಕೇ ಪನ ತೇ, ಆನನ್ದ, ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ಕೇವಟ್ಟಾ ಮಞ್ಞೇ ಮಚ್ಛವಿಲೋಪೇ’’ತಿ?, ಪುಚ್ಛಿ। ತಿತ್ಥಿಯಾ, ಭನ್ತೇ , ಜೇತವನಸಮೀಪೇ ತಿತ್ಥಿಯಾರಾಮಂ ಕರೋನ್ತೀತಿ। ಆನನ್ದ, ಇಮೇ ಸಾಸನೇನ ಪಟಿವಿರುದ್ಧಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅಫಾಸುವಿಹಾರಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ರಞ್ಞೋ ಆರೋಚೇತ್ವಾ ವಾರಾಪೇಹೀತಿ।
Te gantvā, attano upaṭṭhākehi dabbasambhāre āharāpetvā, thambhussāpanādīni karontā, uccāsaddā mahāsaddā ekakolāhalaṃ akaṃsu. Satthā gandhakuṭito nikkhamma pamukhe ṭhatvā ‘‘ke pana te, ānanda, uccāsaddā mahāsaddā kevaṭṭā maññe macchavilope’’ti?, Pucchi. Titthiyā, bhante , jetavanasamīpe titthiyārāmaṃ karontīti. Ānanda, ime sāsanena paṭiviruddhā bhikkhusaṅghassa aphāsuvihāraṃ karissanti, rañño ārocetvā vārāpehīti.
ಥೇರೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ರಾಜದ್ವಾರೇ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ರಞ್ಞೋ ‘‘ಥೇರಾ, ದೇವ, ಆಗತಾ’’ತಿ ನಿವೇದಯಿಂಸು। ರಾಜಾ ಲಞ್ಜಸ್ಸ ಗಹಿತತ್ತಾ ನ ನಿಕ್ಖಮಿ। ಥೇರಾ ಗನ್ತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಆರೋಚಯಿಂಸು। ಸತ್ಥಾ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ಪೇಸೇಸಿ। ರಾಜಾ ತೇಸಮ್ಪಿ ದಸ್ಸನಂ ನ ಅದಾಸಿ। ತೇ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಆರೋಚಯಿಂಸು ‘‘ನ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾ ನಿಕ್ಖನ್ತೋ’’ತಿ। ಸತ್ಥಾ ತಙ್ಖಣಂಯೇವ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ – ‘‘ಅತ್ತನೋ ರಜ್ಜೇ ಠತ್ವಾ ಕಾಲಂ ಕಾತುಂ ನ ಲಭಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ।
Thero bhikkhusaṅghena saddhiṃ gantvā rājadvāre aṭṭhāsi. Rañño ‘‘therā, deva, āgatā’’ti nivedayiṃsu. Rājā lañjassa gahitattā na nikkhami. Therā gantvā satthu ārocayiṃsu. Satthā sāriputtamoggallāne pesesi. Rājā tesampi dassanaṃ na adāsi. Te āgantvā satthu ārocayiṃsu ‘‘na, bhante, rājā nikkhanto’’ti. Satthā taṅkhaṇaṃyeva byākāsi – ‘‘attano rajje ṭhatvā kālaṃ kātuṃ na labhissatī’’ti.
ದುತಿಯದಿವಸೇ ಚ ಸಾಮಂಯೇವ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಪರಿವಾರೋ ಗನ್ತ್ವಾ ರಾಜದ್ವಾರೇ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ರಾಜಾ ‘‘ಸತ್ಥಾ ಆಗತೋ’’ತಿ ಸುತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ, ನಿವೇಸನಂ ಪವೇಸೇತ್ವಾ, ಸಾರಪಲ್ಲಙ್ಕೇ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ, ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಂ ಅದಾಸಿ। ಸತ್ಥಾ ಪರಿಭುತ್ತಯಾಗುಖಾದನೀಯೋ ‘‘ಯಾವ ಭತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಾತಿ, ತಾವ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಗನ್ತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಂ ರಾಜಾನಂ ‘‘ತಯಾ, ಮಹಾರಾಜ, ಇದಂ ನಾಮ ಕತ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ, ‘‘ಕಾರಣೇನೇವ ನಂ ಸಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಇದಂ ಅತೀತಕಾರಣಂ ಆಹರಿ – ಮಹಾರಾಜ, ಪಬ್ಬಜಿತೇ ನಾಮ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಯುಜ್ಝಾಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಅತೀತೇಪಿ ಇಸಯೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಯುಜ್ಝಾಪೇತ್ವಾ ಸಹ ರಟ್ಠೇನ ರಾಜಾ ಸಮುದ್ದಂ ಪವಿಟ್ಠೋತಿ। ಕದಾ ಭಗವಾತಿ?
Dutiyadivase ca sāmaṃyeva bhikkhusaṅghaparivāro gantvā rājadvāre aṭṭhāsi. Rājā ‘‘satthā āgato’’ti sutvā nikkhamitvā, nivesanaṃ pavesetvā, sārapallaṅke nisīdāpetvā, yāgukhajjakaṃ adāsi. Satthā paribhuttayāgukhādanīyo ‘‘yāva bhattaṃ niṭṭhāti, tāva satthu santike nisīdissāmī’’ti āgantvā nisinnaṃ rājānaṃ ‘‘tayā, mahārāja, idaṃ nāma kata’’nti avatvā, ‘‘kāraṇeneva naṃ saññāpessāmī’’ti idaṃ atītakāraṇaṃ āhari – mahārāja, pabbajite nāma aññamaññaṃ yujjhāpetuṃ na vaṭṭati. Atītepi isayo aññamaññaṃ yujjhāpetvā saha raṭṭhena rājā samuddaṃ paviṭṭhoti. Kadā bhagavāti?
ಅತೀತೇ, ಮಹಾರಾಜ, ಭರುರಟ್ಠೇ ಭರುರಾಜಾ ನಾಮ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇತಿ। ಪಞ್ಚಸತಾ ಪಞ್ಚಸತಾ ದ್ವೇ ಇಸಿಗಣಾ ಪಬ್ಬತಪಾದತೋ ಲೋಣಮ್ಬಿಲಸೇವನತ್ಥಾಯ ಭರುನಗರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ನಗರಸ್ಸ ಅವಿದೂರೇ ದ್ವೇ ರುಕ್ಖಾ ಅತ್ಥಿ, ಪಠಮಂ ಆಗತೋ ಇಸಿಗಣೋ ಏಕಸ್ಸ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಮೂಲೇ ನಿಸೀದಿ, ಪಚ್ಛಾಗತೋಪಿ ಏಕಸ್ಸಾತಿ। ತೇ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬತಪಾದಂ ಏವ ಅಗಮಂಸು। ತೇ ಪುನ ಆಗಚ್ಛನ್ತಾಪಿ ಅತ್ತನೋ ರುಕ್ಖಮೂಲೇಯೇವ ನಿಸೀದನ್ತಿ। ಅದ್ಧಾನೇ ಗಚ್ಛನ್ತೇ ಏಕೋ ರುಕ್ಖೋ ಸುಕ್ಖಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಸುಕ್ಖೇ ಆಗತಾ ತಾಪಸಾ ‘‘ಅಯಂ ರುಕ್ಖೋ ಮಹಾ, ಅಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ತೇಸಮ್ಪಿ ಪಹೋಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಇತರೇಸಂ ರುಕ್ಖಮೂಲಸ್ಸ ಏಕಪದೇಸೇ ನಿಸೀದಿಂಸು। ತೇ ಪಚ್ಛಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ ಅಪವಿಸಿತ್ವಾ ಬಹಿ ಠಿತಾವ ‘‘ಕಸ್ಮಾ ತುಮ್ಹೇ ಏತ್ಥ ನಿಸೀದಥಾ’’ತಿ ಆಹಂಸು। ಆಚರಿಯಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ರುಕ್ಖೋ ಸುಕ್ಖೋ, ಅಯಂ ರುಕ್ಖೋ ಮಹಾ, ತುಮ್ಹೇಪಿ ಪವಿಸಥ, ತುಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ಅಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ಪಹೋಸ್ಸತೀತಿ। ತೇ ‘‘ನ ಮಯಂ ಪವಿಸಾಮ, ನಿಕ್ಖಮಥ ತುಮ್ಹೇ’’ತಿ ಕಥಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ‘‘ನ ತುಮ್ಹೇ ಅತ್ತನೋವ ಮನೇನ ನಿಕ್ಖಮಿಸ್ಸಥಾ’’ತಿ ಹತ್ಥಾದೀಸು ಗಹೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಿಂಸು। ತೇ ‘‘ಹೋತು ಸಿಕ್ಖಾಪೇಸ್ಸಾಮ ನೇ’’ತಿ ಇದ್ಧಿಯಾ ಸೋವಣ್ಣಮಯಾನಿ ದ್ವೇ ಚಕ್ಕಾನಿ ರಜತಮಯಞ್ಚ ಅಕ್ಖಂ ಮಾಪೇತ್ವಾ ಪವಟ್ಟೇನ್ತಾ ರಾಜದ್ವಾರಂ ಅಗಮಿಂಸು। ರಞ್ಞೋ ‘‘ಏವರೂಪಂ, ದೇವ, ತಾಪಸಾ ಪಣ್ಣಾಕಾರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಿತಾ’’ತಿ ನಿವೇದಯಿಂಸು। ರಾಜಾ ತುಟ್ಠೋ ‘‘ಪಕ್ಕೋಸಥಾ’’ತಿ ತೇ ಪಕ್ಕೋಸಾಪೇತ್ವಾ ‘‘ಮಹಾಕಮ್ಮಂ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಕತಂ, ಅತ್ಥಿ ವೋ ಕಿಞ್ಚಿ ಮಯಾ ಕತ್ತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ಆಮ, ಮಹಾರಾಜ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ ಏಕರುಕ್ಖಮೂಲಂ ಅತ್ಥಿ, ತಂ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಇಸೀಹಿ ಗಹಿತಂ, ತಂ ನೋ ದಾಪೇಹೀತಿ। ರಾಜಾ ಪುರಿಸೇ ಪೇಸೇತ್ವಾ ತಾಪಸೇ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಾಪೇಸಿ।
Atīte, mahārāja, bharuraṭṭhe bharurājā nāma rajjaṃ kāreti. Pañcasatā pañcasatā dve isigaṇā pabbatapādato loṇambilasevanatthāya bharunagaraṃ gantvā nagarassa avidūre dve rukkhā atthi, paṭhamaṃ āgato isigaṇo ekassa rukkhassa mūle nisīdi, pacchāgatopi ekassāti. Te yathābhirantaṃ viharitvā pabbatapādaṃ eva agamaṃsu. Te puna āgacchantāpi attano rukkhamūleyeva nisīdanti. Addhāne gacchante eko rukkho sukkhi, tasmiṃ sukkhe āgatā tāpasā ‘‘ayaṃ rukkho mahā, amhākampi tesampi pahossatī’’ti itaresaṃ rukkhamūlassa ekapadese nisīdiṃsu. Te pacchā āgacchantā rukkhamūlaṃ apavisitvā bahi ṭhitāva ‘‘kasmā tumhe ettha nisīdathā’’ti āhaṃsu. Ācariyā amhākaṃ rukkho sukkho, ayaṃ rukkho mahā, tumhepi pavisatha, tumhākampi amhākampi pahossatīti. Te ‘‘na mayaṃ pavisāma, nikkhamatha tumhe’’ti kathaṃ vaḍḍhetvā ‘‘na tumhe attanova manena nikkhamissathā’’ti hatthādīsu gahetvā nikkaḍḍhiṃsu. Te ‘‘hotu sikkhāpessāma ne’’ti iddhiyā sovaṇṇamayāni dve cakkāni rajatamayañca akkhaṃ māpetvā pavaṭṭentā rājadvāraṃ agamiṃsu. Rañño ‘‘evarūpaṃ, deva, tāpasā paṇṇākāraṃ gahetvā ṭhitā’’ti nivedayiṃsu. Rājā tuṭṭho ‘‘pakkosathā’’ti te pakkosāpetvā ‘‘mahākammaṃ tumhehi kataṃ, atthi vo kiñci mayā kattabba’’nti āha. Āma, mahārāja, amhākaṃ nisinnaṭṭhānaṃ ekarukkhamūlaṃ atthi, taṃ aññehi isīhi gahitaṃ, taṃ no dāpehīti. Rājā purise pesetvā tāpase nikkaḍḍhāpesi.
ತೇ ಬಹಿ ಠಿತಾ ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ ದತ್ವಾ ಲಭಿಂಸೂ’’ತಿ ಓಲೋಕಯಮಾನಾ ‘‘ಇದಂ ನಾಮಾ’’ತಿ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಮಯಮ್ಪಿ ಲಞ್ಜಂ ದತ್ವಾ ಪುನ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಇದ್ಧಿಯಾ ಸೋವಣ್ಣಮಯಂ ರಥಪಞ್ಜರಂ ಮಾಪೇತ್ವಾ ಆದಾಯ ಅಗಮಂಸು। ರಾಜಾ ದಿಸ್ವಾ ತುಟ್ಠೋ – ‘‘ಕಿಂ, ಭನ್ತೇ, ಕಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ?, ಆಹ। ಮಹಾರಾಜ ಅಮ್ಹಾಕಂ ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ಅಞ್ಞೋ ಇಸಿಗಣೋ ನಿಸಿನ್ನೋ, ತಂ ನೋ ರುಕ್ಖಮೂಲಂ ದಾಪೇಹೀತಿ। ರಾಜಾ ಪುರಿಸೇ ಪೇಸೇತ್ವಾ ತೇ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಾಪೇಸಿ। ತಾಪಸಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಕಲಹಂ ಕತ್ವಾ, ‘‘ಅನನುಚ್ಛವಿಕಂ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಕತ’’ನ್ತಿ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಿನೋ ಹುತ್ವಾ ಪಬ್ಬತಪಾದಮೇವ ಅಗಮಂಸು। ತತೋ ದೇವತಾ ‘‘ಅಯಂ ರಾಜಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಇಸಿಗಣಾನಂ ಹತ್ಥತೋ ಲಞ್ಜಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಕಲಹಂ ಕಾರಾಪೇಸೀ’’ತಿ ಕುಜ್ಝಿತ್ವಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದಂ ಉಬ್ಬಟ್ಟೇತ್ವಾ ತಸ್ಸ ರಞ್ಞೋ ವಿಜಿತಂ ಯೋಜನಸಹಸ್ಸಮತ್ತಟ್ಠಾನಂ ಸಮುದ್ದಮೇವ ಅಕಂಸೂತಿ।
Te bahi ṭhitā ‘‘kiṃ nu kho datvā labhiṃsū’’ti olokayamānā ‘‘idaṃ nāmā’’ti disvā ‘‘mayampi lañjaṃ datvā puna gaṇhissāmā’’ti iddhiyā sovaṇṇamayaṃ rathapañjaraṃ māpetvā ādāya agamaṃsu. Rājā disvā tuṭṭho – ‘‘kiṃ, bhante, kātabba’’nti?, Āha. Mahārāja amhākaṃ rukkhamūle añño isigaṇo nisinno, taṃ no rukkhamūlaṃ dāpehīti. Rājā purise pesetvā te nikkaḍḍhāpesi. Tāpasā aññamaññaṃ kalahaṃ katvā, ‘‘ananucchavikaṃ amhehi kata’’nti vippaṭisārino hutvā pabbatapādameva agamaṃsu. Tato devatā ‘‘ayaṃ rājā dvinnaṃ isigaṇānaṃ hatthato lañjaṃ gahetvā aññamaññaṃ kalahaṃ kārāpesī’’ti kujjhitvā mahāsamuddaṃ ubbaṭṭetvā tassa rañño vijitaṃ yojanasahassamattaṭṭhānaṃ samuddameva akaṃsūti.
‘‘ಇಸೀನಮನ್ತರಂ ಕತ್ವಾ, ಭರುರಾಜಾತಿ ಮೇ ಸುತಂ।
‘‘Isīnamantaraṃ katvā, bharurājāti me sutaṃ;
ಉಚ್ಛಿನ್ನೋ ಸಹ ರಟ್ಠೇಹಿ, ಸ ರಾಜಾ ವಿಭವಙ್ಗತೋ’’ತಿ॥ (ಜಾ॰ ೧.೨.೧೨೫) –
Ucchinno saha raṭṭhehi, sa rājā vibhavaṅgato’’ti. (jā. 1.2.125) –
ಏವಂ ಭಗವತಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತೀತೇ ದಸ್ಸಿತೇ ಯಸ್ಮಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ನಾಮ ಕಥಾ ಓಕಪ್ಪನಿಯಾ ಹೋತಿ, ‘‘ತಸ್ಮಾ ರಾಜಾ ಅತ್ತನೋ ಕಿರಿಯಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಅನುಪಧಾರೇತ್ವಾ ಮಯಾ ಅಕತ್ತಬ್ಬಂ ಕಮ್ಮಂ ಕತ’’ನ್ತಿ ‘‘ಗಚ್ಛಥ, ಭಣೇ, ತಿತ್ಥಿಯೇ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಥಾ’’ತಿ ನಿಕ್ಕಡ್ಢಾಪೇತ್ವಾ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಮಯಾ ಕಾರಿತೋ ವಿಹಾರೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಠಾನೇ ವಿಹಾರಂ ಕಾರೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ತೇಸಂ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರೇಪಿ ಅದತ್ವಾ ವಿಹಾರಂ ಕಾರೇಸಿ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ।
Evaṃ bhagavatā imasmiṃ atīte dassite yasmā buddhānaṃ nāma kathā okappaniyā hoti, ‘‘tasmā rājā attano kiriyaṃ sallakkhetvā anupadhāretvā mayā akattabbaṃ kammaṃ kata’’nti ‘‘gacchatha, bhaṇe, titthiye nikkaḍḍhathā’’ti nikkaḍḍhāpetvā cintesi – ‘‘mayā kārito vihāro nāma natthi, tasmiṃyeva ṭhāne vihāraṃ kāressāmī’’ti tesaṃ dabbasambhārepi adatvā vihāraṃ kāresi. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಸಹಸ್ಸಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಸುತ್ತಂ • 1. Sahassabhikkhunisaṅghasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ಸಹಸ್ಸಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Sahassabhikkhunisaṅghasuttavaṇṇanā
