| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๑๐. สชฺฌายสุตฺตวณฺณนา
10. Sajjhāyasuttavaṇṇanā
๒๓๐. นิสฺสรณปริยตฺติวเสนาติ อทฺธา อิมํ ปริยตฺติํ นิสฺสาย วฎฺฎทุกฺขโต นิสฺสริตุํ ลพฺภาติ เอวํ นิสฺสรณปริยตฺติวเสนฯ สชฺฌายนโตติ วิมุตฺตายตนสีเส ฐตฺวา สชฺฌายนโตฯ อิทานิ ตสฺส นิสฺสรณปริยตฺติวเสน สชฺฌายนกรณํ, ปฎิปตฺติวเสน วตฺตปฎิวตฺตกรณํ, วิปสฺสนาภาวนญฺจ ทเสฺสตุํ ‘‘โส กิรา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ อรหตฺตํ ปตฺตทิวเส ปฎิปตฺติกิตฺตนาย ปุริมทิวเสสุปิ ตถา ปฎิปชฺชิ, วิปสฺสนํ ปน อุสฺสุกฺกาเปตุํ นาสกฺขีติ ทเสฺสติฯ กาลํ อติวเตฺตตีติ อิทํ ‘‘สงฺกสายตี’’ติ ปทสฺส อตฺถวจนํฯ เถรสฺสาติ สชฺฌายกเตฺถรสฺสฯ
230.Nissaraṇapariyattivasenāti addhā imaṃ pariyattiṃ nissāya vaṭṭadukkhato nissarituṃ labbhāti evaṃ nissaraṇapariyattivasena. Sajjhāyanatoti vimuttāyatanasīse ṭhatvā sajjhāyanato. Idāni tassa nissaraṇapariyattivasena sajjhāyanakaraṇaṃ, paṭipattivasena vattapaṭivattakaraṇaṃ, vipassanābhāvanañca dassetuṃ ‘‘so kirā’’tiādi vuttaṃ. Arahattaṃ pattadivase paṭipattikittanāya purimadivasesupi tathā paṭipajji, vipassanaṃ pana ussukkāpetuṃ nāsakkhīti dasseti. Kālaṃ ativattetīti idaṃ ‘‘saṅkasāyatī’’ti padassa atthavacanaṃ. Therassāti sajjhāyakattherassa.
ธมฺมปทานีติ สีลาทิธมฺมกฺขนฺธทีปกานิ ปทานิฯ เตนาห ‘‘สพฺพมฺปิ พุทฺธวจนํ อธิเปฺปต’’นฺติฯ น คณฺหาสิ อุเทฺทสนฺติ อธิปฺปาโยฯ ปาฬิยํ ‘‘ภิกฺขูหิ สํวสโนฺต’’ติ อิมินา เตสํ ธมฺมสฺสวนตฺถายปิ ธโมฺม ปริยาปุณิตโพฺพติ ทเสฺสติฯ วิรชฺชติ เอเตนาติ วิราโค, อริยมโคฺคฯ ชานิตฺวาติ ปริญฺญาภิสมยวเสน ทิฎฺฐสุตาทิํ ยาถาวโต ชานิตฺวา ปฎิวิชฺฌิตฺวาฯ วิสฺสชฺชนนฺติ ปหานํฯ น พุทฺธวจนสฺส วิสฺสชฺชนํฯ ภณฺฑาคาริกปริยตฺติยาปิ อนุญฺญาตตฺตา ปเคว นิสฺสรณตฺถาย, ตตฺถ ปน มตฺตา ชานิตพฺพาติ ทเสฺสโนฺต ‘‘เอตฺตาวตา’’ติอาทิมาหฯ
Dhammapadānīti sīlādidhammakkhandhadīpakāni padāni. Tenāha ‘‘sabbampi buddhavacanaṃ adhippeta’’nti. Na gaṇhāsi uddesanti adhippāyo. Pāḷiyaṃ ‘‘bhikkhūhi saṃvasanto’’ti iminā tesaṃ dhammassavanatthāyapi dhammo pariyāpuṇitabboti dasseti. Virajjati etenāti virāgo, ariyamaggo. Jānitvāti pariññābhisamayavasena diṭṭhasutādiṃ yāthāvato jānitvā paṭivijjhitvā. Vissajjananti pahānaṃ. Na buddhavacanassa vissajjanaṃ. Bhaṇḍāgārikapariyattiyāpi anuññātattā pageva nissaraṇatthāya, tattha pana mattā jānitabbāti dassento ‘‘ettāvatā’’tiādimāha.
สชฺฌายสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sajjhāyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑๐. สชฺฌายสุตฺตํ • 10. Sajjhāyasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. สชฺฌายสุตฺตวณฺณนา • 10. Sajjhāyasuttavaṇṇanā
