| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೮. ಸಕಲಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Sakalikasuttavaṇṇanā
೩೮. ಅಟ್ಠಮೇ ಮದ್ದಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿನ್ತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ಉಯ್ಯಾನೇ। ತಞ್ಹಿ ಅಜಾತಸತ್ತುಮ್ಹಿ ಕುಚ್ಛಿಗತೇ ತಸ್ಸ ಮಾತರಾ – ‘‘ಅಯಂ ಮಯ್ಹಂ ಕುಚ್ಛಿಗತೋ ಗಬ್ಭೋ ರಞ್ಞೋ ಸತ್ತು ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಕಿಂ ಮೇ ಇಮಿನಾ’’ತಿ? ಗಬ್ಭಪಾತನತ್ಥಂ ಕುಚ್ಛಿ ಮದ್ದಾಪಿತಾ। ತಸ್ಮಾ ‘‘ಮದ್ದಕುಚ್ಛೀ’’ತಿ ಸಙ್ಖಂ ಗತಂ। ಮಿಗಾನಂ ಪನ ಅಭಯವಾಸತ್ಥಾಯ ದಿನ್ನತ್ತಾ ಮಿಗದಾಯೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
38. Aṭṭhame maddakucchisminti evaṃnāmake uyyāne. Tañhi ajātasattumhi kucchigate tassa mātarā – ‘‘ayaṃ mayhaṃ kucchigato gabbho rañño sattu bhavissati. Kiṃ me iminā’’ti? Gabbhapātanatthaṃ kucchi maddāpitā. Tasmā ‘‘maddakucchī’’ti saṅkhaṃ gataṃ. Migānaṃ pana abhayavāsatthāya dinnattā migadāyoti vuccati.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಯಂ ಅನುಪುಬ್ಬಿಕಥಾ – ದೇವದತ್ತೋ ಹಿ ಅಜಾತಸತ್ತುಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಧನುಗ್ಗಹೇ ಚ ಧನಪಾಲಕಞ್ಚ ಪಯೋಜೇತ್ವಾಪಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಜೀವಿತನ್ತರಾಯಂ ಕಾತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ‘‘ಸಹತ್ಥೇನೇವ ಮಾರೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಿಜ್ಝಕೂಟಪಬ್ಬತಂ ಅಭಿರುಹಿತ್ವಾ ಮಹನ್ತಂ ಕೂಟಾಗಾರಪ್ಪಮಾಣಂ ಸಿಲಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ, ‘‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಚುಣ್ಣವಿಚುಣ್ಣೋ ಹೋತೂ’’ತಿ ಪವಿಜ್ಝಿ। ಮಹಾಥಾಮವಾ ಕಿರೇಸ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಹತ್ಥೀನಂ ಬಲಂ ಧಾರೇತಿ। ಅಟ್ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಯಂ ಬುದ್ಧಾನಂ ಪರೂಪಕ್ಕಮೇನ ಜೀವಿತನ್ತರಾಯೋ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ತಂ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಸರೀರಾಭಿಮುಖಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ ಆಕಾಸೇ ಅಞ್ಞಾ ಸಿಲಾ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿ। ದ್ವಿನ್ನಂ ಸಿಲಾನಂ ಸಮ್ಪಹಾರೇನ ಮಹನ್ತೋ ಪಾಸಾಣಸ್ಸ ಸಕಲಿಕಾ ಉಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದಪರಿಯನ್ತಂ ಅಭಿಹನಿ, ಪಾದೋ ಮಹಾಫರಸುನಾ ಪಹತೋ ವಿಯ ಸಮುಗ್ಗತಲೋಹಿತೇನ ಲಾಖಾರಸಮಕ್ಖಿತೋ ವಿಯ ಅಹೋಸಿ। ಭಗವಾ ಉದ್ಧಂ ಉಲ್ಲೋಕೇತ್ವಾ ದೇವದತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಬಹು ತಯಾ ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅಪುಞ್ಞಂ ಪಸುತಂ, ಯೋ ತ್ವಂ ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತೋ ವಧಕಚಿತ್ತೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಲೋಹಿತಂ ಉಪ್ಪಾದೇಸೀ’’ತಿ। ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಭಗವತೋ ಅಫಾಸು ಜಾತಂ। ಭಿಕ್ಖೂ ಚಿನ್ತಯಿಂಸು – ‘‘ಅಯಂ ವಿಹಾರೋ ಉಜ್ಜಙ್ಗಲೋ ವಿಸಮೋ, ಬಹೂನಂ ಖತ್ತಿಯಾದೀನಞ್ಚೇವ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಞ್ಚ ಅನೋಕಾಸೋ’’ತಿ। ತೇ ತಥಾಗತಂ ಮಞ್ಚಸಿವಿಕಾಯ ಆದಾಯ ಮದ್ದಕುಚ್ಛಿಂ ನಯಿಂಸು। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವತೋ ಪಾದೋ ಸಕಲಿಕಾಯ ಖತೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।
Tena kho pana samayenāti ettha ayaṃ anupubbikathā – devadatto hi ajātasattuṃ nissāya dhanuggahe ca dhanapālakañca payojetvāpi tathāgatassa jīvitantarāyaṃ kātuṃ asakkonto ‘‘sahattheneva māressāmī’’ti gijjhakūṭapabbataṃ abhiruhitvā mahantaṃ kūṭāgārappamāṇaṃ silaṃ ukkhipitvā, ‘‘samaṇo gotamo cuṇṇavicuṇṇo hotū’’ti pavijjhi. Mahāthāmavā kiresa pañcannaṃ hatthīnaṃ balaṃ dhāreti. Aṭṭhānaṃ kho panetaṃ, yaṃ buddhānaṃ parūpakkamena jīvitantarāyo bhaveyyāti taṃ tathāgatassa sarīrābhimukhaṃ āgacchantaṃ ākāse aññā silā uṭṭhahitvā sampaṭicchi. Dvinnaṃ silānaṃ sampahārena mahanto pāsāṇassa sakalikā uṭṭhahitvā bhagavato piṭṭhipādapariyantaṃ abhihani, pādo mahāpharasunā pahato viya samuggatalohitena lākhārasamakkhito viya ahosi. Bhagavā uddhaṃ ulloketvā devadattaṃ etadavoca – ‘‘bahu tayā moghapurisa, apuññaṃ pasutaṃ, yo tvaṃ paduṭṭhacitto vadhakacitto tathāgatassa lohitaṃ uppādesī’’ti. Tato paṭṭhāya bhagavato aphāsu jātaṃ. Bhikkhū cintayiṃsu – ‘‘ayaṃ vihāro ujjaṅgalo visamo, bahūnaṃ khattiyādīnañceva pabbajitānañca anokāso’’ti. Te tathāgataṃ mañcasivikāya ādāya maddakucchiṃ nayiṃsu. Tena vuttaṃ – ‘‘tena kho pana samayena bhagavato pādo sakalikāya khato hotī’’ti.
ಭುಸಾತಿ ಬಲವತಿಯೋ। ಸುದನ್ತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ। ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಸುಖಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ। ತಿಬ್ಬಾತಿ ಬಹಲಾ। ಖರಾತಿ ಫರುಸಾ। ಕಟುಕಾತಿ ತಿಖಿಣಾ। ಅಸಾತಾತಿ ಅಮಧುರಾ। ನ ತಾಸು ಮನೋ ಅಪ್ಪೇತಿ, ನ ತಾ ಮನಂ ಅಪ್ಪಾಯನ್ತಿ ವಡ್ಢೇನ್ತೀತಿ ಅಮನಾಪಾ। ಸತೋ ಸಮ್ಪಜಾನೋತಿ ವೇದನಾಧಿವಾಸನಸತಿಸಮ್ಪಜಞ್ಞೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹುತ್ವಾ। ಅವಿಹಞ್ಞಮಾನೋತಿ ಅಪೀಳಿಯಮಾನೋ, ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಸಾಯಿತಾಯ ವೇದನಾನಂ ವಸಂ ಅಗಚ್ಛನ್ತೋ।
Bhusāti balavatiyo. Sudanti nipātamattaṃ. Dukkhanti sukhapaṭikkhepo. Tibbāti bahalā. Kharāti pharusā. Kaṭukāti tikhiṇā. Asātāti amadhurā. Na tāsu mano appeti, na tā manaṃ appāyanti vaḍḍhentīti amanāpā. Sato sampajānoti vedanādhivāsanasatisampajaññena samannāgato hutvā. Avihaññamānoti apīḷiyamāno, samparivattasāyitāya vedanānaṃ vasaṃ agacchanto.
ಸೀಹಸೇಯ್ಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಕಾಮಭೋಗಿಸೇಯ್ಯಾ, ಪೇತಸೇಯ್ಯಾ, ಸೀಹಸೇಯ್ಯಾ, ತಥಾಗತಸೇಯ್ಯಾತಿ ಚತಸ್ಸೋ ಸೇಯ್ಯಾ। ತತ್ಥ ‘‘ಯೇಭುಯ್ಯೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾಮಭೋಗೀ ಸತ್ತಾ ವಾಮೇನ ಪಸ್ಸೇನ ಸೇನ್ತೀ’’ತಿ ಅಯಂ ಕಾಮಭೋಗಿಸೇಯ್ಯಾ। ತೇಸು ಹಿ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ದಕ್ಖಿಣಪಸ್ಸೇನ ಸಯಾನೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ‘‘ಯೇಭುಯ್ಯೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪೇತಾ ಉತ್ತಾನಾ ಸೇನ್ತೀ’’ತಿ ಅಯಂ ಪೇತಸೇಯ್ಯಾ। ಅಪ್ಪಮಂಸಲೋಹಿತತ್ತಾ ಹಿ ಅಟ್ಠಿಸಙ್ಘಾಟಜಟಿತಾ ಏಕೇನ ಪಸ್ಸೇನ ಸಯಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ಉತ್ತಾನಾವ ಸೇನ್ತಿ। ‘‘ಯೇಭುಯ್ಯೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೀಹೋ ಮಿಗರಾಜಾ ನಙ್ಗುಟ್ಠಂ ಅನ್ತರಸತ್ಥಿಮ್ಹಿ ಅನುಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣೇನ ಪಸ್ಸೇನ ಸೇತೀ’’ತಿ ಅಯಂ ಸೀಹಸೇಯ್ಯಾ। ತೇಜುಸ್ಸದತ್ತಾ ಹಿ ಸೀಹೋ ಮಿಗರಾಜಾ ದ್ವೇ ಪುರಿಮಪಾದೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ, ‘ಪಚ್ಛಿಮಪಾದೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಠಪೇತ್ವಾ ನಙ್ಗುಟ್ಠಂ ಅನ್ತರಸತ್ಥಿಮ್ಹಿ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪುರಿಮಪಾದಪಚ್ಛಿಮಪಾದನಙ್ಗುಟ್ಠಾನಂ ಠಿತೋಕಾಸಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪುರಿಮಪಾದಾನಂ ಮತ್ಥಕೇ ಸೀಸಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಯತಿ, ದಿವಸಮ್ಪಿ ಸಯಿತ್ವಾ ಪಬುಜ್ಝಮಾನೋ ನ ಉತ್ರಸನ್ತೋ ಪಬುಜ್ಝತಿ, ಸೀಸಂ ಪನ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪುರಿಮಪಾದಾದೀನಂ ಠಿತೋಕಾಸಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತಿ’। ಸಚೇ ಕಿಞ್ಚಿ ಠಾನಂ ವಿಜಹಿತ್ವಾ ಠಿತಂ ಹೋತಿ, ‘‘ನಯಿದಂ ತುಯ್ಹಂ ಜಾತಿಯಾ, ನ ಸೂರಭಾವಸ್ಸ ಅನುರೂಪ’’ನ್ತಿ ಅನತ್ತಮನೋ ಹುತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಯತಿ, ನ ಗೋಚರಾಯ ಪಕ್ಕಮತಿ। ಅವಿಜಹಿತ್ವಾ ಠಿತೇ ಪನ ‘‘ತುಯ್ಹಂ ಜಾತಿಯಾ ಚ ಸೂರಭಾವಸ್ಸ ಚ ಅನುರೂಪಮಿದ’’ನ್ತಿ ಹಟ್ಠತುಟ್ಠೋ ಉಟ್ಠಾಯ ಸೀಹವಿಜಮ್ಭಿತಂ ವಿಜಮ್ಭಿತ್ವಾ ಕೇಸರಭಾರಂ ವಿಧುನಿತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿತ್ವಾ ಗೋಚರಾಯ ಪಕ್ಕಮತಿ। ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಸೇಯ್ಯಾ ಪನ ‘‘ತಥಾಗತಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತಾಸು ಇಧ ಸೀಹಸೇಯ್ಯಾ ಆಗತಾ। ಅಯಞ್ಹಿ ತೇಜುಸ್ಸದಇರಿಯಾಪಥತ್ತಾ ಉತ್ತಮಸೇಯ್ಯಾ ನಾಮ।
Sīhaseyyanti ettha kāmabhogiseyyā, petaseyyā, sīhaseyyā, tathāgataseyyāti catasso seyyā. Tattha ‘‘yebhuyyena, bhikkhave, kāmabhogī sattā vāmena passena sentī’’ti ayaṃ kāmabhogiseyyā. Tesu hi yebhuyyena dakkhiṇapassena sayāno nāma natthi. ‘‘Yebhuyyena, bhikkhave, petā uttānā sentī’’ti ayaṃ petaseyyā. Appamaṃsalohitattā hi aṭṭhisaṅghāṭajaṭitā ekena passena sayituṃ na sakkonti, uttānāva senti. ‘‘Yebhuyyena, bhikkhave, sīho migarājā naṅguṭṭhaṃ antarasatthimhi anupakkhipitvā dakkhiṇena passena setī’’ti ayaṃ sīhaseyyā. Tejussadattā hi sīho migarājā dve purimapāde ekasmiṃ, ‘pacchimapāde ekasmiṃ ṭhāne ṭhapetvā naṅguṭṭhaṃ antarasatthimhi pakkhipitvā purimapādapacchimapādanaṅguṭṭhānaṃ ṭhitokāsaṃ sallakkhetvā dvinnaṃ purimapādānaṃ matthake sīsaṃ ṭhapetvā sayati, divasampi sayitvā pabujjhamāno na utrasanto pabujjhati, sīsaṃ pana ukkhipitvā purimapādādīnaṃ ṭhitokāsaṃ sallakkheti’. Sace kiñci ṭhānaṃ vijahitvā ṭhitaṃ hoti, ‘‘nayidaṃ tuyhaṃ jātiyā, na sūrabhāvassa anurūpa’’nti anattamano hutvā tattheva sayati, na gocarāya pakkamati. Avijahitvā ṭhite pana ‘‘tuyhaṃ jātiyā ca sūrabhāvassa ca anurūpamida’’nti haṭṭhatuṭṭho uṭṭhāya sīhavijambhitaṃ vijambhitvā kesarabhāraṃ vidhunitvā tikkhattuṃ sīhanādaṃ naditvā gocarāya pakkamati. Catutthajjhānaseyyā pana ‘‘tathāgataseyyā’’ti vuccati. Tāsu idha sīhaseyyā āgatā. Ayañhi tejussadairiyāpathattā uttamaseyyā nāma.
ಪಾದೇ ಪಾದನ್ತಿ ದಕ್ಖಿಣಪಾದೇ ವಾಮಪಾದಂ। ಅಚ್ಚಾಧಾಯಾತಿ ಅತಿಆಧಾಯ, ಈಸಕಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಠಪೇತ್ವಾ । ಗೋಪ್ಫಕೇನ ಹಿ ಗೋಪ್ಫಕೇ ಜಾಣುನಾ ವಾ ಜಾಣುಮ್ಹಿ ಸಙ್ಘಟ್ಟಿಯಮಾನೇ ಅಭಿಣ್ಹಂ ವೇದನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಚಿತ್ತಂ ಏಕಗ್ಗಂ ನ ಹೋತಿ, ಸೇಯ್ಯಾ ಅಫಾಸುಕಾ ಹೋತಿ। ಯಥಾ ನ ಸಙ್ಘಟ್ಟೇತಿ, ಏವಂ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಠಪಿತೇ ವೇದನಾ ನುಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಚಿತ್ತಂ ಏಕಗ್ಗಂ ಹೋತಿ, ಸೇಯ್ಯಾ ಫಾಸು ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ನಿಪಜ್ಜಿ। ಸತೋ ಸಮ್ಪಜಾನೋತಿ ಸಯನಪರಿಗ್ಗಾಹಕಸತಿಸಮ್ಪಜಞ್ಞೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ‘‘ಉಟ್ಠಾನಸಞ್ಞ’’ನ್ತಿ ಪನೇತ್ಥ ನ ವುತ್ತಂ, ಗಿಲಾನಸೇಯ್ಯಾ ಹೇಸಾ ತಥಾಗತಸ್ಸ।
Pāde pādanti dakkhiṇapāde vāmapādaṃ. Accādhāyāti atiādhāya, īsakaṃ atikkamma ṭhapetvā . Gopphakena hi gopphake jāṇunā vā jāṇumhi saṅghaṭṭiyamāne abhiṇhaṃ vedanā uppajjati, cittaṃ ekaggaṃ na hoti, seyyā aphāsukā hoti. Yathā na saṅghaṭṭeti, evaṃ atikkamma ṭhapite vedanā nuppajjati, cittaṃ ekaggaṃ hoti, seyyā phāsu hoti. Tasmā evaṃ nipajji. Sato sampajānoti sayanapariggāhakasatisampajaññena samannāgato. ‘‘Uṭṭhānasañña’’nti panettha na vuttaṃ, gilānaseyyā hesā tathāgatassa.
ಸತ್ತಸತಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಸಬ್ಬಾಪಿ ತಾ ದೇವತಾ ಗಿಲಾನಸೇಯ್ಯಟ್ಠಾನಂ ಆಗತಾ। ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸೀತಿ ಗಿಲಾನಸೇಯ್ಯಂ ಆಗತಾನಂ ದೋಮನಸ್ಸೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ। ಇಮಾಸಂ ಪನ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವೇದನಾಧಿವಾಸನಂ ದಿಸ್ವಾ, ‘‘ಅಹೋ ಬುದ್ಧಾನಂ ಮಹಾನುಭಾವತಾ! ಏವರೂಪಾಸು ನಾಮ ವೇದನಾಸು ವತ್ತಮಾನಾಸು ವಿಕಾರಮತ್ತಮ್ಪಿ ನತ್ಥಿ, ಸಿರೀಸಯನೇ ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾ ಠಪಿತಸುವಣ್ಣರೂಪಕಂ ವಿಯ ಅನಿಞ್ಜಮಾನೇನ ಕಾಯೇನ ನಿಪನ್ನೋ, ಇದಾನಿಸ್ಸ ಅಧಿಕತರಂ ಮುಖವಣ್ಣೋ ವಿರೋಚತಿ, ಆಭಾಸಮ್ಪನ್ನೋ ಪುಣ್ಣಚನ್ದೋ ವಿಯ ಸಮ್ಪತಿ ವಿಕಸಿತಂ ವಿಯ ಚ ಅರವಿನ್ದಂ ಅಸ್ಸ ಮುಖಂ ಸೋಭತಿ, ಕಾಯೇಪಿ ವಣ್ಣಾಯತನಂ ಇದಾನಿ ಸುಸಮ್ಮಟ್ಠಕಞ್ಚನಂ ವಿಯ ವಿಪ್ಪಸೀದತೀ’’ತಿ ಉದಾನಂ ಉದಪಾದಿ।
Sattasatāti imasmiṃ sutte sabbāpi tā devatā gilānaseyyaṭṭhānaṃ āgatā. Udānaṃ udānesīti gilānaseyyaṃ āgatānaṃ domanassena bhavitabbaṃ siyā. Imāsaṃ pana tathāgatassa vedanādhivāsanaṃ disvā, ‘‘aho buddhānaṃ mahānubhāvatā! Evarūpāsu nāma vedanāsu vattamānāsu vikāramattampi natthi, sirīsayane alaṅkaritvā ṭhapitasuvaṇṇarūpakaṃ viya aniñjamānena kāyena nipanno, idānissa adhikataraṃ mukhavaṇṇo virocati, ābhāsampanno puṇṇacando viya sampati vikasitaṃ viya ca aravindaṃ assa mukhaṃ sobhati, kāyepi vaṇṇāyatanaṃ idāni susammaṭṭhakañcanaṃ viya vippasīdatī’’ti udānaṃ udapādi.
ನಾಗೋ ವತ ಭೋತಿ, ಏತ್ಥ ಭೋತಿ ಧಮ್ಮಾಲಪನಂ। ಬಲವನ್ತಟ್ಠೇನ ನಾಗೋ। ನಾಗವತಾತಿ ನಾಗಭಾವೇನ। ಸೀಹೋ ವತಾತಿಆದೀಸು ಅಸನ್ತಾಸನಟ್ಠೇನ ಸೀಹೋ। ಬ್ಯತ್ತಪರಿಚಯಟ್ಠೇನ ಕಾರಣಾಕಾರಣಜಾನನೇನ ವಾ ಆಜಾನೀಯೋ। ಅಪ್ಪಟಿಸಮಟ್ಠೇನ ನಿಸಭೋ। ಗವಸತಜೇಟ್ಠಕೋ ಹಿ ಉಸಭೋ, ಗವಸಹಸ್ಸಜೇಟ್ಠಕೋ ವಸಭೋ, ಗವಸತಸಹಸ್ಸಜೇಟ್ಠಕೋ ನಿಸಭೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಭಗವಾ ಪನ ಅಪ್ಪಟಿಸಮಟ್ಠೇನ ಆಸಭಂ ಠಾನಂ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ತೇನೇವತ್ಥೇನ ಇಧ ‘‘ನಿಸಭೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ಧುರವಾಹಟ್ಠೇನ ಧೋರಯ್ಹೋ। ನಿಬ್ಬಿಸೇವನಟ್ಠೇನ ದನ್ತೋ।
Nāgovata bhoti, ettha bhoti dhammālapanaṃ. Balavantaṭṭhena nāgo. Nāgavatāti nāgabhāvena. Sīho vatātiādīsu asantāsanaṭṭhena sīho. Byattaparicayaṭṭhena kāraṇākāraṇajānanena vā ājānīyo. Appaṭisamaṭṭhena nisabho. Gavasatajeṭṭhako hi usabho, gavasahassajeṭṭhako vasabho, gavasatasahassajeṭṭhako nisabhoti vuccati. Bhagavā pana appaṭisamaṭṭhena āsabhaṃ ṭhānaṃ paṭijānāti. Tenevatthena idha ‘‘nisabho’’ti vutto. Dhuravāhaṭṭhena dhorayho. Nibbisevanaṭṭhena danto.
ಪಸ್ಸಾತಿ ಅನಿಯಮಿತಾಣತ್ತಿ। ಸಮಾಧಿನ್ತಿ ಅರಹತ್ತಫಲಸಮಾಧಿಂ। ಸುವಿಮುತ್ತನ್ತಿ ಫಲವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸುವಿಮುತ್ತಂ। ರಾಗಾನುಗತಂ ಪನ ಚಿತ್ತಂ ಅಭಿನತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ದೋಸಾನುಗತಂ ಅಪನತಂ। ತದುಭಯಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನ ನ ಚಾಭಿನತಂ ನ ಚಾಪನತನ್ತಿ ಆಹ। ನ ಚ ಸಸಙ್ಖಾರನಿಗ್ಗಯ್ಹವಾರಿತಗತನ್ತಿ ನ ಸಸಙ್ಖಾರೇನ ಸಪ್ಪಯೋಗೇನ ಕಿಲೇಸೇ ನಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ವಾರಿತವತಂ, ಕಿಲೇಸಾನಂ ಪನ ಛಿನ್ನತ್ತಾ ವತಂ ಫಲಸಮಾಧಿನಾ ಸಮಾಹಿತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅತಿಕ್ಕಮಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವಿಹೇಠೇತಬ್ಬಂ ಘಟ್ಟೇತಬ್ಬಂ। ಅದಸ್ಸನಾತಿ ಅಞ್ಞಾಣಾ। ಅಞ್ಞಾಣೀ ಹಿ ಅನ್ಧಬಾಲೋವ ಏವರೂಪೇ ಸತ್ಥರಿ ಅಪರಜ್ಝೇಯ್ಯಾತಿ ದೇವದತ್ತಂ ಘಟ್ಟಯಮಾನಾ ವದನ್ತಿ।
Passāti aniyamitāṇatti. Samādhinti arahattaphalasamādhiṃ. Suvimuttanti phalavimuttiyā suvimuttaṃ. Rāgānugataṃ pana cittaṃ abhinataṃ nāma hoti, dosānugataṃ apanataṃ. Tadubhayapaṭikkhepena na cābhinataṃ na cāpanatanti āha. Na ca sasaṅkhāraniggayhavāritagatanti na sasaṅkhārena sappayogena kilese niggahetvā vāritavataṃ, kilesānaṃ pana chinnattā vataṃ phalasamādhinā samāhitanti attho. Atikkamitabbanti viheṭhetabbaṃ ghaṭṭetabbaṃ. Adassanāti aññāṇā. Aññāṇī hi andhabālova evarūpe satthari aparajjheyyāti devadattaṃ ghaṭṭayamānā vadanti.
ಪಞ್ಚವೇದಾತಿ ಇತಿಹಾಸಪಞ್ಚಮಾನಂ ವೇದಾನಂ ಧಾರಕಾ। ಸತಂ ಸಮನ್ತಿ ವಸ್ಸಸತಂ। ತಪಸ್ಸೀತಿ ತಪನಿಸ್ಸಿತಕಾ ಹುತ್ವಾ। ಚರನ್ತಿ ಚರನ್ತಾ। ನ ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತನ್ತಿ ಸಚೇಪಿ ಏವರೂಪಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಸ್ಸಸತಂ ಚರನ್ತಿ, ಚಿತ್ತಞ್ಚ ನೇಸಂ ಸಮ್ಮಾ ವಿಮುತ್ತಂ ನ ಹೋತಿ। ಹೀನತ್ತರೂಪಾ ನ ಪಾರಂ ಗಮಾ ತೇತಿ ಹೀನತ್ತಸಭಾವಾ ತೇ ನಿಬ್ಬಾನಙ್ಗಮಾ ನ ಹೋನ್ತಿ। ‘‘ಹೀನತ್ಥರೂಪಾ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಹೀನತ್ಥಜಾತಿಕಾ ಪರಿಹೀನತ್ಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಣ್ಹಾಧಿಪನ್ನಾತಿ ತಣ್ಹಾಯ ಅಜ್ಝೋತ್ಥಟಾ। ವತಸೀಲಬದ್ಧಾತಿ ಅಜವತಕುಕ್ಕುರವತಾದೀಹಿ ಚ ವತೇಹಿ ತಾದಿಸೇಹೇವ ಚ ಸೀಲೇಹಿ ಬದ್ಧಾ। ಲೂಖಂ ತಪನ್ತಿ ಪಞ್ಚಾತಪತಾಪನಂ ಕಣ್ಟಕಸೇಯ್ಯಾದಿಕಂ ತಪಂ। ಇದಾನಿ ಸಾ ದೇವತಾ ಸಾಸನಸ್ಸ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಭಾವಂ ಕಥೇನ್ತೀ ನ ಮಾನಕಾಮಸ್ಸಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತಂ ವುತ್ತತ್ಥಮೇವಾತಿ। ಅಟ್ಠಮಂ।
Pañcavedāti itihāsapañcamānaṃ vedānaṃ dhārakā. Sataṃ samanti vassasataṃ. Tapassīti tapanissitakā hutvā. Caranti carantā. Na sammāvimuttanti sacepi evarūpā brāhmaṇā vassasataṃ caranti, cittañca nesaṃ sammā vimuttaṃ na hoti. Hīnattarūpā na pāraṃ gamā teti hīnattasabhāvā te nibbānaṅgamā na honti. ‘‘Hīnattharūpā’’tipi pāṭho, hīnatthajātikā parihīnatthāti attho. Taṇhādhipannāti taṇhāya ajjhotthaṭā. Vatasīlabaddhāti ajavatakukkuravatādīhi ca vatehi tādiseheva ca sīlehi baddhā. Lūkhaṃ tapanti pañcātapatāpanaṃ kaṇṭakaseyyādikaṃ tapaṃ. Idāni sā devatā sāsanassa niyyānikabhāvaṃ kathentī na mānakāmassātiādimāha. Taṃ vuttatthamevāti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೮. ಸಕಲಿಕಸುತ್ತಂ • 8. Sakalikasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೮. ಸಕಲಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Sakalikasuttavaṇṇanā
