Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཛཱཏཀ-ཨཊྛཀཐཱ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [༢༣༧] ༧. སཱཀེཏཛཱཏཀཝཎྞནཱ

    [237] 7. Sāketajātakavaṇṇanā

    ཀོ ནུ ཁོ བྷགཝཱ ཧེཏཱུཏི ཨིདཾ སཏྠཱ སཱཀེཏཾ ཨུཔནིསྶཱཡ ཝིཧརནྟོ སཱཀེཏཾ བྲཱཧྨཎཾ ཨཱརབྦྷ ཀཐེསི། ཝཏྠུ པནེཏྠ ཨཏཱིཏམྤི པཙྩུཔྤནྣམྤི ཧེཊྛཱ ཨེཀཀནིཔཱཏེ (ཛཱ॰ ཨཊྛ॰ ༡.༡.སཱཀེཏཛཱཏཀཝཎྞནཱ) ཀཐིཏམེཝ། ཏཐཱགཏསྶ པན ཝིཧཱརཾ གཏཀཱལེ བྷིཀྑཱུ ‘‘སིནེཧོ ནཱམེས, བྷནྟེ, ཀཐཾ པཏིཊྛཱཏཱི’’ཏི པུཙྪནྟཱ པཋམཾ གཱཐམཱཧཾསུ –

    Konu kho bhagavā hetūti idaṃ satthā sāketaṃ upanissāya viharanto sāketaṃ brāhmaṇaṃ ārabbha kathesi. Vatthu panettha atītampi paccuppannampi heṭṭhā ekakanipāte (jā. aṭṭha. 1.1.sāketajātakavaṇṇanā) kathitameva. Tathāgatassa pana vihāraṃ gatakāle bhikkhū ‘‘sineho nāmesa, bhante, kathaṃ patiṭṭhātī’’ti pucchantā paṭhamaṃ gāthamāhaṃsu –

    ༡༧༣.

    173.

    ‘‘ཀོ ནུ ཁོ བྷགཝཱ ཧེཏུ, ཨེཀཙྩེ ཨིདྷ པུགྒལེ།

    ‘‘Ko nu kho bhagavā hetu, ekacce idha puggale;

    ཨཏཱིཝ ཧདཡཾ ནིབྦཱཏི, ཙིཏྟཉྩཱཔི པསཱིདཏཱི’’ཏི༎

    Atīva hadayaṃ nibbāti, cittañcāpi pasīdatī’’ti.

    ཏསྶཏྠོ – ཀོ ནུ ཁོ ཧེཏུ, ཡེན ཨིདྷེཀཙྩེ པུགྒལེ དིཊྛམཏྟེཡེཝ ཧདཡཾ ཨཏིཝིཡ ནིབྦཱཏི, སུཝཱསིཏསྶ སཱིཏསྶ ཨུདཀསྶ གྷཊསཧསྶེན པརིསིཏྟཾ ཝིཡ སཱིཏལཾ ཧོཏི, ཨེཀཙྩེ ན ནིབྦཱཏི། ཨེཀཙྩེ དིཊྛམཏྟེཡེཝ ཙིཏྟཾ པསཱིདཏི, མུདུ ཧོཏི, པེམཝསེན ཨལླཱིཡཏི, ཨེཀཙྩེ ན ཨལླཱིཡཏཱིཏི།

    Tassattho – ko nu kho hetu, yena idhekacce puggale diṭṭhamatteyeva hadayaṃ ativiya nibbāti, suvāsitassa sītassa udakassa ghaṭasahassena parisittaṃ viya sītalaṃ hoti, ekacce na nibbāti. Ekacce diṭṭhamatteyeva cittaṃ pasīdati, mudu hoti, pemavasena allīyati, ekacce na allīyatīti.

    ཨཐ ནེསཾ སཏྠཱ པེམཀཱརཎཾ དསྶེནྟོ དུཏིཡཾ གཱཐམཱཧ –

    Atha nesaṃ satthā pemakāraṇaṃ dassento dutiyaṃ gāthamāha –

    ༡༧༤.

    174.

    ‘‘པུབྦེཝ སནྣིཝཱསེན, པཙྩུཔྤནྣཧིཏེན ཝཱ།

    ‘‘Pubbeva sannivāsena, paccuppannahitena vā;

    ཨེཝཾ ཏཾ ཛཱཡཏེ པེམཾ, ཨུཔྤལཾཝ ཡཐོདཀེ’’ཏི༎

    Evaṃ taṃ jāyate pemaṃ, uppalaṃva yathodake’’ti.

    ཏསྶཏྠོ – བྷིཀྑཝེ, པེམཾ ནཱམེཏཾ དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི ཛཱཡཏི, པུརིམབྷཝེ མཱཏཱ ཝཱ པིཏཱ ཝཱ པུཏྟོ ཝཱ དྷཱིཏཱ ཝཱ བྷཱཏཱ ཝཱ བྷགིནཱི ཝཱ པཏི ཝཱ བྷརིཡཱ ཝཱ སཧཱཡོ ཝཱ མིཏྟོ ཝཱ ཧུཏྭཱ ཡོ ཡེན སདྡྷིཾ ཨེཀཊྛཱནེ ཝུཏྠཔུབྦོ, ཏསྶ ཨིམིནཱ པུབྦེཝ སནྣིཝཱསེན བྷཝནྟརེཔི ཨནུབནྡྷནྟོ སོ སིནེཧོ ན ཝིཛཧཏི། ཨིམསྨིཾ ཨཏྟབྷཱཝེ ཀཏེན པཙྩུཔྤནྣཧིཏེན ཝཱ ཨེཝཾ ཏཾ ཛཱཡཏེ པེམཾ, ཨིམེཧི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི པེམཾ ནཱམ ཛཱཡཏི། ཡཐཱ ཀིཾ? ཨུཔྤལཾཝ ཡཐོདཀེཏི། ཝཱ-ཀཱརསྶ རསྶཏྟཾ ཀཏཾ། སམུཙྩཡཏྠེ ཙེས ཝུཏྟོ, ཏསྨཱ ཨུཔྤལཉྩ སེསཾ ཛལཛཔུཔྥཉྩ ཡཐཱ ཨུདཀེ ཛཱཡམཱནཾ དྭེ ཀཱརཎཱནི ནིསྶཱཡ ཛཱཡཏི ཨུདཀཉྩེཝ ཀལལཉྩ, ཏཐཱ ཨེཏེཧི དྭཱིཧི ཀཱརཎེཧི པེམཾ ཛཱཡཏཱིཏི ཨེཝམེཏྠ ཨཏྠོ དཊྛབྦོ།

    Tassattho – bhikkhave, pemaṃ nāmetaṃ dvīhi kāraṇehi jāyati, purimabhave mātā vā pitā vā putto vā dhītā vā bhātā vā bhaginī vā pati vā bhariyā vā sahāyo vā mitto vā hutvā yo yena saddhiṃ ekaṭṭhāne vutthapubbo, tassa iminā pubbeva sannivāsena bhavantarepi anubandhanto so sineho na vijahati. Imasmiṃ attabhāve katena paccuppannahitena vā evaṃ taṃ jāyate pemaṃ, imehi dvīhi kāraṇehi pemaṃ nāma jāyati. Yathā kiṃ? Uppalaṃva yathodaketi. Vā-kārassa rassattaṃ kataṃ. Samuccayatthe cesa vutto, tasmā uppalañca sesaṃ jalajapupphañca yathā udake jāyamānaṃ dve kāraṇāni nissāya jāyati udakañceva kalalañca, tathā etehi dvīhi kāraṇehi pemaṃ jāyatīti evamettha attho daṭṭhabbo.

    སཏྠཱ ཨིམཾ དྷམྨདེསནཾ ཨཱཧརིཏྭཱ ཛཱཏཀཾ སམོདྷཱནེསི – ‘‘ཏདཱ བྲཱཧྨཎོ ཙ བྲཱཧྨཎཱི ཙ ཨིམེ དྭེ ཛནཱ ཨཧེསུཾ, པུཏྟོ པན ཨཧམེཝ ཨཧོསི’’ནྟི།

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā brāhmaṇo ca brāhmaṇī ca ime dve janā ahesuṃ, putto pana ahameva ahosi’’nti.

    སཱཀེཏཛཱཏཀཝཎྞནཱ སཏྟམཱ།

    Sāketajātakavaṇṇanā sattamā.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཁུདྡཀནིཀཱཡ • Khuddakanikāya / ཛཱཏཀཔཱལི༹ • Jātakapāḷi / ༢༣༧. སཱཀེཏཛཱཏཀཾ • 237. Sāketajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact