Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൩. സാകേതസുത്തം
3. Sāketasuttaṃ
൫൧൩. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാകേതേ വിഹരതി അഞ്ജനവനേ മിഗദായേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘അത്ഥി നു ഖോ, ഭിക്ഖവേ , പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ യാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി താനി പഞ്ച ബലാനി ഹോന്തി, യാനി പഞ്ച ബലാനി താനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി ഹോന്തീ’’തി?
513. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sākete viharati añjanavane migadāye. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘atthi nu kho, bhikkhave , pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma yāni pañcindriyāni tāni pañca balāni honti, yāni pañca balāni tāni pañcindriyāni hontī’’ti?
‘‘ഭഗവംമൂലകാ നോ, ഭന്തേ, ധമ്മാ ഭഗവംനേത്തികാ ഭഗവംപടിസരണാ. സാധു വത, ഭന്തേ, ഭഗവന്തംയേവ പടിഭാതു ഏതസ്സ ഭാസിതസ്സ അത്ഥോ. ഭഗവതോ സുത്വാ ഭിക്ഖൂ ധാരേസ്സന്തീ’’തി. ‘‘അത്ഥി, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ യാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി താനി പഞ്ച ബലാനി ഹോന്തി, യാനി പഞ്ച ബലാനി താനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി ഹോന്തി’’.
‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma yāni pañcindriyāni tāni pañca balāni honti, yāni pañca balāni tāni pañcindriyāni honti’’.
‘‘കതമോ ച, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ യാനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി താനി പഞ്ച ബലാനി ഹോന്തി, യാനി പഞ്ച ബലാനി താനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി ഹോന്തി? യം, ഭിക്ഖവേ, സദ്ധിന്ദ്രിയം തം സദ്ധാബലം, യം സദ്ധാബലം തം സദ്ധിന്ദ്രിയം; യം വീരിയിന്ദ്രിയം തം വീരിയബലം, യം വീരിയബലം തം വീരിയിന്ദ്രിയം; യം സതിന്ദ്രിയം തം സതിബലം, യം സതിബലം തം സതിന്ദ്രിയം; യം സമാധിന്ദ്രിയം തം സമാധിബലം, യം സമാധിബലം തം സമാധിന്ദ്രിയം; യം പഞ്ഞിന്ദ്രിയം തം പഞ്ഞാബലം, യം പഞ്ഞാബലം തം പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, നദീ പാചീനനിന്നാ പാചീനപോണാ പാചീനപബ്ഭാരാ, തസ്സ മജ്ഝേ ദീപോ. അത്ഥി, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ തസ്സാ നദിയാ ഏകോ സോതോ ത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി 1. അത്ഥി പന, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ തസ്സാ നദിയാ ദ്വേ സോതാനി ത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛന്തി.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma yāni pañcindriyāni tāni pañca balāni honti, yāni pañca balāni tāni pañcindriyāni honti? Yaṃ, bhikkhave, saddhindriyaṃ taṃ saddhābalaṃ, yaṃ saddhābalaṃ taṃ saddhindriyaṃ; yaṃ vīriyindriyaṃ taṃ vīriyabalaṃ, yaṃ vīriyabalaṃ taṃ vīriyindriyaṃ; yaṃ satindriyaṃ taṃ satibalaṃ, yaṃ satibalaṃ taṃ satindriyaṃ; yaṃ samādhindriyaṃ taṃ samādhibalaṃ, yaṃ samādhibalaṃ taṃ samādhindriyaṃ; yaṃ paññindriyaṃ taṃ paññābalaṃ, yaṃ paññābalaṃ taṃ paññindriyaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, nadī pācīnaninnā pācīnapoṇā pācīnapabbhārā, tassa majjhe dīpo. Atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma tassā nadiyā eko soto tveva saṅkhyaṃ gacchati 2. Atthi pana, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma tassā nadiyā dve sotāni tveva saṅkhyaṃ gacchanti.
‘‘കതമോ ച, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ തസ്സാ നദിയാ ഏകോ സോതോ ത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി? യഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, തസ്സ ദീപസ്സ പുരിമന്തേ 3 ഉദകം, യഞ്ച പച്ഛിമന്തേ ഉദകം – അയം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ തസ്സാ നദിയാ ഏകോ സോതോ ത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma tassā nadiyā eko soto tveva saṅkhyaṃ gacchati? Yañca, bhikkhave, tassa dīpassa purimante 4 udakaṃ, yañca pacchimante udakaṃ – ayaṃ kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma tassā nadiyā eko soto tveva saṅkhyaṃ gacchati.
‘‘കതമോ ച, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ തസ്സാ നദിയാ ദ്വേ സോതാനി ത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛന്തി? യഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, തസ്സ ദീപസ്സ ഉത്തരന്തേ ഉദകം, യഞ്ച ദക്ഖിണന്തേ ഉദകം – അയം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പരിയായോ യം പരിയായം ആഗമ്മ തസ്സാ നദിയാ ദ്വേ സോതാനി ത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛന്തി. ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യം സദ്ധിന്ദ്രിയം തം സദ്ധാബലം, യം സദ്ധാബലം തം സദ്ധിന്ദ്രിയം; യം വീരിയിന്ദ്രിയം തം വീരിയബലം, യം വീരിയബലം തം വീരിയിന്ദ്രിയം; യം സതിന്ദ്രിയം തം സതിബലം , യം സതിബലം തം സതിന്ദ്രിയം; യം സമാധിന്ദ്രിയം തം സമാധിബലം, യം സമാധിബലം തം സമാധിന്ദ്രിയം; യം പഞ്ഞിന്ദ്രിയം തം പഞ്ഞാബലം, യം പഞ്ഞാബലം തം പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. പഞ്ചന്നം, ഭിക്ഖവേ, ഇന്ദ്രിയാനം ഭാവിതത്താ ബഹുലീകതത്താ ഭിക്ഖു ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതീ’’തി. തതിയം.
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma tassā nadiyā dve sotāni tveva saṅkhyaṃ gacchanti? Yañca, bhikkhave, tassa dīpassa uttarante udakaṃ, yañca dakkhiṇante udakaṃ – ayaṃ kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma tassā nadiyā dve sotāni tveva saṅkhyaṃ gacchanti. Evameva kho, bhikkhave, yaṃ saddhindriyaṃ taṃ saddhābalaṃ, yaṃ saddhābalaṃ taṃ saddhindriyaṃ; yaṃ vīriyindriyaṃ taṃ vīriyabalaṃ, yaṃ vīriyabalaṃ taṃ vīriyindriyaṃ; yaṃ satindriyaṃ taṃ satibalaṃ , yaṃ satibalaṃ taṃ satindriyaṃ; yaṃ samādhindriyaṃ taṃ samādhibalaṃ, yaṃ samādhibalaṃ taṃ samādhindriyaṃ; yaṃ paññindriyaṃ taṃ paññābalaṃ, yaṃ paññābalaṃ taṃ paññindriyaṃ. Pañcannaṃ, bhikkhave, indriyānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൩. സാകേതസുത്തവണ്ണനാ • 3. Sāketasuttavaṇṇanā