| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
6. සක්‌කසුත්‌තං
6. Sakkasuttaṃ
46. එකං සමයං භගවා සක්‌කෙසු විහරති කපිලවත්‌ථුස්‌මිං නිග්‍රොධාරාමෙ. අථ ඛො සම්‌බහුලා සක්‌කා උපාසකා තදහුපොසථෙ යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නෙ ඛො සක්‌කෙ උපාසකෙ භගවා එතදවොච – ‘‘අපි නු තුම්‌හෙ, සක්‌කා, අට්‌ඨඞ්‌ගසමන්‌නාගතං උපොසථං උපවසථා’’ති? ‘‘අප්‌පෙකදා මයං, භන්‌තෙ, අට්‌ඨඞ්‌ගසමන්‌නාගතං උපොසථං උපවසාම, අප්‌පෙකදා න උපවසාමා’’ති. ‘‘තෙසං වො, සක්‌කා, අලාභා තෙසං දුල්‌ලද්‌ධං, යෙ තුම්‌හෙ එවං සොකසභයෙ ජීවිතෙ මරණසභයෙ ජීවිතෙ අප්‌පෙකදා අට්‌ඨඞ්‌ගසමන්‌නාගතං උපොසථං උපවසථ, අප්‌පෙකදා න උපවසථ.
46. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho sambahulā sakkā upāsakā tadahuposathe yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho sakke upāsake bhagavā etadavoca – ‘‘api nu tumhe, sakkā, aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasathā’’ti? ‘‘Appekadā mayaṃ, bhante, aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasāma, appekadā na upavasāmā’’ti. ‘‘Tesaṃ vo, sakkā, alābhā tesaṃ dulladdhaṃ, ye tumhe evaṃ sokasabhaye jīvite maraṇasabhaye jīvite appekadā aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasatha, appekadā na upavasatha.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, සක්‌කා, ඉධ පුරිසො යෙන කෙනචි කම්‌මට්‌ඨානෙන අනාපජ්‌ජ අකුසලං දිවසං අඩ්‌ඪකහාපණං නිබ්‌බිසෙය්‍ය. දක්‌ඛො පුරිසො උට්‌ඨානසම්‌පන්‌නොති අලං වචනායා’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, sakkā, idha puriso yena kenaci kammaṭṭhānena anāpajja akusalaṃ divasaṃ aḍḍhakahāpaṇaṃ nibbiseyya. Dakkho puriso uṭṭhānasampannoti alaṃ vacanāyā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, සක්‌කා, ඉධ පුරිසො යෙන කෙනචි කම්‌මට්‌ඨානෙන අනාපජ්‌ජ අකුසලං දිවසං කහාපණං නිබ්‌බිසෙය්‍ය. දක්‌ඛො පුරිසො උට්‌ඨානසම්‌පන්‌නොති අලං වචනායා’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, sakkā, idha puriso yena kenaci kammaṭṭhānena anāpajja akusalaṃ divasaṃ kahāpaṇaṃ nibbiseyya. Dakkho puriso uṭṭhānasampannoti alaṃ vacanāyā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘තං කිං, මඤ්‌ඤථ, සක්‌කා, ඉධ පුරිසො යෙන කෙනචි කම්‌මට්‌ඨානෙන අනාපජ්‌ජ අකුසලං දිවසං ද්‌වෙ කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය … තයො කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… චත්‌තාරො කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… පඤ්‌ච කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… ඡ කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… සත්‌ත කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… අට්‌ඨ කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… නව කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… දස කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… වීස කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… තිංස කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… චත්‌තාරීසං කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… පඤ්‌ඤාසං කහාපණෙ නිබ්‌බිසෙය්‍ය… කහාපණසතං නිබ්‌බිසෙය්‍ය. දක්‌ඛො පුරිසො උට්‌ඨානසම්‌පන්‌නොති අලං වචනායා’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.
‘‘Taṃ kiṃ, maññatha, sakkā, idha puriso yena kenaci kammaṭṭhānena anāpajja akusalaṃ divasaṃ dve kahāpaṇe nibbiseyya … tayo kahāpaṇe nibbiseyya… cattāro kahāpaṇe nibbiseyya… pañca kahāpaṇe nibbiseyya… cha kahāpaṇe nibbiseyya… satta kahāpaṇe nibbiseyya… aṭṭha kahāpaṇe nibbiseyya… nava kahāpaṇe nibbiseyya… dasa kahāpaṇe nibbiseyya… vīsa kahāpaṇe nibbiseyya… tiṃsa kahāpaṇe nibbiseyya… cattārīsaṃ kahāpaṇe nibbiseyya… paññāsaṃ kahāpaṇe nibbiseyya… kahāpaṇasataṃ nibbiseyya. Dakkho puriso uṭṭhānasampannoti alaṃ vacanāyā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, සක්‌කා, අපි නු සො පුරිසො දිවසෙ දිවසෙ කහාපණසතං කහාපණසහස්‌සං නිබ්‌බිසමානො ලද්‌ධං ලද්‌ධං නික්‌ඛිපන්‌තො වස්‌සසතායුකො වස්‌සසතජීවී මහන්‌තං භොගක්‌ඛන්‌ධං අධිගච්‌ඡෙය්‍යා’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, sakkā, api nu so puriso divase divase kahāpaṇasataṃ kahāpaṇasahassaṃ nibbisamāno laddhaṃ laddhaṃ nikkhipanto vassasatāyuko vassasatajīvī mahantaṃ bhogakkhandhaṃ adhigaccheyyā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, සක්‌කා, අපි නු සො පුරිසො භොගහෙතු භොගනිදානං භොගාධිකරණං එකං වා රත්‌තිං එකං වා දිවසං උපඩ්‌ඪං වා රත්‌තිං උපඩ්‌ඪං වා දිවසං එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍යා’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘තං කිස්‌ස හෙතු’’? ‘‘කාමා හි, භන්‌තෙ, අනිච්‌චා තුච්‌ඡා මුසා මොසධම්‌මා’’ති.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, sakkā, api nu so puriso bhogahetu bhoganidānaṃ bhogādhikaraṇaṃ ekaṃ vā rattiṃ ekaṃ vā divasaṃ upaḍḍhaṃ vā rattiṃ upaḍḍhaṃ vā divasaṃ ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyyā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Kāmā hi, bhante, aniccā tucchā musā mosadhammā’’ti.
‘‘ඉධ පන වො, සක්‌කා, මම සාවකො දස වස්‌සානි අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො යථා මයානුසිට්‌ඨං තථා පටිපජ්‌ජමානො සතම්‌පි වස්‌සානි සතම්‌පි වස්‌සසතානි සතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සානි එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍ය. සො ච ඛ්‌වස්‌ස සකදාගාමී වා අනාගාමී වා අපණ්‌ණකං වා සොතාපන්‌නො. තිට්‌ඨන්‌තු, සක්‌කා, දස වස්‌සානි.
‘‘Idha pana vo, sakkā, mama sāvako dasa vassāni appamatto ātāpī pahitatto viharanto yathā mayānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyya. So ca khvassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā apaṇṇakaṃ vā sotāpanno. Tiṭṭhantu, sakkā, dasa vassāni.
ඉධ මම සාවකො නව වස්‌සානි… අට්‌ඨ වස්‌සානි… සත්‌ත වස්‌සානි… ඡ වස්‌සානි… පඤ්‌ච වස්‌සානි චත්‌තාරි වස්‌සානි… තීණි වස්‌සානි… ද්‌වෙ වස්‌සානි… එකං වස්‌සං අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො යථා මයානුසිට්‌ඨං තථා පටිපජ්‌ජමානො සතම්‌පි වස්‌සානි සතම්‌පි වස්‌සසතානි සතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සානි එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍ය, සො ච ඛ්‌වස්‌ස සකදාගාමී වා අනාගාමී වා අපණ්‌ණකං වා සොතාපන්‌නො. තිට්‌ඨතු, සක්‌කා, එකං වස්‌සං.
Idha mama sāvako nava vassāni… aṭṭha vassāni… satta vassāni… cha vassāni… pañca vassāni cattāri vassāni… tīṇi vassāni… dve vassāni… ekaṃ vassaṃ appamatto ātāpī pahitatto viharanto yathā mayānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā apaṇṇakaṃ vā sotāpanno. Tiṭṭhatu, sakkā, ekaṃ vassaṃ.
ඉධ මම සාවකො දස මාසෙ අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො යථා මයානුසිට්‌ඨං තථා පටිපජ්‌ජමානො සතම්‌පි වස්‌සානි සතම්‌පි වස්‌සසතානි සතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සානි එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍ය, සො ච ඛ්‌වස්‌ස සකදාගාමී වා අනාගාමී වා අපණ්‌ණකං වා සොතාපන්‌නො. තිට්‌ඨන්‌තු, සක්‌කා, දස මාසා.
Idha mama sāvako dasa māse appamatto ātāpī pahitatto viharanto yathā mayānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā apaṇṇakaṃ vā sotāpanno. Tiṭṭhantu, sakkā, dasa māsā.
ඉධ මම සාවකො නව මාසෙ… අට්‌ඨ මාසෙ… සත්‌ත මාසෙ… ඡ මාසෙ… පඤ්‌ච මාසෙ… චත්‌තාරො මාසෙ… තයො මාසෙ… ද්‌වෙ මාසෙ… එකං මාසං… අඩ්‌ඪමාසං අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො යථා මයානුසිට්‌ඨං තථා පටිපජ්‌ජමානො සතම්‌පි වස්‌සානි සතම්‌පි වස්‌සසතානි සතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සානි එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍ය, සො ච ඛ්‌වස්‌ස සකදාගාමී වා අනාගාමී වා අපණ්‌ණකං වා සොතාපන්‌නො. තිට්‌ඨතු, සක්‌කා, අඩ්‌ඪමාසො.
Idha mama sāvako nava māse… aṭṭha māse… satta māse… cha māse… pañca māse… cattāro māse… tayo māse… dve māse… ekaṃ māsaṃ… aḍḍhamāsaṃ appamatto ātāpī pahitatto viharanto yathā mayānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā apaṇṇakaṃ vā sotāpanno. Tiṭṭhatu, sakkā, aḍḍhamāso.
ඉධ මම සාවකො දස රත්‌තින්‌දිවෙ 1 අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො යථා මයානුසිට්‌ඨං තථා පටිපජ්‌ජමානො සතම්‌පි වස්‌සානි සතම්‌පි වස්‌සසතානි සතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සානි එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍ය, සො ච ඛ්‌වස්‌ස සකදාගාමී වා අනාගාමී වා අපණ්‌ණකං වා සොතාපන්‌නො. තිට්‌ඨන්‌තු, සක්‌කා, දස රත්‌තින්‌දිවා.
Idha mama sāvako dasa rattindive 2 appamatto ātāpī pahitatto viharanto yathā mayānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā apaṇṇakaṃ vā sotāpanno. Tiṭṭhantu, sakkā, dasa rattindivā.
ඉධ මම සාවකො නව රත්‌තින්‌දිවෙ… අට්‌ඨ රත්‌තින්‌දිවෙ… සත්‌ත රත්‌තින්‌දිවෙ… ඡ රත්‌තින්‌දිවෙ… පඤ්‌ච රත්‌තින්‌දිවෙ… චත්‌තාරො රත්‌තින්‌දිවෙ… තයො රත්‌තින්‌දිවෙ… ද්‌වෙ රත්‌තින්‌දිවෙ… එකං රත්‌තින්‌දිවං අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො යථා මයානුසිට්‌ඨං තථා පටිපජ්‌ජමානො සතම්‌පි වස්‌සානි සතම්‌පි වස්‌සසතානි සතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සානි එකන්‌තසුඛප්‌පටිසංවෙදී විහරෙය්‍ය, සො ච ඛ්‌වස්‌ස සකදාගාමී වා අනාගාමී වා අපණ්‌ණකං වා සොතාපන්‌නො. තෙසං වො, සක්‌කා, අලාභා තෙසං දුල්‌ලද්‌ධං, යෙ තුම්‌හෙ එවං සොකසභයෙ ජීවිතෙ මරණසභයෙ ජීවිතෙ අප්‌පෙකදා අට්‌ඨඞ්‌ගසමන්‌නාගතං උපොසථං උපවසථ, අප්‌පෙකදා න උපවසථා’’ති. ‘‘එතෙ මයං, භන්‌තෙ, අජ්‌ජතග්‌ගෙ අට්‌ඨඞ්‌ගසමන්‌නාගතං උපොසථං උපවසිස්‌සාමා’’ති. ඡට්‌ඨං.
Idha mama sāvako nava rattindive… aṭṭha rattindive… satta rattindive… cha rattindive… pañca rattindive… cattāro rattindive… tayo rattindive… dve rattindive… ekaṃ rattindivaṃ appamatto ātāpī pahitatto viharanto yathā mayānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekantasukhappaṭisaṃvedī vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā apaṇṇakaṃ vā sotāpanno. Tesaṃ vo, sakkā, alābhā tesaṃ dulladdhaṃ, ye tumhe evaṃ sokasabhaye jīvite maraṇasabhaye jīvite appekadā aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasatha, appekadā na upavasathā’’ti. ‘‘Ete mayaṃ, bhante, ajjatagge aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasissāmā’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 6. සක්‌කසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Sakkasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-8. විවාදසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-8. Vivādasuttādivaṇṇanā
