Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൧൬൮] ൮. സകുണഗ്ഘിജാതകവണ്ണനാ

    [168] 8. Sakuṇagghijātakavaṇṇanā

    സേനോ ബലസാ പതമാനോതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ അത്തജ്ഝാസയം സകുണോവാദസുത്തം (സം॰ നി॰ ൫.൩൭൨) ആരബ്ഭ കഥേസി. ഏകദിവസഞ്ഹി സത്ഥാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേത്വാ ‘‘ഗോചരേ, ഭിക്ഖവേ, ചരഥ സകേ പേത്തികേ വിസയേ’’തി (സം॰ നി॰ ൫.൩൭൨) ഇമം സംയുത്തമഹാവഗ്ഗേ സുത്തന്തം കഥേന്തോ ‘‘തുമ്ഹേ താവ തിട്ഠഥ, പുബ്ബേ തിരച്ഛാനഗതാപി സകം പേത്തികവിസയം പഹായ അഗോചരേ ചരന്താ പച്ചാമിത്താനം ഹത്ഥപഥം ഗന്ത്വാപി അത്തനോ പഞ്ഞാസമ്പത്തിയാ ഉപായകോസല്ലേന പച്ചാമിത്താനം ഹത്ഥാ മുച്ചിംസൂ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Senobalasā patamānoti idaṃ satthā jetavane viharanto attajjhāsayaṃ sakuṇovādasuttaṃ (saṃ. ni. 5.372) ārabbha kathesi. Ekadivasañhi satthā bhikkhū āmantetvā ‘‘gocare, bhikkhave, caratha sake pettike visaye’’ti (saṃ. ni. 5.372) imaṃ saṃyuttamahāvagge suttantaṃ kathento ‘‘tumhe tāva tiṭṭhatha, pubbe tiracchānagatāpi sakaṃ pettikavisayaṃ pahāya agocare carantā paccāmittānaṃ hatthapathaṃ gantvāpi attano paññāsampattiyā upāyakosallena paccāmittānaṃ hatthā mucciṃsū’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ ലാപസകുണയോനിയം നിബ്ബത്തിത്വാ നങ്ഗലകട്ഠകരണേ ലേഡ്ഡുട്ഠാനേ വാസം കപ്പേസി. സോ ഏകദിവസം ‘‘സകവിസയേ ഗോചരഗഹണം പഹായ പരവിസയേ ഗോചരം ഗണ്ഹിസ്സാമീ’’തി അടവിപരിയന്തം അഗമാസി. അഥ നം തത്ഥ ഗോചരം ഗണ്ഹന്തം ദിസ്വാ സകുണഗ്ഘി സഹസാ അജ്ഝപ്പത്താ അഗ്ഗഹേസി. സോ സകുണഗ്ഘിയാ ഹരിയമാനോ ഏവം പരിദേവസി – ‘‘മയമേവമ്ഹ അലക്ഖികാ, മയം അപ്പപുഞ്ഞാ, യേ മയം അഗോചരേ ചരിമ്ഹ പരവിസയേ, സചേജ്ജ മയം ഗോചരേ ചരേയ്യാമ സകേ പേത്തികേ വിസയേ, ന മ്യായം സകുണഗ്ഘി അലം അഭവിസ്സ യദിദം യുദ്ധായാ’’തി. ‘‘കോ പന, തേ ലാപ, ഗോചരോ സകോ പേത്തികോ വിസയോ’’തി? ‘‘യദിദം നങ്ഗലകട്ഠകരണം ലേഡ്ഡുട്ഠാന’’ന്തി. അഥ നം സകുണഗ്ഘി സകേ ബലേ അപത്ഥദ്ധാ അമുഞ്ചി – ‘‘ഗച്ഛ ഖോ, ത്വം ലാപ, തത്രപി മേ ഗന്ത്വാ ന മോക്ഖസീ’’തി. സോ തത്ഥ ഗന്ത്വാ മഹന്തം ലേഡ്ഡും അഭിരുഹിത്വാ ‘‘ഏഹി ഖോ ദാനി സകുണഗ്ഘീ’’തി സേനം അവ്ഹയന്തോ അട്ഠാസി. സകുണഗ്ഘി സകേ ബലേ അപത്ഥദ്ധാ ഉഭോ പക്ഖേ സന്നയ്ഹ ലാപസകുണം സഹസാ അജ്ഝപ്പത്താ. യദാ പന തം ലാപോ ‘‘ബഹുആഗതാ ഖോ മ്യായം സകുണഗ്ഘീ’’തി അഞ്ഞാസി, അഥ പരിവത്തിത്വാ തസ്സേവ ലേഡ്ഡുസ്സ അന്തരം പച്ചാപാദി. സകുണഗ്ഘി വേഗം സന്ധാരേതും അസക്കോന്തീ തത്ഥേവ ഉരം പച്ചതാളേസി. ഏവം സാ ഭിന്നേന ഹദയേന നിക്ഖന്തേഹി അക്ഖീഹി ജീവിതക്ഖയം പാപുണി.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto lāpasakuṇayoniyaṃ nibbattitvā naṅgalakaṭṭhakaraṇe leḍḍuṭṭhāne vāsaṃ kappesi. So ekadivasaṃ ‘‘sakavisaye gocaragahaṇaṃ pahāya paravisaye gocaraṃ gaṇhissāmī’’ti aṭavipariyantaṃ agamāsi. Atha naṃ tattha gocaraṃ gaṇhantaṃ disvā sakuṇagghi sahasā ajjhappattā aggahesi. So sakuṇagghiyā hariyamāno evaṃ paridevasi – ‘‘mayamevamha alakkhikā, mayaṃ appapuññā, ye mayaṃ agocare carimha paravisaye, sacejja mayaṃ gocare careyyāma sake pettike visaye, na myāyaṃ sakuṇagghi alaṃ abhavissa yadidaṃ yuddhāyā’’ti. ‘‘Ko pana, te lāpa, gocaro sako pettiko visayo’’ti? ‘‘Yadidaṃ naṅgalakaṭṭhakaraṇaṃ leḍḍuṭṭhāna’’nti. Atha naṃ sakuṇagghi sake bale apatthaddhā amuñci – ‘‘gaccha kho, tvaṃ lāpa, tatrapi me gantvā na mokkhasī’’ti. So tattha gantvā mahantaṃ leḍḍuṃ abhiruhitvā ‘‘ehi kho dāni sakuṇagghī’’ti senaṃ avhayanto aṭṭhāsi. Sakuṇagghi sake bale apatthaddhā ubho pakkhe sannayha lāpasakuṇaṃ sahasā ajjhappattā. Yadā pana taṃ lāpo ‘‘bahuāgatā kho myāyaṃ sakuṇagghī’’ti aññāsi, atha parivattitvā tasseva leḍḍussa antaraṃ paccāpādi. Sakuṇagghi vegaṃ sandhāretuṃ asakkontī tattheva uraṃ paccatāḷesi. Evaṃ sā bhinnena hadayena nikkhantehi akkhīhi jīvitakkhayaṃ pāpuṇi.

    സത്ഥാ ഇമം അതീതം ദസ്സേത്വാ ‘‘ഏവം, ഭിക്ഖവേ, തിരച്ഛാനഗതാപി അഗോചരേ ചരന്താ സപത്തഹത്ഥം ഗച്ഛന്തി, ഗോചരേ പന സകേ പേത്തികേ വിസയേ ചരന്താ സപത്തേ നിഗ്ഗണ്ഹന്തി, തസ്മാ തുമ്ഹേപി മാ അഗോചരേ ചരഥ പരവിസയേ. അഗോചരേ , ഭിക്ഖവേ, ചരതം പരവിസയേ ലച്ഛതി മാരോ ഓതാരം, ലച്ഛതി മാരോ ആരമ്മണം. കോ ച, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനോ അഗോചരോ പരവിസയോ? യദിദം പഞ്ച കാമഗുണാ. കതമേ പഞ്ച? ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യാ രൂപാ…പേ॰… അയം, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനോ അഗോചരോ പരവിസയോ’’തി വത്വാ അഭിസമ്ബുദ്ധോ ഹുത്വാ പഠമം ഗാഥമാഹ –

    Satthā imaṃ atītaṃ dassetvā ‘‘evaṃ, bhikkhave, tiracchānagatāpi agocare carantā sapattahatthaṃ gacchanti, gocare pana sake pettike visaye carantā sapatte niggaṇhanti, tasmā tumhepi mā agocare caratha paravisaye. Agocare , bhikkhave, carataṃ paravisaye lacchati māro otāraṃ, lacchati māro ārammaṇaṃ. Ko ca, bhikkhave, bhikkhuno agocaro paravisayo? Yadidaṃ pañca kāmaguṇā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā…pe… ayaṃ, bhikkhave, bhikkhuno agocaro paravisayo’’ti vatvā abhisambuddho hutvā paṭhamaṃ gāthamāha –

    ൩൫.

    35.

    ‘‘സേനോ ബലസാ പതമാനോ, ലാപം ഗോചരഠായിനം;

    ‘‘Seno balasā patamāno, lāpaṃ gocaraṭhāyinaṃ;

    സഹസാ അജ്ഝപ്പത്തോവ, മരണം തേനുപാഗമീ’’തി.

    Sahasā ajjhappattova, maraṇaṃ tenupāgamī’’ti.

    തത്ഥ ബലസാ പതമാനോതി ‘‘ലാപം ഗണ്ഹിസ്സാമീ’’തി ബലേന ഥാമേന പതമാനോ. ഗോചരഠായിനന്തി സകവിസയാ നിക്ഖമിത്വാ ഗോചരത്ഥായ അടവിപരിയന്തേ ഠിതം. അജ്ഝപ്പത്തോതി സമ്പത്തോ. മരണം തേനുപാഗമീതി തേന കാരണേന മരണം പത്തോ.

    Tattha balasā patamānoti ‘‘lāpaṃ gaṇhissāmī’’ti balena thāmena patamāno. Gocaraṭhāyinanti sakavisayā nikkhamitvā gocaratthāya aṭavipariyante ṭhitaṃ. Ajjhappattoti sampatto. Maraṇaṃ tenupāgamīti tena kāraṇena maraṇaṃ patto.

    തസ്മിം പന മരണം പത്തേ ലാപോ നിക്ഖമിത്വാ ‘‘ദിട്ഠാ വത മേ പച്ചാമിത്തസ്സ പിട്ഠീ’’തി തസ്സ ഹദയേ ഠത്വാ ഉദാനം ഉദാനേന്തോ ദുതിയം ഗാഥമാഹ –

    Tasmiṃ pana maraṇaṃ patte lāpo nikkhamitvā ‘‘diṭṭhā vata me paccāmittassa piṭṭhī’’ti tassa hadaye ṭhatvā udānaṃ udānento dutiyaṃ gāthamāha –

    ൩൬.

    36.

    ‘‘സോഹം നയേന സമ്പന്നോ, പേത്തികേ ഗോചരേ രതോ;

    ‘‘Sohaṃ nayena sampanno, pettike gocare rato;

    അപേതസത്തു മോദാമി, സമ്പസ്സം അത്ഥമത്തനോ’’തി.

    Apetasattu modāmi, sampassaṃ atthamattano’’ti.

    തത്ഥ നയേനാതി ഉപായേന. അത്ഥമത്തനോതി അത്തനോ അരോഗഭാവസങ്ഖാതം വുഡ്ഢിം.

    Tattha nayenāti upāyena. Atthamattanoti attano arogabhāvasaṅkhātaṃ vuḍḍhiṃ.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ സച്ചാനി പകാസേത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി, സച്ചപരിയോസാനേ ബഹൂ ഭിക്ഖൂ സോതാപത്തിഫലാദീനി പാപുണിംസു. ‘‘തദാ സേനോ ദേവദത്തോ അഹോസി, ലാപോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne bahū bhikkhū sotāpattiphalādīni pāpuṇiṃsu. ‘‘Tadā seno devadatto ahosi, lāpo pana ahameva ahosi’’nti.

    സകുണഗ്ഘിജാതകവണ്ണനാ അട്ഠമാ.

    Sakuṇagghijātakavaṇṇanā aṭṭhamā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൧൬൮. സകുണഗ്ഘിജാതകം • 168. Sakuṇagghijātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact