| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၆. သကုဏဂ္ဃိသုတ္တဝဏ္ဏနာ
6. Sakuṇagghisuttavaṇṇanā
၃၇၂. ဆဋ္ဌေ သကုဏဂ္ဃီတိ သကုဏံ ဟနတီတိ သကုဏဂ္ဃိ, သေနသ္သေတံ အဓိဝစနံ။ သဟသာ အဇ္ဈပတ္တာတိ လောဘသာဟသေန ပတ္တာ။ အလက္ခိကာတိ နိသ္သိရိကာ။ အပ္ပပုညာတိ ပရိတ္တပုညာ။ သစေဇ္ဇ မယန္တိ သစေ အဇ္ဇ မယံ။ နင္ဂလကဋ္ဌကရဏန္တိ နင္ဂလေန ကသိကရဏံ, အဓုနာ ကဋ္ဌံ ခေတ္တဋ္ဌာနန္တိ အတ္ထော။ လေဍ္ဍုဋ္ဌာနန္တိ လေဍ္ဍူနံ ဌာနံ။ သံဝဒမာနာတိ သမ္မာ ဝဒမာနာ, အတ္တနော ဗလသ္သ သုဋ္ဌု ဝဏ္ဏံ ဝဒမာနာတိ အတ္ထော။ မဟန္တံ လေဍ္ဍုံ အဘိရုဟိတ္ဝာတိ ဥဒ္ဓနသဏ္ဌာနေန ဌိတေသု တီသု လေဍ္ဍူသု ‘‘ဣတော သေနေ အာဂစ္ဆန္တေ ဣတော နိက္ခမိသ္သာမိ, ဣတော အာဂစ္ဆန္တေ ဣတော’’တိ သလ္လက္ခေတ္ဝာ တေသု ဧကံ လေဍ္ဍုံ အဘိရုဟိတ္ဝာ အဋ္ဌာသိ အဝဒမာနော။ သန္နယ္ဟာတိ ခုရပ္ပံ သန္နယ္ဟမာနော ဝိယ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ သုဋ္ဌု ဌပေတ္ဝာ။ ဗဟုအာဂတော ခော မ္ယာယန္တိ ‘‘မယ္ဟံ အတ္ထာယ အယံ ဗဟုတံ ဌာနံ အာဂတော, အပ္ပံ အဝသိဋ္ဌံ, ဣဒာနိ မံ ဂဏ္ဟိသ္သတီ’’တိ ဉတ္ဝာ ဒာရုဂုဠော ဝိယ ဝိနိဝတ္တိတ္ဝာ တသ္သေဝ လေဍ္ဍုသ္သ အန္တရေ ပစ္စုပာဒိ, ပဋိပန္နော ပဝိဋ္ဌောတိ အတ္ထော။ ဥရံ ပစ္စတာဠေသီတိ ‘‘ဧကပ္ပဟာရေနေဝ လာပသ္သ သီသံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ဂဟေသ္သာမီ’’တိ ပက္ခန္ဒတ္တာ ဝေဂံ သန္ဓာရေတုံ အသက္ကောန္တော တသ္မိံ လေဍ္ဍုသ္မိံ ဥရံ ပတာဠေသိ။ တာဝဒေဝသ္သ ဟဒယမံသံ ဖာလိယိတ္ထ။ အထ လာပော ‘‘ဒိဋ္ဌာ ဝတ သတ္တုနော ပိဋ္ဌီ’’တိ ဟဋ္ဌတုဋ္ဌော တသ္သ ဟဒယေ အပရာပရံ စင္ကမိ။
372. Chaṭṭhe sakuṇagghīti sakuṇaṃ hanatīti sakuṇagghi, senassetaṃ adhivacanaṃ. Sahasā ajjhapattāti lobhasāhasena pattā. Alakkhikāti nissirikā. Appapuññāti parittapuññā. Sacejja mayanti sace ajja mayaṃ. Naṅgalakaṭṭhakaraṇanti naṅgalena kasikaraṇaṃ, adhunā kaṭṭhaṃ khettaṭṭhānanti attho. Leḍḍuṭṭhānanti leḍḍūnaṃ ṭhānaṃ. Saṃvadamānāti sammā vadamānā, attano balassa suṭṭhu vaṇṇaṃ vadamānāti attho. Mahantaṃ leḍḍuṃ abhiruhitvāti uddhanasaṇṭhānena ṭhitesu tīsu leḍḍūsu ‘‘ito sene āgacchante ito nikkhamissāmi, ito āgacchante ito’’ti sallakkhetvā tesu ekaṃ leḍḍuṃ abhiruhitvā aṭṭhāsi avadamāno. Sannayhāti khurappaṃ sannayhamāno viya sannayhitvā suṭṭhu ṭhapetvā. Bahuāgato kho myāyanti ‘‘mayhaṃ atthāya ayaṃ bahutaṃ ṭhānaṃ āgato, appaṃ avasiṭṭhaṃ, idāni maṃ gaṇhissatī’’ti ñatvā dāruguḷo viya vinivattitvā tasseva leḍḍussa antare paccupādi, paṭipanno paviṭṭhoti attho. Uraṃ paccatāḷesīti ‘‘ekappahāreneva lāpassa sīsaṃ chinditvā gahessāmī’’ti pakkhandattā vegaṃ sandhāretuṃ asakkonto tasmiṃ leḍḍusmiṃ uraṃ patāḷesi. Tāvadevassa hadayamaṃsaṃ phāliyittha. Atha lāpo ‘‘diṭṭhā vata sattuno piṭṭhī’’ti haṭṭhatuṭṭho tassa hadaye aparāparaṃ caṅkami.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၆. သကုဏဂ္ဃိသုတ္တံ • 6. Sakuṇagghisuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၆. သကုဏဂ္ဃိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Sakuṇagghisuttavaṇṇanā
