| Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / саарад̇т̇ад̣̇ийбаний-дийгаа • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
салаагабхад̇д̇агат̇ааван̣н̣анаа
Salākabhattakathāvaṇṇanā
убаниб̣анд̇хид̇ваад̇и ликид̇ваа. ниг̇г̇ахзна д̣̇ад̇ваад̇и анижчанд̇амби ниг̇г̇ахзна самбадижчаабзд̇ваа . згаг̇зхавасзнаад̇и згааяа гхарабаал̣ияаа васзна. уд̣̇д̣̇исид̇ваад̇и ‘‘д̇уяхан̃жа д̇уяхан̃жа баабун̣аад̇ий’’д̇и вад̇ваа. д̣̇уурад̇д̇аа ниг̇г̇ахзд̇вааби ваарзна г̇аахзд̇аб̣б̣аг̇аамо ваараг̇аамо. вихаараваарз нияуд̇д̇аа вихааравааригаа, ваарзна вихаарарагкан̣агаа. ан̃н̃ат̇ад̇д̇анд̇и басаад̣̇ан̃н̃ат̇ад̇д̇ам̣. паад̇игаммамзва бхаванд̇ийд̇и вихаарарагкан̣ад̇т̇ааяа сан̇гхзна д̣̇аад̇аб̣б̣аад̇ирзгалаабхаа хонд̇и. сан̇гханавагзна лад̣̇д̇хагаалзд̇и д̣̇ивасз д̣̇ивасз згзгасса баабид̇аани д̣̇вз д̇ийн̣и згажааригабхад̇д̇аани д̇знзва нияаамзна ад̇д̇ано баабун̣анадтаанз сан̇гханавагзна лад̣̇д̇хагаалз. яасса гассажи саммукийбхууд̇асса баабзд̇ваад̇и зд̇т̇а ‘‘язбхуяязна жз бхигкуу б̣ахисиймаг̇ад̇аа хонд̇и, саммукийбхууд̇асса яасса гассажи баабзд̇аб̣б̣ам̣ сабхааг̇ад̇д̇аа згзна лад̣̇д̇хам̣ саб̣б̣зсам̣ ход̇и, д̇асмимби асад̇и ад̇д̇ано баабзд̇ваа д̣̇аад̇аб̣б̣а’’нд̇и г̇ан̣тибад̣̇зсу вуд̇д̇ам̣. расасалааганд̇и ужчурасасалаагам̣.
Upanibandhitvāti likhitvā. Niggahena datvāti anicchantampi niggahena sampaṭicchāpetvā . Ekagehavasenāti ekāya gharapāḷiyā vasena. Uddisitvāti ‘‘tuyhañca tuyhañca pāpuṇātī’’ti vatvā. Dūrattā niggahetvāpi vārena gāhetabbagāmo vāragāmo. Vihāravāre niyuttā vihāravārikā, vārena vihārarakkhaṇakā. Aññathattanti pasādaññathattaṃ. Phātikammameva bhavantīti vihārarakkhaṇatthāya saṅghena dātabbaatirekalābhā honti. Saṅghanavakena laddhakāleti divase divase ekekassa pāpitāni dve tīṇi ekacārikabhattāni teneva niyāmena attano pāpuṇanaṭṭhāne saṅghanavakena laddhakāle. Yassa kassaci sammukhībhūtassa pāpetvāti ettha ‘‘yebhuyyena ce bhikkhū bahisīmagatā honti, sammukhībhūtassa yassa kassaci pāpetabbaṃ sabhāgattā ekena laddhaṃ sabbesaṃ hoti, tasmimpi asati attano pāpetvā dātabba’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Rasasalākanti ucchurasasalākaṃ.
‘‘сан̇гхад̇о нираамисасалаагааби вихаарз баггабхад̇д̇амби ваддад̇иязваа’’д̇и саад̇хааран̣ам̣ гад̇ваа висуд̣̇д̇химаг̇г̇з (висуд̣̇д̇хи. 1.26) вуд̇д̇ад̇д̇аа ‘‘звам̣ г̇аахид̇з саад̣̇ид̇аб̣б̣ам̣, звам̣ на саад̣̇ид̇аб̣б̣а’’нд̇и висзсзд̇ваа авуд̇д̇ад̇д̇аа жа бхзсаж̇ж̇аад̣̇исалаагааяо жзд̇т̇а гин̃жааби бин̣д̣абаад̇игаанамби вадданд̇и, салаагавасзна г̇аахид̇ад̇д̇аа бана на саад̣̇ид̇аб̣б̣аад̇и зд̇т̇а ад̇хиббааяо виймам̣сид̇аб̣б̣о. яад̣̇и хи бхзсаж̇ж̇аад̣̇исалаагаа салаагавасзна г̇аахид̇аа на саад̣̇ид̇аб̣б̣аа сияаа, сан̇гхад̇о нираамисасалаагаа ваддад̇иязваад̇и на вад̣̇зяяа, ‘‘ад̇ирзгалаабхо сан̇гхабхад̇д̇ам̣ уд̣̇д̣̇зсабхад̇д̇а’’нд̇иаад̣̇иважанад̇о (махаава. 128) ‘‘ад̇ирзгалаабхам̣ бадигкибаамий’’д̇и салаагавасзна г̇аахзд̇аб̣б̣ам̣ бхад̇д̇амзва бадигкид̇д̇ам̣, на бхзсаж̇ж̇ам̣. сан̇гхабхад̇д̇аад̣̇ийни хи жуд̣̇д̣̇аса бхад̇д̇ааниязва д̇зна на саад̣̇ид̇аб̣б̣аанийд̇и вуд̇д̇аани, канд̇хагабхаан̣агаанам̣ ваа мад̇зна ид̇ха звам̣ вуд̇д̇анд̇и г̇ахзд̇аб̣б̣ам̣. аг̇г̇ад̇о д̣̇аад̇аб̣б̣абхигкаа аг̇г̇абхигкаа. лад̣̇д̇хаа ваа алад̣̇д̇хаа ваад̇и лабхид̇ваа ваа алабхид̇ваа ваа. ниб̣ад̣̇д̇хааяа аг̇г̇абхигкааяа аббамад̇д̇игааяа зва самбхавад̇о лабхид̇вааби бунад̣̇ивасз г̇ан̣хид̇ум̣ вуд̇д̇ам̣. аг̇г̇абхигкаамад̇д̇анд̇и хи зд̇т̇а мад̇д̇а-сад̣̇д̣̇о б̣ахубхаавам̣ нивад̇д̇зд̇и.
‘‘Saṅghato nirāmisasalākāpi vihāre pakkabhattampi vaṭṭatiyevā’’ti sādhāraṇaṃ katvā visuddhimagge (visuddhi. 1.26) vuttattā ‘‘evaṃ gāhite sāditabbaṃ, evaṃ na sāditabba’’nti visesetvā avuttattā ca bhesajjādisalākāyo cettha kiñcāpi piṇḍapātikānampi vaṭṭanti, salākavasena gāhitattā pana na sāditabbāti ettha adhippāyo vīmaṃsitabbo. Yadi hi bhesajjādisalākā salākavasena gāhitā na sāditabbā siyā, saṅghato nirāmisasalākā vaṭṭatiyevāti na vadeyya, ‘‘atirekalābho saṅghabhattaṃ uddesabhatta’’ntiādivacanato (mahāva. 128) ‘‘atirekalābhaṃ paṭikkhipāmī’’ti salākavasena gāhetabbaṃ bhattameva paṭikkhittaṃ, na bhesajjaṃ. Saṅghabhattādīni hi cuddasa bhattāniyeva tena na sāditabbānīti vuttāni, khandhakabhāṇakānaṃ vā matena idha evaṃ vuttanti gahetabbaṃ. Aggato dātabbabhikkhā aggabhikkhā. Laddhā vā aladdhā vāti labhitvā vā alabhitvā vā. Nibaddhāya aggabhikkhāya appamattikāya eva sambhavato labhitvāpi punadivase gaṇhituṃ vuttaṃ. Aggabhikkhāmattanti hi ettha matta-saddo bahubhāvaṃ nivatteti.
салаагабхад̇д̇ам̣ наама вихаарзязва уд̣̇д̣̇исийяад̇и вихаарамзва санд̇хааяа д̣̇ияяамаанад̇д̇аад̇и ааха ‘‘вихаарз абаабид̇ам̣ банаа’’д̇иаад̣̇и. д̇ад̇ра аасанасаалааяаад̇и д̇асмим̣ г̇аамз аасанасаалааяа. вихаарам̣ аанзд̇ваа г̇аахзд̇аб̣б̣анд̇и д̇ат̇аа вад̇ваа д̇асмим̣ д̣̇ивасз д̣̇иннабхад̇д̇ам̣ вихаарамзва аанзд̇ваа тид̇игааяа г̇аахзд̇аб̣б̣ам̣. д̇ад̇т̇аад̇и д̇асмим̣ д̣̇исаабхааг̇з. д̇ам̣ г̇ахзд̇ваад̇и д̇ам̣ ваараг̇аамасалаагам̣ ад̇д̇анаа г̇ахзд̇ваа. д̇знаад̇и яо ад̇д̇ано бад̇д̇ам̣ ваараг̇аамасалаагам̣ д̣̇исам̣г̇амигасса ад̣̇ааси, д̇зна. анад̇игганд̇зязва д̇асмим̣ д̇асса салаагаа г̇аахзд̇аб̣б̣аад̇и яасмаа убажаарасиймадтассзва салаагаа баабун̣аад̇и, д̇асмаа д̇асмим̣ д̣̇исам̣г̇амигз убажаарасиймам̣ анад̇игганд̇зязва д̇асса д̣̇исам̣г̇амигасса бад̇д̇асалаагаа ад̇д̇ано баабзд̇ваа г̇ахзд̇аб̣б̣аа.
Salākabhattaṃ nāma vihāreyeva uddisīyati vihārameva sandhāya diyyamānattāti āha ‘‘vihāre apāpitaṃ panā’’tiādi. Tatra āsanasālāyāti tasmiṃ gāme āsanasālāya. Vihāraṃ ānetvā gāhetabbanti tathā vatvā tasmiṃ divase dinnabhattaṃ vihārameva ānetvā ṭhitikāya gāhetabbaṃ. Tatthāti tasmiṃ disābhāge. Taṃ gahetvāti taṃ vāragāmasalākaṃ attanā gahetvā. Tenāti yo attano pattaṃ vāragāmasalākaṃ disaṃgamikassa adāsi, tena. Anatikkanteyeva tasmiṃ tassa salākā gāhetabbāti yasmā upacārasīmaṭṭhasseva salākā pāpuṇāti, tasmā tasmiṃ disaṃgamike upacārasīmaṃ anatikkanteyeva tassa disaṃgamikassa pattasalākā attano pāpetvā gahetabbā.
анааг̇ад̇ад̣̇ивасзд̇и зд̇т̇а гат̇ам̣ д̇зсам̣ бхигкуунам̣ ааг̇ад̇аанааг̇ад̇абхааво вин̃н̃ааяад̇ийд̇и жз? яасмаа д̇ад̇о д̇ад̇о ааг̇ад̇аа бхигкуу д̇асмим̣ г̇аамз аасанасаалааяа саннибад̇анд̇и, д̇асмаа д̇зсам̣ ааг̇ад̇аанааг̇ад̇абхааво саггаа вин̃н̃аад̇ум̣. амхаагам̣ г̇ожараг̇аамзд̇и салаагабхад̇д̇ад̣̇ааяагаанам̣ г̇аамз. бхун̃ж̇ид̇ум̣ ааг̇ажчанд̇ийд̇и ‘‘махаат̇зро згагова вихаарз охийно авассам̣ саб̣б̣асалаагаа ад̇д̇ано баабзд̇ваа тид̇о’’д̇и ман̃н̃амаанаа ааг̇ажчанд̇и.
Anāgatadivaseti ettha kathaṃ tesaṃ bhikkhūnaṃ āgatānāgatabhāvo viññāyatīti ce? Yasmā tato tato āgatā bhikkhū tasmiṃ gāme āsanasālāya sannipatanti, tasmā tesaṃ āgatānāgatabhāvo sakkā viññātuṃ. Amhākaṃ gocaragāmeti salākabhattadāyakānaṃ gāme. Bhuñjituṃ āgacchantīti ‘‘mahāthero ekakova vihāre ohīno avassaṃ sabbasalākā attano pāpetvā ṭhito’’ti maññamānā āgacchanti.
