| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā |
สลากภตฺตกถาวณฺณนา
Salākabhattakathāvaṇṇanā
น หิ พหิสีมาย สงฺฆลาโภติ เอตฺถ ‘‘อุเทฺทสภตฺตาทีสุ พหิสีมาย ฐิตสฺสปิ เจ อุปาสกา เทนฺติ, คเหตุํ ลภนฺติ, อตฺตโนปิ ปาเปตฺวา คหณํ อนุญฺญาตํ, ตถา อิธ น วฎฺฎตี’’ติ วุตฺตํฯ น ปาปุณนฺตีติ อุทฺทิสิตฺวาปิฯ วารคามนฺติ ทูรตฺตา วาเรน นิคฺคเหน คนฺตพฺพคาเมฯ ผาติกมฺมเมวาติ อติเรกลาภา จ ภวนฺติฯ สมฺมุขีภูตสฺสาติ เยภุเยฺยน เจ ภิกฺขู พหิสีมํ คตา, สมฺมุขีภูตสฺส ปาเปตพฺพํฯ สภาคตฺตา หิ เอเกน ลทฺธํ สเพฺพสํ ปโหติ, ตสฺมิมฺปิ อสติ อตฺตโน ปาเปตฺวา ทาตพฺพํฯ ‘‘ลทฺธา วา อลทฺธา วา’’ติ วจนสิลิฎฺฐวเสน วุตฺตํฯ วิหาเร อปาปิตํ ปน…เป.… น วฎฺฎตีติ สลากภตฺตํ วิหาเร อุทฺทิสิยติฯ เตน ปน ทินฺนสลาเกนฯ ตสฺสาติ คเหตฺวา คตสฺสฯ สลากา คเหตพฺพาติ ยุตฺตํ วิยฯ สพฺพโปตฺถเกสุ ‘‘คาเหตพฺพา’’ติ ปาโฐ, ตสฺมา เตนาติ สลากคฺคาหาปเกนาติ อโตฺถฯ ‘‘โจริกาย คหิตตฺตา น ปาปุณาตี’’ติ วจนโต ‘‘กุฎิโสธนํ วฎฺฎตี’’ติ จ ทีปวาสิโน วทนฺติ กิรฯ เอกํ มหาเถรสฺสาติ มหาเถโร วิหารโต เยภุเยฺยน น คจฺฉติ, อิตเร กทาจิ คจฺฉติ, ตสฺมา สภาคา เจ, อตฺตโน ปาเปตฺวา ปุน อิตเรสํ ทิยฺยติฯ วิหาเร เถรสฺส ปตฺตสลากภตฺตนฺติ มหาเถโร เอกโกว วิหาเร โอหีโน, ‘‘อวสฺสํ สพฺพสลากา อตฺตโน ปาเปตฺวา ฐิโต’’ติ ปฎิสฺสยํ คนฺตฺวา อาคนฺตุกภิกฺขูนมฺปิ อทสฺสนโต กุกฺกุจฺจํ อกตฺวา ภุญฺชนฺติฯ
Na hi bahisīmāya saṅghalābhoti ettha ‘‘uddesabhattādīsu bahisīmāya ṭhitassapi ce upāsakā denti, gahetuṃ labhanti, attanopi pāpetvā gahaṇaṃ anuññātaṃ, tathā idha na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Na pāpuṇantīti uddisitvāpi. Vāragāmanti dūrattā vārena niggahena gantabbagāme. Phātikammamevāti atirekalābhā ca bhavanti. Sammukhībhūtassāti yebhuyyena ce bhikkhū bahisīmaṃ gatā, sammukhībhūtassa pāpetabbaṃ. Sabhāgattā hi ekena laddhaṃ sabbesaṃ pahoti, tasmimpi asati attano pāpetvā dātabbaṃ. ‘‘Laddhā vā aladdhā vā’’ti vacanasiliṭṭhavasena vuttaṃ. Vihāre apāpitaṃ pana…pe… na vaṭṭatīti salākabhattaṃ vihāre uddisiyati. Tena pana dinnasalākena. Tassāti gahetvā gatassa. Salākā gahetabbāti yuttaṃ viya. Sabbapotthakesu ‘‘gāhetabbā’’ti pāṭho, tasmā tenāti salākaggāhāpakenāti attho. ‘‘Corikāya gahitattā na pāpuṇātī’’ti vacanato ‘‘kuṭisodhanaṃ vaṭṭatī’’ti ca dīpavāsino vadanti kira. Ekaṃ mahātherassāti mahāthero vihārato yebhuyyena na gacchati, itare kadāci gacchati, tasmā sabhāgā ce, attano pāpetvā puna itaresaṃ diyyati. Vihāre therassa pattasalākabhattanti mahāthero ekakova vihāre ohīno, ‘‘avassaṃ sabbasalākā attano pāpetvā ṭhito’’ti paṭissayaṃ gantvā āgantukabhikkhūnampi adassanato kukkuccaṃ akatvā bhuñjanti.
