Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
သလာကဘတ္တကထာဝဏ္ဏနာ
Salākabhattakathāvaṇṇanā
ဥပနိဗန္ဓိတ္ဝာတိ လိခိတ္ဝာ။ ဂာမဝသေနပီတိ ယေဘုယ္ယေန သမလာဘဂာမဝသေနပိ။ ဗဟူနိ သလာကဘတ္တာနီတိ တိံသံ ဝာ စတ္တာရီသံ ဝာ ဘတ္တာနိ။ ‘‘သစေ ဟောန္တီ’’တိ အဇ္ဈာဟရိတ္ဝာ ယောဇေတဗ္ဗံ။
Upanibandhitvāti likhitvā. Gāmavasenapīti yebhuyyena samalābhagāmavasenapi. Bahūni salākabhattānīti tiṃsaṃ vā cattārīsaṃ vā bhattāni. ‘‘Sace hontī’’ti ajjhāharitvā yojetabbaṃ.
သလ္လက္ခေတ္ဝာတိ တာနိ ဘတ္တာနိ ပမာဏဝသေန သလ္လက္ခေတ္ဝာ။ နိဂ္ဂဟေန ဒတ္ဝာတိ ဒူရံ ဂန္တုံ အနိစ္ဆန္တသ္သ နိဂ္ဂဟေန သမ္ပဋိစ္ဆာပေတ္ဝာ ဒတ္ဝာ။ ပုန ဝိဟာရံ အာဂန္တ္ဝာတိ ဧတ္ထ ဝိဟာရံ အနာဂန္တ္ဝာ ဘတ္တံ ဂဟေတ္ဝာ ပစ္ဆာ ဝိဟာရေ အတ္တနော ပာပေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇိတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။
Sallakkhetvāti tāni bhattāni pamāṇavasena sallakkhetvā. Niggahena datvāti dūraṃ gantuṃ anicchantassa niggahena sampaṭicchāpetvā datvā. Puna vihāraṃ āgantvāti ettha vihāraṃ anāgantvā bhattaṃ gahetvā pacchā vihāre attano pāpetvā bhuñjitumpi vaṭṭati.
ဧကဂေဟဝသေနာတိ ဝီထိယမ္ပိ ဧကပသ္သေ ဃရပာဠိယာ ဝသေန။ ဥဒ္ဒိသိတ္ဝာပီတိ အသုကကုလေ သလာကဘတ္တာနိ တုယ္ဟံ ပာပုဏန္တီတိ ဝတ္ဝာ။
Ekagehavasenāti vīthiyampi ekapasse gharapāḷiyā vasena. Uddisitvāpīti asukakule salākabhattāni tuyhaṃ pāpuṇantīti vatvā.
ဝာရဂာမေတိ အတိဒူရတ္တာ ဝာရေန ဂန္တဗ္ဗဂာမေ။ သဋ္ဌိတော ဝာ ပဏ္ဏာသတော ဝာတိ ဒဏ္ဍကမ္မတ္ထာယ ဥဒကဃဋံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဝိဟာရဝာရောတိ သဗ္ဗဘိက္ခူသု ဘိက္ခတ္ထာယ ဂတေသု ဝိဟာရရက္ခဏဝာရော။
Vāragāmeti atidūrattā vārena gantabbagāme. Saṭṭhito vā paṇṇāsato vāti daṇḍakammatthāya udakaghaṭaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihāravāroti sabbabhikkhūsu bhikkhatthāya gatesu vihārarakkhaṇavāro.
တေသန္တိ ဝိဟာရဝာရိကာနံ။ ဖာတိကမ္မမေဝာတိ ဝိဟာရရက္ခဏကိစ္စသ္သ ပဟောနကပဋိပာဒနမေဝ။ ဧကသ္သေဝ ပာပုဏန္တီတိ ဒိဝသေ ဒိဝသေ ဧကေကသ္သေဝ ပာပိတာနီတိ အတ္ထော။
Tesanti vihāravārikānaṃ. Phātikammamevāti vihārarakkhaṇakiccassa pahonakapaṭipādanameva. Ekasseva pāpuṇantīti divase divase ekekasseva pāpitānīti attho.
ရသသလာကန္တိ ဥစ္ဆုရသသလာကံ။ ‘‘သလာကဝသေန ဂာဟိတတ္တာ ပန န သာဒိတဗ္ဗာ’’တိ ဣဒံ အသာရုပ္ပဝသေန ဝုတ္တံ, န ဓုတင္ဂဘေဒဝသေန။ ‘‘သင္ဃတော နိရာမိသသလာကာ။ပေ.။ ဝဋ္ဋတိယေဝာ’’တိ (ဝိသုဒ္ဓိ. ၁.၂၆) ဟိ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဝုတ္တံ။ အဂ္ဂဘိက္ခာမတ္တန္တိ ဧကကဋစ္ဆုဘိက္ခာမတ္တံ။ လဒ္ဓာ ဝာ အလဒ္ဓာ ဝာ သ္ဝေပိ ဂဏ္ဟေယ္ယာသီတိ လဒ္ဓေပိ အပ္ပမတ္တတာယ ဝုတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘ယာဝဒတ္ထံ လဘတိ။ပေ.။ အလဘိတ္ဝာ ‘သ္ဝေ ဂဏ္ဟေယ္ယာသီ’တိ ဝတ္တဗ္ဗော’’တိ။
Rasasalākanti ucchurasasalākaṃ. ‘‘Salākavasena gāhitattā pana na sāditabbā’’ti idaṃ asāruppavasena vuttaṃ, na dhutaṅgabhedavasena. ‘‘Saṅghato nirāmisasalākā…pe… vaṭṭatiyevā’’ti (visuddhi. 1.26) hi visuddhimagge vuttaṃ. Aggabhikkhāmattanti ekakaṭacchubhikkhāmattaṃ. Laddhā vā aladdhā vā svepi gaṇheyyāsīti laddhepi appamattatāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘yāvadatthaṃ labhati…pe… alabhitvā ‘sve gaṇheyyāsī’ti vattabbo’’ti.
တတ္ထာတိ တသ္မိံ ဒိသာဘာဂေ။ တံ ဂဟေတ္ဝာတိ တံ ဝာရဂာမေ သလာကံ အတ္တနော ဂဟေတ္ဝာ။ တေနာတိ ဒိသံဂမိကတော အညေန တသ္မိံ ဒိသံဂမိကေ။ ဒေဝသိကံ ပာပေတဗ္ဗာတိ ဥပစာရသီမာယ ဌိတသ္သ ယသ္သ ကသ္သစိ ဝသ္သဂ္ဂေန ပာပေတဗ္ဗာ။ ဧဝံ ဧတေသု အဂတေသု အာသန္နဝိဟာရေ ဘိက္ခူနံ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ ဣတရထာ သင္ဃိကတော။
Tatthāti tasmiṃ disābhāge. Taṃ gahetvāti taṃ vāragāme salākaṃ attano gahetvā. Tenāti disaṃgamikato aññena tasmiṃ disaṃgamike. Devasikaṃ pāpetabbāti upacārasīmāya ṭhitassa yassa kassaci vassaggena pāpetabbā. Evaṃ etesu agatesu āsannavihāre bhikkhūnaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati itarathā saṅghikato.
အမ္ဟာကံ ဂောစရဂာမေဝာတိ သလာကဘတ္တဒာယကာနံ ဂာမံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဝိဟာရေ ထေရသ္သ ပတ္တသလာကဘတ္တန္တိ ဝိဟာရေ ဧကေကသ္သေဝ ဩဟီနတ္ထေရသ္သ သဗ္ဗသလာကာနံ အတ္တနော ပာပနဝသေန ပတ္တသလာကဘတ္တံ။
Amhākaṃ gocaragāmevāti salākabhattadāyakānaṃ gāmaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihāre therassa pattasalākabhattanti vihāre ekekasseva ohīnattherassa sabbasalākānaṃ attano pāpanavasena pattasalākabhattaṃ.
သလာကဘတ္တကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Salākabhattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.