| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
සලාකභත්‌තකථාවණ්‌ණනා
Salākabhattakathāvaṇṇanā
උපනිබන්‌ධිත්‌වාති ලිඛිත්‌වා. ගාමවසෙනපීති යෙභුය්‍යෙන සමලාභගාමවසෙනපි. බහූනි සලාකභත්‌තානීති තිංසං වා චත්‌තාරීසං වා භත්‌තානි. ‘‘සචෙ හොන්‌තී’’ති අජ්‌ඣාහරිත්‌වා යොජෙතබ්‌බං.
Upanibandhitvāti likhitvā. Gāmavasenapīti yebhuyyena samalābhagāmavasenapi. Bahūni salākabhattānīti tiṃsaṃ vā cattārīsaṃ vā bhattāni. ‘‘Sace hontī’’ti ajjhāharitvā yojetabbaṃ.
සල්‌ලක්‌ඛෙත්‌වාති තානි භත්‌තානි පමාණවසෙන සල්‌ලක්‌ඛෙත්‌වා. නිග්‌ගහෙන දත්‌වාති දූරං ගන්‌තුං අනිච්‌ඡන්‌තස්‌ස නිග්‌ගහෙන සම්‌පටිච්‌ඡාපෙත්‌වා දත්‌වා. පුන විහාරං ආගන්‌ත්‌වාති එත්‌ථ විහාරං අනාගන්‌ත්‌වා භත්‌තං ගහෙත්‌වා පච්‌ඡා විහාරෙ අත්‌තනො පාපෙත්‌වා භුඤ්‌ජිතුම්‌පි වට්‌ටති.
Sallakkhetvāti tāni bhattāni pamāṇavasena sallakkhetvā. Niggahena datvāti dūraṃ gantuṃ anicchantassa niggahena sampaṭicchāpetvā datvā. Puna vihāraṃ āgantvāti ettha vihāraṃ anāgantvā bhattaṃ gahetvā pacchā vihāre attano pāpetvā bhuñjitumpi vaṭṭati.
එකගෙහවසෙනාති වීථියම්‌පි එකපස්‌සෙ ඝරපාළියා වසෙන. උද්‌දිසිත්‌වාපීති අසුකකුලෙ සලාකභත්‌තානි තුය්‌හං පාපුණන්‌තීති වත්‌වා.
Ekagehavasenāti vīthiyampi ekapasse gharapāḷiyā vasena. Uddisitvāpīti asukakule salākabhattāni tuyhaṃ pāpuṇantīti vatvā.
වාරගාමෙති අතිදූරත්‌තා වාරෙන ගන්‌තබ්‌බගාමෙ. සට්‌ඨිතො වා පණ්‌ණාසතො වාති දණ්‌ඩකම්‌මත්‌ථාය උදකඝටං සන්‌ධාය වුත්‌තං. විහාරවාරොති සබ්‌බභික්‌ඛූසු භික්‌ඛත්‌ථාය ගතෙසු විහාරරක්‌ඛණවාරො.
Vāragāmeti atidūrattā vārena gantabbagāme. Saṭṭhito vā paṇṇāsato vāti daṇḍakammatthāya udakaghaṭaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihāravāroti sabbabhikkhūsu bhikkhatthāya gatesu vihārarakkhaṇavāro.
තෙසන්‌ති විහාරවාරිකානං. ඵාතිකම්‌මමෙවාති විහාරරක්‌ඛණකිච්‌චස්‌ස පහොනකපටිපාදනමෙව. එකස්‌සෙව පාපුණන්‌තීති දිවසෙ දිවසෙ එකෙකස්‌සෙව පාපිතානීති අත්‌ථො.
Tesanti vihāravārikānaṃ. Phātikammamevāti vihārarakkhaṇakiccassa pahonakapaṭipādanameva. Ekasseva pāpuṇantīti divase divase ekekasseva pāpitānīti attho.
රසසලාකන්‌ති උච්‌ඡුරසසලාකං. ‘‘සලාකවසෙන ගාහිතත්‌තා පන න සාදිතබ්‌බා’’ති ඉදං අසාරුප්‌පවසෙන වුත්‌තං, න ධුතඞ්‌ගභෙදවසෙන. ‘‘සඞ්‌ඝතො නිරාමිසසලාකා…පෙ.… වට්‌ටතියෙවා’’ති (විසුද්‌ධි. 1.26) හි විසුද්‌ධිමග්‌ගෙ වුත්‌තං. අග්‌ගභික්‌ඛාමත්‌තන්‌ති එකකටච්‌ඡුභික්‌ඛාමත්‌තං. ලද්‌ධා වා අලද්‌ධා වා ස්‌වෙපි ගණ්‌හෙය්‍යාසීති ලද්‌ධෙපි අප්‌පමත්‌තතාය වුත්‌තං. තෙනාහ ‘‘යාවදත්‌ථං ලභති…පෙ.… අලභිත්‌වා ‘ස්‌වෙ ගණ්‌හෙය්‍යාසී’ති වත්‌තබ්‌බො’’ති.
Rasasalākanti ucchurasasalākaṃ. ‘‘Salākavasena gāhitattā pana na sāditabbā’’ti idaṃ asāruppavasena vuttaṃ, na dhutaṅgabhedavasena. ‘‘Saṅghato nirāmisasalākā…pe… vaṭṭatiyevā’’ti (visuddhi. 1.26) hi visuddhimagge vuttaṃ. Aggabhikkhāmattanti ekakaṭacchubhikkhāmattaṃ. Laddhā vā aladdhā vā svepi gaṇheyyāsīti laddhepi appamattatāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘yāvadatthaṃ labhati…pe… alabhitvā ‘sve gaṇheyyāsī’ti vattabbo’’ti.
තත්‌ථාති තස්‌මිං දිසාභාගෙ. තං ගහෙත්‌වාති තං වාරගාමෙ සලාකං අත්‌තනො ගහෙත්‌වා. තෙනාති දිසංගමිකතො අඤ්‌ඤෙන තස්‌මිං දිසංගමිකෙ. දෙවසිකං පාපෙතබ්‌බාති උපචාරසීමාය ඨිතස්‌ස යස්‌ස කස්‌සචි වස්‌සග්‌ගෙන පාපෙතබ්‌බා. එවං එතෙසු අගතෙසු ආසන්‌නවිහාරෙ භික්‌ඛූනං භුඤ්‌ජිතුං වට්‌ටති ඉතරථා සඞ්‌ඝිකතො.
Tatthāti tasmiṃ disābhāge. Taṃ gahetvāti taṃ vāragāme salākaṃ attano gahetvā. Tenāti disaṃgamikato aññena tasmiṃ disaṃgamike. Devasikaṃ pāpetabbāti upacārasīmāya ṭhitassa yassa kassaci vassaggena pāpetabbā. Evaṃ etesu agatesu āsannavihāre bhikkhūnaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati itarathā saṅghikato.
අම්‌හාකං ගොචරගාමෙවාති සලාකභත්‌තදායකානං ගාමං සන්‌ධාය වුත්‌තං. විහාරෙ ථෙරස්‌ස පත්‌තසලාකභත්‌තන්‌ති විහාරෙ එකෙකස්‌සෙව ඔහීනත්‌ථෙරස්‌ස සබ්‌බසලාකානං අත්‌තනො පාපනවසෙන පත්‌තසලාකභත්‌තං.
Amhākaṃ gocaragāmevāti salākabhattadāyakānaṃ gāmaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihāre therassa pattasalākabhattanti vihāre ekekasseva ohīnattherassa sabbasalākānaṃ attano pāpanavasena pattasalākabhattaṃ.
සලාකභත්‌තකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Salākabhattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
