| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Salākabhattakathāvaṇṇanā
ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾਤਿ ਲਿਖਿਤ੍વਾ। ਗਾਮવਸੇਨਪੀਤਿ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਸਮਲਾਭਗਾਮવਸੇਨਪਿ। ਬਹੂਨਿ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਤਿਂਸਂ વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੀਸਂ વਾ ਭਤ੍ਤਾਨਿ। ‘‘ਸਚੇ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਜ੍ਝਾਹਰਿਤ੍વਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ।
Upanibandhitvāti likhitvā. Gāmavasenapīti yebhuyyena samalābhagāmavasenapi. Bahūni salākabhattānīti tiṃsaṃ vā cattārīsaṃ vā bhattāni. ‘‘Sace hontī’’ti ajjhāharitvā yojetabbaṃ.
ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾਤਿ ਤਾਨਿ ਭਤ੍ਤਾਨਿ ਪਮਾਣવਸੇਨ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ। ਨਿਗ੍ਗਹੇਨ ਦਤ੍વਾਤਿ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਗ੍ਗਹੇਨ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍વਾ ਦਤ੍વਾ। ਪੁਨ વਿਹਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਿਹਾਰਂ ਅਨਾਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ વਿਹਾਰੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ।
Sallakkhetvāti tāni bhattāni pamāṇavasena sallakkhetvā. Niggahena datvāti dūraṃ gantuṃ anicchantassa niggahena sampaṭicchāpetvā datvā. Puna vihāraṃ āgantvāti ettha vihāraṃ anāgantvā bhattaṃ gahetvā pacchā vihāre attano pāpetvā bhuñjitumpi vaṭṭati.
ਏਕਗੇਹવਸੇਨਾਤਿ વੀਥਿਯਮ੍ਪਿ ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਘਰਪਾਲ਼ਿਯਾ વਸੇਨ। ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍વਾਪੀਤਿ ਅਸੁਕਕੁਲੇ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਨਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ વਤ੍વਾ।
Ekagehavasenāti vīthiyampi ekapasse gharapāḷiyā vasena. Uddisitvāpīti asukakule salākabhattāni tuyhaṃ pāpuṇantīti vatvā.
વਾਰਗਾਮੇਤਿ ਅਤਿਦੂਰਤ੍ਤਾ વਾਰੇਨ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਗਾਮੇ। ਸਟ੍ਠਿਤੋ વਾ ਪਣ੍ਣਾਸਤੋ વਾਤਿ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ ਉਦਕਘਟਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। વਿਹਾਰવਾਰੋਤਿ ਸਬ੍ਬਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਭਿਕ੍ਖਤ੍ਥਾਯ ਗਤੇਸੁ વਿਹਾਰਰਕ੍ਖਣવਾਰੋ।
Vāragāmeti atidūrattā vārena gantabbagāme. Saṭṭhito vā paṇṇāsato vāti daṇḍakammatthāya udakaghaṭaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihāravāroti sabbabhikkhūsu bhikkhatthāya gatesu vihārarakkhaṇavāro.
ਤੇਸਨ੍ਤਿ વਿਹਾਰવਾਰਿਕਾਨਂ। ਫਾਤਿਕਮ੍ਮਮੇવਾਤਿ વਿਹਾਰਰਕ੍ਖਣਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਪਹੋਨਕਪਟਿਪਾਦਨਮੇવ। ਏਕਸ੍ਸੇવ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤੀਤਿ ਦਿવਸੇ ਦਿવਸੇ ਏਕੇਕਸ੍ਸੇવ ਪਾਪਿਤਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Tesanti vihāravārikānaṃ. Phātikammamevāti vihārarakkhaṇakiccassa pahonakapaṭipādanameva. Ekasseva pāpuṇantīti divase divase ekekasseva pāpitānīti attho.
ਰਸਸਲਾਕਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਛੁਰਸਸਲਾਕਂ। ‘‘ਸਲਾਕવਸੇਨ ਗਾਹਿਤਤ੍ਤਾ ਪਨ ਨ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਸਾਰੁਪ੍ਪવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਧੁਤਙ੍ਗਭੇਦવਸੇਨ। ‘‘ਸਙ੍ਘਤੋ ਨਿਰਾਮਿਸਸਲਾਕਾ…ਪੇ॰… વਟ੍ਟਤਿਯੇવਾ’’ਤਿ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੨੬) ਹਿ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਗ੍ਗਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਕਕਟਚ੍ਛੁਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਂ। ਲਦ੍ਧਾ વਾ ਅਲਦ੍ਧਾ વਾ ਸ੍વੇਪਿ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਲਦ੍ਧੇਪਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਤਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਾવਦਤ੍ਥਂ ਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਅਲਭਿਤ੍વਾ ‘ਸ੍વੇ ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਸੀ’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
Rasasalākanti ucchurasasalākaṃ. ‘‘Salākavasena gāhitattā pana na sāditabbā’’ti idaṃ asāruppavasena vuttaṃ, na dhutaṅgabhedavasena. ‘‘Saṅghato nirāmisasalākā…pe… vaṭṭatiyevā’’ti (visuddhi. 1.26) hi visuddhimagge vuttaṃ. Aggabhikkhāmattanti ekakaṭacchubhikkhāmattaṃ. Laddhā vā aladdhā vā svepi gaṇheyyāsīti laddhepi appamattatāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘yāvadatthaṃ labhati…pe… alabhitvā ‘sve gaṇheyyāsī’ti vattabbo’’ti.
ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਸਾਭਾਗੇ। ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ ਤਂ વਾਰਗਾਮੇ ਸਲਾਕਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਹੇਤ੍વਾ। ਤੇਨਾਤਿ ਦਿਸਂਗਮਿਕਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਦਿਸਂਗਮਿਕੇ। ਦੇવਸਿਕਂ ਪਾਪੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਉਪਚਾਰਸੀਮਾਯ ਠਿਤਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ વਸ੍ਸਗ੍ਗੇਨ ਪਾਪੇਤਬ੍ਬਾ। ਏવਂ ਏਤੇਸੁ ਅਗਤੇਸੁ ਆਸਨ੍ਨવਿਹਾਰੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ ਇਤਰਥਾ ਸਙ੍ਘਿਕਤੋ।
Tatthāti tasmiṃ disābhāge. Taṃ gahetvāti taṃ vāragāme salākaṃ attano gahetvā. Tenāti disaṃgamikato aññena tasmiṃ disaṃgamike. Devasikaṃ pāpetabbāti upacārasīmāya ṭhitassa yassa kassaci vassaggena pāpetabbā. Evaṃ etesu agatesu āsannavihāre bhikkhūnaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati itarathā saṅghikato.
ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੋਚਰਗਾਮੇવਾਤਿ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਦਾਯਕਾਨਂ ਗਾਮਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। વਿਹਾਰੇ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਸਲਾਕਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਿਹਾਰੇ ਏਕੇਕਸ੍ਸੇવ ਓਹੀਨਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਸਲਾਕਾਨਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਾਪਨવਸੇਨ ਪਤ੍ਤਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ।
Amhākaṃ gocaragāmevāti salākabhattadāyakānaṃ gāmaṃ sandhāya vuttaṃ. Vihāre therassa pattasalākabhattanti vihāre ekekasseva ohīnattherassa sabbasalākānaṃ attano pāpanavasena pattasalākabhattaṃ.
ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Salākabhattakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
