Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၈. သလဠာဂာရသုတ္တံ
8. Salaḷāgārasuttaṃ
၉၀၆. ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓော သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ သလဠာဂာရေ။ တတ္ရ ခော အာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ။ပေ.။ ဧတဒဝောစ – ‘‘သေယ္ယထာပိ, အာဝုသော, ဂင္ဂာ နဒီ ပာစီနနိန္နာ ပာစီနပောဏာ ပာစီနပဗ္ဘာရာ။ အထ မဟာဇနကာယော အာဂစ္ဆေယ္ယ ကုဒ္ဒာလပိဋကံ 1 အာဒာယ – ‘မယံ ဣမံ ဂင္ဂာနဒိံ ပစ္ဆာနိန္နံ ကရိသ္သာမ ပစ္ဆာပောဏံ ပစ္ဆာပဗ္ဘာရ’န္တိ။ တံ ကိံ မညထာဝုသော, အပိ နု သော မဟာဇနကာယော ဂင္ဂာနဒိံ ပစ္ဆာနိန္နံ ကရေယ္ယ ပစ္ဆာပောဏံ ပစ္ဆာပဗ္ဘာရ’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, အာဝုသော’’။ ‘‘တံ ကိသ္သ ဟေတု’’? ‘‘ဂင္ဂာ, အာဝုသော, နဒီ ပာစီနနိန္နာ ပာစီနပောဏာ ပာစီနပဗ္ဘာရာ။ သာ န သုကရာ ပစ္ဆာနိန္နံ ကာတုံ ပစ္ဆာပောဏံ ပစ္ဆာပဗ္ဘာရံ။ ယာဝဒေဝ စ ပန သော မဟာဇနကာယော ကိလမထသ္သ ဝိဃာတသ္သ ဘာဂီ အသ္သာ’’တိ။
906. Ekaṃ samayaṃ āyasmā anuruddho sāvatthiyaṃ viharati salaḷāgāre. Tatra kho āyasmā anuruddho bhikkhū āmantesi…pe… etadavoca – ‘‘seyyathāpi, āvuso, gaṅgā nadī pācīnaninnā pācīnapoṇā pācīnapabbhārā. Atha mahājanakāyo āgaccheyya kuddālapiṭakaṃ 2 ādāya – ‘mayaṃ imaṃ gaṅgānadiṃ pacchāninnaṃ karissāma pacchāpoṇaṃ pacchāpabbhāra’nti. Taṃ kiṃ maññathāvuso, api nu so mahājanakāyo gaṅgānadiṃ pacchāninnaṃ kareyya pacchāpoṇaṃ pacchāpabbhāra’’nti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Gaṅgā, āvuso, nadī pācīnaninnā pācīnapoṇā pācīnapabbhārā. Sā na sukarā pacchāninnaṃ kātuṃ pacchāpoṇaṃ pacchāpabbhāraṃ. Yāvadeva ca pana so mahājanakāyo kilamathassa vighātassa bhāgī assā’’ti.
‘‘ဧဝမေဝ ခော, အာဝုသော, ဘိက္ခုံ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဘာဝေန္တံ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဗဟုလီကရောန္တံ ရာဇာနော ဝာ ရာဇမဟာမတ္တာ ဝာ မိတ္တာ ဝာ အမစ္စာ ဝာ ဉာတီ ဝာ သာလောဟိတာ ဝာ ဘောဂေဟိ အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝာရေယ္ယုံ – ‘ဧဟမ္ဘော ပုရိသ, ကိံ တေ ဣမေ ကာသာဝာ အနုဒဟန္တိ? ကိံ မုဏ္ဍော ကပာလမနုသဉ္စရသိ? ဧဟိ ဟီနာယာဝတ္တိတ္ဝာ ဘောဂေ စ ဘုဉ္ဇသ္သု ပုညာနိ စ ကရောဟီ’’’တိ။
‘‘Evameva kho, āvuso, bhikkhuṃ cattāro satipaṭṭhāne bhāventaṃ cattāro satipaṭṭhāne bahulīkarontaṃ rājāno vā rājamahāmattā vā mittā vā amaccā vā ñātī vā sālohitā vā bhogehi abhihaṭṭhuṃ pavāreyyuṃ – ‘ehambho purisa, kiṃ te ime kāsāvā anudahanti? Kiṃ muṇḍo kapālamanusañcarasi? Ehi hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjassu puññāni ca karohī’’’ti.
‘‘သော ဝတ, အာဝုသော, ဘိက္ခု စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဘာဝေန္တော စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဗဟုလီကရောန္တော သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တိသ္သတီတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ယဉ္ဟိ တံ, အာဝုသော, စိတ္တံ ဒီဃရတ္တံ ဝိဝေကနိန္နံ ဝိဝေကပောဏံ ဝိဝေကပဗ္ဘာရံ တံ ဝတ ဟီနာယာဝတ္တိသ္သတီတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ကထဉ္စာဝုသော, ဘိက္ခု စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဘာဝေတိ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဗဟုလီကရောတီတိ? ဣဓာဝုသော, ဘိက္ခု ကာယေ ကာယာနုပသ္သီ ဝိဟရတိ။ပေ.။ ဝေဒနာသု။ပေ.။ စိတ္တေ။ပေ.။ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပသ္သီ ဝိဟရတိ အာတာပီ သမ္ပဇာနော သတိမာ, ဝိနေယ္ယ လောကေ အဘိဇ္ဈာဒောမနသ္သံ။ ဧဝံ ခော, အာဝုသော, ဘိက္ခု စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဘာဝေတိ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ဗဟုလီကရောတီ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။
‘‘So vata, āvuso, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne bhāvento cattāro satipaṭṭhāne bahulīkaronto sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Yañhi taṃ, āvuso, cittaṃ dīgharattaṃ vivekaninnaṃ vivekapoṇaṃ vivekapabbhāraṃ taṃ vata hīnāyāvattissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Kathañcāvuso, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne bhāveti, cattāro satipaṭṭhāne bahulīkarotīti? Idhāvuso, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati…pe… vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho, āvuso, bhikkhu cattāro satipaṭṭhāne bhāveti, cattāro satipaṭṭhāne bahulīkarotī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၈. သလဠာဂာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 8. Salaḷāgārasuttavaṇṇanā