| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๙. สาลปุปฺผทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา
9. Sālapupphadāyakattheraapadānavaṇṇanā
มิคราชา ตทา อาสินฺติอาทิกํ อายสฺมโต สาลปุปฺผทายกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว กตกุสลสญฺจโย เกนจิ กมฺมจฺฉิเทฺทน หิมวเนฺต สีหโยนิยํ นิพฺพโตฺต อเนกสีหปริวาโร วิหาสิฯ ตทา สิขี ภควา ตสฺสานุกมฺปาย หิมวนฺตํ อคมาสิฯ สีโห ตํ อุปคตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส สาขาภเงฺคน สกณฺณิกสาลปุปฺผํ คเหตฺวา ปูเชสิฯ ภควา ตสฺส อนุโมทนํ อกาสิฯ
Migarājātadā āsintiādikaṃ āyasmato sālapupphadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave katakusalasañcayo kenaci kammacchiddena himavante sīhayoniyaṃ nibbatto anekasīhaparivāro vihāsi. Tadā sikhī bhagavā tassānukampāya himavantaṃ agamāsi. Sīho taṃ upagataṃ disvā pasannamānaso sākhābhaṅgena sakaṇṇikasālapupphaṃ gahetvā pūjesi. Bhagavā tassa anumodanaṃ akāsi.
๖๐. โส เตน ปุเญฺญน เทวมนุเสฺสสุ สํสรโนฺต อุภยสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปตฺวา สตฺถริ ปสโนฺน ปพฺพชิตฺวา อรหตฺตํ ปโตฺต อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต มิคราชา ตทา อาสินฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ มรณํ คจฺฉนฺตีติ มิคา, อถ วา ฆาสํ มคฺคนฺติ คเวสนฺตีติ มิคา, มิคานํ ราชา มิคราชาฯ สกลจตุปฺปทานํ ราชภาเว สติปิ คาถาพนฺธสุขตฺถํ มิเค อาทิํ กตฺวา มิคราชาติ วุตฺตํฯ ยทา ภควนฺตํ ทิสฺวา สปุปฺผํ สาลสาขํ ภญฺชิตฺวา ปูเชสิํ, ตทา อหํ มิคราชา อโหสินฺติ อโตฺถฯ
60. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto viññutaṃ patvā satthari pasanno pabbajitvā arahattaṃ patto attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento migarājā tadā āsintiādimāha. Tattha maraṇaṃ gacchantīti migā, atha vā ghāsaṃ magganti gavesantīti migā, migānaṃ rājā migarājā. Sakalacatuppadānaṃ rājabhāve satipi gāthābandhasukhatthaṃ mige ādiṃ katvā migarājāti vuttaṃ. Yadā bhagavantaṃ disvā sapupphaṃ sālasākhaṃ bhañjitvā pūjesiṃ, tadā ahaṃ migarājā ahosinti attho.
๖๒. สโกสํ ปุปฺผมาหรินฺติ สกณฺณิกํ สาลปุปฺผํ อาหริํ ปูเชสินฺติ อโตฺถฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
62.Sakosaṃ pupphamāharinti sakaṇṇikaṃ sālapupphaṃ āhariṃ pūjesinti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
สาลปุปฺผทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Sālapupphadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๙. สาลปุปฺผทายกเตฺถรอปทานํ • 9. Sālapupphadāyakattheraapadānaṃ
