| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
6. සාළ්‌හසුත්‌තවණ්‌ණනා
6. Sāḷhasuttavaṇṇanā
67. ඡට්‌ඨෙ මිගාරනත්‌තාති මිගාරසෙට්‌ඨිනො නත්‌තා. සෙඛුනියනත්‌තාති සෙඛුනියසෙට්‌ඨිනො නත්‌තා. උපසඞ්‌කමිංසූති භුත්‌තපාතරාසා දාසකම්‌මකරපරිවුතා උපසඞ්‌කමිංසු. තෙසං කිර පුරෙභත්‌තෙ පුබ්‌බණ්‌හසමයෙයෙව ගෙහෙ එකො පඤ්‌හො සමුට්‌ඨිතො, තං පන කථෙතුං ඔකාසො නාහොසි. තෙ ‘‘තං පඤ්‌හං සොස්‌සාමා’’ති ථෙරස්‌ස සන්‌තිකං ගන්‌ත්‌වා වන්‌දිත්‌වා තුණ්‌හී නිසීදිංසු. ථෙරො ‘‘ගාමෙ තං සමුට්‌ඨිතං පඤ්‌හං සොතුං ආගතා භවිස්‌සන්‌තී’’ති තෙසං මනං ඤත්‌වා තමෙව පඤ්‌හං ආරභන්‌තො එථ තුම්‌හෙ සාළ්‌හාතිආදිමාහ. තත්‌ථ අත්‌ථි ලොභොති ලුබ්‌භනසභාවො ලොභො නාම අත්‌ථීති පුච්‌ඡති. අභිජ්‌ඣාති ඛො අහං සාළ්‌හා එතමත්‌ථං වදාමීති එතං ලොභසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථං අහං ‘‘අභිජ්‌ඣා’’ති වදාමි, ‘‘තණ්‌හා’’ති වදාමීති සමුට්‌ඨිතපඤ්‌හස්‌ස අත්‌ථං දීපෙන්‌තො ආහ. එවං සබ්‌බවාරෙසු නයො නෙතබ්‌බො.
67. Chaṭṭhe migāranattāti migāraseṭṭhino nattā. Sekhuniyanattāti sekhuniyaseṭṭhino nattā. Upasaṅkamiṃsūti bhuttapātarāsā dāsakammakaraparivutā upasaṅkamiṃsu. Tesaṃ kira purebhatte pubbaṇhasamayeyeva gehe eko pañho samuṭṭhito, taṃ pana kathetuṃ okāso nāhosi. Te ‘‘taṃ pañhaṃ sossāmā’’ti therassa santikaṃ gantvā vanditvā tuṇhī nisīdiṃsu. Thero ‘‘gāme taṃ samuṭṭhitaṃ pañhaṃ sotuṃ āgatā bhavissantī’’ti tesaṃ manaṃ ñatvā tameva pañhaṃ ārabhanto etha tumhe sāḷhātiādimāha. Tattha atthi lobhoti lubbhanasabhāvo lobho nāma atthīti pucchati. Abhijjhāti kho ahaṃ sāḷhā etamatthaṃ vadāmīti etaṃ lobhasaṅkhātaṃ atthaṃ ahaṃ ‘‘abhijjhā’’ti vadāmi, ‘‘taṇhā’’ti vadāmīti samuṭṭhitapañhassa atthaṃ dīpento āha. Evaṃ sabbavāresu nayo netabbo.
සො එවං පජානාතීති සො චත්‌තාරො බ්‍රහ්‌මවිහාරෙ භාවෙත්‌වා ඨිතො අරියසාවකො සමාපත්‌තිතො වුට්‌ඨාය විපස්‌සනං ආරභන්‌තො එවං පජානාති. අත්‌ථි ඉදන්‌ති අත්‌ථි දුක්‌ඛසච්‌චසඞ්‌ඛාතං ඛන්‌ධපඤ්‌චකං නාමරූපවසෙන පරිච්‌ඡින්‌දිත්‌වා පජානන්‌තො එස ‘‘එවං පජානාති අත්‌ථි ඉද’’න්‌ති වුත්‌තො. හීනන්‌ති සමුදයසච්‌චං. පණීතන්‌ති මග්‌ගසච්‌චං. ඉමස්‌ස සඤ්‌ඤාගතස්‌ස උත්‌තරි නිස්‌සරණන්‌ති ඉමස්‌ස විපස්‌සනාසඤ්‌ඤාසඞ්‌ඛාතස්‌ස සඤ්‌ඤාගතස්‌ස උත්‌තරි නිස්‌සරණං නාම නිබ්‌බානං, තමත්‌ථීති ඉමිනා නිරොධසච්‌චං දස්‌සෙති. විමුත්‌තස්‌මිං විමුත්‌තමිති ඤාණන්‌ති එකූනවීසතිවිධං පච්‌චවෙක්‌ඛණඤාණං කථිතං. අහු පුබ්‌බෙ ලොභොති පුබ්‌බෙ මෙ ලොභො අහොසි. තදහු අකුසලන්‌ති තං අකුසලං නාම අහොසි, තදා වා අකුසලං නාම අහොසි. ඉච්‌චෙතං කුසලන්‌ති ඉති එතං කුසලං, තස්‌සෙව අකුසලස්‌ස නත්‌ථිභාවං කුසලං ඛෙමන්‌ති සන්‌ධාය වදති. නිච්‌ඡාතොති නිත්‌තණ්‌හො. නිබ්‌බුතොති අබ්‌භන්‌තරෙ සන්‌තාපකරානං කිලෙසානං අභාවෙන නිබ්‌බුතො. සීතිභූතොති සීතලීභූතො. සුඛප්‌පටිසංවෙදීති කායිකචෙතසිකස්‌ස සුඛස්‌ස පටිසංවෙදිතා. බ්‍රහ්‌මභූතෙනාති සෙට්‌ඨභූතෙන. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ උත්‌තානත්‌ථමෙවාති.
Soevaṃ pajānātīti so cattāro brahmavihāre bhāvetvā ṭhito ariyasāvako samāpattito vuṭṭhāya vipassanaṃ ārabhanto evaṃ pajānāti. Atthi idanti atthi dukkhasaccasaṅkhātaṃ khandhapañcakaṃ nāmarūpavasena paricchinditvā pajānanto esa ‘‘evaṃ pajānāti atthi ida’’nti vutto. Hīnanti samudayasaccaṃ. Paṇītanti maggasaccaṃ. Imassa saññāgatassa uttari nissaraṇanti imassa vipassanāsaññāsaṅkhātassa saññāgatassa uttari nissaraṇaṃ nāma nibbānaṃ, tamatthīti iminā nirodhasaccaṃ dasseti. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇanti ekūnavīsatividhaṃ paccavekkhaṇañāṇaṃ kathitaṃ. Ahu pubbe lobhoti pubbe me lobho ahosi. Tadahu akusalanti taṃ akusalaṃ nāma ahosi, tadā vā akusalaṃ nāma ahosi. Iccetaṃ kusalanti iti etaṃ kusalaṃ, tasseva akusalassa natthibhāvaṃ kusalaṃ khemanti sandhāya vadati. Nicchātoti nittaṇho. Nibbutoti abbhantare santāpakarānaṃ kilesānaṃ abhāvena nibbuto. Sītibhūtoti sītalībhūto. Sukhappaṭisaṃvedīti kāyikacetasikassa sukhassa paṭisaṃveditā. Brahmabhūtenāti seṭṭhabhūtena. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 6. සාළ්‌හසුත්‌තං • 6. Sāḷhasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 6. සාළ්‌හසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Sāḷhasuttavaṇṇanā
