| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៦. សល្លសុត្តំ
6. Sallasuttaṃ
២៥៤. ‘‘អស្សុតវា, ភិក្ខវេ, បុថុជ្ជនោ សុខម្បិ វេទនំ វេទយតិ 1, ទុក្ខម្បិ វេទនំ វេទយតិ, អទុក្ខមសុខម្បិ វេទនំ វេទយតិ។ សុតវា, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ សុខម្បិ វេទនំ វេទយតិ , ទុក្ខម្បិ វេទនំ វេទយតិ, អទុក្ខមសុខម្បិ វេទនំ វេទយតិ។ តត្រ, ភិក្ខវេ, កោ វិសេសោ កោ អធិប្បយាសោ 2 កិំ នានាករណំ សុតវតោ អរិយសាវកស្ស អស្សុតវតា បុថុជ្ជនេនា’’តិ? ភគវំមូលកា នោ, ភន្តេ, ធម្មា…បេ.… អស្សុតវា។ ភិក្ខវេ, បុថុជ្ជនោ ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ សោចតិ កិលមតិ បរិទេវតិ ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ សោ ទ្វេ វេទនា វេទយតិ – កាយិកញ្ច, ចេតសិកញ្ច។ សេយ្យថាបិ, ភិក្ខវេ, បុរិសំ សល្លេន វិជ្ឈេយ្យ 3។ តមេនំ ទុតិយេន សល្លេន អនុវេធំ វិជ្ឈេយ្យ 4។ ឯវញ្ហិ សោ, ភិក្ខវេ, បុរិសោ ទ្វិសល្លេន វេទនំ វេទយតិ។ ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ សោចតិ កិលមតិ បរិទេវតិ ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ សោ ទ្វេ វេទនា វេទយតិ – កាយិកញ្ច, ចេតសិកញ្ច។ តស្សាយេវ ខោ បន ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ បដិឃវា ហោតិ។ តមេនំ ទុក្ខាយ វេទនាយ បដិឃវន្តំ, យោ ទុក្ខាយ វេទនាយ បដិឃានុសយោ, សោ អនុសេតិ។ សោ ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ កាមសុខំ អភិនន្ទតិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? ន ហិ សោ, ភិក្ខវេ, បជានាតិ អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ អញ្ញត្រ កាមសុខា ទុក្ខាយ វេទនាយ និស្សរណំ, តស្ស កាមសុខញ្ច អភិនន្ទតោ, យោ សុខាយ វេទនាយ រាគានុសយោ, សោ អនុសេតិ។ សោ តាសំ វេទនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ នប្បជានាតិ។ តស្ស តាសំ វេទនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ អប្បជានតោ, យោ អទុក្ខមសុខាយ វេទនាយ អវិជ្ជានុសយោ, សោ អនុសេតិ។ សោ សុខញ្ចេ វេទនំ វេទយតិ, សញ្ញុត្តោ នំ វេទយតិ។ ទុក្ខញ្ចេ វេទនំ វេទយតិ, សញ្ញុត្តោ នំ វេទយតិ។ អទុក្ខមសុខញ្ចេ វេទនំ វេទយតិ, សញ្ញុត្តោ នំ វេទយតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ‘អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ សញ្ញុត្តោ ជាតិយា ជរាយ មរណេន សោកេហិ បរិទេវេហិ ទុក្ខេហិ ទោមនស្សេហិ ឧបាយាសេហិ, សញ្ញុត្តោ ទុក្ខស្មា’តិ វទាមិ។
254. ‘‘Assutavā, bhikkhave, puthujjano sukhampi vedanaṃ vedayati 5, dukkhampi vedanaṃ vedayati, adukkhamasukhampi vedanaṃ vedayati. Sutavā, bhikkhave, ariyasāvako sukhampi vedanaṃ vedayati , dukkhampi vedanaṃ vedayati, adukkhamasukhampi vedanaṃ vedayati. Tatra, bhikkhave, ko viseso ko adhippayāso 6 kiṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanenā’’ti? Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā…pe… assutavā. Bhikkhave, puthujjano dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. So dve vedanā vedayati – kāyikañca, cetasikañca. Seyyathāpi, bhikkhave, purisaṃ sallena vijjheyya 7. Tamenaṃ dutiyena sallena anuvedhaṃ vijjheyya 8. Evañhi so, bhikkhave, puriso dvisallena vedanaṃ vedayati. Evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno socati kilamati paridevati urattāḷiṃ kandati sammohaṃ āpajjati. So dve vedanā vedayati – kāyikañca, cetasikañca. Tassāyeva kho pana dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno paṭighavā hoti. Tamenaṃ dukkhāya vedanāya paṭighavantaṃ, yo dukkhāya vedanāya paṭighānusayo, so anuseti. So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāmasukhaṃ abhinandati. Taṃ kissa hetu? Na hi so, bhikkhave, pajānāti assutavā puthujjano aññatra kāmasukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṃ, tassa kāmasukhañca abhinandato, yo sukhāya vedanāya rāgānusayo, so anuseti. So tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato, yo adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayo, so anuseti. So sukhañce vedanaṃ vedayati, saññutto naṃ vedayati. Dukkhañce vedanaṃ vedayati, saññutto naṃ vedayati. Adukkhamasukhañce vedanaṃ vedayati, saññutto naṃ vedayati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘assutavā puthujjano saññutto jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, saññutto dukkhasmā’ti vadāmi.
‘‘សុតវា ច ខោ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ ន សោចតិ, ន កិលមតិ, ន បរិទេវតិ, ន ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ, ន សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ សោ ឯកំ វេទនំ វេទយតិ – កាយិកំ, ន ចេតសិកំ។
‘‘Sutavā ca kho, bhikkhave, ariyasāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. So ekaṃ vedanaṃ vedayati – kāyikaṃ, na cetasikaṃ.
‘‘សេយ្យថាបិ , ភិក្ខវេ, បុរិសំ សល្លេន វិជ្ឈេយ្យ។ តមេនំ ទុតិយេន សល្លេន អនុវេធំ ន វិជ្ឈេយ្យ។ ឯវញ្ហិ សោ, ភិក្ខវេ, បុរិសោ ឯកសល្លេន វេទនំ វេទយតិ។ ឯវមេវ ខោ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ ន សោចតិ, ន កិលមតិ, ន បរិទេវតិ, ន ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ, ន សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ សោ ឯកំ វេទនំ វេទយតិ – កាយិកំ, ន ចេតសិកំ។ តស្សាយេវ ខោ បន ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ បដិឃវា ន ហោតិ។ តមេនំ ទុក្ខាយ វេទនាយ អប្បដិឃវន្តំ, យោ ទុក្ខាយ វេទនាយ បដិឃានុសយោ, សោ នានុសេតិ។ សោ ទុក្ខាយ វេទនាយ ផុដ្ឋោ សមានោ កាមសុខំ នាភិនន្ទតិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? បជានាតិ ហិ សោ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ អញ្ញត្រ កាមសុខា ទុក្ខាយ វេទនាយ និស្សរណំ។ តស្ស កាមសុខំ នាភិនន្ទតោ យោ សុខាយ វេទនាយ រាគានុសយោ, សោ នានុសេតិ។ សោ តាសំ វេទនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវំ ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ បជានាតិ។ តស្ស តាសំ វេទនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ បជានតោ, យោ អទុក្ខមសុខាយ វេទនាយ អវិជ្ជានុសយោ, សោ នានុសេតិ។ សោ សុខញ្ចេ វេទនំ វេទយតិ, វិសញ្ញុត្តោ នំ វេទយតិ។ ទុក្ខញ្ចេ វេទនំ វេទយតិ , វិសញ្ញុត្តោ នំ វេទយតិ។ អទុក្ខមសុខញ្ចេ វេទនំ វេទយតិ, វិសញ្ញុត្តោ នំ វេទយតិ។ អយំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, ‘សុតវា អរិយសាវកោ វិសញ្ញុត្តោ ជាតិយា ជរាយ មរណេន សោកេហិ បរិទេវេហិ ទុក្ខេហិ ទោមនស្សេហិ ឧបាយាសេហិ , វិសញ្ញុត្តោ ទុក្ខស្មា’តិ វទាមិ។ អយំ ខោ, ភិក្ខវេ, វិសេសោ, អយំ អធិប្បយាសោ, ឥទំ នានាករណំ សុតវតោ អរិយសាវកស្ស អស្សុតវតា បុថុជ្ជនេនា’’តិ។
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, purisaṃ sallena vijjheyya. Tamenaṃ dutiyena sallena anuvedhaṃ na vijjheyya. Evañhi so, bhikkhave, puriso ekasallena vedanaṃ vedayati. Evameva kho, bhikkhave, sutavā ariyasāvako dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattāḷiṃ kandati, na sammohaṃ āpajjati. So ekaṃ vedanaṃ vedayati – kāyikaṃ, na cetasikaṃ. Tassāyeva kho pana dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno paṭighavā na hoti. Tamenaṃ dukkhāya vedanāya appaṭighavantaṃ, yo dukkhāya vedanāya paṭighānusayo, so nānuseti. So dukkhāya vedanāya phuṭṭho samāno kāmasukhaṃ nābhinandati. Taṃ kissa hetu? Pajānāti hi so, bhikkhave, sutavā ariyasāvako aññatra kāmasukhā dukkhāya vedanāya nissaraṇaṃ. Tassa kāmasukhaṃ nābhinandato yo sukhāya vedanāya rāgānusayo, so nānuseti. So tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavaṃ ca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa tāsaṃ vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato, yo adukkhamasukhāya vedanāya avijjānusayo, so nānuseti. So sukhañce vedanaṃ vedayati, visaññutto naṃ vedayati. Dukkhañce vedanaṃ vedayati , visaññutto naṃ vedayati. Adukkhamasukhañce vedanaṃ vedayati, visaññutto naṃ vedayati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, ‘sutavā ariyasāvako visaññutto jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi , visaññutto dukkhasmā’ti vadāmi. Ayaṃ kho, bhikkhave, viseso, ayaṃ adhippayāso, idaṃ nānākaraṇaṃ sutavato ariyasāvakassa assutavatā puthujjanenā’’ti.
‘‘ន វេទនំ វេទយតិ សបញ្ញោ,
‘‘Na vedanaṃ vedayati sapañño,
សុខម្បិ ទុក្ខម្បិ ពហុស្សុតោបិ;
Sukhampi dukkhampi bahussutopi;
អយញ្ច ធីរស្ស បុថុជ្ជនេន,
Ayañca dhīrassa puthujjanena,
‘‘សង្ខាតធម្មស្ស ពហុស្សុតស្ស,
‘‘Saṅkhātadhammassa bahussutassa,
ឥដ្ឋស្ស ធម្មា ន មថេន្តិ ចិត្តំ,
Iṭṭhassa dhammā na mathenti cittaṃ,
អនិដ្ឋតោ នោ បដិឃាតមេតិ។
Aniṭṭhato no paṭighātameti.
‘‘តស្សានុរោធា អថវា វិរោធា,
‘‘Tassānurodhā athavā virodhā,
វិធូបិតា អត្ថគតា ន សន្តិ;
Vidhūpitā atthagatā na santi;
បទញ្ច ញត្វា វិរជំ អសោកំ,
Padañca ñatvā virajaṃ asokaṃ,
សម្មា បជានាតិ ភវស្ស បារគូ’’តិ។ ឆដ្ឋំ;
Sammā pajānāti bhavassa pāragū’’ti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៦. សល្លសុត្តវណ្ណនា • 6. Sallasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៦. សល្លសុត្តវណ្ណនា • 6. Sallasuttavaṇṇanā
