| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationมชฺฌิม นิกาย ๘
The Middle-Length Suttas Collection 8
สเลฺลขสุตฺต
Self-Effacement
เอวํ เม สุตํ—เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
อถ โข อายสฺมา มหาจุนฺโท สายนฺหสมยํ ปฏิสลฺลานา วุฏฺฐิโต เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา มหาจุนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ:
Then in the late afternoon, Venerable Mahācunda came out of retreat and went to the Buddha. He bowed, sat down to one side, and said to the Buddha:
“ยา อิมา, ภนฺเต, อเนกวิหิตา ทิฏฺฐิโย โลเก อุปฺปชฺชนฺติ—อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตา วา โลกวาทปฏิสํยุตฺตา วา—อาทิเมว นุ โข, ภนฺเต, ภิกฺขุโน มนสิกโรโต เอวเมตาสํ ทิฏฺฐีนํ ปหานํ โหติ, เอวเมตาสํ ทิฏฺฐีนํ ปฏินิสฺสคฺโค โหตี”ติ?
“Sir, there are many different views that arise in the world connected with doctrines of the self or with doctrines of the cosmos. How does a bhikkhu who is focusing on the starting point give up and let go of these views?”
“ยา อิมา, จุนฺท, อเนกวิหิตา ทิฏฺฐิโย โลเก อุปฺปชฺชนฺติ—อตฺตวาทปฏิสํยุตฺตา วา โลกวาทปฏิสํยุตฺตา วา—ยตฺถ เจตา ทิฏฺฐิโย อุปฺปชฺชนฺติ ยตฺถ จ อนุเสนฺติ ยตฺถ จ สมุทาจรนฺติ ตํ ‘เนตํ มม, เนโสหมสฺมิ, น เม โส อตฺตา'ติ—เอวเมตํ ยถาภูตํ สมฺมปฺปญฺญา ปสฺสโต เอวเมตาสํ ทิฏฺฐีนํ ปหานํ โหติ, เอวเมตาสํ ทิฏฺฐีนํ ปฏินิสฺสคฺโค โหติฯ
“Cunda, there are many different views that arise in the world connected with doctrines of the self or with doctrines of the cosmos. A bhikkhu gives up and lets go of these views by truly seeing with right wisdom where they arise, where they settle in, and where they operate as: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ ปฐมํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารา เอเต อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that a certain bhikkhu, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, might enter and remain in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘blissful meditations in the present life’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา อชฺฌตฺตํ สมฺปสาทนํ เจตโส เอโกทิภาวํ อวิตกฺกํ อวิจารํ สมาธิชํ ปีติสุขํ ทุติยํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารา เอเต อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, might enter and remain in the second jhāna, which has the rapture and bliss born of immersion, with internal clarity and mind at one, without placing the mind and keeping it connected. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘blissful meditations in the present life’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ ปีติยา จ วิราคา อุเปกฺขโก จ วิหเรยฺย, สโต จ สมฺปชาโน สุขญฺจ กาเยน ปฏิสํเวเทยฺย, ยํ ตํ อริยา อาจิกฺขนฺติ: ‘อุเปกฺขโก สติมา สุขวิหารี'ติ ตติยํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารา เอเต อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, with the fading away of rapture, might enter and remain in the third jhāna, where they meditate with equanimity, mindful and aware, personally experiencing the bliss of which the noble ones declare, ‘Equanimous and mindful, one meditates in bliss.’ They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘blissful meditations in the present life’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สุขสฺส จ ปหานา ทุกฺขสฺส จ ปหานา ปุพฺเพว โสมนสฺสโทมนสฺสานํ อตฺถงฺคมา อทุกฺขมสุขํ อุเปกฺขาสติปาริสุทฺธึ จตุตฺถํ ฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารา เอเต อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, with the giving up of pleasure and pain, and the ending of former happiness and sadness, might enter and remain in the fourth jhāna, without pleasure or pain, with pure equanimity and mindfulness. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘blissful meditations in the present life’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สพฺพโส รูปสญฺญานํ สมติกฺกมา, ปฏิฆสญฺญานํ อตฺถงฺคมา, นานตฺตสญฺญานํ อมนสิการา, ‘อนนฺโต อากาโส'ติ อากาสานญฺจายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ สนฺตา เอเต วิหารา อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, going totally beyond perceptions of form, with the ending of perceptions of impingement, not focusing on perceptions of diversity, aware that ‘space is infinite’, might enter and remain in the dimension of infinite space. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘peaceful meditations’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สพฺพโส อากาสานญฺจายตนํ สมติกฺกมฺม ‘อนนฺตํ วิญฺญาณนฺ'ติ วิญฺญาณญฺจายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ สนฺตา เอเต วิหารา อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, going totally beyond the dimension of infinite space, aware that ‘consciousness is infinite’, might enter and remain in the dimension of infinite consciousness. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘peaceful meditations’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สพฺพโส วิญฺญาณญฺจายตนํ สมติกฺกมฺม ‘นตฺถิ กิญฺจี'ติ อากิญฺจญฺญายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ สนฺตา เอเต วิหารา อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, going totally beyond the dimension of infinite consciousness, aware that ‘there is nothing at all’, might enter and remain in the dimension of nothingness. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘peaceful meditations’.
ฐานํ โข ปเนตํ, จุนฺท, วิชฺชติ ยํ อิเธกจฺโจ ภิกฺขุ สพฺพโส อากิญฺจญฺญายตนํ สมติกฺกมฺม เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหเรยฺยฯ ตสฺส เอวมสฺส: ‘สเลฺลเขน วิหรามี'ติฯ น โข ปเนเต, จุนฺท, อริยสฺส วินเย สเลฺลขา วุจฺจนฺติฯ สนฺตา เอเต วิหารา อริยสฺส วินเย วุจฺจนฺติฯ
It’s possible that some bhikkhu, going totally beyond the dimension of nothingness, might enter and remain in the dimension of neither perception nor non-perception. They might think they’re practicing self-effacement. But in the training of the Noble One these are not called ‘self-effacement’; they’re called ‘peaceful meditations’.
๑ฯ สเลฺลขปริยาย
1. The Exposition of Self-Effacement
อิธ โข ปน โว, จุนฺท, สเลฺลโข กรณีโยฯ
Now, Cunda, you should work on self-effacement in each of the following ways.
‘ปเร วิหึสกา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อวิหึสกา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be cruel, but here we will not be cruel.’
‘ปเร ปาณาติปาตี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ ปาณาติปาตา ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will kill living creatures, but here we will not kill living creatures.’
‘ปเร อทินฺนาทายี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อทินฺนาทานา ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will steal, but here we will not steal.’
‘ปเร อพฺรหฺมจารี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ พฺรหฺมจารี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be unchaste, but here we will not be unchaste.’
‘ปเร มุสาวาที ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ มุสาวาทา ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will lie, but here we will not lie.’
‘ปเร ปิสุณวาจา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ ปิสุณาย วาจาย ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will speak divisively, but here we will not speak divisively.’
‘ปเร ผรุสวาจา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ ผรุสาย วาจาย ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will speak harshly, but here we will not speak harshly.’
‘ปเร สมฺผปฺปลาปี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺผปฺปลาปา ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will talk nonsense, but here we will not talk nonsense.’
‘ปเร อภิชฺฌาลู ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อนภิชฺฌาลู ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be covetous, but here we will not be covetous.’
‘ปเร พฺยาปนฺนจิตฺตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อพฺยาปนฺนจิตฺตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have ill will, but here we will not have ill will.’
‘ปเร มิจฺฉาทิฏฺฐี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาทิฏฺฐี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong view, but here we will have right view.’
‘ปเร มิจฺฉาสงฺกปฺปา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาสงฺกปฺปา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong thought, but here we will have right thought.’
‘ปเร มิจฺฉาวาจา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาวาจา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong speech, but here we will have right speech.’
‘ปเร มิจฺฉากมฺมนฺตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมากมฺมนฺตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong action, but here we will have right action.’
‘ปเร มิจฺฉาอาชีวา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาอาชีวา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong livelihood, but here we will have right livelihood.’
‘ปเร มิจฺฉาวายามา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาวายามา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong effort, but here we will have right effort.’
‘ปเร มิจฺฉาสตี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาสตี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong mindfulness, but here we will have right mindfulness.’
‘ปเร มิจฺฉาสมาธิ ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาสมาธี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong immersion, but here we will have right immersion.’
‘ปเร มิจฺฉาญาณี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาญาณี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong knowledge, but here we will have right knowledge.’
‘ปเร มิจฺฉาวิมุตฺตี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สมฺมาวิมุตฺตี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have wrong freedom, but here we will have right freedom.’
‘ปเร ถินมิทฺธปริยุฏฺฐิตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ วิคตถินมิทฺธา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be overcome with dullness and drowsiness, but here we will be rid of dullness and drowsiness.’
‘ปเร อุทฺธตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อนุทฺธตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be restless, but here we will not be restless.’
‘ปเร วิจิกิจฺฉี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ ติณฺณวิจิกิจฺฉา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have doubts, but here we will have gone beyond doubt.’
‘ปเร โกธนา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อกฺโกธนา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be irritable, but here we will be without anger.’
‘ปเร อุปนาหี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อนุปนาหี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be hostile, but here we will be without hostility.’
‘ปเร มกฺขี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อมกฺขี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be offensive, but here we will be inoffensive.’
‘ปเร ปฬาสี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อปฬาสี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be contemptuous, but here we will be without contempt.’
‘ปเร อิสฺสุกี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อนิสฺสุกี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be jealous, but here we will be without jealousy.’
‘ปเร มจฺฉรี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อมจฺฉรี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be stingy, but here we will be without stinginess.’
‘ปเร สฐา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อสฐา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be devious, but here we will not be devious.’
‘ปเร มายาวี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อมายาวี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be deceitful, but here we will not be deceitful.’
‘ปเร ถทฺธา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อตฺถทฺธา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be pompous, but here we will not be pompous.’
‘ปเร อติมานี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อนติมานี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be arrogant, but here we will not be arrogant.’
‘ปเร ทุพฺพจา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สุวจา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be hard to admonish, but here we will not be hard to admonish.’
‘ปเร ปาปมิตฺตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ กลฺยาณมิตฺตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will have bad friends, but here we will have good friends.’
‘ปเร ปมตฺตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อปฺปมตฺตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be negligent, but here we will be diligent.’
‘ปเร อสฺสทฺธา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ สทฺธา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be faithless, but here we will have faith.’
‘ปเร อหิริกา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ หิริมนา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be conscienceless, but here we will have a sense of conscience.’
‘ปเร อโนตฺตาปี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ โอตฺตาปี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be imprudent, but here we will be prudent.’
‘ปเร อปฺปสฺสุตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ พหุสฺสุตา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be unlearned, but here we will be well learned.’
‘ปเร กุสีตา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อารทฺธวีริยา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be lazy, but here we will be energetic.’
‘ปเร มุฏฺฐสฺสตี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อุปฏฺฐิตสฺสตี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be unmindful, but here we will be mindful.’
‘ปเร ทุปฺปญฺญา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ ปญฺญาสมฺปนฺนา ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be witless, but here we will be accomplished in wisdom.’
‘ปเร สนฺทิฏฺฐิปรามาสี อาธานคฺคาหี ทุปฺปฏินิสฺสคฺคี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อสนฺทิฏฺฐิปรามาสี อนาธานคฺคาหี สุปฺปฏินิสฺสคฺคี ภวิสฺสามา'ติ สเลฺลโข กรณีโยฯ
‘Others will be attached to their own views, holding them tight, and refusing to let go, but here we will not be attached to our own views, not holding them tight, but will let them go easily.’
๒ฯ จิตฺตุปปาทปริยาย
2. Giving Rise to the Thought
จิตฺตุปฺปาทมฺปิ โข อหํ, จุนฺท, กุสเลสุ ธมฺเมสุ พหุการํ วทามิ, โก ปน วาโท กาเยน วาจาย อนุวิธียนาสุฯ ตสฺมาติห, จุนฺท, ‘ปเร วิหึสกา ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อวิหึสกา ภวิสฺสามา'ติ จิตฺตํ อุปฺปาเทตพฺพํฯ ‘ปเร ปาณาติปาตี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ ปาณาติปาตา ปฏิวิรตา ภวิสฺสามา'ติ จิตฺตํ อุปฺปาเทตพฺพํ …เป… ‘ปเร สนฺทิฏฺฐิปรามาสี อาธานคฺคาหี ทุปฺปฏินิสฺสคฺคี ภวิสฺสนฺติ, มยเมตฺถ อสนฺทิฏฺฐิปรามาสี อนาธานคฺคาหี สุปฺปฏินิสฺสคฺคี ภวิสฺสามา'ติ จิตฺตํ อุปฺปาเทตพฺพํฯ
Cunda, I say that even giving rise to the thought of skillful qualities is very helpful, let alone following that path in body and speech. That’s why you should give rise to the following thoughts. ‘Others will be cruel, but here we will not be cruel.’ ‘Others will kill living creatures, but here we will not kill living creatures.’ … ‘Others will be attached to their own views, holding them tight, and refusing to let go, but here we will not be attached to our own views, not holding them tight, but will let them go easily.’
๓ฯ ปริกฺกมนปริยาย
3. A Way Around
เสยฺยถาปิ, จุนฺท, วิสโม มคฺโค อสฺส, ตสฺส อญฺโญ สโม มคฺโค ปริกฺกมนาย; เสยฺยถา วา ปน, จุนฺท, วิสมํ ติตฺถํ อสฺส, ตสฺส อญฺญํ สมํ ติตฺถํ ปริกฺกมนาย; เอวเมว โข, จุนฺท, วิหึสกสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อวิหึสา โหติ ปริกฺกมนาย, ปาณาติปาติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปาณาติปาตา เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, อทินฺนาทายิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อทินฺนาทานา เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, อพฺรหฺมจาริสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อพฺรหฺมจริยา เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, มุสาวาทิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส มุสาวาทา เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, ปิสุณวาจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปิสุณาย วาจาย เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, ผรุสวาจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ผรุสาย วาจาย เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, สมฺผปฺปลาปิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺผปฺปลาปา เวรมณี โหติ ปริกฺกมนาย, อภิชฺฌาลุสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนภิชฺฌา โหติ ปริกฺกมนาย, พฺยาปนฺนจิตฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อพฺยาปาโท โหติ ปริกฺกมนายฯ
Cunda, suppose there was a rough path and another smooth path to get around it. Or suppose there was a rough ford and another smooth ford to get around it. In the same way, a cruel individual gets around it by not being cruel. An individual who kills gets around it by not killing. …
มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาทิฏฺฐิ โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาสงฺกปฺปสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาสงฺกปฺโป โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาวาจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาวาจา โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉากมฺมนฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมากมฺมนฺโต โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาอาชีวสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาอาชีโว โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาวายามสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาวายาโม โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาสติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาสติ โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาสมาธิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาสมาธิ โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาญาณิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาญาณํ โหติ ปริกฺกมนาย, มิจฺฉาวิมุตฺติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาวิมุตฺติ โหติ ปริกฺกมนายฯ
ถินมิทฺธปริยุฏฺฐิตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส วิคตถินมิทฺธตา โหติ ปริกฺกมนาย, อุทฺธตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนุทฺธจฺจํ โหติ ปริกฺกมนาย, วิจิกิจฺฉิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ติณฺณวิจิกิจฺฉตา โหติ ปริกฺกมนาย, โกธนสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อกฺโกโธ โหติ ปริกฺกมนาย, อุปนาหิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนุปนาโห โหติ ปริกฺกมนาย, มกฺขิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อมกฺโข โหติ ปริกฺกมนาย, ปฬาสิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อปฬาโส โหติ ปริกฺกมนาย, อิสฺสุกิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนิสฺสุกิตา โหติ ปริกฺกมนาย, มจฺฉริสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อมจฺฉริยํ โหติ ปริกฺกมนาย, สฐสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อสาเฐยฺยํ โหติ ปริกฺกมนาย, มายาวิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อมายา โหติ ปริกฺกมนาย, ถทฺธสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อตฺถทฺธิยํ โหติ ปริกฺกมนาย, อติมานิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนติมาโน โหติ ปริกฺกมนาย, ทุพฺพจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส โสวจสฺสตา โหติ ปริกฺกมนาย, ปาปมิตฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส กลฺยาณมิตฺตตา โหติ ปริกฺกมนาย, ปมตฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อปฺปมาโท โหติ ปริกฺกมนาย, อสฺสทฺธสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สทฺธา โหติ ปริกฺกมนาย, อหิริกสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หิรี โหติ ปริกฺกมนาย, อโนตฺตาปิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส โอตฺตปฺปํ โหติ ปริกฺกมนาย, อปฺปสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส พาหุสจฺจํ โหติ ปริกฺกมนาย, กุสีตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส วีริยารมฺโภ โหติ ปริกฺกมนาย, มุฏฺฐสฺสติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อุปฏฺฐิตสฺสติตา โหติ ปริกฺกมนาย, ทุปฺปญฺญสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปญฺญาสมฺปทา โหติ ปริกฺกมนาย, สนฺทิฏฺฐิปรามาสิอาธานคฺคาหิทุปฺปฏินิสฺสคฺคิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อสนฺทิฏฺฐิปรามาสิอนาธานคฺคาหิสุปฺปฏินิสฺสคฺคิตา โหติ ปริกฺกมนายฯ
An individual who is attached to their own views, holding them tight, and refusing to let go, gets around it by not being attached to their own views, not holding them tight, but letting them go easily.
๔ฯ อุปริภาคปริยาย
4. Going Up
เสยฺยถาปิ, จุนฺท, เย เกจิ อกุสลา ธมฺมา สพฺเพ เต อโธภาคงฺคมนียา, เย เกจิ กุสลา ธมฺมา สพฺเพ เต อุปริภาคงฺคมนียา; เอวเมว โข, จุนฺท, วิหึสกสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อวิหึสา โหติ อุปริภาคาย, ปาณาติปาติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปาณาติปาตา เวรมณี โหติ อุปริภาคาย …เป… สนฺทิฏฺฐิปรามาสิอาธานคฺคาหิทุปฺปฏินิสฺสคฺคิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อสนฺทิฏฺฐิปรามาสิอนาธานคฺคาหิสุปฺปฏินิสฺสคฺคิตา โหติ อุปริภาคายฯ
Cunda, all unskillful qualities lead downwards, while all skillful qualities lead upwards. In the same way, a cruel individual is led upwards by not being cruel. An individual who kills is led upwards by not killing … An individual who is attached to their own views, holding them tight, and refusing to let go, is led upwards by not being attached to their own views, not holding them tight, but letting them go easily.
๕ฯ ปรินิพฺพานปริยาย
5. The Exposition by Extinguishment
โส วต, จุนฺท, อตฺตนา ปลิปปลิปนฺโน ปรํ ปลิปปลิปนฺนํ อุทฺธริสฺสตีติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติฯ โส วต, จุนฺท, อตฺตนา อปลิปปลิปนฺโน ปรํ ปลิปปลิปนฺนํ อุทฺธริสฺสตีติ ฐานเมตํ วิชฺชติฯ โส วต, จุนฺท, อตฺตนา อทนฺโต อวินีโต อปรินิพฺพุโต ปรํ ทเมสฺสติ วิเนสฺสติ ปรินิพฺพาเปสฺสตีติ เนตํ ฐานํ วิชฺชติฯ โส วต, จุนฺท, อตฺตนา ทนฺโต วินีโต ปรินิพฺพุโต ปรํ ทเมสฺสติ วิเนสฺสติ ปรินิพฺพาเปสฺสตีติ ฐานเมตํ วิชฺชติฯ
If you’re sinking in the mud yourself, Cunda, it is quite impossible for you to pull out someone else who is sinking in the mud. But if you’re not sinking in the mud yourself, it is quite possible for you to pull out someone else who is sinking in the mud. If you’re not tamed, trained, and extinguished yourself, it is quite impossible for you to help tame, train, and extinguish someone else. But if you are tamed, trained, and extinguished yourself, it is quite possible for you to help tame, train, and extinguish someone else.
เอวเมว โข, จุนฺท, วิหึสกสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อวิหึสา โหติ ปรินิพฺพานาย, ปาณาติปาติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปาณาติปาตา เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ อทินฺนาทายิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อทินฺนาทานา เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ อพฺรหฺมจาริสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อพฺรหฺมจริยา เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ มุสาวาทิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส มุสาวาทา เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ ปิสุณวาจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปิสุณาย วาจาย เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ ผรุสวาจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ผรุสาย วาจาย เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ สมฺผปฺปลาปิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺผปฺปลาปา เวรมณี โหติ ปรินิพฺพานายฯ อภิชฺฌาลุสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนภิชฺฌา โหติ ปรินิพฺพานายฯ พฺยาปนฺนจิตฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อพฺยาปาโท โหติ ปรินิพฺพานายฯ
In the same way, a cruel individual extinguishes it by not being cruel. An individual who kills extinguishes it by not killing. …
มิจฺฉาทิฏฺฐิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาทิฏฺฐิ โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาสงฺกปฺปสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาสงฺกปฺโป โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาวาจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาวาจา โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉากมฺมนฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมากมฺมนฺโต โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาอาชีวสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาอาชีโว โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาวายามสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาวายาโม โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาสติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาสติ โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาสมาธิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาสมาธิ โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาญาณิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาญาณํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ มิจฺฉาวิมุตฺติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สมฺมาวิมุตฺติ โหติ ปรินิพฺพานายฯ
ถินมิทฺธปริยุฏฺฐิตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส วิคตถินมิทฺธตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ อุทฺธตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนุทฺธจฺจํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ วิจิกิจฺฉิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ติณฺณวิจิกิจฺฉตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ โกธนสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อกฺโกโธ โหติ ปรินิพฺพานายฯ อุปนาหิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนุปนาโห โหติ ปรินิพฺพานายฯ มกฺขิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อมกฺโข โหติ ปรินิพฺพานายฯ ปฬาสิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อปฬาโส โหติ ปรินิพฺพานายฯ อิสฺสุกิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนิสฺสุกิตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ มจฺฉริสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อมจฺฉริยํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ สฐสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อสาเฐยฺยํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ มายาวิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อมายา โหติ ปรินิพฺพานายฯ ถทฺธสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อตฺถทฺธิยํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ อติมานิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อนติมาโน โหติ ปรินิพฺพานายฯ ทุพฺพจสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส โสวจสฺสตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ ปาปมิตฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส กลฺยาณมิตฺตตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ ปมตฺตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อปฺปมาโท โหติ ปรินิพฺพานายฯ อสฺสทฺธสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส สทฺธา โหติ ปรินิพฺพานายฯ อหิริกสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส หิรี โหติ ปรินิพฺพานายฯ อโนตฺตาปิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส โอตฺตปฺปํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ อปฺปสฺสุตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส พาหุสจฺจํ โหติ ปรินิพฺพานายฯ กุสีตสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส วีริยารมฺโภ โหติ ปรินิพฺพานายฯ มุฏฺฐสฺสติสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อุปฏฺฐิตสฺสติตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ ทุปฺปญฺญสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส ปญฺญาสมฺปทา โหติ ปรินิพฺพานายฯ สนฺทิฏฺฐิปรามาสิอาธานคฺคาหิทุปฺปฏินิสฺสคฺคิสฺส ปุริสปุคฺคลสฺส อสนฺทิฏฺฐิปรามาสิอนาธานคฺคาหิสุปฺปฏินิสฺสคฺคิตา โหติ ปรินิพฺพานายฯ
An individual who is attached to their own views, holding them tight, and refusing to let go, extinguishes it by not being attached to their own views, not holding them tight, but letting them go easily.
อิติ โข, จุนฺท, เทสิโต มยา สเลฺลขปริยาโย, เทสิโต จิตฺตุปฺปาทปริยาโย, เทสิโต ปริกฺกมนปริยาโย, เทสิโต อุปริภาคปริยาโย, เทสิโต ปรินิพฺพานปริยาโยฯ ยํ โข, จุนฺท, สตฺถารา กรณียํ สาวกานํ หิเตสินา อนุกมฺปเกน อนุกมฺปํ อุปาทาย, กตํ โว ตํ มยาฯ เอตานิ, จุนฺท, รุกฺขมูลานิ, เอตานิ สุญฺญาคารานิ, ฌายถ, จุนฺท, มา ปมาทตฺถ, มา ปจฺฉาวิปฺปฏิสาริโน อหุวตฺถ—อยํ โข อมฺหากํ อนุสาสนี”ติฯ
So, Cunda, I’ve taught the expositions by way of self-effacement, giving rise to thought, the way around, going up, and extinguishing. Out of compassion, I’ve done what a teacher should do who wants what’s best for their disciples. Here are these roots of trees, and here are these empty huts. Practice jhāna, Cunda! Don’t be negligent! Don’t regret it later! This is my instruction.”
อิทมโวจ ภควาฯ อตฺตมโน อายสฺมา มหาจุนฺโท ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทีติฯ
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Mahācunda was happy with what the Buddha said.
จตุตฺตาลีสปทา วุตฺตา, สนฺธโย ปญฺจ เทสิตา; สเลฺลโข นาม สุตฺตนฺโต, คมฺภีโร สาครูปโมติฯ
Forty-four items have been stated, organized into five sections. “Effacement” is the name of this discourse, which is deep as the ocean.
สเลฺลขสุตฺตํ นิฏฺฐิตํ อฏฺฐมํฯ
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
