Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
๓๗. สเลฺลขฎฺฐญาณนิเทฺทโส
37. Sallekhaṭṭhañāṇaniddeso
๘๘. กถํ ปุถุนานเตฺตกตฺตเตชปริยาทาเน ปญฺญา สเลฺลขเฎฺฐ 1 ญาณํ? ปุถูติ – ราโค ปุถุ, โทโส ปุถุ, โมโห ปุถุ, โกโธ…เป.… อุปนาโห… มโกฺข… ปฬาโส… อิสฺสา… มจฺฉริยํ… มายา… สาเฐยฺยํ… ถโมฺภ… สารโมฺภ… มาโน… อติมาโน… มโท… ปมาโท… สเพฺพ กิเลสา… สเพฺพ ทุจฺจริตา… สเพฺพ อภิสงฺขารา… สเพฺพ ภวคามิกมฺมาฯ
88. Kathaṃ puthunānattekattatejapariyādāne paññā sallekhaṭṭhe 2 ñāṇaṃ? Puthūti – rāgo puthu, doso puthu, moho puthu, kodho…pe… upanāho… makkho… paḷāso… issā… macchariyaṃ… māyā… sāṭheyyaṃ… thambho… sārambho… māno… atimāno… mado… pamādo… sabbe kilesā… sabbe duccaritā… sabbe abhisaṅkhārā… sabbe bhavagāmikammā.
นานเตฺตกตฺตนฺติ กามจฺฉโนฺท นานตฺตํ, เนกฺขมฺมํ เอกตฺตํฯ พฺยาปาโท นานตฺตํ, อพฺยาปาโท เอกตฺตํฯ ถินมิทฺธํ นานตฺตํ, อาโลกสญฺญา เอกตฺตํฯ อุทฺธจฺจํ นานตฺตํ, อวิเกฺขโป เอกตฺตํฯ วิจิกิจฺฉา นานตฺตํ, ธมฺมววตฺถานํ เอกตฺตํฯ อวิชฺชา นานตฺตํ, ญาณํ เอกตฺตํฯ อรติ นานตฺตํ, ปาโมชฺชํ เอกตฺตํฯ นีวรณา นานตฺตํ, ปฐมํ ฌานํ เอกตฺตํ…เป.… สเพฺพ กิเลสา นานตฺตํ, อรหตฺตมโคฺค เอกตฺตํฯ
Nānattekattanti kāmacchando nānattaṃ, nekkhammaṃ ekattaṃ. Byāpādo nānattaṃ, abyāpādo ekattaṃ. Thinamiddhaṃ nānattaṃ, ālokasaññā ekattaṃ. Uddhaccaṃ nānattaṃ, avikkhepo ekattaṃ. Vicikicchā nānattaṃ, dhammavavatthānaṃ ekattaṃ. Avijjā nānattaṃ, ñāṇaṃ ekattaṃ. Arati nānattaṃ, pāmojjaṃ ekattaṃ. Nīvaraṇā nānattaṃ, paṭhamaṃ jhānaṃ ekattaṃ…pe… sabbe kilesā nānattaṃ, arahattamaggo ekattaṃ.
เตโชติ ปญฺจ เตชา – จรณเตโช, คุณเตโช, ปญฺญาเตโช, ปุญฺญเตโช, ธมฺมเตโชฯ จรณเตเชน เตชิตตฺตา ทุสฺสีลฺยเตชํ ปริยาทิยติฯ คุณเตเชน เตชิตตฺตา อคุณเตชํ ปริยาทิยติฯ ปญฺญาเตเชน เตชิตตฺตา ทุปฺปญฺญเตชํ ปริยาทิยติฯ ปุญฺญเตเชน เตชิตตฺตา อปุญฺญเตชํ ปริยาทิยติฯ ธมฺมเตเชน เตชิตตฺตา อธมฺมเตชํ ปริยาทิยติฯ
Tejoti pañca tejā – caraṇatejo, guṇatejo, paññātejo, puññatejo, dhammatejo. Caraṇatejena tejitattā dussīlyatejaṃ pariyādiyati. Guṇatejena tejitattā aguṇatejaṃ pariyādiyati. Paññātejena tejitattā duppaññatejaṃ pariyādiyati. Puññatejena tejitattā apuññatejaṃ pariyādiyati. Dhammatejena tejitattā adhammatejaṃ pariyādiyati.
สเลฺลโขติ กามจฺฉโนฺท อสเลฺลโข, เนกฺขมฺมํ สเลฺลโข ฯ พฺยาปาโท อสเลฺลโข, อพฺยาปาโท สเลฺลโขฯ ถินมิทฺธํ อสเลฺลโข, อาโลกสญฺญา สเลฺลโขฯ อุทฺธจฺจํ อสเลฺลโข, อวิเกฺขโป สเลฺลโขฯ วิจิกิจฺฉา อสเลฺลโข, ธมฺมววตฺถานํ สเลฺลโขฯ อวิชฺชา อสเลฺลโข, ญาณํ สเลฺลโขฯ อรติ อสเลฺลโข, ปาโมชฺชํ สเลฺลโขฯ นีวรณา อสเลฺลโข, ปฐมํ ฌานํ สเลฺลโข…เป.… สพฺพกิเลสา อสเลฺลโข, อรหตฺตมโคฺค สเลฺลโขฯ ตํ ญาตเฎฺฐน ญาณํ, ปชานนเฎฺฐน ปญฺญาฯ เตน วุจฺจติ – ‘‘ปุถุนานตฺตเตชปริยาทาเน ปญฺญา สเลฺลขเฎฺฐ ญาณํ’’ฯ
Sallekhoti kāmacchando asallekho, nekkhammaṃ sallekho . Byāpādo asallekho, abyāpādo sallekho. Thinamiddhaṃ asallekho, ālokasaññā sallekho. Uddhaccaṃ asallekho, avikkhepo sallekho. Vicikicchā asallekho, dhammavavatthānaṃ sallekho. Avijjā asallekho, ñāṇaṃ sallekho. Arati asallekho, pāmojjaṃ sallekho. Nīvaraṇā asallekho, paṭhamaṃ jhānaṃ sallekho…pe… sabbakilesā asallekho, arahattamaggo sallekho. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘puthunānattatejapariyādāne paññā sallekhaṭṭhe ñāṇaṃ’’.
สเลฺลขฎฺฐญาณนิเทฺทโส สตฺตติํสติโมฯ
Sallekhaṭṭhañāṇaniddeso sattatiṃsatimo.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ๓๗. สเลฺลขฎฺฐญาณนิเทฺทสวณฺณนา • 37. Sallekhaṭṭhañāṇaniddesavaṇṇanā