Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation

    අඞ්ගුත්තර නිකාය 2

    Numbered Discourses 2.32–41

    4. සමචිත්තවග්ග

    The Chapter on the Peaceful Mind

    32

    32

    “අසප්පුරිසභූමිඤ්ච වෝ, භික්ඛවේ, දේසේස්සාමි සප්පුරිසභූමිඤ්ච. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරෝථ. භාසිස්සාමී”ති.

    “Bhikkhus, I will teach you the level of the bad person and the level of the good person. Listen and apply your mind well, I will speak.”

    “ඒවං, භන්තේ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:

    “Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:

    “කතමා ච, භික්ඛවේ, අසප්පුරිසභූමි? අසප්පුරිසෝ, භික්ඛවේ, අකතඤ්ඤූ හෝති අකතවේදී. අසබ්භි හේතං, භික්ඛවේ, උපඤ්ඤාතං යදිදං අකතඤ්ඤුතා අකතවේදිතා. කේවලා ඒසා, භික්ඛවේ, අසප්පුරිසභූමි යදිදං අකතඤ්ඤුතා අකතවේදිතා. (…) සප්පුරිසෝ ච ඛෝ, භික්ඛවේ, කතඤ්ඤූ හෝති කතවේදී. සබ්භි හේතං, භික්ඛවේ, උපඤ්ඤාතං යදිදං කතඤ්ඤුතා කතවේදිතා. කේවලා ඒසා, භික්ඛවේ, සප්පුරිසභූමි යදිදං කතඤ්ඤුතා කතවේදිතා”ති.

    “What is the level of the bad person? The bad person is ungrateful and thankless, for the wicked only know how to be ungrateful and thankless. It is totally the level of a bad person to be ungrateful and thankless. The good person is grateful and thankful, for the virtuous only know how to be grateful and thankful. It is totally the level of a good person to be grateful and thankful.”

    33

    33

    “ද්වින්නාහං, භික්ඛවේ, න සුප්පතිකාරං වදාමි. කතමේසං ද්වින්නං? මාතු ච පිතු ච.

    “Bhikkhus, I say that these two people cannot easily be repaid. What two? Mother and father.

    ඒකේන, භික්ඛවේ, අංසේන මාතරං පරිහරේය්‍ය, ඒකේන අංසේන පිතරං පරිහරේය්‍ය වස්සසතායුකෝ වස්සසතජීවී සෝ ච නේසං උච්ඡාදනපරිමද්දනන්හාපනසම්බාහනේන. තේ ච තත්ථේව මුත්තකරීසං චජේය්‍යුං, න ත්වේව, භික්ඛවේ, මාතාපිතූනං කතං වා හෝති පටිකතං වා.

    You would not have done enough to repay your mother and father even if you were to carry your mother around on one shoulder and your father on the other, and if you lived like this for a hundred years, and if you were to anoint, massage, bathe, and rub them; and even if they were to defecate and urinate right there.

    ඉමිස්සා ච, භික්ඛවේ, මහාපථවියා පහූතරත්තරතනාය මාතාපිතරෝ ඉස්සරාධිපච්චේ රජ්ජේ පතිට්ඨාපේය්‍ය, න ත්වේව, භික්ඛවේ, මාතාපිතූනං කතං වා හෝති පටිකතං වා. තං කිස්ස හේතු? බහුකාරා, භික්ඛවේ, මාතාපිතරෝ පුත්තානං ආපාදකා පෝසකා ඉමස්ස ලෝකස්ස දස්සේතාරෝ.

    Even if you were to establish your mother and father as supreme monarchs of this great earth, abounding in the seven treasures, you would still not have done enough to repay them. Why is that? Parents are very helpful to their children: they raise them, nurture them, and show them the world.

    යෝ ච ඛෝ, භික්ඛවේ, මාතාපිතරෝ අස්සද්ධේ සද්ධාසම්පදාය සමාදපේති නිවේසේති පතිට්ඨාපේති, දුස්සීලේ සීලසම්පදාය සමාදපේති නිවේසේති පතිට්ඨාපේති, මච්ඡරී චාගසම්පදාය සමාදපේති නිවේසේති පතිට්ඨාපේති, දුප්පඤ්ඤේ පඤ්ඤාසම්පදාය සමාදපේති නිවේසේති පතිට්ඨාපේති, ඒත්තාවතා ඛෝ, භික්ඛවේ, මාතාපිතූනං කතඤ්ච හෝති පටිකතඤ්චා”ති.

    But you have done enough, more than enough, to repay them if you encourage, settle, and ground unfaithful parents in faith, unethical parents in ethical conduct, stingy parents in generosity, or ignorant parents in wisdom.”

    34

    34

    අථ ඛෝ අඤ්ඤතරෝ බ්‍රාහ්මණෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මෝදි. සම්මෝදනීයං කථං …පේ… ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ සෝ බ්‍රාහ්මණෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “කිංවාදී භවං ගෝතමෝ කිමක්ඛායී”ති?

    Then a certain brahmin went up to the Buddha, and exchanged greetings with him. When the greetings and polite conversation were over, he sat down to one side and said to the Buddha, “What does Master Gotama teach? What does he explain?”

    “කිරියවාදී චාහං, බ්‍රාහ්මණ, අකිරියවාදී චා”ති.

    “Brahmin, I teach action and inaction.”

    “යථාකථං පන භවං ගෝතමෝ කිරියවාදී ච අකිරියවාදී චා”ති?

    “But in what way does Master Gotama teach action and inaction?”

    “අකිරියං ඛෝ අහං, බ්‍රාහ්මණ, වදාමි කායදුච්චරිතස්ස වචීදුච්චරිතස්ස මනෝදුච්චරිතස්ස, අනේකවිහිතානං පාපකානං අකුසලානං ධම්මානං අකිරියං වදාමි. කිරියඤ්ච ඛෝ අහං, බ්‍රාහ්මණ, වදාමි කායසුචරිතස්ස වචීසුචරිතස්ස මනෝසුචරිතස්ස, අනේකවිහිතානං කුසලානං ධම්මානං කිරියං වදාමි. ඒවං ඛෝ අහං, බ්‍රාහ්මණ, කිරියවාදී ච අකිරියවාදී චා”ති.

    “I teach inaction regarding bad bodily, verbal, and mental conduct, and the many kinds of unskillful things. I teach action regarding good bodily, verbal, and mental conduct, and the many kinds of skillful things. This is the kind of action and inaction that I teach.”

    “අභික්කන්තං, භෝ ගෝතම …පේ… උපාසකං මං භවං ගෝතමෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්”ති.

    “Excellent, Master Gotama! … From this day forth, may Master Gotama remember me as a lay follower who has gone for refuge for life.”

    35

    35

    අථ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ ගහපති යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ අනාථපිණ්ඩිකෝ ගහපති භගවන්තං ඒතදවෝච: “කති නු ඛෝ, භන්තේ, ලෝකේ දක්ඛිණේය්‍යා, කත්ථ ච දානං දාතබ්බන්”ති?

    Then the householder Anāthapiṇḍika went up to the Buddha, bowed, sat down to one side, and said to the Buddha, “How many kinds of people in the world are worthy of a religious donation? And where should a gift be given?”

    “ද්වේ ඛෝ, ගහපති, ලෝකේ දක්ඛිණේය්‍යා—සේඛෝ ච අසේඛෝ ච. ඉමේ ඛෝ, ගහපති, ද්වේ ලෝකේ දක්ඛිණේය්‍යා, ඒත්ථ ච දානං දාතබ්බන්”ති.

    “Householder, there are two kinds of people in the world who are worthy of a religious donation: the trainee and the master. These are two kinds of people in the world who are worthy of a religious donation, and that’s where you should give a gift.”

    ඉදමවෝච භගවා. ඉදං වත්වාන සුගතෝ අථාපරං ඒතදවෝච සත්ථා:

    That is what the Buddha said. Then the Holy One, the Teacher, went on to say:

    “සේඛෝ අසේඛෝ ච ඉමස්මිං ලෝකේ, ආහුනේය්‍යා යජමානානං හෝන්ති; තේ උජ්ජුභූතා කායේන, වාචාය උද චේතසා; ඛේත්තං තං යජමානානං, ඒත්ථ දින්නං මහප්ඵලන්”ති.

    “In this world, the trainee and the master, are worthy of offerings dedicated to the gods. They are upright in body, speech, and mind. This is the field for sponsors of sacrifice—what’s given here is very fruitful.”

    36

    36

    ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ.

    So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.

    තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්මා සාරිපුත්තෝ සාවත්ථියං විහරති පුබ්බාරාමේ මිගාරමාතුපාසාදේ. තත්‍ර ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ භික්ඛූ ආමන්තේසි: “ආවුසෝ භික්ඛවේ”ති.

    Now at that time Venerable Sāriputta was staying near Sāvatthī in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother. There Sāriputta addressed the bhikkhus: “Friends, bhikkhus!”

    “ආවුසෝ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ ආයස්මතෝ සාරිපුත්තස්ස පච්චස්සෝසුං. ආයස්මා සාරිපුත්තෝ ඒතදවෝච:

    “Friend,” they replied. Sāriputta said this:

    “අජ්ඣත්තසංයෝජනඤ්ච, ආවුසෝ, පුග්ගලං දේසේස්සාමි බහිද්ධාසංයෝජනඤ්ච. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරෝථ, භාසිස්සාමී”ති.

    “I will teach you about a person fettered internally and one fettered externally. Listen and apply your mind well, I will speak.”

    “ඒවමාවුසෝ”ති ඛෝ තේ භික්ඛූ ආයස්මතෝ සාරිපුත්තස්ස පච්චස්සෝසුං. ආයස්මා සාරිපුත්තෝ ඒතදවෝච:

    “Yes, friend,” they replied. Sāriputta said this:

    “කතමෝ චාවුසෝ, අජ්ඣත්තසංයෝජනෝ පුග්ගලෝ? ඉධාවුසෝ, භික්ඛු සීලවා හෝති, පාතිමෝක්ඛසංවරසංවුතෝ විහරති ආචාරගෝචරසම්පන්නෝ, අණුමත්තේසු වජ්ජේසු භයදස්සාවී, සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදේසු. සෝ කායස්ස භේදා පරං මරණා අඤ්ඤතරං දේවනිකායං උපපජ්ජති. සෝ තතෝ චුතෝ ආගාමී හෝති, ආගන්තා ඉත්ථත්තං. අයං වුච්චති, ආවුසෝ, අජ්ඣත්තසංයෝජනෝ පුග්ගලෝ ආගාමී හෝති, ආගන්තා ඉත්ථත්තං.

    “Who is a person fettered internally? It’s a bhikkhu who is ethical, restrained in the monastic code, conducting themselves well and seeking alms in suitable places. Seeing danger in the slightest fault, they keep the rules they’ve undertaken. When their body breaks up, after death, they’re reborn in one of the orders of gods. When they pass away from there, they’re a returner, who comes back to this state of existence. This is called a person who is fettered internally, a returner, who comes back to this state of existence.

    කතමෝ චාවුසෝ, බහිද්ධාසංයෝජනෝ පුග්ගලෝ? ඉධාවුසෝ, භික්ඛු සීලවා හෝති, පාතිමෝක්ඛසංවරසංවුතෝ විහරති ආචාරගෝචරසම්පන්නෝ, අණුමත්තේසු වජ්ජේසු භයදස්සාවී, සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදේසු. සෝ අඤ්ඤතරං සන්තං චේතෝවිමුත්තිං උපසම්පජ්ජ විහරති. සෝ කායස්ස භේදා පරං මරණා අඤ්ඤතරං දේවනිකායං උපපජ්ජති. සෝ තතෝ චුතෝ අනාගාමී හෝති, අනාගන්තා ඉත්ථත්තං. අයං වුච්චතාවුසෝ, බහිද්ධාසංයෝජනෝ පුග්ගලෝ අනාගාමී හෝති, අනාගන්තා ඉත්ථත්තං.

    Who is a person fettered externally? It’s a bhikkhu who is ethical, restrained in the monastic code, conducting themselves well and seeking alms in suitable places. Seeing danger in the slightest fault, they keep the rules they’ve undertaken. They enter and remain in a certain peaceful state of freed mind. When their body breaks up, after death, they’re reborn in one of the orders of gods. When they pass away from there, they’re a non-returner, not coming back to this state of existence. This is called a person who is fettered externally, a non-returner, who does not come back to this state of existence.

    පුන චපරං, ආවුසෝ, භික්ඛු සීලවා හෝති …පේ… සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදේසු. සෝ කාමානංයේව නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය පටිපන්නෝ හෝති. සෝ භවානංයේව නිබ්බිදාය විරාගාය නිරෝධාය පටිපන්නෝ හෝති. සෝ තණ්හාක්ඛයාය පටිපන්නෝ හෝති. සෝ ලෝභක්ඛයාය පටිපන්නෝ හෝති. සෝ කායස්ස භේදා පරං මරණා අඤ්ඤතරං දේවනිකායං උපපජ්ජති. සෝ තතෝ චුතෝ අනාගාමී හෝති, අනාගන්තා ඉත්ථත්තං. අයං වුච්චතාවුසෝ, බහිද්ධාසංයෝජනෝ පුග්ගලෝ අනාගාමී හෝති, අනාගන්තා ඉත්ථත්තන්”ති.

    Furthermore, a bhikkhu is ethical … they keep the rules they’ve undertaken. They simply practice for disillusionment, dispassion, and cessation regarding sensual pleasures. They simply practice for disillusionment, dispassion, and cessation regarding future lives. They practice for the ending of craving. They practice for the ending of greed. When their body breaks up, after death, they are reborn in one of the orders of gods. When they pass away from there, they are non-returners, not coming back to this state of existence. This is called a person who is fettered externally, a non-returner, who does not come back to this state of existence.”

    අථ ඛෝ සම්බහුලා සමචිත්තා දේවතා යේන භගවා තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ තා දේවතා භගවන්තං ඒතදවෝචුං: “ඒසෝ, භන්තේ, ආයස්මා සාරිපුත්තෝ පුබ්බාරාමේ මිගාරමාතුපාසාදේ භික්ඛූනං අජ්ඣත්තසංයෝජනඤ්ච පුග්ගලං දේසේති බහිද්ධාසංයෝජනඤ්ච. හට්ඨා, භන්තේ, පරිසා. සාධු, භන්තේ, භගවා යේනායස්මා සාරිපුත්තෝ තේනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා”ති. අධිවාසේසි භගවා තුණ්හීභාවේන.

    Then several peaceful-minded deities went up to the Buddha, bowed, stood to one side, and said to the Buddha, “Sir, Venerable Sāriputta is in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother, where he is teaching the bhikkhus about a person with internal fetters and one with external fetters. The assembly is overjoyed! Sir, please go to Venerable Sāriputta out of compassion.” The Buddha consented with silence.

    අථ ඛෝ භගවා—සේය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසෝ සමිඤ්ජිතං වා බාහං පසාරේය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්ජේය්‍ය; ඒවමේවං—ජේතවනේ අන්තරහිතෝ පුබ්බාරාමේ මිගාරමාතුපාසාදේ ආයස්මතෝ සාරිපුත්තස්ස සම්මුඛේ පාතුරහෝසි. නිසීදි භගවා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ. ආයස්මාපි ඛෝ සාරිපුත්තෝ භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නං ඛෝ ආයස්මන්තං සාරිපුත්තං භගවා ඒතදවෝච:

    Then the Buddha, as easily as a strong person would extend or contract their arm, vanished from Jeta’s Grove and reappeared in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother, in front of Sāriputta. He sat on the seat spread out. Sāriputta bowed to the Buddha and sat down to one side. The Buddha said to him:

    “ඉධ, සාරිපුත්ත, සම්බහුලා සමචිත්තා දේවතා යේනාහං තේනුපසඞ්කමිංසු; උපසඞ්කමිත්වා මං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං අට්ඨංසු. ඒකමන්තං ඨිතා ඛෝ, සාරිපුත්ත, තා දේවතා මං ඒතදවෝචුං: ‘ඒසෝ, භන්තේ, ආයස්මා සාරිපුත්තෝ පුබ්බාරාමේ මිගාරමාතුපාසාදේ භික්ඛූනං අජ්ඣත්තසංයෝජනඤ්ච පුග්ගලං දේසේති බහිද්ධාසංයෝජනඤ්ච. හට්ඨා, භන්තේ, පරිසා. සාධු, භන්තේ, භගවා යේන ආයස්මා සාරිපුත්තෝ තේනුපසඞ්කමතු අනුකම්පං උපාදායා(අ)ති.

    “Just now, Sāriputta, several peaceful-minded deities came up to me, bowed, and stood to one side. Those deities said to me: ‘Sir, Venerable Sāriputta is in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother, where he is teaching the bhikkhus about a person with internal fetters and one with external fetters. The assembly is overjoyed! Sir, please go to Venerable Sāriputta out of compassion.’

    තා ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, දේවතා දසපි හුත්වා වීසම්පි හුත්වා තිංසම්පි හුත්වා චත්තාලීසම්පි හුත්වා පඤ්ඤාසම්පි හුත්වා සට්ඨිපි හුත්වා ආරග්ගකෝටිනිතුදනමත්තේපි තිට්ඨන්ති, න ච අඤ්ඤමඤ්ඤං බ්‍යාබාධේන්ති.

    Those deities, though they number ten, twenty, thirty, forty, fifty, or sixty, can stand on the point of a needle without bumping up against each other.

    සියා ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒවමස්ස: ‘තත්ථ නූන තාසං දේවතානං තථා චිත්තං භාවිතං යේන තා දේවතා දසපි හුත්වා වීසම්පි හුත්වා තිංසම්පි හුත්වා චත්තාලීසම්පි හුත්වා පඤ්ඤාසම්පි හුත්වා සට්ඨිපි හුත්වා ආරග්ගකෝටිනිතුදනමත්තේපි තිට්ඨන්ති න ච අඤ්ඤමඤ්ඤං බ්‍යාබාධේන්තී(අ)ති. න ඛෝ පනේතං, සාරිපුත්ත, ඒවං දට්ඨබ්බං. ඉධේව ඛෝ, සාරිපුත්ත, තාසං දේවතානං තථා චිත්තං භාවිතං, යේන තා දේවතා දසපි හුත්වා …පේ… න ච අඤ්ඤමඤ්ඤං බ්‍යාබාධේන්ති.

    Sāriputta, you might think: ‘Surely those deities, since so many of them can stand on the point of a needle without bumping up against each other, must have developed their minds in that place.’ But you should not see it like this. It was right here that those deities developed their minds.

    තස්මාතිහ, සාරිපුත්ත, ඒවං සික්ඛිතබ්බං: ‘සන්තින්ද්‍රියා භවිස්සාම සන්තමානසා(අ)ති. ඒවඤ්හි වෝ, සාරිපුත්ත, සික්ඛිතබ්බං. ‘සන්තින්ද්‍රියානඤ්හි වෝ, සාරිපුත්ත, සන්තමානසානං සන්තංයේව කායකම්මං භවිස්සති සන්තං වචීකම්මං සන්තං මනෝකම්මං. සන්තංයේව උපහාරං උපහරිස්සාම සබ්‍රහ්මචාරීසූ(අ)ති. ‘ඒවඤ්හි වෝ, සාරිපුත්ත, සික්ඛිතබ්බං.

    So you should train like this: ‘We shall have peaceful faculties and peaceful minds.’ That’s how you should train. When your faculties and mind are peaceful, your acts of body, speech, and mind will be peaceful, thinking: ‘We shall present the gift of peace to our spiritual companions.’ That’s how you should train.

    අනස්සුං ඛෝ, සාරිපුත්ත, අඤ්ඤතිත්ථියා පරිබ්බාජකා යේ ඉමං ධම්මපරියායං නාස්සෝසුන්(අ)”ති.

    Those wanderers of other religions, Sāriputta, who have not heard this exposition of the teaching are lost.”

    37

    37

    ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං ආයස්මා මහාකච්චානෝ වරණායං විහරති භද්දසාරිතීරේ.

    So I have heard. At one time Venerable Mahākaccāna was staying at Varaṇā, on the bank of the Kaddama Lake.

    අථ ඛෝ ආරාමදණ්ඩෝ බ්‍රාහ්මණෝ යේනායස්මා මහාකච්චානෝ තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා මහාකච්චානේන සද්ධිං සම්මෝදි. සම්මෝදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආරාමදණ්ඩෝ බ්‍රාහ්මණෝ ආයස්මන්තං මහාකච්චානං ඒතදවෝච:

    Then the brahmin Ārāmadaṇḍa went up to Mahākaccāna, and exchanged greetings with him. When the greetings and polite conversation were over, he sat down to one side and said to Mahākaccāna:

    “කෝ නු ඛෝ, භෝ කච්චාන, හේතු කෝ පච්චයෝ යේන ඛත්තියාපි ඛත්තියේහි විවදන්ති, බ්‍රාහ්මණාපි බ්‍රාහ්මණේහි විවදන්ති, ගහපතිකාපි ගහපතිකේහි විවදන්තී”ති?

    “What is the cause, Master Kaccāna, what is the reason why aristocrats fight with aristocrats, brahmins fight with brahmins, and householders fight with householders?”

    “කාමරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානහේතු ඛෝ, බ්‍රාහ්මණ, ඛත්තියාපි ඛත්තියේහි විවදන්ති, බ්‍රාහ්මණාපි බ්‍රාහ්මණේහි විවදන්ති, ගහපතිකාපි ගහපතිකේහි විවදන්තී”ති.

    “It is because of their insistence on sensual desire, their shackles, avarice, and attachment, that aristocrats fight with aristocrats, brahmins fight with brahmins, and householders fight with householders.”

    “කෝ පන, භෝ කච්චාන, හේතු කෝ පච්චයෝ යේන සමණාපි සමණේහි විවදන්තී”ති?

    “What is the cause, Master Kaccāna, what is the reason why ascetics fight with ascetics?”

    “දිට්ඨිරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානහේතු ඛෝ, බ්‍රාහ්මණ, සමණාපි සමණේහි විවදන්තී”ති.

    “It is because of their insistence on views, their shackles, avarice, and attachment, that ascetics fight with ascetics.”

    “අත්ථි පන, භෝ කච්චාන, කෝචි ලෝකස්මිං යෝ ඉමඤ්චේව කාමරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ, ඉමඤ්ච දිට්ඨිරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ”ති?

    “Master Kaccāna, is there anyone in the world who has gone beyond the insistence on sensual desire and the insistence on views?”

    “අත්ථි, බ්‍රාහ්මණ, ලෝකස්මිං යෝ ඉමඤ්චේව කාමරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ, ඉමඤ්ච දිට්ඨිරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ”ති.

    “There is, brahmin.”

    “කෝ පන සෝ, භෝ කච්චාන, ලෝකස්මිං යෝ ඉමඤ්චේව කාමරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ, ඉමඤ්ච දිට්ඨිරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ”ති?

    “Who in the world has gone beyond the insistence on sensual desire and the insistence on views?”

    “අත්ථි, බ්‍රාහ්මණ, පුරත්ථිමේසු ජනපදේසු සාවත්ථී නාම නගරං. තත්ථ සෝ භගවා ඒතරහි විහරති අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ. සෝ හි, බ්‍රාහ්මණ, භගවා ඉමඤ්චේව කාමරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ, ඉමඤ්ච දිට්ඨිරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ”ති.

    “In the eastern lands there is a city called Sāvatthī. There the Blessed One is now staying, the perfected one, the fully awakened Buddha. He, brahmin, has gone beyond the insistence on sensual desire and the insistence on views.”

    ඒවං වුත්තේ, ආරාමදණ්ඩෝ බ්‍රාහ්මණෝ උට්ඨායාසනා ඒකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා දක්ඛිණං ජාණුමණ්ඩලං පථවියං නිහන්ත්වා යේන භගවා තේනඤ්ජලිං පණාමේත්වා තික්ඛත්තුං උදානං උදානේසි:

    When this was said, the brahmin Ārāmadaṇḍa got up from his seat, arranged his robe over one shoulder, knelt on his right knee, raised his joined palms toward the Buddha, and expressed this heartfelt sentiment three times:

    “නමෝ තස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස.

    “Homage to that Blessed One, the perfected one, the fully awakened Buddha!

    නමෝ තස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස.

    Homage to that Blessed One, the perfected one, the fully awakened Buddha!

    නමෝ තස්ස භගවතෝ අරහතෝ සම්මාසම්බුද්ධස්ස.

    Homage to that Blessed One, the perfected one, the fully awakened Buddha!

    යෝ හි සෝ භගවා ඉමඤ්චේව කාමරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ, ඉමඤ්ච දිට්ඨිරාගාභිනිවේසවිනිබන්ධපලිගේධපරියුට්ඨානජ්ඣෝසානං සමතික්කන්තෝ”ති.

    He who has gone beyond the insistence on sensual desire and the insistence on views.

    “අභික්කන්තං, භෝ කච්චාන, අභික්කන්තං, භෝ කච්චාන. සේය්‍යථාපි, භෝ කච්චාන, නික්කුජ්ජිතං වා උක්කුජ්ජේය්‍ය, පටිච්ඡන්නං වා විවරේය්‍ය, මූළ්හස්ස වා මග්ගං ආචික්ඛේය්‍ය; අන්ධකාරේ වා තේලපජ්ජෝතං ධාරේය්‍ය: ‘චක්ඛුමන්තෝ රූපානි දක්ඛන්තී(අ)ති; ඒවමේවං භෝතා කච්චානේන අනේකපරියායේන ධම්මෝ පකාසිතෝ. ඒසාහං, භෝ කච්චාන, තං භවන්තං ගෝතමං සරණං ගච්ඡාමි ධම්මඤ්ච භික්ඛුසඞ්ඝඤ්ච. උපාසකං මං භවං කච්චානෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්”ති.

    Excellent, Master Kaccāna! Excellent! As if he were righting the overturned, or revealing the hidden, or pointing out the path to the lost, or lighting a lamp in the dark so people with clear eyes can see what’s there, Master Kaccāna has made the teaching clear in many ways. I go for refuge to Master Gotama, to the teaching, and to the bhikkhu Saṅgha. From this day forth, may Master Kaccāna remember me as a lay follower who has gone for refuge for life.”

    38

    38

    ඒකං සමයං ආයස්මා මහාකච්චානෝ මධුරායං විහරති ගුන්දාවනේ.

    At one time Venerable Mahākaccāna was staying near Madhurā, in Gunda’s Grove.

    අථ ඛෝ කන්දරායනෝ බ්‍රාහ්මණෝ යේනායස්මා මහාකච්චානෝ තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා ආයස්මතා මහාකච්චානේන සද්ධිං …පේ… ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ කන්දරායනෝ බ්‍රාහ්මණෝ ආයස්මන්තං මහාකච්චානං ඒතදවෝච:

    Then the brahmin Kandarāyana went up to Mahākaccāna, and exchanged greetings with him … He sat down to one side and said to Mahākaccāna:

    “සුතං මේතං, භෝ කච්චාන, ‘න සමණෝ කච්චානෝ බ්‍රාහ්මණේ ජිණ්ණේ වුද්ධේ මහල්ලකේ අද්ධගතේ වයෝඅනුප්පත්තේ අභිවාදේති වා පච්චුට්ඨේති වා ආසනේන වා නිමන්තේතී(අ)ති. තයිදං, භෝ කච්චාන, තථේව? න හි භවං කච්චානෝ බ්‍රාහ්මණේ ජිණ්ණේ වුද්ධේ මහල්ලකේ අද්ධගතේ වයෝඅනුප්පත්තේ අභිවාදේති වා පච්චුට්ඨේති වා ආසනේන වා නිමන්තේති. තයිදං, භෝ කච්චාන, න සම්පන්නමේවා”ති.

    “I have heard, Master Kaccāna, that the ascetic Kaccāna doesn’t bow to old brahmins, the elderly and senior, who are advanced in years and have reached the final stage of life; nor does he rise in their presence or offer them a seat. And this is indeed the case, for the ascetic Kaccāna does not bow to old brahmins, elderly and senior, who are advanced in years and have reached the final stage of life; nor does he rise in their presence or offer them a seat. This is not appropriate, Master Kaccāna.”

    “අත්ථි, බ්‍රාහ්මණ, තේන භගවතා ජානතා පස්සතා අරහතා සම්මාසම්බුද්ධේන වුද්ධභූමි ච අක්ඛාතා දහරභූමි ච. වුද්ධෝ චේපි, බ්‍රාහ්මණ, හෝති ආසීතිකෝ වා නාවුතිකෝ වා වස්සසතිකෝ වා ජාතියා, සෝ ච කාමේ පරිභුඤ්ජති කාමමජ්ඣාවසති කාමපරිළාහේන පරිඩය්හති කාමවිතක්කේහි ඛජ්ජති කාමපරියේසනාය උස්සුකෝ. අථ ඛෝ සෝ බාලෝ න ථේරෝත්වේව සඞ්ඛ්‍යං ගච්ඡති. දහරෝ චේපි, බ්‍රාහ්මණ, හෝති යුවා සුසුකාළකේසෝ භද්‍රේන යෝබ්බනේන සමන්නාගතෝ පඨමේන වයසා. සෝ ච න කාමේ පරිභුඤ්ජති න කාමමජ්ඣාවසති, න කාමපරිළාහේන පරිඩය්හති, න කාමවිතක්කේහි ඛජ්ජති, න කාමපරියේසනාය උස්සුකෝ. අථ ඛෝ සෝ පණ්ඩිතෝ ථේරෝත්වේව සඞ්ඛ්‍යං ගච්ඡතී”ති.

    “There is the stage of an elder and the stage of youth as explained by the Blessed One, who knows and sees, the perfected one, the fully awakened Buddha. If an elder, though eighty, ninety, or a hundred years old, still dwells in the midst of sensual pleasures, enjoying them, consumed by thoughts of them, burning with fever for them, and eagerly seeking more, they are reckoned as a child, not a senior. If a youth, young, black-haired, blessed with youth, in the prime of life, does not dwell in the midst of sensual pleasures, enjoying them, consumed by thoughts of them, burning with fever for them, and eagerly seeking more, they are reckoned as astute, a senior.”

    ඒවං වුත්තේ, කන්දරායනෝ බ්‍රාහ්මණෝ උට්ඨායාසනා ඒකංසං උත්තරාසඞ්ගං කරිත්වා දහරානං සතං භික්ඛූනං පාදේ සිරසා වන්දති: “වුද්ධා භවන්තෝ, වුද්ධභූමියං ඨිතා. දහරා මයං, දහරභූමියං ඨිතා”ති.

    When this was said, the brahmin Kandarāyana got up from his seat, placed his robe over one shoulder, and bowed with his head at the feet of the young bhikkhus, saying, “The masters are elders, at the stage of the elder; we are youths, at the stage of youth.

    “අභික්කන්තං, භෝ කච්චාන …පේ… උපාසකං මං භවං කච්චානෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්”ති.

    Excellent, Master Kaccāna! … From this day forth, may Master Kaccāna remember me as a lay follower who has gone for refuge for life.”

    39

    39

    “යස්මිං, භික්ඛවේ, සමයේ චෝරා බලවන්තෝ හෝන්ති, රාජානෝ තස්මිං සමයේ දුබ්බලා හෝන්ති. තස්මිං, භික්ඛවේ, සමයේ රඤ්ඤෝ න ඵාසු හෝති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා පච්චන්තිමේ වා ජනපදේ අනුසඤ්ඤාතුං. බ්‍රාහ්මණගහපතිකානම්පි තස්මිං සමයේ න ඵාසු හෝති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා බාහිරානි වා කම්මන්තානි පටිවේක්ඛිතුං. ඒවමේවං ඛෝ, භික්ඛවේ, යස්මිං සමයේ පාපභික්ඛූ බලවන්තෝ හෝන්ති, පේසලා භික්ඛූ තස්මිං සමයේ දුබ්බලා හෝන්ති. තස්මිං, භික්ඛවේ, සමයේ පේසලා භික්ඛූ තුණ්හීභූතා තුණ්හීභූතාව සඞ්ඝමජ්ඣේ සඞ්කසායන්ති පච්චන්තිමේ වා ජනපදේ අච්ඡන්ති. තයිදං, භික්ඛවේ, හෝති බහුජනාහිතාය බහුජනාසුඛාය, බහුනෝ ජනස්ස අනත්ථාය අහිතාය දුක්ඛාය දේවමනුස්සානං.

    “At a time when bandits are strong, kings are weak. Then the king is not at ease when going out or coming back or when touring the provinces. The brahmins and householders, likewise, are not at ease when going out or coming back, or when inspecting their business activities. In the same way, at a time when bad bhikkhus are strong, good-hearted bhikkhus are weak. Then the good-hearted bhikkhus continually adhere to silence in the midst of the Saṅgha, or they stay in the borderlands. This is for the hurt and unhappiness of the people, for the harm, hurt, and suffering of many people, of gods and humans.

    යස්මිං, භික්ඛවේ, සමයේ රාජානෝ බලවන්තෝ හෝන්ති, චෝරා තස්මිං සමයේ දුබ්බලා හෝන්ති. තස්මිං, භික්ඛවේ, සමයේ රඤ්ඤෝ ඵාසු හෝති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා පච්චන්තිමේ වා ජනපදේ අනුසඤ්ඤාතුං. බ්‍රාහ්මණගහපතිකානම්පි තස්මිං සමයේ ඵාසු හෝති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා බාහිරානි වා කම්මන්තානි පටිවේක්ඛිතුං. ඒවමේවං ඛෝ, භික්ඛවේ, යස්මිං සමයේ පේසලා භික්ඛූ බලවන්තෝ හෝන්ති, පාපභික්ඛූ තස්මිං සමයේ දුබ්බලා හෝන්ති. තස්මිං, භික්ඛවේ, සමයේ පාපභික්ඛූ තුණ්හීභූතා තුණ්හීභූතාව සඞ්ඝමජ්ඣේ සඞ්කසායන්ති, යේන වා පන තේන පක්කමන්ති. තයිදං, භික්ඛවේ, හෝති බහුජනහිතාය බහුජනසුඛාය, බහුනෝ ජනස්ස අත්ථාය හිතාය සුඛාය දේවමනුස්සානන්”ති.

    At a time when kings are strong, bandits are weak. Then the king is at ease when going out or coming back or when inspecting the provinces. The brahmins and householders, likewise, are at ease when going out or coming back, or when inspecting their business activities. In the same way, at a time when good-hearted bhikkhus are strong, bad bhikkhus are weak. Then the bad bhikkhus continually adhere to silence in the midst of the Saṅgha, or they leave for some place or other. This is for the welfare and happiness of the people, for the benefit, welfare, and happiness of gods and humans.”

    40

    40

    “ද්වින්නාහං, භික්ඛවේ, මිච්ඡාපටිපත්තිං න වණ්ණේමි, ගිහිස්ස වා පබ්බජිතස්ස වා. ගිහී වා, භික්ඛවේ, පබ්බජිතෝ වා මිච්ඡාපටිපන්නෝ මිච්ඡාපටිපත්තාධිකරණහේතු න ආරාධකෝ හෝති ඤායං ධම්මං කුසලං.

    “Bhikkhus, I don’t praise wrong practice for these two, for laypeople and renunciates. Because of wrong practice, neither laypeople nor renunciates succeed in completing the system of the skillful teaching.

    ද්වින්නාහං, භික්ඛවේ, සම්මාපටිපත්තිං වණ්ණේමි, ගිහිස්ස වා පබ්බජිතස්ස වා. ගිහී වා, භික්ඛවේ, පබ්බජිතෝ වා සම්මාපටිපන්නෝ සම්මාපටිපත්තාධිකරණහේතු ආරාධකෝ හෝති ඤායං ධම්මං කුසලන්”ති.

    I praise right practice for these two, for laypeople and renunciates. Because of right practice, both laypeople and renunciates succeed in completing the system of the skillful teaching.”

    41

    41

    “යේ තේ, භික්ඛවේ, භික්ඛූ දුග්ගහිතේහි සුත්තන්තේහි බ්‍යඤ්ජනප්පතිරූපකේහි අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච පටිබාහන්ති තේ, භික්ඛවේ, භික්ඛූ බහුජනාහිතාය පටිපන්නා බහුජනාසුඛාය, බහුනෝ ජනස්ස අනත්ථාය අහිතාය දුක්ඛාය දේවමනුස්සානං. බහුඤ්ච තේ, භික්ඛවේ, භික්ඛූ අපුඤ්ඤං පසවන්ති, තේ චිමං සද්ධම්මං අන්තරධාපේන්ති.

    “Bhikkhus, by memorizing the discourses incorrectly, taking only a semblance of the phrasing, some bhikkhus shut out the meaning and the teaching. They act for the hurt and unhappiness of the people, for the harm, hurt, and suffering of many people, of gods and humans. They make much bad karma and make the true teaching disappear.

    යේ තේ, භික්ඛවේ, භික්ඛූ සුග්ගහිතේහි සුත්තන්තේහි බ්‍යඤ්ජනප්පතිරූපකේහි අත්ථඤ්ච ධම්මඤ්ච අනුලෝමේන්ති තේ, භික්ඛවේ, භික්ඛූ බහුජනහිතාය පටිපන්නා බහුජනසුඛාය, බහුනෝ ජනස්ස අත්ථාය හිතාය සුඛාය දේවමනුස්සානං. බහුඤ්ච තේ, භික්ඛවේ, භික්ඛූ පුඤ්ඤං පසවන්ති, තේ චිමං සද්ධම්මං ඨපේන්තී”ති.

    But by memorizing the discourses well, not taking only a semblance of the phrasing, some bhikkhus reinforce the meaning and the teaching. They act for the welfare and happiness of the people, for the benefit, welfare, and happiness of the people, of gods and humans. They make much merit and make the true teaching continue.”

    සමචිත්තවග්ගෝ චතුත්ථෝ.





    The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact