Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    4. ஸமசித்தவக்³க³வண்ணனா

    4. Samacittavaggavaṇṇanā

    33. சதுத்த²ஸ்ஸ பட²மே அஸப்புரிஸபூ⁴மீதி அஸப்புரிஸானங் பதிட்டா²னட்டா²னங். ஸப்புரிஸபூ⁴மியம்பி ஏஸேவ நயோ. அகதஞ்ஞூதி கதங் ந ஜானாதி. அகதவேதீ³தி கதங் பாகடங் கத்வா ந ஜானாதி. உபஞ்ஞாதந்தி வண்ணிதங் தோ²மிதங் பஸத்த²ங். யதி³த³ந்தி யா அயங். அகதஞ்ஞுதா அகதவேதி³தாதி பரேன கதஸ்ஸ உபகாரஸ்ஸ அஜானநஞ்சேவ பாகடங் கத்வா அஜானநஞ்ச. கேவலாதி ஸகலா. ஸுக்கபக்கே²பி வுத்தனயேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.

    33. Catutthassa paṭhame asappurisabhūmīti asappurisānaṃ patiṭṭhānaṭṭhānaṃ. Sappurisabhūmiyampi eseva nayo. Akataññūti kataṃ na jānāti. Akatavedīti kataṃ pākaṭaṃ katvā na jānāti. Upaññātanti vaṇṇitaṃ thomitaṃ pasatthaṃ. Yadidanti yā ayaṃ. Akataññutā akataveditāti parena katassa upakārassa ajānanañceva pākaṭaṃ katvā ajānanañca. Kevalāti sakalā. Sukkapakkhepi vuttanayeneva attho veditabbo.

    34. து³தியே மாது ச பிது சாதி ஜனகமாது ச ஜனகபிது ச. ஏகேன, பி⁴க்க²வே, அங்ஸேன மாதரங் பரிஹரெய்யாதி ஏகஸ்மிங் அங்ஸகூடே ட²பெத்வா மாதரங் படிஜக்³கெ³ய்ய. ஏகேன அங்ஸேன பிதரங் பரிஹரெய்யாதி ஏகஸ்மிங் அங்ஸகூடே ட²பெத்வா பிதரங் படிஜக்³கெ³ய்ய. வஸ்ஸஸதாயுகோ வஸ்ஸஸதஜீவீதி வஸ்ஸஸதாயுககாலே ஜாதோ ஸகலங் வஸ்ஸஸதங் ஜீவந்தோ. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ஸசே புத்தோ நாம ‘‘மாதாபிதூனங் படிகரிஸ்ஸாமீ’’தி உட்டா²ய ஸமுட்டா²ய த³க்கி²ணே அங்ஸகூடே மாதரங், வாமே பிதரங் ட²பெத்வா வஸ்ஸஸதாயுகோ ஸகலம்பி வஸ்ஸஸதங் ஜீவமானோ பரிஹரெய்ய. ஸோ ச நேஸங் உச்சா²த³னபரிமத்³த³னந்ஹாபனஸம்பா³ஹனேனாதி ஸோ ச புத்தோ நேஸங் மாதாபிதூனங் அங்ஸகூடேஸு டி²தானங்யேவ து³க்³க³ந்த⁴படிவினோத³னத்த²ங் ஸுக³ந்த⁴கரணேன உச்சா²த³னேன, பரிஸ்ஸமவினோத³னத்த²ங் ஹத்த²பரிமத்³த³னேன, ஸீதுண்ஹகாலே ச உண்ஹோத³கஸீதோத³கன்ஹாபனேன, ஹத்த²பாதா³தீ³னங் ஆகட்³ட⁴னபரிகட்³ட⁴னஸங்கா²தேன ஸம்பா³ஹனேன உபட்டா²னங் கரெய்ய. தே ச தத்தே²வாதி தே ச மாதாபிதரோ தத்தே²வ தஸ்ஸ அங்ஸகூடேஸு நிஸின்னாவ முத்தகரீஸங் சஜெய்யுங். நத்வேவ , பி⁴க்க²வேதி, பி⁴க்க²வே, ஏவம்பி நத்வேவ மாதாபிதூனங் கதங் வா ஹோதி படிகதங் வா.

    34. Dutiye mātu ca pitu cāti janakamātu ca janakapitu ca. Ekena, bhikkhave, aṃsena mātaraṃ parihareyyāti ekasmiṃ aṃsakūṭe ṭhapetvā mātaraṃ paṭijaggeyya. Ekena aṃsena pitaraṃ parihareyyāti ekasmiṃ aṃsakūṭe ṭhapetvā pitaraṃ paṭijaggeyya. Vassasatāyuko vassasatajīvīti vassasatāyukakāle jāto sakalaṃ vassasataṃ jīvanto. Idaṃ vuttaṃ hoti – sace putto nāma ‘‘mātāpitūnaṃ paṭikarissāmī’’ti uṭṭhāya samuṭṭhāya dakkhiṇe aṃsakūṭe mātaraṃ, vāme pitaraṃ ṭhapetvā vassasatāyuko sakalampi vassasataṃ jīvamāno parihareyya. So ca nesaṃ ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanenāti so ca putto nesaṃ mātāpitūnaṃ aṃsakūṭesu ṭhitānaṃyeva duggandhapaṭivinodanatthaṃ sugandhakaraṇena ucchādanena, parissamavinodanatthaṃ hatthaparimaddanena, sītuṇhakāle ca uṇhodakasītodakanhāpanena, hatthapādādīnaṃ ākaḍḍhanaparikaḍḍhanasaṅkhātena sambāhanena upaṭṭhānaṃ kareyya. Te ca tatthevāti te ca mātāpitaro tattheva tassa aṃsakūṭesu nisinnāva muttakarīsaṃ cajeyyuṃ. Natveva,bhikkhaveti, bhikkhave, evampi natveva mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā.

    இஸ்ஸராதி⁴பச்சே ரஜ்ஜேதி சக்கவத்திரஜ்ஜங் ஸந்தா⁴யேவமாஹ. ஆபாத³காதி வட்³ட⁴கா அனுபாலகா. புத்தா ஹி மாதாபிதூஹி வட்³டி⁴தா சேவ அனுபாலிதா ச. போஸகாதி ஹத்த²பாதே³ வட்³டெ⁴த்வா ஹத³யலோஹிதங் பாயெத்வா போஸகா. புத்தா ஹி மாதாபிதூஹி புட்டா² ப⁴தா அன்னபானாதீ³ஹி படிஜக்³கி³தா. இமஸ்ஸ லோகஸ்ஸ த³ஸ்ஸேதாரோதி ஸசே ஹி மாதாபிதரோ ஜாததி³வஸேயேவ புத்தங் பாதே³ க³ஹெத்வா அரஞ்ஞே வா நதி³யங் வா பபாதே வா கி²பெய்யுங், இமஸ்மிங் லோகே இட்டா²னிட்டா²ரம்மணங் ந பஸ்ஸெய்ய. ஏவங் அகத்வா ஆபாதி³தத்தா போஸிதத்தா ஏஸ இமஸ்மிங் லோகே இட்டா²னிட்டா²ரம்மணங் மாதாபிதரோ நிஸ்ஸாய பஸ்ஸதீதி த்யாஸ்ஸ இமஸ்ஸ லோகஸ்ஸ த³ஸ்ஸேதாரோ நாம ஹொந்தி. ஸமாத³பேதீதி க³ண்ஹாபேதி. இமஸ்மிங் ஸுத்தே ஸத்³தா⁴ஸீலசாக³பஞ்ஞா லோகியலோகுத்தரமிஸ்ஸகா கதி²தா. த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரஸதி³ஸோவ பி⁴க்கு² தேஸு பதிட்டா²பேதி நாமாதி வேதி³தப்³போ³.

    Issarādhipacce rajjeti cakkavattirajjaṃ sandhāyevamāha. Āpādakāti vaḍḍhakā anupālakā. Puttā hi mātāpitūhi vaḍḍhitā ceva anupālitā ca. Posakāti hatthapāde vaḍḍhetvā hadayalohitaṃ pāyetvā posakā. Puttā hi mātāpitūhi puṭṭhā bhatā annapānādīhi paṭijaggitā. Imassa lokassa dassetāroti sace hi mātāpitaro jātadivaseyeva puttaṃ pāde gahetvā araññe vā nadiyaṃ vā papāte vā khipeyyuṃ, imasmiṃ loke iṭṭhāniṭṭhārammaṇaṃ na passeyya. Evaṃ akatvā āpāditattā positattā esa imasmiṃ loke iṭṭhāniṭṭhārammaṇaṃ mātāpitaro nissāya passatīti tyāssa imassa lokassa dassetāro nāma honti. Samādapetīti gaṇhāpeti. Imasmiṃ sutte saddhāsīlacāgapaññā lokiyalokuttaramissakā kathitā. Dhammasenāpatisāriputtattherasadisova bhikkhu tesu patiṭṭhāpeti nāmāti veditabbo.

    35. ததியே தேனுபஸங்கமீதி ஸோ ஹி ப்³ராஹ்மணோ ‘‘ஸமணோ கிர கோ³தமோ கதி²தங் விஸ்ஸஜ்ஜேதி, புச்சா²யஸ்ஸ விரஜ்ஜ²னங் நாம நத்தி². அஹமஸ்ஸ விரஜ்ஜ²னபஞ்ஹங் அபி⁴ஸங்க²ரிஸ்ஸாமீ’’தி பணீதபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா க³ப்³ப⁴த்³வாரங் பித³ஹித்வா நிஸின்னோ சிந்தேதுங் ஆரபி⁴. அத²ஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘இமஸ்மிங் டா²னே உச்சாஸத்³த³மஹாஸத்³தோ³ வத்ததி, சித்தங் ந ஏகக்³க³ங் ஹோதி, பூ⁴மிக⁴ரங் காரெஸ்ஸாமீ’’தி பூ⁴மிக⁴ரங் காரெத்வா தத்த² பவிஸித்வா – ‘‘ஏவங் புட்டோ² ஏவங் கதெ²ஸ்ஸதி, ஏவங் புட்டோ² ஏவங் கதெ²ஸ்ஸதீ’’தி ஏகங் க³ண்ஹித்வா ஏகங் விஸ்ஸஜ்ஜெந்தோ ஸகலதி³வஸங் கிஞ்சி பஸ்ஸிதுங் நாஸக்கி². தஸ்ஸ இமினாவ நீஹாரேன சத்தாரோ மாஸா வீதிவத்தா. ஸோ சதுன்னங் மாஸானங் அச்சயேன உப⁴தோகோடிகங் பஞ்ஹங் நாம அத்³த³ஸ. ஏவங் கிரஸ்ஸ அஹோஸி – ‘‘அஹங் ஸமணங் கோ³தமங் உபஸங்கமித்வா ‘கிங்வாதீ³ ப⁴வ’ந்தி புச்சி²ஸ்ஸாமி. ஸசே ‘கிரியவாதி³ம்ஹீ’தி வக்க²தி, ‘ஸப்³பா³குஸலானங் நாம தும்ஹே கிரியங் வதே³தா²’தி நங் நிக்³க³ண்ஹிஸ்ஸாமி. ஸசே ‘அகிரியவாதி³ம்ஹீ’தி வக்க²தி, ‘குஸலத⁴ம்மானங் நாம தும்ஹே அகிரியங் வதே³தா²’தி நங் நிக்³க³ண்ஹிஸ்ஸாமி. இத³ஞ்ஹி உப⁴தோகோடிகங் பஞ்ஹங் புட்டோ² நேவ உக்³கி³லிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸதி ந நிக்³கி³லிதுங். ஏவங் மம ஜயோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ பராஜயோ’’தி உட்டா²ய அப்போ²டெத்வா பூ⁴மிக⁴ரா நிக்க²ம்ம ‘‘ஏவரூபங் பஞ்ஹங் புச்ச²ந்தேன ந ஏககேன க³ந்துங் வட்டதீ’’தி நக³ரே கோ⁴ஸனங் காரெத்வா ஸகலனாக³ரேஹி பரிவுதோ யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமி. கிங்வாதீ³தி கிங்லத்³தி⁴கோ. கிமக்கா²யீதி கிங் நாம ஸாவகானங் படிபத³ங் அக்கா²யீதி புச்சி². அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா சதூஹி மாஸேஹி பஞ்ஹங் அபி⁴ஸங்க²ரித்வா ‘‘தி³ட்டோ² மே ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ பராஜயபஞ்ஹோ’’தி மானங் பக்³க³ய்ஹ ஆக³தபா⁴வங் ஞத்வா ஏகபதே³னேவ தங் பஞ்ஹங் பி⁴ந்த³ந்தோ கிரியவாதீ³ சாஹங், ப்³ராஹ்மணாதிஆதி³மாஹ. அத² ப்³ராஹ்மணோ அத்தனோ மானங் அபனெத்வா ப⁴க³வந்தங் ஆயாசந்தோ யதா²கத²ங் பனாதிஆதி³மாஹ. ஸேஸமெத்த² உத்தானத்த²மேவாதி.

    35. Tatiye tenupasaṅkamīti so hi brāhmaṇo ‘‘samaṇo kira gotamo kathitaṃ vissajjeti, pucchāyassa virajjhanaṃ nāma natthi. Ahamassa virajjhanapañhaṃ abhisaṅkharissāmī’’ti paṇītabhojanaṃ bhuñjitvā gabbhadvāraṃ pidahitvā nisinno cintetuṃ ārabhi. Athassa etadahosi – ‘‘imasmiṃ ṭhāne uccāsaddamahāsaddo vattati, cittaṃ na ekaggaṃ hoti, bhūmigharaṃ kāressāmī’’ti bhūmigharaṃ kāretvā tattha pavisitvā – ‘‘evaṃ puṭṭho evaṃ kathessati, evaṃ puṭṭho evaṃ kathessatī’’ti ekaṃ gaṇhitvā ekaṃ vissajjento sakaladivasaṃ kiñci passituṃ nāsakkhi. Tassa imināva nīhārena cattāro māsā vītivattā. So catunnaṃ māsānaṃ accayena ubhatokoṭikaṃ pañhaṃ nāma addasa. Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘ahaṃ samaṇaṃ gotamaṃ upasaṅkamitvā ‘kiṃvādī bhava’nti pucchissāmi. Sace ‘kiriyavādimhī’ti vakkhati, ‘sabbākusalānaṃ nāma tumhe kiriyaṃ vadethā’ti naṃ niggaṇhissāmi. Sace ‘akiriyavādimhī’ti vakkhati, ‘kusaladhammānaṃ nāma tumhe akiriyaṃ vadethā’ti naṃ niggaṇhissāmi. Idañhi ubhatokoṭikaṃ pañhaṃ puṭṭho neva uggilituṃ sakkhissati na niggilituṃ. Evaṃ mama jayo bhavissati, samaṇassa gotamassa parājayo’’ti uṭṭhāya apphoṭetvā bhūmigharā nikkhamma ‘‘evarūpaṃ pañhaṃ pucchantena na ekakena gantuṃ vaṭṭatī’’ti nagare ghosanaṃ kāretvā sakalanāgarehi parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami. Kiṃvādīti kiṃladdhiko. Kimakkhāyīti kiṃ nāma sāvakānaṃ paṭipadaṃ akkhāyīti pucchi. Athassa bhagavā catūhi māsehi pañhaṃ abhisaṅkharitvā ‘‘diṭṭho me samaṇassa gotamassa parājayapañho’’ti mānaṃ paggayha āgatabhāvaṃ ñatvā ekapadeneva taṃ pañhaṃ bhindanto kiriyavādī cāhaṃ, brāhmaṇātiādimāha. Atha brāhmaṇo attano mānaṃ apanetvā bhagavantaṃ āyācanto yathākathaṃ panātiādimāha. Sesamettha uttānatthamevāti.

    36. சதுத்தே² த³க்கி²ணெய்யாதி த³க்கி²ணா வுச்சதி தா³னங், தஸ்ஸ படிக்³க³ஹணயுத்தா கதி புக்³க³லாதி புச்ச²தி. ஸேகோ²தி இமினா ஸத்த ஸெக்கே² த³ஸ்ஸேதி. எத்த² ச ஸீலவந்தபுது²ஜ்ஜனோபி ஸோதாபன்னேனேவ ஸங்க³ஹிதோ. ஆஹுனெய்யா யஜமானானங் ஹொந்தீதி தா³னங் த³த³ந்தானங் ஆஹுனஸ்ஸ அரஹா தா³னபடிக்³கா³ஹகா நாம ஹொந்தீதி அத்தோ². கெ²த்தந்தி வத்து² பதிட்டா², புஞ்ஞஸ்ஸ விருஹனட்டா²னந்தி அத்தோ².

    36. Catutthe dakkhiṇeyyāti dakkhiṇā vuccati dānaṃ, tassa paṭiggahaṇayuttā kati puggalāti pucchati. Sekhoti iminā satta sekkhe dasseti. Ettha ca sīlavantaputhujjanopi sotāpanneneva saṅgahito. Āhuneyyā yajamānānaṃ hontīti dānaṃ dadantānaṃ āhunassa arahā dānapaṭiggāhakā nāma hontīti attho. Khettanti vatthu patiṭṭhā, puññassa viruhanaṭṭhānanti attho.

    37. பஞ்சமே புப்³பா³ராமேதி ஸாவத்தி²தோ புரத்தி²மதி³ஸாபா⁴கே³ ஆராமே. மிகா³ரமாதுபாஸாதே³தி விஸாகா²ய உபாஸிகாய பாஸாதே³. ஸா ஹி மிகா³ரஸெட்டி²னா மாதுட்டா²னே ட²பிதத்தாபி, ஸப்³ப³ஜெட்ட²கஸ்ஸ புத்தஸ்ஸ அய்யகஸெட்டி²னோவ ஸமானநாமகத்தாபி மிகா³ரமாதாதி வுச்சதி. தாய காரிதோ ஸஹஸ்ஸக³ப்³போ⁴ பாஸாதோ³ மிகா³ரமாதுபாஸாதோ³ நாம. தே²ரோ தஸ்மிங் விஹரதி. தத்ர கோ² ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோதி தஸ்மிங் பாஸாதே³ விஹரந்தோ த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரோ.

    37. Pañcame pubbārāmeti sāvatthito puratthimadisābhāge ārāme. Migāramātupāsādeti visākhāya upāsikāya pāsāde. Sā hi migāraseṭṭhinā mātuṭṭhāne ṭhapitattāpi, sabbajeṭṭhakassa puttassa ayyakaseṭṭhinova samānanāmakattāpi migāramātāti vuccati. Tāya kārito sahassagabbho pāsādo migāramātupāsādo nāma. Thero tasmiṃ viharati. Tatra kho āyasmā sāriputtoti tasmiṃ pāsāde viharanto dhammasenāpatisāriputtatthero.

    பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸீதி கஸ்மிங் காலே ஆமந்தேஸி? கானிசி ஹி ஸுத்தானி புரேப⁴த்தே பா⁴ஸிதானி அத்தி², கானிசி பச்சா²ப⁴த்தே, கானிசி புரிமயாமே, கானிசி மஜ்ஜி²மயாமே, கானிசி பச்சி²மயாமே. இத³ங் பன ஸமசித்தபடிபதா³ஸுத்தங் பச்சா²ப⁴த்தே பா⁴ஸிதங். தஸ்மா ஸாயன்ஹஸமயே ஆமந்தேஸி.

    Bhikkhū āmantesīti kasmiṃ kāle āmantesi? Kānici hi suttāni purebhatte bhāsitāni atthi, kānici pacchābhatte, kānici purimayāme, kānici majjhimayāme, kānici pacchimayāme. Idaṃ pana samacittapaṭipadāsuttaṃ pacchābhatte bhāsitaṃ. Tasmā sāyanhasamaye āmantesi.

    ந கேவலங் சேதங் தே²ரேனேவ பா⁴ஸிதங், ததா²க³தேனாபி பா⁴ஸிதங். கத்த² நிஸீதி³த்வாதி? விஸாகா²ய ரதனபாஸாதே³ நிஸீதி³த்வா. ததா²க³தோ ஹி பட²மபோ³தி⁴யங் வீஸதி வஸ்ஸானி அனிப³த்³த⁴வாஸோ ஹுத்வா யத்த² யத்த² பா²ஸுகங் ஹோதி, தத்த² தத்தே²வ க³ந்த்வா வஸி. பட²மங் அந்தோவஸ்ஸஞ்ஹி இஸிபதனே த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெத்வா அட்டா²ரஸ மஹாப்³ரஹ்மகோடியோ அமதபானங் பாயெத்வா பா³ராணஸிங் உபனிஸ்ஸாய இஸிபதனே வஸி. து³தியங் அந்தோவஸ்ஸங் ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய வேளுவனே, ததியசதுத்தா²னிபி தத்தே²வ, பஞ்சமங் அந்தோவஸ்ஸங் வேஸாலிங் உபனிஸ்ஸாய மஹாவனே கூடாகா³ரஸாலாயங், ச²ட்ட²ங் அந்தோவஸ்ஸங் மகுலபப்³ப³தே, ஸத்தமங் தாவதிங்ஸப⁴வனே, அட்ட²மங் ப⁴க்³கே³ ஸுஸுமாரகி³ரங் நிஸ்ஸாய பே⁴ஸகளாவனே, நவமங் கோஸம்பி³யங், த³ஸமங் பாலிலெய்யகே வனஸண்டே³, ஏகாத³ஸமங் நாலாயங் ப்³ராஹ்மணகா³மே, த்³வாத³ஸமங் வேரஞ்ஜாயங், தேரஸமங் சாலியபப்³ப³தே, சுத்³த³ஸமங் ஜேதவனே, பஞ்சத³ஸமங் கபிலவத்து²ஸ்மிங், ஸோளஸமங் ஆளவகங் த³மெத்வா சதுராஸீதிபாணஸஹஸ்ஸானி அமதபானங் பாயெத்வா ஆளவியங், ஸத்தரஸமங் ராஜக³ஹேயேவ, அட்டா²ரஸமங் சாலியபப்³ப³தேயேவ, ததா² ஏகூனவீஸதிமங், வீஸதிமங் பன அந்தோவஸ்ஸங் ராஜக³ஹங்யேவ உபனிஸ்ஸாய வஸி. ஏவங் வீஸதி வஸ்ஸானி அனிப³த்³த⁴வாஸோ ஹுத்வா யத்த² யத்த² பா²ஸுகங் ஹோதி, தத்த² தத்தே²வ வஸி.

    Na kevalaṃ cetaṃ thereneva bhāsitaṃ, tathāgatenāpi bhāsitaṃ. Kattha nisīditvāti? Visākhāya ratanapāsāde nisīditvā. Tathāgato hi paṭhamabodhiyaṃ vīsati vassāni anibaddhavāso hutvā yattha yattha phāsukaṃ hoti, tattha tattheva gantvā vasi. Paṭhamaṃ antovassañhi isipatane dhammacakkaṃ pavattetvā aṭṭhārasa mahābrahmakoṭiyo amatapānaṃ pāyetvā bārāṇasiṃ upanissāya isipatane vasi. Dutiyaṃ antovassaṃ rājagahaṃ upanissāya veḷuvane, tatiyacatutthānipi tattheva, pañcamaṃ antovassaṃ vesāliṃ upanissāya mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ, chaṭṭhaṃ antovassaṃ makulapabbate, sattamaṃ tāvatiṃsabhavane, aṭṭhamaṃ bhagge susumāragiraṃ nissāya bhesakaḷāvane, navamaṃ kosambiyaṃ, dasamaṃ pālileyyake vanasaṇḍe, ekādasamaṃ nālāyaṃ brāhmaṇagāme, dvādasamaṃ verañjāyaṃ, terasamaṃ cāliyapabbate, cuddasamaṃ jetavane, pañcadasamaṃ kapilavatthusmiṃ, soḷasamaṃ āḷavakaṃ dametvā caturāsītipāṇasahassāni amatapānaṃ pāyetvā āḷaviyaṃ, sattarasamaṃ rājagaheyeva, aṭṭhārasamaṃ cāliyapabbateyeva, tathā ekūnavīsatimaṃ, vīsatimaṃ pana antovassaṃ rājagahaṃyeva upanissāya vasi. Evaṃ vīsati vassāni anibaddhavāso hutvā yattha yattha phāsukaṃ hoti, tattha tattheva vasi.

    ததோ பட்டா²ய பன த்³வே ஸேனாஸனானி து⁴வபரிபோ⁴கா³னி அகாஸி. கதரானி த்³வே? ஜேதவனஞ்ச புப்³பா³ராமஞ்ச. கஸ்மா? த்³வின்னங் குலானங் கு³ணமஹந்ததாய. அனாத²பிண்டி³கஸ்ஸ ஹி விஸாகா²ய ச கு³ணங் ஸந்தா⁴ய கு³ணங் படிச்ச ஸத்தா² தானி ஸேனாஸனானி து⁴வபரிபோ⁴கே³ன பரிபு⁴ஞ்ஜி. உதுவஸ்ஸங் சாரிகங் சரித்வாபி ஹி அந்தோவஸ்ஸே த்³வீஸுயேவ ஸேனாஸனேஸு வஸதி. ஏவங் வஸந்தோ பன ஜேதவனே ரத்திங் வஸித்வா புனதி³வஸே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ த³க்கி²ணத்³வாரேன ஸாவத்தி²ங் பிண்டா³ய பவிஸித்வா பாசீனத்³வாரேன நிக்க²மித்வா புப்³பா³ராமே தி³வாவிஹாரங் கரோதி. புப்³பா³ராமே ரத்திங் வஸித்வா புனதி³வஸே பாசீனத்³வாரேன ஸாவத்தி²ங் பிண்டா³ய பவிஸித்வா த³க்கி²ணத்³வாரேன நிக்க²மித்வா ஜேதவனே தி³வாவிஹாரங் கரோதி. தஸ்மிங் பன தி³வஸே ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ஜேதவனேயேவ வஸி. யத்த² கத்த²சி வஸந்தஸ்ஸ சஸ்ஸ பஞ்சவித⁴கிச்சங் அவிஜஹிதமேவ ஹோதி. தங் ஹெட்டா² வித்தா²ரிதமேவ. தேஸு கிச்சேஸு பச்சி²மயாமகிச்சகாலே ப⁴க³வா லோகங் ஓலோகெந்தோ ஸாவத்தி²வாஸீனஞ்ச ஸமந்தா ச ஸாவத்தி²யா கா³வுதஅட்³ட⁴யோஜனயோஜனபரமே டா²னே அபரிமாணானங் ஸத்தானங் அபி⁴ஸமயபா⁴வங் அத்³த³ஸ.

    Tato paṭṭhāya pana dve senāsanāni dhuvaparibhogāni akāsi. Katarāni dve? Jetavanañca pubbārāmañca. Kasmā? Dvinnaṃ kulānaṃ guṇamahantatāya. Anāthapiṇḍikassa hi visākhāya ca guṇaṃ sandhāya guṇaṃ paṭicca satthā tāni senāsanāni dhuvaparibhogena paribhuñji. Utuvassaṃ cārikaṃ caritvāpi hi antovasse dvīsuyeva senāsanesu vasati. Evaṃ vasanto pana jetavane rattiṃ vasitvā punadivase bhikkhusaṅghaparivuto dakkhiṇadvārena sāvatthiṃ piṇḍāya pavisitvā pācīnadvārena nikkhamitvā pubbārāme divāvihāraṃ karoti. Pubbārāme rattiṃ vasitvā punadivase pācīnadvārena sāvatthiṃ piṇḍāya pavisitvā dakkhiṇadvārena nikkhamitvā jetavane divāvihāraṃ karoti. Tasmiṃ pana divase sammāsambuddho jetavaneyeva vasi. Yattha katthaci vasantassa cassa pañcavidhakiccaṃ avijahitameva hoti. Taṃ heṭṭhā vitthāritameva. Tesu kiccesu pacchimayāmakiccakāle bhagavā lokaṃ olokento sāvatthivāsīnañca samantā ca sāvatthiyā gāvutaaḍḍhayojanayojanaparame ṭhāne aparimāṇānaṃ sattānaṃ abhisamayabhāvaṃ addasa.

    ததோ ‘‘கஸ்மிங் நு கோ² காலே அபி⁴ஸமயோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஓலோகெந்தோ ‘‘ஸாயன்ஹஸமயே’’தி தி³ஸ்வா ‘‘மயி நு கோ² கதெ²ந்தே அபி⁴ஸமயோ ப⁴விஸ்ஸதி, ஸாவகே கதெ²ந்தே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ‘‘ஸாரிபுத்தத்தே²ரே கதெ²ந்தே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அத்³த³ஸ. ததோ ‘‘கத்த² நிஸீதி³த்வா கதெ²ந்தே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஓலோகெந்தோ ‘‘விஸாகா²ய ரதனபாஸாதே³ நிஸீதி³த்வா’’தி தி³ஸ்வா ‘‘பு³த்³தா⁴னங் நாம தயோ ஸாவகஸன்னிபாதா ஹொந்தி, அக்³க³ஸாவகானங் ஏகோ. தேஸு அஜ்ஜ த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ ஸாவகஸன்னிபாதோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அத்³த³ஸ. தி³ஸ்வா பாதோவ ஸரீரபடிஜக்³க³னங் கத்வா நிவத்த²னிவாஸனோ ஸுக³தசீவரங் பாருபித்வா ஸேலமயபத்தங் ஆதா³ய பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ த³க்கி²ணத்³வாரேன நக³ரங் பவிஸித்வா பிண்டா³ய சரந்தோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸுலப⁴பிண்ட³பாதங் கத்வா வாதப்பஹதா விய நாவா படினிவத்தித்வா த³க்கி²ணத்³வாரேன நிக்க²மித்வா ப³ஹித்³வாரே அட்டா²ஸி. ததோ அஸீதி மஹாஸாவகா பி⁴க்கு²னிபரிஸா உபாஸகபரிஸா உபாஸிகாபரிஸாதி சதஸ்ஸோ பரிஸா ஸத்தா²ரங் பரிவாரயிங்ஸு.

    Tato ‘‘kasmiṃ nu kho kāle abhisamayo bhavissatī’’ti olokento ‘‘sāyanhasamaye’’ti disvā ‘‘mayi nu kho kathente abhisamayo bhavissati, sāvake kathente bhavissatī’’ti ‘‘sāriputtatthere kathente bhavissatī’’ti addasa. Tato ‘‘kattha nisīditvā kathente bhavissatī’’ti olokento ‘‘visākhāya ratanapāsāde nisīditvā’’ti disvā ‘‘buddhānaṃ nāma tayo sāvakasannipātā honti, aggasāvakānaṃ eko. Tesu ajja dhammasenāpatisāriputtattherassa sāvakasannipāto bhavissatī’’ti addasa. Disvā pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā nivatthanivāsano sugatacīvaraṃ pārupitvā selamayapattaṃ ādāya bhikkhusaṅghaparivuto dakkhiṇadvārena nagaraṃ pavisitvā piṇḍāya caranto bhikkhusaṅghassa sulabhapiṇḍapātaṃ katvā vātappahatā viya nāvā paṭinivattitvā dakkhiṇadvārena nikkhamitvā bahidvāre aṭṭhāsi. Tato asīti mahāsāvakā bhikkhuniparisā upāsakaparisā upāsikāparisāti catasso parisā satthāraṃ parivārayiṃsu.

    ஸத்தா² ஸாரிபுத்தத்தே²ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘ஸாரிபுத்த, தயா புப்³பா³ராமங் க³ந்துங் வட்டதி, தவ ச பரிஸங் க³ஹெத்வா க³ச்சா²ஹீ’’தி. ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே’’தி தே²ரோ அத்தனோ பரிவாரேஹி பஞ்சஹி பி⁴க்கு²ஸதேஹி பரிவுதோ புப்³பா³ராமங் அக³மாஸி. ஏதேனேவ நியாமேன அஸீதி மஹாஸாவகே புப்³பா³ராமமேவ பேஸெத்வா ஸயங் ஏகேன ஆனந்த³த்தே²ரேனேவ ஸத்³தி⁴ங் ஜேதவனங் அக³மாஸி. ஆனந்த³த்தே²ரோபி விஹாரே ஸத்து² வத்தங் கத்வா வந்தி³த்வா ‘‘புப்³பா³ராமங் க³ச்சா²மி, ப⁴ந்தே’’தி ஆஹ. ஏவங் கரோஹி ஆனந்தா³தி. ஸத்தா²ரங் வந்தி³த்வா தத்தே²வ அக³மாஸி. ஸத்தா² ஏககோவ ஜேதவனே ஓஹீனோ.

    Satthā sāriputtattheraṃ āmantesi – ‘‘sāriputta, tayā pubbārāmaṃ gantuṃ vaṭṭati, tava ca parisaṃ gahetvā gacchāhī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante’’ti thero attano parivārehi pañcahi bhikkhusatehi parivuto pubbārāmaṃ agamāsi. Eteneva niyāmena asīti mahāsāvake pubbārāmameva pesetvā sayaṃ ekena ānandatthereneva saddhiṃ jetavanaṃ agamāsi. Ānandattheropi vihāre satthu vattaṃ katvā vanditvā ‘‘pubbārāmaṃ gacchāmi, bhante’’ti āha. Evaṃ karohi ānandāti. Satthāraṃ vanditvā tattheva agamāsi. Satthā ekakova jetavane ohīno.

    தங் தி³வஸஞ்ஹி சதஸ்ஸோ பரிஸா தே²ரஸ்ஸேவ த⁴ம்மகத²ங் ஸோதுகாமா அஹேஸுங். கோஸலமஹாராஜாபி ப³லகாயேன பரிவுதோ புப்³பா³ராமமேவ க³தோ. ததா² பஞ்சஸதஉபாஸகபரிவாரோ அனாத²பிண்டி³கோ. விஸாகா² பன மஹாஉபாஸிகா த்³வீஹி ஜங்க⁴ஸஹஸ்ஸேஹி பரிவுதோ அக³மாஸி. ஸத்தபண்ணாஸாய குலஸதஸஹஸ்ஸானங் வஸனட்டா²னே ஸாவத்தி²னக³ரே கே³ஹபாலகதா³ரகே ட²பெத்வா ஸேஸஜனோ க³ந்த⁴சுண்ணமாலாதீ³னி க³ஹெத்வா புப்³பா³ராமமேவ அக³மாஸி. சதூஸு த்³வாரகா³மேஸு கா³வுதஅட்³ட⁴யோஜனயோஜனபரமட்டா²னே ஸப்³பே³யேவ மனுஸ்ஸா க³ந்த⁴சுண்ணமாலாதி³ஹத்தா² புப்³பா³ராமமேவ அக³மங்ஸு. ஸகலவிஹாரோ மிஸ்ஸகபுப்பே²ஹி அபி⁴கிண்ணோ விய அஹோஸி.

    Taṃ divasañhi catasso parisā therasseva dhammakathaṃ sotukāmā ahesuṃ. Kosalamahārājāpi balakāyena parivuto pubbārāmameva gato. Tathā pañcasataupāsakaparivāro anāthapiṇḍiko. Visākhā pana mahāupāsikā dvīhi jaṅghasahassehi parivuto agamāsi. Sattapaṇṇāsāya kulasatasahassānaṃ vasanaṭṭhāne sāvatthinagare gehapālakadārake ṭhapetvā sesajano gandhacuṇṇamālādīni gahetvā pubbārāmameva agamāsi. Catūsu dvāragāmesu gāvutaaḍḍhayojanayojanaparamaṭṭhāne sabbeyeva manussā gandhacuṇṇamālādihatthā pubbārāmameva agamaṃsu. Sakalavihāro missakapupphehi abhikiṇṇo viya ahosi.

    த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி கோ² விஹாரங் க³ந்த்வா விஹாரபரிவேணே அங்க³ணட்டா²னே அட்டா²ஸி. பி⁴க்கூ² தே²ரஸ்ஸ ஆஸனங் பஞ்ஞாபயிங்ஸு. தே²ரோ தத்த² நிஸீதி³த்வா உபட்டா²கத்தே²ரேன வத்தே கதே பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஓவாத³ங் கத்வா க³ந்த⁴குடிங் பவிஸித்வா ஸமாபத்திங் அப்பெத்வா நிஸீதி³. ஸோ பரிச்சி²ன்னகாலவஸேன ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய அசிரவதிங் க³ந்த்வா ரஜோஜல்லங் பவாஹெத்வா படிப்பஸ்ஸத்³த⁴த³ரதோ² ஓதிண்ணதித்தே²னேவ உத்தரித்வா நிவத்த²னிவாஸனோ ஸங்கா⁴டிங் பாருபித்வா அட்டா²ஸி. பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴பி ஸம்முக²ஸம்முக²ட்டா²னேன ஓதரித்வா ஸரீரே ரஜோஜல்லங் பவாஹெத்வா பச்சுத்தரித்வா தே²ரங் பரிவாரயிங்ஸு. அந்தோவிஹாரேபி தே²ரஸ்ஸ த⁴ம்மாஸனங் பஞ்ஞாபயிங்ஸு. சதஸ்ஸோபி பரிஸா அத்தனோ அத்தனோ ஓகாஸங் ஞத்வா மக்³க³ங் ட²பெத்வா நிஸீதி³ங்ஸு. ஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி பஞ்சபி⁴க்கு²ஸதபரிவாரோ த⁴ம்மஸப⁴ங் ஆக³ந்த்வா ஸீஹமத்த²கப்பதிட்டி²தே ஸமுஸ்ஸிதஸேதச்ச²த்தே ரதனபல்லங்கே சித்தபீ³ஜனிங் க³ஹெத்வா புரத்தா²பி⁴முகோ² நிஸீதி³. நிஸீதி³த்வா பரிஸங் ஓலோகெத்வா – ‘‘மஹதீ வதாயங் பரிஸா, இமிஸ்ஸா ந அப்பமத்திகா பரித்தகத⁴ம்மதே³ஸனா அனுச்ச²விகா, கதரத⁴ம்மதே³ஸனா நு கோ² அனுச்ச²விகா ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி தீணி பிடகானி ஆவஜ்ஜமானோ இமங் ஸங்யோஜனபரியாய த⁴ம்மதே³ஸனங் அத்³த³ஸ.

    Dhammasenāpatisāriputtattheropi kho vihāraṃ gantvā vihārapariveṇe aṅgaṇaṭṭhāne aṭṭhāsi. Bhikkhū therassa āsanaṃ paññāpayiṃsu. Thero tattha nisīditvā upaṭṭhākattherena vatte kate bhikkhusaṅghassa ovādaṃ katvā gandhakuṭiṃ pavisitvā samāpattiṃ appetvā nisīdi. So paricchinnakālavasena samāpattito vuṭṭhāya aciravatiṃ gantvā rajojallaṃ pavāhetvā paṭippassaddhadaratho otiṇṇatittheneva uttaritvā nivatthanivāsano saṅghāṭiṃ pārupitvā aṭṭhāsi. Bhikkhusaṅghopi sammukhasammukhaṭṭhānena otaritvā sarīre rajojallaṃ pavāhetvā paccuttaritvā theraṃ parivārayiṃsu. Antovihārepi therassa dhammāsanaṃ paññāpayiṃsu. Catassopi parisā attano attano okāsaṃ ñatvā maggaṃ ṭhapetvā nisīdiṃsu. Sāriputtattheropi pañcabhikkhusataparivāro dhammasabhaṃ āgantvā sīhamatthakappatiṭṭhite samussitasetacchatte ratanapallaṅke cittabījaniṃ gahetvā puratthābhimukho nisīdi. Nisīditvā parisaṃ oloketvā – ‘‘mahatī vatāyaṃ parisā, imissā na appamattikā parittakadhammadesanā anucchavikā, kataradhammadesanā nu kho anucchavikā bhavissatī’’ti tīṇi piṭakāni āvajjamāno imaṃ saṃyojanapariyāya dhammadesanaṃ addasa.

    ஏவங் தே³ஸனங் ஸல்லக்கெ²த்வா தங் தே³ஸேதுகாமோ பி⁴க்கூ² ஆமந்தேஸி ஆவுஸோ, பி⁴க்க²வேதி. ஆவுஸோதி ஹி அவத்வா, பி⁴க்க²வேதி வசனங் பு³த்³தா⁴லாபோ நாம ஹோதி, அயங் பனாயஸ்மா ‘‘த³ஸப³லேன ஸமானங் ஆலபனங் ந கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஸத்து² கா³ரவவஸேன ஸாவகாலாபங் கரொந்தோ, ‘‘ஆவுஸோ பி⁴க்க²வே’’தி ஆஹ. ஏதத³வோசாதி ஏதங் ‘‘அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனஞ்ச, ஆவுஸோ, புக்³க³லங் தே³ஸெஸ்ஸாமி ப³ஹித்³தா⁴ஸங்யோஜனஞ்சா’’தி த⁴ம்மதே³ஸனாபத³ங் அவோச.

    Evaṃ desanaṃ sallakkhetvā taṃ desetukāmo bhikkhū āmantesi āvuso, bhikkhaveti. Āvusoti hi avatvā, bhikkhaveti vacanaṃ buddhālāpo nāma hoti, ayaṃ panāyasmā ‘‘dasabalena samānaṃ ālapanaṃ na karissāmī’’ti satthu gāravavasena sāvakālāpaṃ karonto, ‘‘āvuso bhikkhave’’ti āha. Etadavocāti etaṃ ‘‘ajjhattasaṃyojanañca, āvuso, puggalaṃ desessāmi bahiddhāsaṃyojanañcā’’ti dhammadesanāpadaṃ avoca.

    தஸ்மிங் பன ரதனபாஸாதே³ அதி⁴வத்தோ² ஏகோ ஸோதாபன்னோ தே³வபுத்தோ அத்தி², ஸோ பு³த்³தே⁴ஹி வா ஸாவகேஹி வா தே³ஸனாய ஆரத்³த⁴மத்தாயயேவ ஜானாதி – ‘‘அயங் தே³ஸனா உத்தானிகா ப⁴விஸ்ஸதி, அயங் க³ம்பீ⁴ரா. அயங் ஜா²னநிஸ்ஸிதா ப⁴விஸ்ஸதி, அயங் விபஸ்ஸனானிஸ்ஸிதா. அயங் மக்³க³னிஸ்ஸிதா அயங் ப²லனிஸ்ஸிதா, அயங் நிப்³பா³னநிஸ்ஸிதா’’தி. ஸோ தஸ்மிம்பி தி³வஸே தே²ரேன தே³ஸனாய ஆரத்³த⁴மத்தாய ஏவங் அஞ்ஞாஸி – ‘‘யேன நீஹாரேன மய்ஹங் அய்யேன த⁴ம்மஸேனாபதினா ஸாரிபுத்தத்தே²ரேன தே³ஸனா ஆரத்³தா⁴, அயங் தே³ஸனா விபஸ்ஸனாகா³ள்ஹா ப⁴விஸ்ஸதி, ச²ஹி முகே²ஹி விபஸ்ஸனங் கதெ²ஸ்ஸதி. தே³ஸனாபரியோஸானே கோடிஸதஸஹஸ்ஸதே³வதா அரஹத்தங் பாபுணிஸ்ஸந்தி, ஸோதாபன்னாதீ³னங் பன தே³வமனுஸ்ஸானங் பரிச்சே²தோ³ ந ப⁴விஸ்ஸதி. தே³ஸனாய அனுச்ச²விகங் கத்வா மய்ஹங் அய்யஸ்ஸ ஸாது⁴காரங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி தே³வானுபா⁴வேன மஹந்தங் ஸத்³த³ங் கத்வா – ‘‘ஸாது⁴ ஸாது⁴ அய்யா’’தி ஆஹ.

    Tasmiṃ pana ratanapāsāde adhivattho eko sotāpanno devaputto atthi, so buddhehi vā sāvakehi vā desanāya āraddhamattāyayeva jānāti – ‘‘ayaṃ desanā uttānikā bhavissati, ayaṃ gambhīrā. Ayaṃ jhānanissitā bhavissati, ayaṃ vipassanānissitā. Ayaṃ magganissitā ayaṃ phalanissitā, ayaṃ nibbānanissitā’’ti. So tasmimpi divase therena desanāya āraddhamattāya evaṃ aññāsi – ‘‘yena nīhārena mayhaṃ ayyena dhammasenāpatinā sāriputtattherena desanā āraddhā, ayaṃ desanā vipassanāgāḷhā bhavissati, chahi mukhehi vipassanaṃ kathessati. Desanāpariyosāne koṭisatasahassadevatā arahattaṃ pāpuṇissanti, sotāpannādīnaṃ pana devamanussānaṃ paricchedo na bhavissati. Desanāya anucchavikaṃ katvā mayhaṃ ayyassa sādhukāraṃ dassāmī’’ti devānubhāvena mahantaṃ saddaṃ katvā – ‘‘sādhu sādhu ayyā’’ti āha.

    தே³வராஜேன ஸாது⁴காரே தி³ன்னே பரிவாரகபாஸாத³ஸஹஸ்ஸே அதி⁴வத்தா² தே³வதா ஸப்³பா³வ ஸாது⁴காரங் அத³ங்ஸு. தாஸங் ஸாது⁴காரஸத்³தே³ன ஸப்³பா³ புப்³பா³ராமே வஸனதே³வதா, தாஸங் ஸத்³தே³ன கா³வுதமத்தே தே³வதா, ததோ அட்³ட⁴யோஜனே யோஜனேதி ஏதேனுபாயேன ஏகசக்கவாளே, த்³வீஸு சக்கவாளேஸு, தீஸு சக்கவாளேஸூதி த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளேஸு தே³வதா ஸாது⁴காரமத³ங்ஸு. தாஸங் ஸாது⁴காரஸத்³தே³ன பத²விட்ட²கனாகா³ ச ஆகாஸட்ட²கதே³வதா ச. ததோ அப்³ப⁴வலாஹகா, உண்ஹவலாஹகா, ஸீதவலாஹகா, வஸ்ஸவலாஹகா, சாதுமஹாராஜிகா சத்தாரோ மஹாராஜானோ, தாவதிங்ஸா தே³வதா, ஸக்கோ தே³வராஜா, யாமா தே³வதா, ஸுயாமோ தே³வராஜா , துஸிதா தே³வதா, ஸந்துஸிதோ தே³வராஜா, நிம்மானரதீ தே³வதா, ஸுனிம்மிதோ தே³வராஜா, வஸவத்தீ தே³வதா, வஸவத்தீ தே³வராஜா, ப்³ரஹ்மபாரிஸஜ்ஜா, ப்³ரஹ்மபுரோஹிதா, மஹாப்³ரஹ்மானோ, பரித்தாபா⁴, அப்பமாணாபா⁴, ஆப⁴ஸ்ஸரா, பரித்தஸுபா⁴, அப்பமாணஸுபா⁴, ஸுப⁴கிண்ஹா, வேஹப்ப²லா, அவிஹா, அதப்பா, ஸுத³ஸ்ஸா, ஸுத³ஸ்ஸீ, அகனிட்டா² தே³வதாதி அஸஞ்ஞே ச அரூபாவசரஸத்தே ச ட²பெத்வா ஸோதாயதனபவத்திட்டா²னே ஸப்³பா³ தே³வதா ஸாது⁴காரமத³ங்ஸு.

    Devarājena sādhukāre dinne parivārakapāsādasahasse adhivatthā devatā sabbāva sādhukāraṃ adaṃsu. Tāsaṃ sādhukārasaddena sabbā pubbārāme vasanadevatā, tāsaṃ saddena gāvutamatte devatā, tato aḍḍhayojane yojaneti etenupāyena ekacakkavāḷe, dvīsu cakkavāḷesu, tīsu cakkavāḷesūti dasasahassacakkavāḷesu devatā sādhukāramadaṃsu. Tāsaṃ sādhukārasaddena pathaviṭṭhakanāgā ca ākāsaṭṭhakadevatā ca. Tato abbhavalāhakā, uṇhavalāhakā, sītavalāhakā, vassavalāhakā, cātumahārājikā cattāro mahārājāno, tāvatiṃsā devatā, sakko devarājā, yāmā devatā, suyāmo devarājā , tusitā devatā, santusito devarājā, nimmānaratī devatā, sunimmito devarājā, vasavattī devatā, vasavattī devarājā, brahmapārisajjā, brahmapurohitā, mahābrahmāno, parittābhā, appamāṇābhā, ābhassarā, parittasubhā, appamāṇasubhā, subhakiṇhā, vehapphalā, avihā, atappā, sudassā, sudassī, akaniṭṭhā devatāti asaññe ca arūpāvacarasatte ca ṭhapetvā sotāyatanapavattiṭṭhāne sabbā devatā sādhukāramadaṃsu.

    ததோ கீ²ணாஸவமஹாப்³ரஹ்மானோ – ‘‘மஹா வதாயங் ஸாது⁴காரஸத்³தோ³, பத²விதலதோ பட்டா²ய யாவ அகனிட்ட²லோகங் ஆக³தோ, கிமத்த²ங் நு கோ² ஏஸோ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ ‘‘த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரோ புப்³பா³ராமே விஸாகா²ய ரதனபாஸாதே³ நிஸீதி³த்வா ஸங்யோஜனபரியாயத⁴ம்மதே³ஸனமாரபி⁴, அம்ஹேஹிபி தத்த² காயஸக்கீ²ஹி ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா தத்த² அக³மங்ஸு. புப்³பா³ராமோ தே³வதாஹி பரிபுண்ணோ, ஸமந்தா புப்³பா³ராமஸ்ஸ கா³வுதங் அட்³ட⁴யோஜனங், யோஜனந்தி ஸகலசக்கவாளங் ஹெட்டா² பத²விதலேன திரியங் சக்கவாளபரியந்தேன பரிச்சி²ன்னங் த³ஸஹி சக்கவாளஸஹஸ்ஸேஹி ஸன்னிபதிதாஹி தே³வதாஹி நிரந்தரமஹோஸி, ஆரக்³க³னிதுத³னமத்தே டா²னே உபரிமகோடியா ஸட்டி² தே³வதா ஸுகு²மத்தபா⁴வே மாபெத்வா அட்ட²ங்ஸு.

    Tato khīṇāsavamahābrahmāno – ‘‘mahā vatāyaṃ sādhukārasaddo, pathavitalato paṭṭhāya yāva akaniṭṭhalokaṃ āgato, kimatthaṃ nu kho eso’’ti āvajjento ‘‘dhammasenāpatisāriputtatthero pubbārāme visākhāya ratanapāsāde nisīditvā saṃyojanapariyāyadhammadesanamārabhi, amhehipi tattha kāyasakkhīhi bhavituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā tattha agamaṃsu. Pubbārāmo devatāhi paripuṇṇo, samantā pubbārāmassa gāvutaṃ aḍḍhayojanaṃ, yojananti sakalacakkavāḷaṃ heṭṭhā pathavitalena tiriyaṃ cakkavāḷapariyantena paricchinnaṃ dasahi cakkavāḷasahassehi sannipatitāhi devatāhi nirantaramahosi, āragganitudanamatte ṭhāne uparimakoṭiyā saṭṭhi devatā sukhumattabhāve māpetvā aṭṭhaṃsu.

    அதா²யஸ்மா ஸாரிபுத்தோ ‘‘மஹந்தங் வதித³ங் ஹலாஹலங், கிங் நு கோ² ஏத’’ந்தி ஆவஜ்ஜெந்தோ த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளே டி²தானங் தே³வதானங் ஏகசக்கவாளே ஸன்னிபதிதபா⁴வங் அத்³த³ஸ. அத² யஸ்மா பு³த்³தா⁴னங் அதி⁴ட்டா²னகிச்சங் நத்தி², பரிஸபரிமாணேனேவ பஸ்ஸந்தி சேவ ஸத்³த³ஞ்ச ஸாவெந்தி. ஸாவகானங் பன அதி⁴ட்டா²னங் வட்டதி. தஸ்மா தே²ரோ ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய மஹக்³க³தசித்தேன அதி⁴ட்டா²ஸி – ‘‘சக்கவாளபரியந்தா பரிஸா ஸப்³பா³பி மங் பஸ்ஸது, த⁴ம்மஞ்ச மே தே³ஸெந்தஸ்ஸ ஸத்³த³ங் ஸுணாதூ’’தி. அதி⁴ட்டி²தகாலதோ பட்டா²ய த³க்கி²ணஜாணுபஸ்ஸே ச சக்கவாளமுக²வட்டியஞ்ச நிஸீதி³த்வா ‘‘த⁴ம்மஸேனாபதிஸாரிபுத்தத்தே²ரோ நாம கீதி³ஸோ தீ³கோ⁴ ரஸ்ஸோ ஸாமோ ஓதா³தோ’’தி வத்தப்³ப³காரணங் நாஹோஸி, ஸப்³பே³ஸம்பி ஸப்³ப³தி³ஸாஸு நிஸின்னானங் அபி⁴முகே²யேவ பஞ்ஞாயித்த², நப⁴மஜ்ஜே² டி²தசந்தோ³ விய அஹோஸி. த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தஸ்ஸாபிஸ்ஸ த³க்கி²ணஜாணுபஸ்ஸே ச சக்கவாளமுக²வட்டியஞ்ச நிஸின்னா ஸப்³பே³ ஏககங்ஸேனேவ ஸத்³த³ங் ஸுணிங்ஸு.

    Athāyasmā sāriputto ‘‘mahantaṃ vatidaṃ halāhalaṃ, kiṃ nu kho eta’’nti āvajjento dasasahassacakkavāḷe ṭhitānaṃ devatānaṃ ekacakkavāḷe sannipatitabhāvaṃ addasa. Atha yasmā buddhānaṃ adhiṭṭhānakiccaṃ natthi, parisaparimāṇeneva passanti ceva saddañca sāventi. Sāvakānaṃ pana adhiṭṭhānaṃ vaṭṭati. Tasmā thero samāpattiṃ samāpajjitvā samāpattito vuṭṭhāya mahaggatacittena adhiṭṭhāsi – ‘‘cakkavāḷapariyantā parisā sabbāpi maṃ passatu, dhammañca me desentassa saddaṃ suṇātū’’ti. Adhiṭṭhitakālato paṭṭhāya dakkhiṇajāṇupasse ca cakkavāḷamukhavaṭṭiyañca nisīditvā ‘‘dhammasenāpatisāriputtatthero nāma kīdiso dīgho rasso sāmo odāto’’ti vattabbakāraṇaṃ nāhosi, sabbesampi sabbadisāsu nisinnānaṃ abhimukheyeva paññāyittha, nabhamajjhe ṭhitacando viya ahosi. Dhammaṃ desentassāpissa dakkhiṇajāṇupasse ca cakkavāḷamukhavaṭṭiyañca nisinnā sabbe ekakaṃseneva saddaṃ suṇiṃsu.

    ஏவங் அதி⁴ட்ட²ஹித்வா தே²ரோ அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனஞ்ச, ஆவுஸோதி இமங் த⁴ம்மதே³ஸனங் ஆரபி⁴. தத்த² அஜ்ஜ²த்தந்தி காமப⁴வோ. ப³ஹித்³தா⁴தி ரூபாரூபப⁴வோ. கிஞ்சாபி ஹி ஸத்தா காமப⁴வே அப்பங் காலங் வஸந்தி கப்பஸ்ஸ சதுத்த²மேவ கொட்டா²ஸங், இதரேஸு தீஸு கொட்டா²ஸேஸு காமப⁴வோ ஸுஞ்ஞோ ஹோதி துச்சோ², ரூபப⁴வே ப³ஹுங் காலங் வஸந்தி, ததா²பி தேஸங் யஸ்மா காமப⁴வே சுதிபடிஸந்தி⁴யோ ப³ஹுகா ஹொந்தி, அப்பகா ரூபாரூபப⁴வேஸு. யத்த² ச சுதிபடிஸந்தி⁴யோ ப³ஹுகா, தத்த² ஆலயோபி பத்த²னாபி அபி⁴லாஸோபி ப³ஹு ஹோதி. யத்த² அப்பா, தத்த² அப்போ. தஸ்மா காமப⁴வோ அஜ்ஜ²த்தங் நாம ஜாதங், ரூபாரூபப⁴வா ப³ஹித்³தா⁴ நாம. இதி அஜ்ஜ²த்தஸங்கா²தே காமப⁴வே ச²ந்த³ராகோ³ அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனங் நாம, ப³ஹித்³தா⁴ஸங்கா²தேஸு ரூபாரூபப⁴வேஸு ச²ந்த³ராகோ³ ப³ஹித்³தா⁴ஸங்யோஜனங் நாம. ஓரம்பா⁴கி³யானி வா பஞ்ச ஸங்யோஜனானி அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனங் நாம, உத்³த⁴ம்பா⁴கி³யானி பஞ்ச ப³ஹித்³தா⁴ஸங்யோஜனங் நாம. தத்ராயங் வசனத்தோ² – ஓரங் வுச்சதி காமதா⁴து, தத்த² உபபத்தினிப்பா²த³னதோ தங் ஓரங் ப⁴ஜந்தீதி ஓரம்பா⁴கி³யானி . உத்³த⁴ங் வுச்சதி ரூபாரூபதா⁴து, தத்த² உபபத்தினிப்பா²த³னதோ தங் உத்³த⁴ங் ப⁴ஜந்தீதி உத்³த⁴ம்பா⁴கி³யானி.

    Evaṃ adhiṭṭhahitvā thero ajjhattasaṃyojanañca, āvusoti imaṃ dhammadesanaṃ ārabhi. Tattha ajjhattanti kāmabhavo. Bahiddhāti rūpārūpabhavo. Kiñcāpi hi sattā kāmabhave appaṃ kālaṃ vasanti kappassa catutthameva koṭṭhāsaṃ, itaresu tīsu koṭṭhāsesu kāmabhavo suñño hoti tuccho, rūpabhave bahuṃ kālaṃ vasanti, tathāpi tesaṃ yasmā kāmabhave cutipaṭisandhiyo bahukā honti, appakā rūpārūpabhavesu. Yattha ca cutipaṭisandhiyo bahukā, tattha ālayopi patthanāpi abhilāsopi bahu hoti. Yattha appā, tattha appo. Tasmā kāmabhavo ajjhattaṃ nāma jātaṃ, rūpārūpabhavā bahiddhā nāma. Iti ajjhattasaṅkhāte kāmabhave chandarāgo ajjhattasaṃyojanaṃ nāma, bahiddhāsaṅkhātesu rūpārūpabhavesu chandarāgo bahiddhāsaṃyojanaṃ nāma. Orambhāgiyāni vā pañca saṃyojanāni ajjhattasaṃyojanaṃ nāma, uddhambhāgiyāni pañca bahiddhāsaṃyojanaṃ nāma. Tatrāyaṃ vacanattho – oraṃ vuccati kāmadhātu, tattha upapattinipphādanato taṃ oraṃ bhajantīti orambhāgiyāni . Uddhaṃ vuccati rūpārūpadhātu, tattha upapattinipphādanato taṃ uddhaṃ bhajantīti uddhambhāgiyāni.

    ஏவங் வுத்தப்பபே⁴தே³ன அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனேன ஸங்யுத்தோ புக்³க³லோ அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனோ, ப³ஹித்³தா⁴ஸங்யோஜனேன ஸங்யுத்தோ புக்³க³லோ ப³ஹித்³தா⁴ஸங்யோஜனோ. உப⁴யம்பி சேதங் ந லோகியஸ்ஸ வட்டனிஸ்ஸிதமஹாஜனஸ்ஸ நாமங். யேஸங் பன ப⁴வோ த்³வேதா⁴ பரிச்சி²ன்னோ, தேஸங் ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மிஅனாகா³மீனங் அரியஸாவகானங் ஏதங் நாமங். யதா² ஹி மஹாஅரஞ்ஞே க²தி³ரவனஸாலவனாதீ³னி த²ம்போ⁴ துலாஸங்கா⁴டோதி நாமங் ந லப⁴ந்தி, க²தி³ரவனங் ஸாலவனந்தி நாமமேவ லப⁴ந்தி. யதா³ பன ததோ ருக்கா² திண்ஹாய குடா²ரியா சி²ந்தி³த்வா த²ம்பா⁴தி³ஸண்டா²னேன தச்சி²தா ஹொந்தி, ததா³ த²ம்போ⁴ துலாஸங்கா⁴டோதி நாமங் லப⁴ந்தி. ஏவமேவங் அபரிச்சி²ன்னப⁴வோ ப³ஹலகிலேஸோ புது²ஜ்ஜனோ ஏதங் நாமங் ந லப⁴தி, ப⁴வங் பரிச்சி²ந்தி³த்வா கிலேஸே தனுகே கத்வா டி²தா ஸோதாபன்னாத³யோவ லப⁴ந்தி.

    Evaṃ vuttappabhedena ajjhattasaṃyojanena saṃyutto puggalo ajjhattasaṃyojano, bahiddhāsaṃyojanena saṃyutto puggalo bahiddhāsaṃyojano. Ubhayampi cetaṃ na lokiyassa vaṭṭanissitamahājanassa nāmaṃ. Yesaṃ pana bhavo dvedhā paricchinno, tesaṃ sotāpannasakadāgāmianāgāmīnaṃ ariyasāvakānaṃ etaṃ nāmaṃ. Yathā hi mahāaraññe khadiravanasālavanādīni thambho tulāsaṅghāṭoti nāmaṃ na labhanti, khadiravanaṃ sālavananti nāmameva labhanti. Yadā pana tato rukkhā tiṇhāya kuṭhāriyā chinditvā thambhādisaṇṭhānena tacchitā honti, tadā thambho tulāsaṅghāṭoti nāmaṃ labhanti. Evamevaṃ aparicchinnabhavo bahalakileso puthujjano etaṃ nāmaṃ na labhati, bhavaṃ paricchinditvā kilese tanuke katvā ṭhitā sotāpannādayova labhanti.

    இமஸ்ஸ ச பனத்த²ஸ்ஸ விபா⁴வனத்த²ங் இத³ங் வச்ச²கஸாலோபமங் வேதி³தப்³ப³ங். வச்ச²கஸாலங் ஹி கத்வா அந்தோ கா²ணுகே கொட்டெத்வா வச்ச²கே யொத்தேஹி ப³ந்தி⁴த்வா தேஸு உபனிப³ந்த⁴ந்தி, யொத்தேஸு அப்பஹொந்தேஸு கண்ணேஸுபி க³ஹெத்வா தத்த² வச்ச²கே பவேஸெந்தி, அந்தோஸாலாய ஓகாஸே அப்பஹொந்தே ப³ஹி கா²ணுகே கொட்டெத்வாபி ஏவமேவ கரொந்தி. தத்த² கோசி அந்தோப³த்³தோ⁴ வச்ச²கோ ப³ஹினிபன்னோ ஹோதி, கோசி ப³ஹிப³த்³தோ⁴ அந்தோனிபன்னோ, கோசி அந்தோப³த்³தோ⁴ அந்தோவ நிபன்னோ, கோசி ப³ஹிப³த்³தோ⁴ ப³ஹியேவ நிபன்னோ. கோசி அந்தோபி அப³த்³தோ⁴வ சரதி, ப³ஹிபி அப³த்³தோ⁴வ. தத்த² அந்தோப³த்³த⁴ஸ்ஸ ப³ஹினிபன்னஸ்ஸ ப³ந்த⁴னங் தீ³க⁴ங் ஹோதி. ஸோ ஹி உண்ஹாதி³பீளிதோ நிக்க²மித்வா ப³ஹி வச்ச²கானங் அப்³ப⁴ந்தரே நிபஜ்ஜதி. ப³ஹிப³த்³தே⁴ அந்தோனிபன்னேபி ஏஸேவ நயோ. யோ பன அந்தோப³த்³தோ⁴ அந்தோனிபன்னோ, தஸ்ஸ ப³ந்த⁴னங் ரஸ்ஸங் ஹோதி. ப³ஹிப³த்³தே⁴ ப³ஹினிபன்னேபி ஏஸேவ நயோ. உபோ⁴பி ஹி தே தி³வஸம்பி கா²ணுகங் அனுபரிக³ந்த்வா தத்தே²வ ஸயந்தி. யோ பன அந்தோ அப³த்³தோ⁴ தத்தே²வ வச்ச²கானங் அந்தரே விசரதி. அயங் ஸீலவா வச்ச²கோ கண்ணே க³ஹெத்வா வச்ச²கானங் அந்தரே விஸ்ஸட்டோ² தி³வஸம்பி அஞ்ஞத்த² அக³ந்த்வா தத்தே²வ சரதி. ப³ஹி அப³த்³தே⁴ தத்தே²வ விசரந்தேபி ஏஸேவ நயோ.

    Imassa ca panatthassa vibhāvanatthaṃ idaṃ vacchakasālopamaṃ veditabbaṃ. Vacchakasālaṃ hi katvā anto khāṇuke koṭṭetvā vacchake yottehi bandhitvā tesu upanibandhanti, yottesu appahontesu kaṇṇesupi gahetvā tattha vacchake pavesenti, antosālāya okāse appahonte bahi khāṇuke koṭṭetvāpi evameva karonti. Tattha koci antobaddho vacchako bahinipanno hoti, koci bahibaddho antonipanno, koci antobaddho antova nipanno, koci bahibaddho bahiyeva nipanno. Koci antopi abaddhova carati, bahipi abaddhova. Tattha antobaddhassa bahinipannassa bandhanaṃ dīghaṃ hoti. So hi uṇhādipīḷito nikkhamitvā bahi vacchakānaṃ abbhantare nipajjati. Bahibaddhe antonipannepi eseva nayo. Yo pana antobaddho antonipanno, tassa bandhanaṃ rassaṃ hoti. Bahibaddhe bahinipannepi eseva nayo. Ubhopi hi te divasampi khāṇukaṃ anuparigantvā tattheva sayanti. Yo pana anto abaddho tattheva vacchakānaṃ antare vicarati. Ayaṃ sīlavā vacchako kaṇṇe gahetvā vacchakānaṃ antare vissaṭṭho divasampi aññattha agantvā tattheva carati. Bahi abaddhe tattheva vicarantepi eseva nayo.

    தத்த² வச்ச²கஸாலா விய தயோ ப⁴வா வேதி³தப்³பா³. வச்ச²கஸாலாயங் கா²ணுகா விய அவிஜ்ஜாகா²ணுகோ. வச்ச²கப³ந்த⁴னயொத்தங் விய த³ஸ ஸங்யோஜனானி. வச்ச²கா விய தீஸு ப⁴வேஸு நிப்³ப³த்தஸத்தா . அந்தோப³த்³தோ⁴ ப³ஹிஸயிதவச்ச²கோ விய ரூபாரூபப⁴வேஸு ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மினோ. தே ஹி கிஞ்சாபி தத்தே²வ வஸந்தி, ஸங்யோஜனங் பன தேஸங் காமாவசரூபனிப³த்³த⁴மேவ. கேனட்டே²ன? அப்பஹீனட்டே²ன. ரூபாரூபப⁴வேஸு புது²ஜ்ஜனோபி ஏதேஹேவ ஸங்க³ஹிதோ. ஸோபி ஹி கிஞ்சாபி தத்த² வஸதி, ஸங்யோஜனங் பனஸ்ஸ காமாவசரூபனிப³த்³த⁴மேவ. ப³ஹிப³த்³தோ⁴ அந்தோஸயிதவச்ச²கோ விய காமாவசரே அனாகா³மீ. ஸோ ஹி கிஞ்சாபி காமாவசரே வஸதி, ஸங்யோஜனங் பனஸ்ஸ ரூபாரூபப⁴வூபனிப³த்³த⁴மேவ. அந்தோப³த்³தோ⁴ அந்தோனிபன்னோ விய காமாவசரே ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மினோ. தே ஹி ஸயம்பி காமாவசரே வஸந்தி, ஸங்யோஜனம்பி தேஸங் காமாவசரூபனிப³த்³த⁴மேவ. ப³ஹிப³த்³தோ⁴ ப³ஹினிபன்னோ விய ரூபாரூபப⁴வேஸு அனாகா³மீ. ஸோ ஹி ஸயம்பி தத்த² வஸதி, ஸங்யோஜனம்பிஸ்ஸ ரூபாரூபப⁴வூபனிப³த்³த⁴மேவ. அந்தோஅப³த்³தோ⁴ அந்தோவிசரணவச்ச²கோ விய காமாவசரே கீ²ணாஸவோ. ப³ஹிஅப³த்³தோ⁴ ப³ஹிவிசரணவச்ச²கோ விய ரூபாரூபப⁴வே கீ²ணாஸவோ. ஸங்யோஜனேஸு பன ஸக்காயதி³ட்டி² விசிகிச்சா² ஸீலப்³ப³தபராமாஸோதி இமானி தீணி க³ச்ச²ந்தங் நிவாரெந்தி, க³தங் படிஆனெந்தி. காமச்ச²ந்தோ³ ப்³யாபாதோ³தி இமானி பன த்³வே ஸங்யோஜனானி ஸமாபத்தியா வா அவிக்க²ம்பெ⁴த்வா மக்³கே³ன வா அஸமுச்சி²ந்தி³த்வா ரூபாரூபப⁴வே நிப்³ப³த்திதுங் ந ஸக்கோதி.

    Tattha vacchakasālā viya tayo bhavā veditabbā. Vacchakasālāyaṃ khāṇukā viya avijjākhāṇuko. Vacchakabandhanayottaṃ viya dasa saṃyojanāni. Vacchakā viya tīsu bhavesu nibbattasattā . Antobaddho bahisayitavacchako viya rūpārūpabhavesu sotāpannasakadāgāmino. Te hi kiñcāpi tattheva vasanti, saṃyojanaṃ pana tesaṃ kāmāvacarūpanibaddhameva. Kenaṭṭhena? Appahīnaṭṭhena. Rūpārūpabhavesu puthujjanopi eteheva saṅgahito. Sopi hi kiñcāpi tattha vasati, saṃyojanaṃ panassa kāmāvacarūpanibaddhameva. Bahibaddho antosayitavacchako viya kāmāvacare anāgāmī. So hi kiñcāpi kāmāvacare vasati, saṃyojanaṃ panassa rūpārūpabhavūpanibaddhameva. Antobaddho antonipanno viya kāmāvacare sotāpannasakadāgāmino. Te hi sayampi kāmāvacare vasanti, saṃyojanampi tesaṃ kāmāvacarūpanibaddhameva. Bahibaddho bahinipanno viya rūpārūpabhavesu anāgāmī. So hi sayampi tattha vasati, saṃyojanampissa rūpārūpabhavūpanibaddhameva. Antoabaddho antovicaraṇavacchako viya kāmāvacare khīṇāsavo. Bahiabaddho bahivicaraṇavacchako viya rūpārūpabhave khīṇāsavo. Saṃyojanesu pana sakkāyadiṭṭhi vicikicchā sīlabbataparāmāsoti imāni tīṇi gacchantaṃ nivārenti, gataṃ paṭiānenti. Kāmacchando byāpādoti imāni pana dve saṃyojanāni samāpattiyā vā avikkhambhetvā maggena vā asamucchinditvā rūpārūpabhave nibbattituṃ na sakkoti.

    கதமோ சாவுஸோதி இத³ங் தே²ரோ யதா² நாம புரிஸோ த்³வே ரதனபேளா பஸ்ஸே ட²பெத்வா ஸம்பத்தபரிஸாய த்³வே ஹத்தே² பூரெத்வா ஸத்தவித⁴ங் ரதனங் பா⁴ஜெத்வா த³தெ³ய்ய, ஏவங் பட²மங் ரதனபேளங் த³த்வா து³தியம்பி ததே²வ த³தெ³ய்ய. ஏவமேவங் ‘‘அஜ்ஜ²த்தஸங்யோஜனஞ்ச, ஆவுஸோ, புக்³க³லங் தே³ஸெஸ்ஸாமி ப³ஹித்³தா⁴ஸங்யோஜனஞ்சா’’தி இமானி த்³வே பதா³னி மாதிகாவஸேன ட²பெத்வா இதா³னி அட்ட²விதா⁴ய பரிஸாய பா⁴ஜெத்வா த³ஸ்ஸேதுங் வித்தா²ரகத²ங் ஆரபி⁴.

    Katamo cāvusoti idaṃ thero yathā nāma puriso dve ratanapeḷā passe ṭhapetvā sampattaparisāya dve hatthe pūretvā sattavidhaṃ ratanaṃ bhājetvā dadeyya, evaṃ paṭhamaṃ ratanapeḷaṃ datvā dutiyampi tatheva dadeyya. Evamevaṃ ‘‘ajjhattasaṃyojanañca, āvuso, puggalaṃ desessāmi bahiddhāsaṃyojanañcā’’ti imāni dve padāni mātikāvasena ṭhapetvā idāni aṭṭhavidhāya parisāya bhājetvā dassetuṃ vitthārakathaṃ ārabhi.

    தத்த² இதா⁴தி இமஸ்மிங் ஸாஸனே. ஸீலவா ஹோதீதி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலேஹி ஸீலஸம்பன்னோ ஹோதி. இதி தே²ரோ எத்தாவதா ச கிர சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங் உத்³தி³ஸித்வா ‘‘பாதிமொக்க²ஸங்வரஸங்வுதோ’’தி இமினா தத்த² ஜெட்ட²கஸீலங் வித்தா²ரெத்வா த³ஸ்ஸேஸீதி தீ³பவிஹாரவாஸீ ஸும்மத்தே²ரோ ஆஹ. அந்தேவாஸிகோ பனஸ்ஸ திபிடகசூளனாக³த்தே²ரோ ஆஹ – ‘‘உப⁴யத்தா²பி பாதிமொக்க²ஸங்வரோவ வுத்தோ. பாதிமொக்க²ஸங்வரோயேவ ஹி ஸீலங், இதரானி பன தீணி ஸீலந்தி வுத்தட்டா²னங் நாம அத்தீ²’’தி அனநுஜானந்தோ உத்தரி ஆஹ – இந்த்³ரியஸங்வரோ நாம ச²த்³வாரரக்கா²மத்தகமேவ, ஆஜீவபாரிஸுத்³தி⁴ த⁴ம்மேன ஸமேன பச்சயுப்பத்திமத்தகங், பச்சயஸன்னிஸ்ஸிதங் படிலத்³த⁴பச்சயே ‘‘இத³மத்த²’’ந்தி பச்சவெக்கி²த்வா பரிபு⁴ஞ்ஜனமத்தகங், நிப்பரியாயேன பன பாதிமொக்க²ஸங்வரோவ ஸீலங் . யஸ்ஸ ஸோ பி⁴ன்னோ, அயங் சி²ன்னஸீஸோ விய புரிஸோ ஹத்த²பாதே³ ஸேஸானி ரக்கி²ஸ்ஸதீதி ந வத்தப்³போ³. யஸ்ஸ பன ஸோ அரோகோ³, அயங் அச்சி²ன்னஸீஸோ விய புரிஸோ ஜீவிதங் ஸேஸானி புன பாகதிகானி கத்வா ரக்கி²துங் ஸக்கோதி. தஸ்மா ஸீலவாதி இமினா பாதிமொக்க²ஸங்வரங் உத்³தி³ஸித்வா தங் வித்தா²ரெந்தோ ‘‘பாதிமொக்க²ஸங்வரஸங்வுதோ’’திஆதி³மாஹாதி.

    Tattha idhāti imasmiṃ sāsane. Sīlavāhotīti catupārisuddhisīlehi sīlasampanno hoti. Iti thero ettāvatā ca kira catupārisuddhisīlaṃ uddisitvā ‘‘pātimokkhasaṃvarasaṃvuto’’ti iminā tattha jeṭṭhakasīlaṃ vitthāretvā dassesīti dīpavihāravāsī summatthero āha. Antevāsiko panassa tipiṭakacūḷanāgatthero āha – ‘‘ubhayatthāpi pātimokkhasaṃvarova vutto. Pātimokkhasaṃvaroyeva hi sīlaṃ, itarāni pana tīṇi sīlanti vuttaṭṭhānaṃ nāma atthī’’ti ananujānanto uttari āha – indriyasaṃvaro nāma chadvārarakkhāmattakameva, ājīvapārisuddhi dhammena samena paccayuppattimattakaṃ, paccayasannissitaṃ paṭiladdhapaccaye ‘‘idamattha’’nti paccavekkhitvā paribhuñjanamattakaṃ, nippariyāyena pana pātimokkhasaṃvarova sīlaṃ . Yassa so bhinno, ayaṃ chinnasīso viya puriso hatthapāde sesāni rakkhissatīti na vattabbo. Yassa pana so arogo, ayaṃ acchinnasīso viya puriso jīvitaṃ sesāni puna pākatikāni katvā rakkhituṃ sakkoti. Tasmā sīlavāti iminā pātimokkhasaṃvaraṃ uddisitvā taṃ vitthārento ‘‘pātimokkhasaṃvarasaṃvuto’’tiādimāhāti.

    தத்த² பாதிமொக்க²ஸங்வரஸங்வுதோதி பாதிமொக்க²ஸங்வரேன ஸமன்னாக³தோ. ஆசாரகோ³சரஸம்பன்னோதி ஆசாரேன ச கோ³சரேன ச ஸம்பன்னோ. அணுமத்தேஸூதி அப்பமத்தகேஸு. வஜ்ஜேஸூதி அகுஸலத⁴ம்மேஸு. ப⁴யத³ஸ்ஸாவீதி ப⁴யத³ஸ்ஸீ. ஸமாதா³யாதி ஸம்மா ஆதி³யித்வா. ஸிக்க²தி ஸிக்கா²பதே³ஸூதி தங் தங் ஸிக்கா²பத³ங் ஸமாதி³யித்வா ஸிக்க²தி. அபிச ஸமாதா³ய ஸிக்க²தி ஸிக்கா²பதே³ஸூதி யங்கிஞ்சி ஸிக்கா²பதே³ஸு ஸிக்கா²கொட்டா²ஸேஸு ஸிக்கி²தப்³ப³ங் காயிகங் வா வாசஸிகங் வா, தங் ஸப்³ப³ங் ஸம்மா ஆதா³ய ஸிக்க²தி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரதோ பன ஸப்³பா³னேதானி பாதிமொக்க²ஸங்வராதீ³னி பதா³னி விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 1.14 ஆத³யோ) வுத்தானி, சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலஞ்ச ஸப்³பா³காரேன விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸிதங். அஞ்ஞதரங் தே³வனிகாயந்தி ச²ஸு காமாவசரதே³வக⁴டாஸு அஞ்ஞதரங் தே³வக⁴டங். ஆகா³மீ ஹோதீதி ஹெட்டா² ஆகா³மீ ஹோதி. ஆக³ந்தா இத்த²த்தந்தி இத்த²த்தங் மானுஸகபஞ்சக்க²ந்த⁴பா⁴வமேவ ஆக³ந்தா ஹோதி. தத்ரூபபத்திகோ வா உபரூபபத்திகோ வா ந ஹோதி, புன ஹெட்டா²கா³மீயேவ ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. இமினா அங்கே³ன ஸுக்க²விபஸ்ஸகஸ்ஸ தா⁴துகம்மட்டா²னிகபி⁴க்கு²னோ ஹெட்டி²மங் மக்³க³த்³வயஞ்சேவ ப²லத்³வயஞ்ச கதி²தங்.

    Tattha pātimokkhasaṃvarasaṃvutoti pātimokkhasaṃvarena samannāgato. Ācāragocarasampannoti ācārena ca gocarena ca sampanno. Aṇumattesūti appamattakesu. Vajjesūti akusaladhammesu. Bhayadassāvīti bhayadassī. Samādāyāti sammā ādiyitvā. Sikkhati sikkhāpadesūti taṃ taṃ sikkhāpadaṃ samādiyitvā sikkhati. Apica samādāya sikkhati sikkhāpadesūti yaṃkiñci sikkhāpadesu sikkhākoṭṭhāsesu sikkhitabbaṃ kāyikaṃ vā vācasikaṃ vā, taṃ sabbaṃ sammā ādāya sikkhati. Ayamettha saṅkhepo, vitthārato pana sabbānetāni pātimokkhasaṃvarādīni padāni visuddhimagge (visuddhi. 1.14 ādayo) vuttāni, catupārisuddhisīlañca sabbākārena vibhajitvā dassitaṃ. Aññataraṃ devanikāyanti chasu kāmāvacaradevaghaṭāsu aññataraṃ devaghaṭaṃ. Āgāmī hotīti heṭṭhā āgāmī hoti. Āgantā itthattanti itthattaṃ mānusakapañcakkhandhabhāvameva āgantā hoti. Tatrūpapattiko vā uparūpapattiko vā na hoti, puna heṭṭhāgāmīyeva hotīti dasseti. Iminā aṅgena sukkhavipassakassa dhātukammaṭṭhānikabhikkhuno heṭṭhimaṃ maggadvayañceva phaladvayañca kathitaṃ.

    அஞ்ஞதரங் ஸந்தங் சேதோவிமுத்திந்தி அட்ட²ஸு ஸமாபத்தீஸு அஞ்ஞதரங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸமாபத்திங். ஸா ஹி பச்சனீககிலேஸானங் ஸந்தத்தா ஸந்தா, தேஹேவ ச கிலேஸேஹி சேதஸோ விமுத்தத்தா சேதோவிமுத்தீதி வுச்சதி. அஞ்ஞதரங் தே³வனிகாயந்தி பஞ்சஸு ஸுத்³தா⁴வாஸதே³வனிகாயேஸு அஞ்ஞதரங். அனாக³ந்தா இத்த²த்தந்தி புன இமங் பஞ்சக்க²ந்த⁴பா⁴வங் அனாக³ந்தா, ஹெட்டூ²பபத்திகோ ந ஹோதி, உபரூபபத்திகோ வா ஹோதி தத்தே²வ வா பரினிப்³பா³யீதி த³ஸ்ஸேதி. இமினா அங்கே³ன ஸமாதி⁴கம்மிகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ தயோ மக்³கா³ தீணி ச ப²லானி கதி²தானி.

    Aññataraṃ santaṃ cetovimuttinti aṭṭhasu samāpattīsu aññataraṃ catutthajjhānasamāpattiṃ. Sā hi paccanīkakilesānaṃ santattā santā, teheva ca kilesehi cetaso vimuttattā cetovimuttīti vuccati. Aññataraṃ devanikāyanti pañcasu suddhāvāsadevanikāyesu aññataraṃ. Anāgantā itthattanti puna imaṃ pañcakkhandhabhāvaṃ anāgantā, heṭṭhūpapattiko na hoti, uparūpapattiko vā hoti tattheva vā parinibbāyīti dasseti. Iminā aṅgena samādhikammikassa bhikkhuno tayo maggā tīṇi ca phalāni kathitāni.

    காமானங்யேவ நிப்³பி³தா³யாதி து³விதா⁴னம்பி காமானங் நிப்³பி³ந்த³னத்தா²ய உக்கண்ட²னத்தா²ய. விராகா³யாதி விரஜ்ஜனத்தா²ய. நிரோதா⁴யாதி அப்பவத்திகரணத்தா²ய. படிபன்னோ ஹோதீதி படிபத்திங் படிபன்னோ ஹோதி. எத்தாவதா ஸோதாபன்னஸ்ஸ ச ஸகதா³கா³மினோ ச பஞ்சகாமகு³ணிகராக³க்க²யத்தா²ய அனாகா³மிமக்³க³விபஸ்ஸனா கதி²தா ஹோதி. ப⁴வானங்யேவாதி திண்ணங் ப⁴வானங். இமினா அனாகா³மினோ ப⁴வராக³க்க²யத்தா²ய அரஹத்தமக்³க³விபஸ்ஸனா கதி²தா ஹோதி. தண்ஹாக்க²யாய படிபன்னோ ஹோதீதி இமினாபி ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மீனங்யேவ பஞ்சகாமகு³ணிகதண்ஹாக்க²யகரணத்த²ங் அனாகா³மிமக்³க³விபஸ்ஸனா கதி²தா. ஸோ லோப⁴க்க²யாயாதி இமினாபி அனாகா³மினோ ப⁴வலோப⁴க்க²யத்தா²ய அரஹத்தமக்³க³விபஸ்ஸனாவ கதி²தா. அஞ்ஞதரங் தே³வனிகாயந்தி ஸுத்³தா⁴வாஸெஸ்வேவ அஞ்ஞதரங் தே³வனிகாயங். அனாக³ந்தா இத்த²த்தந்தி இமங் க²ந்த⁴பஞ்சகபா⁴வங் அனாக³ந்தா, ஹெட்டூ²பபத்திகோ ந ஹோதி, உபரூபபத்திகோ வா ஹோதி, தத்தே²வ வா பரினிப்³பா³யதி.

    Kāmānaṃyeva nibbidāyāti duvidhānampi kāmānaṃ nibbindanatthāya ukkaṇṭhanatthāya. Virāgāyāti virajjanatthāya. Nirodhāyāti appavattikaraṇatthāya. Paṭipanno hotīti paṭipattiṃ paṭipanno hoti. Ettāvatā sotāpannassa ca sakadāgāmino ca pañcakāmaguṇikarāgakkhayatthāya anāgāmimaggavipassanā kathitā hoti. Bhavānaṃyevāti tiṇṇaṃ bhavānaṃ. Iminā anāgāmino bhavarāgakkhayatthāya arahattamaggavipassanā kathitā hoti. Taṇhākkhayāya paṭipanno hotīti imināpi sotāpannasakadāgāmīnaṃyeva pañcakāmaguṇikataṇhākkhayakaraṇatthaṃ anāgāmimaggavipassanā kathitā. So lobhakkhayāyāti imināpi anāgāmino bhavalobhakkhayatthāya arahattamaggavipassanāva kathitā. Aññataraṃ devanikāyanti suddhāvāsesveva aññataraṃ devanikāyaṃ. Anāgantā itthattanti imaṃ khandhapañcakabhāvaṃ anāgantā, heṭṭhūpapattiko na hoti, uparūpapattiko vā hoti, tattheva vā parinibbāyati.

    இதி பட²மேன அங்கே³ன ஸுக்க²விபஸ்ஸகஸ்ஸ தா⁴துகம்மட்டா²னிகபி⁴க்கு²னோ ஹெட்டி²மானி த்³வே மக்³க³ப²லானி கதி²தானி, து³தியேன ஸமாதி⁴கம்மிகஸ்ஸ தீணி மக்³க³ப²லானி, ‘‘ஸோ காமான’’ந்தி இமினா ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மீனங் பஞ்சகாமகு³ணிகராக³க்க²யாய உபரி அனாகா³மிமக்³க³விபஸ்ஸனா, ‘‘ஸோ ப⁴வானங்யேவா’’தி இமினா அனாகா³மிஸ்ஸ உபரி அரஹத்தமக்³க³விபஸ்ஸனா, ‘‘ஸோ தண்ஹாக்க²யாயா’’தி இமினா ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மீனங் பஞ்சகாமகு³ணிகதண்ஹாக்க²யாய உபரி அனாகா³மிமக்³க³விபஸ்ஸனா, ‘‘ஸோ லோப⁴க்க²யாயா’’தி இமினா அனாகா³மினோ ப⁴வலோப⁴க்க²யாய உபரி அரஹத்தமக்³க³விபஸ்ஸனா கதி²தாதி ஏவங் ச²ஹி முகே²ஹி விபஸ்ஸனங் கதெ²த்வா தே³ஸனங் யதா²னுஸந்தி⁴ங் பாபேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே கோடிஸதஸஹஸ்ஸதே³வதா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு, ஸோதாபன்னாதீ³னங் பரிச்சே²தோ³வ நாஹோஸி. யதா² ச இமஸ்மிங் ஸமாக³மே, ஏவங் மஹாஸமயஸுத்தே மங்க³லஸுத்தே ச சூளராஹுலோவாத³ஸுத்தே ச கோடிஸதஸஹஸ்ஸதே³வதா அரஹத்தங் பாபுணிங்ஸு, ஸோதாபன்னாதீ³னங் தே³வமனுஸ்ஸானங் பரிச்சே²தோ³ நாஹோஸி.

    Iti paṭhamena aṅgena sukkhavipassakassa dhātukammaṭṭhānikabhikkhuno heṭṭhimāni dve maggaphalāni kathitāni, dutiyena samādhikammikassa tīṇi maggaphalāni, ‘‘so kāmāna’’nti iminā sotāpannasakadāgāmīnaṃ pañcakāmaguṇikarāgakkhayāya upari anāgāmimaggavipassanā, ‘‘so bhavānaṃyevā’’ti iminā anāgāmissa upari arahattamaggavipassanā, ‘‘so taṇhākkhayāyā’’ti iminā sotāpannasakadāgāmīnaṃ pañcakāmaguṇikataṇhākkhayāya upari anāgāmimaggavipassanā, ‘‘so lobhakkhayāyā’’ti iminā anāgāmino bhavalobhakkhayāya upari arahattamaggavipassanā kathitāti evaṃ chahi mukhehi vipassanaṃ kathetvā desanaṃ yathānusandhiṃ pāpesi. Desanāpariyosāne koṭisatasahassadevatā arahattaṃ pāpuṇiṃsu, sotāpannādīnaṃ paricchedova nāhosi. Yathā ca imasmiṃ samāgame, evaṃ mahāsamayasutte maṅgalasutte ca cūḷarāhulovādasutte ca koṭisatasahassadevatā arahattaṃ pāpuṇiṃsu, sotāpannādīnaṃ devamanussānaṃ paricchedo nāhosi.

    ஸமசித்தா தே³வதாதி சித்தஸ்ஸ ஸுகு²மபா⁴வஸமதாய ஸமசித்தா. ஸப்³பா³பி ஹி தா அத்தனோ அத்தபா⁴வே ஸுகு²மே சித்தஸரிக்க²கே கத்வா மாபேஸுங். தேன ஸமசித்தா நாம ஜாதா. அபரேனபி காரணேன ஸமசித்தா – ‘‘தே²ரேன ஸமாபத்தி தாவ கதி²தா, ஸமாபத்திதா²மோ பன ந கதி²தோ. மயங் த³ஸப³லங் பக்கோஸித்வா ஸமாபத்தியா தா²மங் கதா²பெஸ்ஸாமா’’தி ஸப்³பா³பி ஏகசித்தா அஹேஸுந்திபி ஸமசித்தா. அபரம்பி காரணங் – ‘‘தே²ரேன ஏகேன பரியாயேன ஸமாபத்திபி ஸமாபத்திதா²மோபி கதி²தோ, கோ நு கோ² இமங் ஸமாக³மங் ஸம்பத்தோ, கோ ந ஸம்பத்தோ’’தி ஓலோகயமானா ததா²க³தஸ்ஸ அஸம்பத்தபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘மயங் ததா²க³தங் பக்கோஸித்வா பரிஸங் பரிபுண்ணங் கரிஸ்ஸாமா’’தி ஸப்³பா³பி ஏகசித்தா அஹேஸுந்திபி ஸமசித்தா. அபரம்பி காரணங் – அனாக³தே கோசிதே³வ பி⁴க்கு² வா பி⁴க்கு²னீ வா தே³வோ வா மனுஸ்ஸோ வா ‘‘அயங் தே³ஸனா ஸாவகபா⁴ஸிதா’’தி அகா³ரவங் கரெய்ய, ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ங் பக்கோஸித்வா இமங் தே³ஸனங் ஸப்³ப³ஞ்ஞுபா⁴ஸிதங் கரிஸ்ஸாம. ஏவங் அனாக³தே க³ருபா⁴வனீயா ப⁴விஸ்ஸதீதி ஸப்³பா³வ ஏகசித்தா அஹேஸுந்திபி ஸமசித்தா. அபரம்பி காரணங் – ஸப்³பா³பி ஹி தா ஏகஸமாபத்திலாபி⁴னியோ வா அஹேஸுங் ஏகாரம்மணலாபி⁴னியோ வாதி ஏவம்பி ஸமசித்தா.

    Samacittā devatāti cittassa sukhumabhāvasamatāya samacittā. Sabbāpi hi tā attano attabhāve sukhume cittasarikkhake katvā māpesuṃ. Tena samacittā nāma jātā. Aparenapi kāraṇena samacittā – ‘‘therena samāpatti tāva kathitā, samāpattithāmo pana na kathito. Mayaṃ dasabalaṃ pakkositvā samāpattiyā thāmaṃ kathāpessāmā’’ti sabbāpi ekacittā ahesuntipi samacittā. Aparampi kāraṇaṃ – ‘‘therena ekena pariyāyena samāpattipi samāpattithāmopi kathito, ko nu kho imaṃ samāgamaṃ sampatto, ko na sampatto’’ti olokayamānā tathāgatassa asampattabhāvaṃ disvā ‘‘mayaṃ tathāgataṃ pakkositvā parisaṃ paripuṇṇaṃ karissāmā’’ti sabbāpi ekacittā ahesuntipi samacittā. Aparampi kāraṇaṃ – anāgate kocideva bhikkhu vā bhikkhunī vā devo vā manusso vā ‘‘ayaṃ desanā sāvakabhāsitā’’ti agāravaṃ kareyya, sammāsambuddhaṃ pakkositvā imaṃ desanaṃ sabbaññubhāsitaṃ karissāma. Evaṃ anāgate garubhāvanīyā bhavissatīti sabbāva ekacittā ahesuntipi samacittā. Aparampi kāraṇaṃ – sabbāpi hi tā ekasamāpattilābhiniyo vā ahesuṃ ekārammaṇalābhiniyo vāti evampi samacittā.

    ஹட்டா²தி துட்ட²பஹட்டா² ஆமோதி³தா பமோதி³தா. ஸாதூ⁴தி ஆயாசனத்தே² நிபாதோ. அனுகம்பங் உபாதா³யாதி ந தே²ரஸ்ஸ அனுகம்பங் காருஞ்ஞங் அனுத்³த³யங் படிச்ச, ந ச இமஸ்மிங் டா²னே தே²ரஸ்ஸ அனுகம்பிதப்³ப³கிச்சங் அத்தி². யஸ்மிங் ஹி தி³வஸே தே²ரோ ஸூகரக²தலேணத்³வாரே பா⁴கி³னெய்யஸ்ஸ தீ³க⁴னக²பரிப்³பா³ஜகஸ்ஸ வேத³னாகம்மட்டா²னே (ம॰ நி॰ 2.206) கதி²யமானே தாலவண்டங் க³ஹெத்வா ஸத்தா²ரங் பீ³ஜமானோ டி²தோ பரஸ்ஸ வட்³டி⁴தபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா கு²த³ங் வினோதெ³ந்தோ விய பரஸ்ஸ ஸஜ்ஜிதபஸாத⁴னங் ஸீஸே படிமுஞ்சந்தோ விய ச ஸாவகபாரமிஞாணஸ்ஸ நிப்பதே³ஸதோ மத்த²கங் பத்தோ, தஸ்மிங்யேவ தி³வஸே ப⁴க³வதா அனுகம்பிதோ நாம. அவஸேஸானங் பன தங் டா²னங் ஸம்பத்தானங் தே³வமனுஸ்ஸானங் அனுகம்பங் உபாதா³ய க³ச்ச²து ப⁴க³வாதி ப⁴க³வந்தங் யாசிங்ஸு.

    Haṭṭhāti tuṭṭhapahaṭṭhā āmoditā pamoditā. Sādhūti āyācanatthe nipāto. Anukampaṃ upādāyāti na therassa anukampaṃ kāruññaṃ anuddayaṃ paṭicca, na ca imasmiṃ ṭhāne therassa anukampitabbakiccaṃ atthi. Yasmiṃ hi divase thero sūkarakhataleṇadvāre bhāgineyyassa dīghanakhaparibbājakassa vedanākammaṭṭhāne (ma. ni. 2.206) kathiyamāne tālavaṇṭaṃ gahetvā satthāraṃ bījamāno ṭhito parassa vaḍḍhitabhojanaṃ bhuñjitvā khudaṃ vinodento viya parassa sajjitapasādhanaṃ sīse paṭimuñcanto viya ca sāvakapāramiñāṇassa nippadesato matthakaṃ patto, tasmiṃyeva divase bhagavatā anukampito nāma. Avasesānaṃ pana taṃ ṭhānaṃ sampattānaṃ devamanussānaṃ anukampaṃ upādāya gacchatu bhagavāti bhagavantaṃ yāciṃsu.

    ப³லவா புரிஸோதி து³ப்³ப³லோ ஹி கி²ப்பங் ஸமிஞ்ஜனபஸாரணங் காதுங் ந ஸக்கோதி, ப³லவாவ ஸக்கோதி. தேனேதங் வுத்தங். ஸம்முகே² பாதுரஹோஸீதி ஸம்முக²ட்டா²னே புரதோயேவ பாகடோ அஹோஸி. ப⁴க³வா ஏதத³வோசாதி ஏதங் ‘‘இத⁴ ஸாரிபுத்தா’’திஆதி³னா நயேன அத்தனோ ஆக³மனகாரணங் அவோச. ஏவங் கிரஸ்ஸ அஹோஸி – ‘‘ஸசே கோசி பா³லோ அகதஞ்ஞூ பி⁴க்கு² வா பி⁴க்கு²னீ வா உபாஸகோ வா உபாஸிகா வா ஏவங் சிந்தெய்ய – ‘ஸாரிபுத்தத்தே²ரோ மஹந்தங் பரிஸங் அலத்த², ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ எத்தகங் அதி⁴வாஸேதுங் அஸக்கொந்தோ உஸூயாய பரிஸங் உட்டா²பேதுங் ஆக³தோ’தி. ஸோ இமங் மயி மனோபதோ³ஸங் கத்வா அபாயே நிப்³ப³த்தெய்யா’’தி. அத²த்தனோ ஆக³மனகாரணங் கதெ²ந்தோ ஏதங் ‘‘இத⁴ ஸாரிபுத்தா’’திஆதி³வசனங் அவோச.

    Balavā purisoti dubbalo hi khippaṃ samiñjanapasāraṇaṃ kātuṃ na sakkoti, balavāva sakkoti. Tenetaṃ vuttaṃ. Sammukhe pāturahosīti sammukhaṭṭhāne puratoyeva pākaṭo ahosi. Bhagavā etadavocāti etaṃ ‘‘idha sāriputtā’’tiādinā nayena attano āgamanakāraṇaṃ avoca. Evaṃ kirassa ahosi – ‘‘sace koci bālo akataññū bhikkhu vā bhikkhunī vā upāsako vā upāsikā vā evaṃ cinteyya – ‘sāriputtatthero mahantaṃ parisaṃ alattha, sammāsambuddho ettakaṃ adhivāsetuṃ asakkonto usūyāya parisaṃ uṭṭhāpetuṃ āgato’ti. So imaṃ mayi manopadosaṃ katvā apāye nibbatteyyā’’ti. Athattano āgamanakāraṇaṃ kathento etaṃ ‘‘idha sāriputtā’’tiādivacanaṃ avoca.

    ஏவங் அத்தனோ ஆக³மனகாரணங் கதெ²த்வா இதா³னி ஸமாபத்தியா தா²மங் கதே²துங் தா கோ² பன, ஸாரிபுத்த, தே³வதா த³ஸபி ஹுத்வாதிஆதி³மாஹ. தத்த² யஸவஸேன வா அத்த²ங் ஆஹரிதுங் வட்டதி ஸமாபத்திவஸேன வா. யஸவஸேன தாவ மஹேஸக்கா² தே³வதா த³ஸ த³ஸ ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு, தாஹி அப்பேஸக்க²தரா வீஸதி வீஸதி ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு, தாஹி அப்பேஸக்க²தரா…பே॰… ஸட்டி² ஸட்டி² ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு. ஸமாபத்திவஸேன பன யாஹி பணீதா ஸமாபத்தி பா⁴விதா, தா ஸட்டி² ஸட்டி² ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு. யாஹி ததோ ஹீனதரா, தா பஞ்ஞாஸ பஞ்ஞாஸ…பே॰… யாஹி ததோ ஹீனதரா ஸமாபத்தி பா⁴விதா…பே॰… தா த³ஸ த³ஸ ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு. யாஹி வா ஹீனா பா⁴விதா, தா த³ஸ த³ஸ ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு. யாஹி ததோ பணீததரா பா⁴விதா, தா வீஸதி வீஸதி. யாஹி ததோ பணீததரா…பே॰… தா ஸட்டி² ஸட்டி² ஏகட்டா²னே அட்ட²ங்ஸு.

    Evaṃ attano āgamanakāraṇaṃ kathetvā idāni samāpattiyā thāmaṃ kathetuṃ tā kho pana, sāriputta, devatā dasapi hutvātiādimāha. Tattha yasavasena vā atthaṃ āharituṃ vaṭṭati samāpattivasena vā. Yasavasena tāva mahesakkhā devatā dasa dasa ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu, tāhi appesakkhatarā vīsati vīsati ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu, tāhi appesakkhatarā…pe… saṭṭhi saṭṭhi ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu. Samāpattivasena pana yāhi paṇītā samāpatti bhāvitā, tā saṭṭhi saṭṭhi ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu. Yāhi tato hīnatarā, tā paññāsa paññāsa…pe… yāhi tato hīnatarā samāpatti bhāvitā…pe… tā dasa dasa ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu. Yāhi vā hīnā bhāvitā, tā dasa dasa ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu. Yāhi tato paṇītatarā bhāvitā, tā vīsati vīsati. Yāhi tato paṇītatarā…pe… tā saṭṭhi saṭṭhi ekaṭṭhāne aṭṭhaṃsu.

    ஆரக்³க³கோடினிதுத³னமத்தேதி ஆரக்³க³கோடியா பதனமத்தே ஓகாஸே. ச அஞ்ஞமஞ்ஞங் ப்³யாபா³தெ⁴ந்தீதி ஏவங் ஸம்பா³தே⁴ டா²னே திட்ட²ந்தியோபி அஞ்ஞமஞ்ஞங் ந ப்³யாபா³தெ⁴ந்தி ந க⁴ட்டெந்தி, அஸம்பீளா அஸம்பா³தா⁴வ அஹேஸுங். ‘‘தவ ஹத்தோ² மங் பா³த⁴தி, தவ பாதோ³ மங் பா³த⁴தி, த்வங் மங் மத்³த³ந்தீ டி²தா’’தி வத்தப்³ப³காரணங் நாஹோஸி. தத்த² நூனாதி தஸ்மிங் ப⁴வே நூன. ததா²சித்தங் பா⁴விதந்தி தேனாகாரேன சித்தங் பா⁴விதங். யேன தா தே³வதாதி யேன ததா²பா⁴விதேன சித்தேன தா தே³வதா த³ஸபி ஹுத்வா…பே॰… திட்ட²ந்தி, ந ச அஞ்ஞமஞ்ஞங் ப்³யாபா³தெ⁴ந்தீதி. இதே⁴வ கோ²தி ஸாஸனே வா மனுஸ்ஸலோகே வா பு⁴ம்மங், இமஸ்மிங்யேவ ஸாஸனே இமஸ்மிங்யேவ மனுஸ்ஸலோகேதி அத்தோ². தாஸஞ்ஹி தே³வதானங் இமஸ்மிங்யேவ மனுஸ்ஸலோகே இமஸ்மிங்யேவ ச ஸாஸனே தங் சித்தங் பா⁴விதங், யேன தா ஸந்தே ரூபப⁴வே நிப்³ப³த்தா, ததோ ச பன ஆக³ந்த்வா ஏவங் ஸுகு²மே அத்தபா⁴வே மாபெத்வா டி²தா. தத்த² கிஞ்சாபி கஸ்ஸபத³ஸப³லஸ்ஸ ஸாஸனே தீணி மக்³க³ப²லானி நிப்³ப³த்தெத்வா ப்³ரஹ்மலோகே நிப்³ப³த்ததே³வதாபி அத்தி², ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் பன ஏகாவ அனுஸாஸனீ ஏகங் ஸாஸனந்தி கத்வா ‘‘இதே⁴வ கோ², ஸாரிபுத்தா’’தி அஞ்ஞபு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனம்பி இமமேவ ஸாஸனங் கரொந்தோ ஆஹ. எத்தாவதா ததா²க³தேன ஸமாபத்தியா தா²மோ கதி²தோ.

    Āraggakoṭinitudanamatteti āraggakoṭiyā patanamatte okāse. Naca aññamaññaṃ byābādhentīti evaṃ sambādhe ṭhāne tiṭṭhantiyopi aññamaññaṃ na byābādhenti na ghaṭṭenti, asampīḷā asambādhāva ahesuṃ. ‘‘Tava hattho maṃ bādhati, tava pādo maṃ bādhati, tvaṃ maṃ maddantī ṭhitā’’ti vattabbakāraṇaṃ nāhosi. Tattha nūnāti tasmiṃ bhave nūna. Tathācittaṃ bhāvitanti tenākārena cittaṃ bhāvitaṃ. Yena tā devatāti yena tathābhāvitena cittena tā devatā dasapi hutvā…pe… tiṭṭhanti, na ca aññamaññaṃ byābādhentīti. Idheva khoti sāsane vā manussaloke vā bhummaṃ, imasmiṃyeva sāsane imasmiṃyeva manussaloketi attho. Tāsañhi devatānaṃ imasmiṃyeva manussaloke imasmiṃyeva ca sāsane taṃ cittaṃ bhāvitaṃ, yena tā sante rūpabhave nibbattā, tato ca pana āgantvā evaṃ sukhume attabhāve māpetvā ṭhitā. Tattha kiñcāpi kassapadasabalassa sāsane tīṇi maggaphalāni nibbattetvā brahmaloke nibbattadevatāpi atthi, sabbabuddhānaṃ pana ekāva anusāsanī ekaṃ sāsananti katvā ‘‘idheva kho, sāriputtā’’ti aññabuddhānaṃ sāsanampi imameva sāsanaṃ karonto āha. Ettāvatā tathāgatena samāpattiyā thāmo kathito.

    இதா³னி ஸாரிபுத்தத்தே²ரங் ஆரப்³ப⁴ தந்திவஸேன அனுஸாஸனிங் கதெ²ந்தோ தஸ்மாதிஹ, ஸாரிபுத்தாதி ஆஹ. தத்த² தஸ்மாதி யஸ்மா தா தே³வதா இதே⁴வ ஸந்தங் ஸமாபத்திங் நிப்³ப³த்தெத்வா ஸந்தே ப⁴வே நிப்³ப³த்தா, தஸ்மா. ஸந்திந்த்³ரியாதி பஞ்சன்னங் இந்த்³ரியானங் ஸந்ததாய நிப்³பு³ததாய பணீததாய ஸந்திந்த்³ரியா. ஸந்தமானஸாதி மானஸஸ்ஸ ஸந்ததாய நிப்³பு³ததாய பணீததாய ஸந்தமானஸா. ஸந்தங்யேவ உபஹாரங் உபஹரிஸ்ஸாமாதி காயசித்தூபஹாரங் ஸந்தங் நிப்³பு³தங் பணீதங்யேவ உபஹரிஸ்ஸாம. ஸப்³ரஹ்மசாரீஸூதி ஸமானங் ஏகுத்³தே³ஸதாதி³ங் ப்³ரஹ்மங் சரந்தேஸு ஸஹத⁴ம்மிகேஸு. ஏவஞ்ஹி வோ, ஸாரிபுத்த, ஸிக்கி²தப்³ப³ந்தி இமினா எத்தகேன வாரேன ப⁴க³வா தே³ஸனங் ஸப்³ப³ஞ்ஞுபா⁴ஸிதங் அகாஸி. அனஸ்ஸுந்தி நட்டா² வினட்டா². யே இமங் த⁴ம்மபரியாயங் நாஸ்ஸோஸுந்தி யே அத்தனோ பாபிகங் துச்ச²ங் நிரத்த²கங் தி³ட்டி²ங் நிஸ்ஸாய இமங் ஏவரூபங் த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸோதுங் ந லபி⁴ங்ஸூதி யதா²னுஸந்தி⁴னா தே³ஸனங் நிட்டா²பேஸி.

    Idāni sāriputtattheraṃ ārabbha tantivasena anusāsaniṃ kathento tasmātiha, sāriputtāti āha. Tattha tasmāti yasmā tā devatā idheva santaṃ samāpattiṃ nibbattetvā sante bhave nibbattā, tasmā. Santindriyāti pañcannaṃ indriyānaṃ santatāya nibbutatāya paṇītatāya santindriyā. Santamānasāti mānasassa santatāya nibbutatāya paṇītatāya santamānasā. Santaṃyeva upahāraṃ upaharissāmāti kāyacittūpahāraṃ santaṃ nibbutaṃ paṇītaṃyeva upaharissāma. Sabrahmacārīsūti samānaṃ ekuddesatādiṃ brahmaṃ carantesu sahadhammikesu. Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbanti iminā ettakena vārena bhagavā desanaṃ sabbaññubhāsitaṃ akāsi. Anassunti naṭṭhā vinaṭṭhā. Ye imaṃ dhammapariyāyaṃ nāssosunti ye attano pāpikaṃ tucchaṃ niratthakaṃ diṭṭhiṃ nissāya imaṃ evarūpaṃ dhammadesanaṃ sotuṃ na labhiṃsūti yathānusandhinā desanaṃ niṭṭhāpesi.

    38. ச²ட்டே² வரணாயங் விஹரதீதி வரணா நாம ஏகங் நக³ரங், தங் உபனிஸ்ஸாய விஹரதி. காமராகா³பி⁴னிவேஸவினிப³ந்த⁴பலிகே³த⁴பரியுட்டா²னஜ்ஜோ²ஸானஹேதூதி காமராகா³பி⁴னிவேஸஹேது, காமராக³வினிப³ந்த⁴ஹேது, காமராக³பலிகே³த⁴ஹேது, காமராக³பரியுட்டா²னஹேது, காமராக³அஜ்ஜோ²ஸானஹேதூதி அத்தோ². இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ய்வாயங் பஞ்ச காமகு³ணே நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜதி காமராகோ³, தஸ்ஸாபி⁴னிவேஸாதி³ஹேது. காமராகே³ன அபி⁴னிவிட்ட²த்தா வினிப³த்³த⁴த்தா தஸ்மிங்யேவ ச காமராகே³ மஹாபங்கே விய பலிகே³த⁴த்தா அனுபவிட்ட²த்தா தேனேவ ச காமராகே³ன பரியுட்டி²தத்தா க³ஹிதத்தா காமராகே³னேவ ச அஜ்ஜோ²ஸிதத்தா கி³லித்வா பரினிட்ட²பெத்வா க³ஹிதத்தாதி. தி³ட்டி²ராகா³தி³பதே³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. தி³ட்டி²ராகோ³தி பனெத்த² த்³வாஸட்டி² தி³ட்டி²யோ நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜனகராகோ³ வேதி³தப்³போ³. புரத்தி²மேஸு ஜனபதே³ஸூதி தே²ரஸ்ஸ வஸனட்டா²னதோ ஸாவத்தி²ஜனபதோ³ புரத்தி²மதி³ஸாபா⁴கே³ ஹோதி, தே²ரோ ச நிஸீத³ந்தோபி ததோமுகோ²வ நிஸின்னோ, தஸ்மா ஏவமாஹ. உதா³னங் உதா³னேஸீதி உதா³ஹாரங் உதா³ஹரி. யதா² ஹி யங் தேலங் மானங் க³ஹேதுங் ந ஸக்கோதி, விஸ்ஸந்தி³த்வா க³ச்ச²தி, தங் அவஸேஸகோதி வுச்சதி. யஞ்ச ஜலங் தளாகங் க³ஹேதுங் ந ஸக்கோதி, அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா க³ச்ச²தி , தங் ஓகோ⁴தி வுச்சதி, ஏவமேவங் யங் பீதிவசனங் ஹத³யங் க³ஹேதுங் ந ஸக்கோதி, அதி⁴கங் ஹுத்வா அந்தோ அஸண்ட²ஹித்வா ப³ஹி நிக்க²மதி, தங் உதா³னந்தி வுச்சதி, ஏவரூபங் பீதிமயவசனங் நிச்சா²ரேஸீதி அத்தோ².

    38. Chaṭṭhe varaṇāyaṃ viharatīti varaṇā nāma ekaṃ nagaraṃ, taṃ upanissāya viharati. Kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetūti kāmarāgābhinivesahetu, kāmarāgavinibandhahetu, kāmarāgapaligedhahetu, kāmarāgapariyuṭṭhānahetu, kāmarāgaajjhosānahetūti attho. Idaṃ vuttaṃ hoti – yvāyaṃ pañca kāmaguṇe nissāya uppajjati kāmarāgo, tassābhinivesādihetu. Kāmarāgena abhiniviṭṭhattā vinibaddhattā tasmiṃyeva ca kāmarāge mahāpaṅke viya paligedhattā anupaviṭṭhattā teneva ca kāmarāgena pariyuṭṭhitattā gahitattā kāmarāgeneva ca ajjhositattā gilitvā pariniṭṭhapetvā gahitattāti. Diṭṭhirāgādipadesupi eseva nayo. Diṭṭhirāgoti panettha dvāsaṭṭhi diṭṭhiyo nissāya uppajjanakarāgo veditabbo. Puratthimesu janapadesūti therassa vasanaṭṭhānato sāvatthijanapado puratthimadisābhāge hoti, thero ca nisīdantopi tatomukhova nisinno, tasmā evamāha. Udānaṃ udānesīti udāhāraṃ udāhari. Yathā hi yaṃ telaṃ mānaṃ gahetuṃ na sakkoti, vissanditvā gacchati, taṃ avasesakoti vuccati. Yañca jalaṃ taḷākaṃ gahetuṃ na sakkoti, ajjhottharitvā gacchati , taṃ oghoti vuccati, evamevaṃ yaṃ pītivacanaṃ hadayaṃ gahetuṃ na sakkoti, adhikaṃ hutvā anto asaṇṭhahitvā bahi nikkhamati, taṃ udānanti vuccati, evarūpaṃ pītimayavacanaṃ nicchāresīti attho.

    39. ஸத்தமே கு³ந்தா³வனேதி ஏவங் நாமகே வனே. உபஸங்கமீதி ‘‘மஹாகச்சானத்தே²ரோ கிர நாம அத்தனோ பிதுமத்தம்பி அய்யகமத்தம்பி தி³ஸ்வா நேவ அபி⁴வாதே³தி ந பச்சுட்டே²தி ந ஆஸனேன நிமந்தேதீ’’தி ஸுத்வா ‘‘ந ஸக்கா எத்தகேன நிட்ட²ங் க³ந்துங், உபஸங்கமித்வா நங் பரிக்³க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி பு⁴த்தபாதராஸோ யேனாயஸ்மா மஹாகச்சானோ தேனுபஸங்கமி. ஜிண்ணேதி ஜராஜிண்ணே. வுத்³தே⁴தி வயோவுத்³தே⁴. மஹல்லகேதி ஜாதிமஹல்லகே. அத்³த⁴க³தேதி தீ³க⁴காலத்³தா⁴னங் அதிக்கந்தே. வயோஅனுப்பத்தேதி பச்சி²மவயங் அனுப்பத்தே. தயித³ங், போ⁴ கச்சான, ததே²வாதி, போ⁴ கச்சான, யங் தங் அம்ஹேஹி கேவலங் ஸுதமேவ, தங் இமினா தி³ட்டே²ன ஸமேதி. தஸ்மா தங் ததே²வ, ந அஞ்ஞதா². ந ஹி ப⁴வங் கச்சானோ ப்³ராஹ்மணேதி இத³ங் அத்தானங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. அயங் கிரஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயோ – அம்ஹே ஏவங் மஹல்லகே தி³ஸ்வா போ⁴தோ கச்சானஸ்ஸ அபி⁴வாத³னமத்தம்பி பச்சுட்டா²னமத்தம்பி ஆஸனேன நிமந்தனமத்தம்பி நத்தீ²தி. ந ஸம்பன்னமேவாதி ந யுத்தமேவ ந அனுச்ச²விகமேவ.

    39. Sattame gundāvaneti evaṃ nāmake vane. Upasaṅkamīti ‘‘mahākaccānatthero kira nāma attano pitumattampi ayyakamattampi disvā neva abhivādeti na paccuṭṭheti na āsanena nimantetī’’ti sutvā ‘‘na sakkā ettakena niṭṭhaṃ gantuṃ, upasaṅkamitvā naṃ pariggaṇhissāmī’’ti bhuttapātarāso yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami. Jiṇṇeti jarājiṇṇe. Vuddheti vayovuddhe. Mahallaketi jātimahallake. Addhagateti dīghakāladdhānaṃ atikkante. Vayoanuppatteti pacchimavayaṃ anuppatte. Tayidaṃ, bho kaccāna, tathevāti, bho kaccāna, yaṃ taṃ amhehi kevalaṃ sutameva, taṃ iminā diṭṭhena sameti. Tasmā taṃ tatheva, na aññathā. Na hi bhavaṃ kaccāno brāhmaṇeti idaṃ attānaṃ sandhāya vadati. Ayaṃ kirassa adhippāyo – amhe evaṃ mahallake disvā bhoto kaccānassa abhivādanamattampi paccuṭṭhānamattampi āsanena nimantanamattampi natthīti. Na sampannamevāti na yuttameva na anucchavikameva.

    தே²ரோ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ வசனங் ஸுத்வா ‘‘அயங் ப்³ராஹ்மணோ நேவ வுத்³தே⁴ ஜானாதி ந த³ஹரே, ஆசிக்கி²ஸ்ஸாமிஸ்ஸ வுத்³தே⁴ ச த³ஹரே சா’’தி தே³ஸனங் வட்³டெ⁴ந்தோ அத்தி² ப்³ராஹ்மணாதிஆதி³மாஹ. தத்த² ஜானதாதி ஸப்³ப³ங் நெய்யங் ஜானந்தேன. பஸ்ஸதாதி ததே³வ ஹத்தே² ட²பிதங் ஆமலகங் விய பஸ்ஸந்தேன. வுத்³த⁴பூ⁴மீதி யேன காரணேன வுத்³தோ⁴ நாம ஹோதி, தங் காரணங். த³ஹரபூ⁴மீதி யேன காரணேன த³ஹரோ நாம ஹோதி, தங் காரணங். ஆஸீதிகோதி அஸீதிவஸ்ஸவயோ. நாவுதிகோதி நவுதிவஸ்ஸவயோ. காமே பரிபு⁴ஞ்ஜதீதி வத்து²காமே கிலேஸகாமேதி து³விதே⁴பி காமே கமனவஸேன பரிபு⁴ஞ்ஜதி. காமமஜ்ஜா²வஸதீதி து³விதே⁴பி காமே க⁴ரே க⁴ரஸ்ஸாமிகோ விய வஸதி அதி⁴வஸதி. காமபரியேஸனாய உஸ்ஸுகோதி து³விதா⁴னம்பி காமானங் பரியேஸனத்த²ங் உஸ்ஸுக்கமாபன்னோ. பா³லோ ந தே²ரொத்வேவ ஸங்க்²யங் க³ச்ச²தீதி ஸோ ந தே²ரோ பா³லோ மந்தொ³த்வேவ க³ணனங் க³ச்ச²தி. வுத்தங் ஹேதங் –

    Thero brāhmaṇassa vacanaṃ sutvā ‘‘ayaṃ brāhmaṇo neva vuddhe jānāti na dahare, ācikkhissāmissa vuddhe ca dahare cā’’ti desanaṃ vaḍḍhento atthi brāhmaṇātiādimāha. Tattha jānatāti sabbaṃ neyyaṃ jānantena. Passatāti tadeva hatthe ṭhapitaṃ āmalakaṃ viya passantena. Vuddhabhūmīti yena kāraṇena vuddho nāma hoti, taṃ kāraṇaṃ. Daharabhūmīti yena kāraṇena daharo nāma hoti, taṃ kāraṇaṃ. Āsītikoti asītivassavayo. Nāvutikoti navutivassavayo. Kāme paribhuñjatīti vatthukāme kilesakāmeti duvidhepi kāme kamanavasena paribhuñjati. Kāmamajjhāvasatīti duvidhepi kāme ghare gharassāmiko viya vasati adhivasati. Kāmapariyesanāya ussukoti duvidhānampi kāmānaṃ pariyesanatthaṃ ussukkamāpanno. Bālo na therotveva saṅkhyaṃ gacchatīti so na thero bālo mandotveva gaṇanaṃ gacchati. Vuttaṃ hetaṃ –

    ‘‘ந தேன தே²ரோ ஸோ ஹோதி, யேனஸ்ஸ பலிதங் ஸிரோ;

    ‘‘Na tena thero so hoti, yenassa palitaṃ siro;

    பரிபக்கோ வயோ தஸ்ஸ, மோக⁴ஜிண்ணோதி வுச்சதீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 260);

    Paripakko vayo tassa, moghajiṇṇoti vuccatī’’ti. (dha. pa. 260);

    த³ஹரோதி தருணோ. யுவாதி யொப்³ப³னேன ஸமன்னாக³தோ. ஸுஸுகாளகேஸோதி ஸுட்டு² காளகேஸோ. ப⁴த்³ரேன யொப்³ப³னேன ஸமன்னாக³தோதி யேன யொப்³ப³னேன ஸமன்னாக³தோ யுவா, தங் யொப்³ப³னங் ப⁴த்³ரங் லத்³த⁴கந்தி த³ஸ்ஸேதி. பட²மேன வயஸாதி பட²மவயோ நாம தெத்திங்ஸ வஸ்ஸானி, தேன ஸமன்னாக³தோதி அத்தோ². பண்டி³தோ தே²ரொத்வேவ ஸங்க்²யங் க³ச்ச²தீதி ஸோ ஏவரூபோ புக்³க³லோ பண்டி³தோதி ச தே²ரோதி ச க³ணனங் க³ச்ச²தி. வுத்தம்பி சேதங் –

    Daharoti taruṇo. Yuvāti yobbanena samannāgato. Susukāḷakesoti suṭṭhu kāḷakeso. Bhadrena yobbanena samannāgatoti yena yobbanena samannāgato yuvā, taṃ yobbanaṃ bhadraṃ laddhakanti dasseti. Paṭhamena vayasāti paṭhamavayo nāma tettiṃsa vassāni, tena samannāgatoti attho. Paṇḍito therotveva saṅkhyaṃ gacchatīti so evarūpo puggalo paṇḍitoti ca theroti ca gaṇanaṃ gacchati. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘யம்ஹி ஸச்சஞ்ச த⁴ம்மோ ச, அஹிங்ஸா ஸங்யமோ த³மோ;

    ‘‘Yamhi saccañca dhammo ca, ahiṃsā saṃyamo damo;

    ஸ வே வந்தமலோ தீ⁴ரோ, தே²ரோ இதி பவுச்சதீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 261);

    Sa ve vantamalo dhīro, thero iti pavuccatī’’ti. (dha. pa. 261);

    40. அட்ட²மே சோரா ப³லவந்தோ ஹொந்தீதி பக்க²ஸம்பன்னா, பரிவாரஸம்பன்னா, த⁴னஸம்பன்னா, நிவாஸட்டா²னஸம்பன்னா, வாஹனஸம்பன்னா ச ஹொந்தி. ராஜானோ தஸ்மிங் ஸமயே து³ப்³ப³லா ஹொந்தீதி தஸ்மிங் ஸமயே ராஜானோ தாஸங் ஸம்பத்தீனங் அபா⁴வேன து³ப்³ப³லா ஹொந்தி. அதியாதுந்தி ப³ஹித்³தா⁴ ஜனபத³சாரிகங் சரித்வா இச்சி²திச்சி²தக்க²ணே அந்தோனக³ரங் பவிஸிதுங். நிய்யாதுந்தி ‘‘சோரா ஜனபத³ங் விலும்பந்தி மத்³த³ந்தி, தே நிஸேதெ⁴ஸ்ஸாமா’’தி பட²மயாமே வா மஜ்ஜி²மயாமே வா பச்சி²மயாமே வா நிக்க²மிதுங் பா²ஸுகங் ந ஹோதி. ததோ உட்டா²ய சோரா மனுஸ்ஸே போதெ²த்வா அச்சி²ந்தி³த்வா க³ச்ச²ந்தி. பச்சந்திமே வா ஜனபதே³ அனுஸஞ்ஞாதுந்தி கா³மங் வாஸகரணத்தா²ய ஸேதுங் அத்த²ரணத்தா²ய பொக்க²ரணிங் க²ணாபனத்தா²ய ஸாலாதீ³னங் கரணத்தா²ய பச்சந்திமே ஜனபதே³ அனுஸஞ்ஞாதும்பி ந ஸுக²ங் ஹோதி. ப்³ராஹ்மணக³ஹபதிகானந்தி அந்தோனக³ரவாஸீனங் ப்³ராஹ்மணக³ஹபதிகானங். பா³ஹிரானி வா கம்மந்தானீதி ப³ஹிகா³மே ஆராமே கெ²த்தகம்மந்தானி. பாபபி⁴க்கூ² ப³லவந்தோ ஹொந்தீதி பக்கு²த்தரா யஸுத்தரா புஞ்ஞவந்தோ ப³ஹுகேஹி உபட்டா²கேஹி ச உபட்டா²கீஹி ச ஸமன்னாக³தா ராஜராஜமஹாமத்தஸன்னிஸ்ஸிதா. பேஸலா பி⁴க்கூ² தஸ்மிங் ஸமயே து³ப்³ப³லா ஹொந்தீதி தஸ்மிங் ஸமயே பியஸீலா பி⁴க்கூ² தாஸங் ஸம்பத்தீனங் அபா⁴வேன து³ப்³ப³லா ஹொந்தி. துண்ஹீபூ⁴தா துண்ஹீபூ⁴தாவ ஸங்க⁴மஜ்ஜே² ஸங்கஸாயந்தீதி நிஸ்ஸத்³தா³ ஹுத்வா ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னா கிஞ்சி ஏகவசனம்பி முக²ங் உக்கி²பித்வா கதே²துங் அஸக்கொந்தா பஜ்ஜா²யந்தா விய நிஸீத³ந்தி. தயித³ந்தி ததே³தங் காரணங். ஸுக்கபக்கோ² வுத்தவிபல்லாஸேன வேதி³தப்³போ³.

    40. Aṭṭhame corā balavanto hontīti pakkhasampannā, parivārasampannā, dhanasampannā, nivāsaṭṭhānasampannā, vāhanasampannā ca honti. Rājāno tasmiṃ samaye dubbalā hontīti tasmiṃ samaye rājāno tāsaṃ sampattīnaṃ abhāvena dubbalā honti. Atiyātunti bahiddhā janapadacārikaṃ caritvā icchiticchitakkhaṇe antonagaraṃ pavisituṃ. Niyyātunti ‘‘corā janapadaṃ vilumpanti maddanti, te nisedhessāmā’’ti paṭhamayāme vā majjhimayāme vā pacchimayāme vā nikkhamituṃ phāsukaṃ na hoti. Tato uṭṭhāya corā manusse pothetvā acchinditvā gacchanti. Paccantime vā janapade anusaññātunti gāmaṃ vāsakaraṇatthāya setuṃ attharaṇatthāya pokkharaṇiṃ khaṇāpanatthāya sālādīnaṃ karaṇatthāya paccantime janapade anusaññātumpi na sukhaṃ hoti. Brāhmaṇagahapatikānanti antonagaravāsīnaṃ brāhmaṇagahapatikānaṃ. Bāhirāni vā kammantānīti bahigāme ārāme khettakammantāni. Pāpabhikkhū balavanto hontīti pakkhuttarā yasuttarā puññavanto bahukehi upaṭṭhākehi ca upaṭṭhākīhi ca samannāgatā rājarājamahāmattasannissitā. Pesalā bhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā hontīti tasmiṃ samaye piyasīlā bhikkhū tāsaṃ sampattīnaṃ abhāvena dubbalā honti. Tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyantīti nissaddā hutvā saṅghamajjhe nisinnā kiñci ekavacanampi mukhaṃ ukkhipitvā kathetuṃ asakkontā pajjhāyantā viya nisīdanti. Tayidanti tadetaṃ kāraṇaṃ. Sukkapakkho vuttavipallāsena veditabbo.

    41. நவமே மிச்சா²படிபத்தாதி⁴கரணஹேதூதி மிச்சா²படிபத்தியா காரணஹேது படிபஜ்ஜனஹேதூதி அத்தோ². ஞாயங் த⁴ம்மங் குஸலந்தி ஸஹவிபஸ்ஸனகங் மக்³க³ங். ஏவரூபோ ஹி ஸஹவிபஸ்ஸனகங் மக்³க³ங் ஆராதே⁴துங் ஸம்பாதே³துங் பூரேதுங் ந ஸக்கோதி. ஸுக்கபக்கோ² வுத்தவிபல்லாஸேன வேதி³தப்³போ³. இமஸ்மிங் ஸுத்தே ஸஹ விபஸ்ஸனாய மக்³கோ³ கதி²தோ.

    41. Navame micchāpaṭipattādhikaraṇahetūti micchāpaṭipattiyā kāraṇahetu paṭipajjanahetūti attho. Ñāyaṃ dhammaṃ kusalanti sahavipassanakaṃ maggaṃ. Evarūpo hi sahavipassanakaṃ maggaṃ ārādhetuṃ sampādetuṃ pūretuṃ na sakkoti. Sukkapakkho vuttavipallāsena veditabbo. Imasmiṃ sutte saha vipassanāya maggo kathito.

    42. த³ஸமே து³க்³க³ஹிதேஹீதி உப்படிபாடியா க³ஹிதேஹி. ப்³யஞ்ஜனப்பதிரூபகேஹீதி ப்³யஞ்ஜனஸோ பதிரூபகேஹி அக்க²ரசித்ரதாய லத்³த⁴கேஹி. அத்த²ஞ்ச த⁴ம்மஞ்ச படிபா³ஹந்தீதி ஸுக்³க³ஹிதஸுத்தந்தானங் அத்த²ஞ்ச பாளிஞ்ச படிபா³ஹந்தி, அத்தனோ து³க்³க³ஹிதஸுத்தந்தானங்யேவ அத்த²ஞ்ச பாளிஞ்ச உத்தரிதரங் கத்வா த³ஸ்ஸெந்தி. ஸுக்கபக்கோ² வுத்தவிபல்லாஸேன வேதி³தப்³போ³. இமஸ்மிங் ஸுத்தே ஸாஸனஸ்ஸ வுத்³தி⁴ ச பரிஹானி ச கதி²தாதி.

    42. Dasame duggahitehīti uppaṭipāṭiyā gahitehi. Byañjanappatirūpakehīti byañjanaso patirūpakehi akkharacitratāya laddhakehi. Atthañca dhammañca paṭibāhantīti suggahitasuttantānaṃ atthañca pāḷiñca paṭibāhanti, attano duggahitasuttantānaṃyeva atthañca pāḷiñca uttaritaraṃ katvā dassenti. Sukkapakkho vuttavipallāsena veditabbo. Imasmiṃ sutte sāsanassa vuddhi ca parihāni ca kathitāti.

    ஸமசித்தவக்³கோ³ சதுத்தோ².

    Samacittavaggo catuttho.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 4. ஸமசித்தவக்³கோ³ • 4. Samacittavaggo

    டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 4. ஸமசித்தவக்³க³வண்ணனா • 4. Samacittavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact